645940
7
Verklein
Vergroot
Pagina terug
1/27
Pagina verder
Handleiding voor beginners
Hoofdstuk 1
Kennismaken met LibreOffice
Documentatie voor LibreOffice is beschikbaar op
www.nl.libreoffice.org/ondersteuning/documentatie/
en www.odfauthors.org/libreoffice/nederlands
ii | Kennismaken met LibreOffice
Auteursrecht
Dit document is onder auteursrecht © 2010 – 2016 van het LibreOffice Documentation team,
waarvan de bijdragers hieronder zijn genoemd. Iedereen mag het verspreiden en/of aanpassen
met inachtneming van de condities van GNU General Public License
(http://www.gnu.org/licenses/gpl.html), versie 3 of hoger of de Creative Commons Attribution
License (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0), versie 4 of hoger.
Alle handelsmerken in deze gids zijn eigendom van de rechtmatige eigenaars.
Medewerkers
Jean Hollis Weber Peter Schofield Olivier Hallot
Hazel Russman Martin Saffron Ron Faile Jr.
Jeremy Cartwright John A Smith Dave Barton
Reacties
Opmerkingen en suggesties kunnen aan de oorspronkelijke auteurs van de Engelstalige
handleiding via de mailinglijst van het documentatieteam (documentation@global.libreoffice.org)
gezonden worden.
Bedenk wel dat alles wat u naar een mailinglijst stuurt, inclusief uw e-mailadres en andere
persoonlijke informatie die in het bericht staan, openbaar gearchiveerd wordt en niet verwijderd
kan worden.
Heeft u op- of aanmerkingen over de Nederlandstalige vertalingen dan kunt u terecht op de
mailinglijst: discuss@nl.libreoffice.org
Inschrijven kan via een mailtje aan discuss+subscribe@nl.libreoffice.org
Dankwoord
Deze handleiding is gebaseerd en bijgewerkt op basis van eerdere versies van dit hoofdstuk. De
medewerkers hieraan zijn:
Thomas Astleitner Richard Barnes Agnes Belzunce
Daniel Carrera Laurent Duperval Richard Holt
Ian Laurenson Alan Madden Carol Roberts
Iain Roberts Gary Schnabl Janet M. Swisher
Jean Hollis Weber Linda Worthington Michele Zarri
Vertalers
Kees Kriek Leo Moons
Publicatiedatum en softwareversie.
Gepubliceerd 24 mei 2016. Gebaseerd op LibreOffice 5.1
Vertaald november 2016
Kennismaken met LibreOffice | iii
Opmerking
Tijdens het maken van dit hoofdstuk werd de pictogrammenset Klein – Tango gebruikt.
De pictogrammen kunnen eenvoudig aangepast worden via Extra > Opties... >
LibreOffice > Weergave en dan uw keuze maken bij Pictogramgrootte en stijl.
Opmerking voor gebruikers van Mac
Sommige toetsaanslagen en menu-items zijn anders op een Mac dan in Windows en Linux. De
tabel hieronder geeft enkele algemene vervangingen voor de instructies in dit hoofdstuk. Voor een
meer gedetailleerde lijst, bekijk de Help van deze toepassing.
Windows/Linux Equivalent voor Mac Effect
Menuselectie Extra >
Opties
LibreOffice > Voorkeuren Toegang tot instellingsopties
Klik met rechts
Control+klik of met rechts
klikken, afhankelijk van de
computerinstellingen
Contextmenu openen
Ctrl (Control) (Command) Gebruikt met andere toetsen
F5 Shift++F5 De Navigator openen
F11 +T
Het venster Stijlen en opmaak openen
iv | Kennismaken met LibreOffice
Inhoud
Auteursrecht.................................................................................................................................. iii
Opmerking voor gebruikers van Mac..........................................................................................iv
Wat is LibreOffice?........................................................................................................................ 1
Writer (tekstverwerker)................................................................................................................ 1
Calc (werkbladen)....................................................................................................................... 1
Impress (presentaties).................................................................................................................1
Draw (vectorafbeeldingen)..........................................................................................................1
Base (database).......................................................................................................................... 1
Math (formulebewerker).............................................................................................................. 2
De voordelen van LibreOffice.......................................................................................................2
Minimum vereisten......................................................................................................................... 3
Hoe kom ik aan de software?........................................................................................................3
Hoe installeer ik de software?.......................................................................................................3
Extensies en add-ons....................................................................................................................3
LibreOffice starten......................................................................................................................... 4
Een bestand document openen vóór het opstarten van LibreOffice............................................4
De SnelStarter............................................................................................................................. 5
De SnelStarter activeren............................................................................................................. 5
De SnelStarter in Windows of Linux gebruiken.......................................................................5
De SnelStarter uitschakelen....................................................................................................6
De SnelStarter reactiveren......................................................................................................6
Delen van het hoofdvenster..........................................................................................................6
Menubalk..................................................................................................................................... 6
Werkbalken................................................................................................................................. 7
Werkbalken weergeven of verbergen......................................................................................7
Submenu's en gereedschapspaletten.....................................................................................7
Werkbalken verplaatsen..........................................................................................................8
Zwevende werkbalken............................................................................................................ 8
Werkbalken aanpassen..........................................................................................................9
Contextmenu's........................................................................................................................... 10
Statusbalk.................................................................................................................................. 10
Pagina-, blad- of dianummer en aantal pagina's.............................................................10
Aantal woorden en tekens..............................................................................................10
Pagina-opmaakprofiel of dia-ontwerp.............................................................................10
Taal................................................................................................................................. 10
Invoeg-modus.................................................................................................................10
Selectie-modus............................................................................................................... 11
Niet opgeslagen wijzigingen............................................................................................11
Digitale handtekening.....................................................................................................11
Object informatie.............................................................................................................11
Weergave.......................................................................................................................11
Zoomschuifbalk...............................................................................................................11
Zoompercentage.............................................................................................................11
Zijbalk........................................................................................................................................ 11
Een nieuw document beginnen..................................................................................................13
Een bestaand document openen................................................................................................13
Documenten opslaan................................................................................................................... 14
Kennismaken met LibreOffice | v
Opslaan..................................................................................................................................... 14
Opslaan als............................................................................................................................... 15
Wachtwoordbeveiliging..............................................................................................................15
Het wachtwoord wijzigen...........................................................................................................16
Documenten automatisch opslaan............................................................................................16
Openen van en opslaan op externe servers..............................................................................17
Bestanden hernoemen en verwijderen.......................................................................................18
Dialoogvensters Openen en Opslaan als...................................................................................18
De Navigator gebruiken............................................................................................................... 19
Wijzigingen ongedaan maken en herstellen..............................................................................20
Een document opnieuw laden.....................................................................................................20
Een document sluiten.................................................................................................................. 21
LibreOffice afsluiten....................................................................................................................21
vi | Kennismaken met LibreOffice
Wat is LibreOffice?
LibreOffice is een vrij beschikbaar, volledig kantoorpakket. LibreOffice’s oorspronkelijke
bestandsindeling is OpenDocument (ODF), een open standaard-indeling die wereldwijd door
overheden wordt aanvaard als een vereiste bestandsindeling voor het publiceren en ontvangen
van documenten. LibreOffice kan ook documenten openen en opslaan in veel andere
bestandsindelingen, waaronder degene die door verschillende versies van Microsoft Office worden
gebruikt.
LibreOffice bestaat uit de volgende onderdelen.
Writer (tekstverwerker)
Writer is een toepassing vol mogelijkheden voor het schrijven van brieven, boeken, rapporten,
nieuwsbrieven, brochures en andere documenten. U kunt afbeeldingen en objecten vanuit andere
onderdelen in Writer-documenten invoegen. Writer kan bestanden exporteren naar HTML, XHTML,
XML, Adobe’s Portable Document Format (PDF) en verschillende versies van Microsoft Word-
bestanden. Het kan ook verbinding maken met uw e-mailcliënt.
Calc (werkbladen)
Calc heeft alle geavanceerde mogelijkheden voor analyse, diagrammen en besluitvorming, die
mogen worden verwacht van een kwalitatief hoogwaardig werkbladprogramma. Het bevat meer
dan 300 functies voor onder andere financiële, statistische en rekenkundige bewerkingen. Met de
functie Scenario maken kunt u “wat als”-analyses maken. Calc genereert 2D- en 3D-diagrammen,
welke in andere LibreOffice-documenten geïntegreerd kunnen worden. U kunt ook Microsoft Excel
werkbladen openen en er mee werken en ze opslaan in een Excel-indeling. Calc kan ook
werkbladdocumenten naar verschillende formaten exporteren, zoals komma-gescheiden
bestanden (CSV), Adobe PDF en HTML.
Impress (presentaties)
Impress levert alle gebruikelijke multimedia presentatie-gereedschappen, zoals speciale effecten,
animatie en tekengereedschappen. Het is geïntegreerd met de geavanceerde mogelijkheden voor
afbeeldingen van LibreOffice’s Draw- en Math-onderdelen. Diavoorstellingen kunnen verder
worden verbeterd met Fontwork's speciale tekst-effecten, maar ook met geluid- en videoclips.
Impress is compatibel met Microsoft’s PowerPoint bestandsformaten en kan uw werk ook in
diverse grafische indelingen opslaan, inclusief Macromedia Flash (SWF).
Draw (vectorafbeeldingen)
Draw is een vector-tekenprogramma waarmee alles van eenvoudige diagrammen tot
stroomdiagrammen en zelfs 3D-kunstwerken gemaakt kan worden. De functie voor slimme
verbindingen stelt u in staat om uw eigen verbindingspunten te definiëren. U kunt Draw gebruiken
om tekeningen te maken voor gebruik in de andere onderdelen van LibreOffice en u kunt uw eigen
cliparts maken en toevoegen aan de Galerij. Draw kan afbeeldingen importeren in vele algemeen
voorkomende formaten en ze opslaan in meer dan 20 bestandsindelingen inclusief PNG, HTML,
PDF en Flash.
Base (database)
Base is het gereedschap voor het dagelijkse databasewerk binnen een eenvoudige interface. Het
kan formulieren, rapporten, query's, tabellen, weergaven en relaties maken en bewerken, zodat
het beheren van een samenhangende database vrijwel hetzelfde is als in andere populaire
database-toepassingen. Base bevat vele nieuwe mogelijkheden, zoals de mogelijkheid om relaties
Wat is LibreOffice? | 1
te analyseren en te bewerken in een diagramweergave. Base heeft standaard twee relationele
databaseprogramma's ingebouwd, HSQLDB en PostgreSQL. Het kan ook dBASE, Microsoft
Access, MySQL of Oracle gebruiken of een willekeurige ODBC- of JDBC-gestuurde database.
Base biedt ook ondersteuning voor een sub-verzameling van ANSI-92 SQL.
Math (formulebewerker)
Math is LibreOffice’s bewerker voor formules en vergelijkingen. U kunt het gebruiken om complexe
vergelijkingen te schrijven die symbolen of tekens bevatten die niet in standaard lettertype-
verzamelingen beschikbaar zijn. Terwijl het gewoonlijk wordt gebruikt om formules in andere
documenten, zoals Writer- en Impress-bestanden, te maken, kan Math ook als een zelfstandig
programma werken. U kunt formules opslaan in de standaard Mathematical Markup Language
(MathML)-indeling voor gebruik in webpagina's en andere documenten die niet met LibreOffice zijn
gemaakt.
De voordelen van LibreOffice
Hier zijn enkele voordelen van LibreOffice ten opzichte van andere kantoorpakketten:
Geen licentiekosten. LibreOffice is gratis door iedereen te gebruiken en te delen. Veel
functies, die in andere kantoorpakketten als betaalde add-ins (zoals PDF-export)
beschikbaar zijn, zijn binnen LibreOffice gratis. Er zijn geen verborgen kosten, nu niet en in
de toekomst niet.
Open bron. U mag de software, zoveel als u zelf wilt, distribueren, kopiëren en aanpassen,
in overeenstemming met de LibreOffice’s Open Source-licenties.
Op alle platformen. LibreOffice kan op verschillende hardware-architecturen worden
uitgevoerd en onder meerdere besturingssystemen, zoals Microsoft Windows, Mac OS X
en Linux.
Uitgebreide taalondersteuning. LibreOffice’s gebruikersinterface, maar ook spelling-,
afbrekings- en thesaurus-woordenboeken zijn beschikbaar in meer dan 100 talen en
dialecten. LibreOffice levert ook ondersteuning voor talen in zowel Complexe Tekst Lay-out
(CTL) als Rechts naar Links (RTL) opmaak (zoals Hindi, Hebreeuws en Arabisch).
Consistente gebruikersinterface. Alle onderdelen hebben een gelijksoortig “uiterlijk”, wat
het makkelijk te gebruiken en te begrijpen maakt.
Integratie. De onderdelen van LibreOffice zijn onderling goed met elkaar geïntegreerd.
Alle onderdelen delen dezelfde spellingscontrole en andere gereedschappen, die
consistent door het gehele pakket worden gebruikt. Het tekenprogramma
bijvoorbeeld, dat beschikbaar is in Writer wordt ook teruggevonden in Calc, met
soortgelijke maar uitgebreidere versies in Impress en Draw.
U hoeft niet te onthouden met welke toepassing een bepaald bestand werd gemaakt
(u kunt bijvoorbeeld een Draw-bestand openen vanuit Writer).
Onafhankelijk. Als u een optie wijzigt, heeft dit normaal gesproken effect op alle
onderdelen. LibreOffice-opties kunnen echter worden ingesteld op componentniveau of
zelfs documentniveau.
Bestandscompatibiliteit. In aansluiting op de eigen OpenDocument-formaten, heeft
LibreOffice de mogelijkheid om documenten in vele vaak gebruikte indelingen inclusief
Microsoft Office, HTML, XML, WordPerfect, Lotus 123 en PDF-indelingen te openen en op
te slaan.
Geen verkoper-afhankelijkheid. LibreOffice gebruikt OpenDocument, een XML-
(eXtensible Markup Language) bestandsindeling ontwikkeld als een industriestandaard
2 | Kennismaken met LibreOffice
door OASIS (Organization for the Advancement of Structured Information Standards). Deze
bestanden kunnen eenvoudig door vele tekstverwerkers worden uitgepakt en gelezen. Het
framewerk is open en gepubliceerd.
U heeft een stem. Verbeteringen, software-aanpassingen en de data van de uitgaves
worden bepaald door de gemeenschap. U kunt deel uitmaken van de gemeenschap en
mee de koers bepalen van het product dat u gebruikt.
U kunt meer lezen over LibreOffice en The Document Foundation op de websites
http://nl.libreoffice.org/ en http://www.documentfoundation.org (in het Engels).
Minimum vereisten
LibreOffice 5.0 vereist één van de volgende besturingssystemen:
Microsoft Windows XP SP3, Vista, Windows Server 2008, Windows 7, Windows 8/8.1,
Windows Server 2012 of Windows 10.
GNU/Linux Kernel versie 2.6.18, glibc2 versie 2.5 of hoger en gtk versie 2.10.4 of hoger.
Mac OS X 10.8 (Mountain Lion) of hoger
Voor het installatieproces zijn beheerdersrechten nodig.
Enkele LibreOffice functies (assistenten en het HSQLDB- databaseprogramma) vereisen dat de
Java Runtime Environment (JRE) op uw computer is geïnstalleerd. Hoewel LibreOffice prima zal
werken zonder Java-ondersteuning, zullen enkele mogelijkheden niet beschikbaar zijn.
Voor een meer gedetailleerde opsomming van vereisten, zie de website van LibreOffice:
http://nl.libreoffice.org/ondersteuning/systeemvereisten/
Hoe kom ik aan de software?
U kunt versies van LibreOffice voor Windows, Linux en Mac OS X gratis downloaden vanaf
http://nl.libreoffice.org/download. U kunt de software ook downloaden door gebruik te maken van
een Peer-to-Peer cliënt, zoals BitTorrent op hetzelfde adres.
Linux gebruikers zullen in de laatste Linux distributies eveneens LibreOffice aantreffen. (Ubuntu is
slechts één voorbeeld).
Gebruikers van Mac OS X kunnen twee versies van LibreOffice krijgen van de App Store:
LibreOffice Vanilla (gratis) en LibreOffice-from-Collabora (een versie voor ondernemingen voor een
kleine bijdrage).
Hoe installeer ik de software?
Informatie over het installeren en instellen van LibreOffice op de diverse ondersteunde
besturingssystemen wordt hier gegeven: http://nl.libreoffice.org/ondersteuning/installatie.
Extensies en add-ons
Extensies en add-ons zijn beschikbaar om LibreOffice uit te breiden. Verschillende extensies
worden samen met het programma geïnstalleerd en andere zijn beschikbaar op de officiële
website, http://extensions.libreoffice.org (Engelstalig) Zie hoofdstuk 14, LibreOffice aanpassen,
voor meer informatie over hoe ze te installeren.
Extensies en add-ons | 3
LibreOffice starten
In het algemeen start u LibreOffice op dezelfde manier als u anderen toepassingen op uw
computer start.
Op computers met Windows of Linux als besturingssysteem, is een menu-item voor LibreOffice als
geheel en voor elk onderdeel afzonderlijk toegevoegd aan uw systeemmenu. Op computers met
het besturingssysteem Mac OS X, is er alleen een menu-item voor LibreOffice aan het
Applicatiemenu toegevoegd.
Op het menu-item, op een pictogram op het bureaublad of op een tegel van LibreOffice klikken,
opent het LibreOffice startcentrum (Afbeelding 1) van waaruit u de individuele componenten van
LibreOffice kunt selecteren. U kunt ook een bestaand bestand openen of een sjabloon gebruiken.
Een bestand document openen vóór het opstarten van LibreOffice
U kunt LibreOffice starten door op een bestandsnaam van een ODF-document op het bureaublad
te dubbelklikken of in een bestandsverkenner, zoals Windows Explorer of de verkenner van Mac.
De toepasselijke component van LibreOffice zal starten en het document wordt geladen.
U kunt ook bestanden openen die op externe servers zijn opgeslagen met een Content
Management Interoperability Services (CMIS). CMIS, zoals OpenDocument Format, is een OASIS
standaard. Wanneer CMIS servers gebruikt worden, zal de service u om de noodzakelijke
toegangsrechten vragen.
Afbeelding 1: Startcentrum van LibreOffice
Als u geen Microsoft Office op uw computer heeft of Microsoft Office is wel geïnstalleerd, maar u
heeft Microsoft Office-bestandstypen aan LibreOffice gekoppeld, dan zullen, bij het dubbelklikken
op de volgende bestanden, deze openen in LibreOffice:
4 | Kennismaken met LibreOffice
Een Word-bestand (*.doc of *.docx) opent in Writer.
Een Excel-bestand (*.xls of *.xlsx) opent in Calc.
Een Powerpoint-bestand (*.ppt of *.pptx) opent in Impress.
Als u de bestandstypen niet aan LibreOffice koppelde en Microsoft Office is op uw computer
geïnstalleerd, dan zal, als u dubbelklikt op een Microsoft Office-document, dat openen in de
toepasselijke Microsoft Office component.
Meer informatie over het openen van bestanden vindt u in Een bestaand document openen op
pagina 13.
De SnelStarter
Als LibreOffice op computers met Windows of Linux is geïnstalleerd, kan de SnelStarter ook
geherinstalleerd zijn. Als de SnelStarter geactiveerd is, zijn de noodzakelijke bibliotheek-
bestanden, die voor LibreOffice vereist zijn, geladen tijdens het opstarten van het systeem en
verkort aldus de opstarttijd voor LibreOffice-onderdelen.
Computers met een Mac besturingssysteem hebben geen SnelStarter.
De SnelStarter activeren
Op computers met een Linux of Windows besturingssysteem, zal de standaardinstallatie van
LibreOffice de SnelStarter niet automatisch laden. Om deze te activeren:
1) Open LibreOffice.
2) Ga naar Extra > Opties... > LibreOffice > Geheugen op de Menubalk en selecteer
LibreOffice laden tijdens systeemstart (voor Windows) of selecteer SnelStarter op
systeembalk inschakelen (voor Linux).
3) Start het besturingssysteem opnieuw op om de SnelStarter te laten verschijnen.
De SnelStarter in Windows of Linux gebruiken
Nadat de SnelStarter geactiveerd is, verschijnt er een pictogram op de taakbalk van het
besturingssysteem. SnelStarter is dan altijd beschikbaar, of LibreOffice geopend is of niet.
Om een component van LibreOffice rechtstreeks vanuit de SnelStarter te openen:
1) -Klik met rechts op het pictogram SnelStarter op de taakbalk van het besturingssysteem
om een contextmenu te openen (Afbeelding 2).
2) Kies de component van LibreOffice die u wilt openen om een nieuw document te maken,
kies Van sjabloon om de Sjabloonmanager te openen of kies Document openen om een
bestaand document te openen.
LibreOffice starten | 5
Afbeelding 2: SnelStarter-menu
in Windows
De SnelStarter uitschakelen
Klik met rechts op het pictogram in het systeemvak en klik dan op SnelStarter afsluiten in het
contextmenu om de SnelStarter tijdelijk te sluiten. De volgende keer dat de computer weer wordt
opgestart, zal de SnelStarter opnieuw worden geladen.
Om te voorkomen dat de SnelStarter weer laadt tijdens het opstarten van het systeem, doe één
van het volgende:
Klik met rechts op het pictogram SnelStarter en verwijder de markering bij LibreOffice bij
systeemstart laden in het contextmenu (voor Windows) of selecteer SnelStarter op
systeembalk uitschakelen (voor Linux).
Ga naar Extra > Opties... > LibreOffice > Geheugen op de Menubalk en haal het vinkje
weg bij LibreOffice laden tijdens systeemstart (voor Windows) of haal het vinkje weg bij
SnelStarter op systeembalk inschakelen (voor Linux).
De SnelStarter reactiveren
Indien de SnelStarter uitgeschakeld is, kunt u die opnieuw activeren met de hierboven gegeven
instructies in De SnelStarter activeren.
Delen van het hoofdvenster
Het hoofdvenster ziet er in elk onderdeel van LibreOffice hetzelfde uit, hoewel enkele details
variëren. Zie de relevante hoofdstukken van Writer, Calc, Impress en Draw in dit boek voor
beschrijvingen van die details.
Gemeenschappelijke functionaliteiten zijn de Menubalk, de werkbalk Standaard en de werkbalk
Opmaak bovenaan het venster en de Statusbalk onderaan.
Menubalk
De Menubalk bevindt zich aan de bovenzijde van het scherm, net onder de Titelbalk. Een
submenu klapt open om de opdrachten weer te geven als u één van de onderstaande menu's
kiest.
Bestand – bevat opdrachten die van toepassing zijn op het gehele document zoals
Openen..., Opslaan en Exporteren als PDF....
6 | Kennismaken met LibreOffice
Bewerken – bevat opdrachten voor het bewerken van het document zoals Ongedaan
maken..., Zoeken en vervangen..., Knippen, Kopiëren en Plakken.
Beeld – bevat opdrachten voor het beheren van de weergave van het document zoals In-
en uitzoomen en Web-layout.
Invoegen – bevat opdrachten voor het invoegen van elementen in uw document zoals
Koptekst, Voettekst en Afbeelding.
Opmaak – bevat opdrachten om de lay-out van het document op te maken.
Opmaakprofielen – bevat opdrachten voor het snel toepassen van veel gebruikte
opmaakprofielen, voor het bewerken, laden en maken van nieuwe opmaakprofielen en
voor toegang tot het gedeelte Stijlen en opmaak van de Zijbalk.
Tabel – toont opdrachten om een tabel in een tekstdocument in te voegen en te bewerken.
Extra – bevat functies zoals Spelling en grammatica..., Opties voor AutoCorrectie...,
Aanpassen... en Opties....
Venster – bevat opdrachten voor de weergave van vensters.
Help – bevat koppelingen naar het Helpbestand, Wat is dit? en informatie over het
programma.
Werkbalken
LibreOffice heeft verschillende types werkbalken: vastgezette en zwevende. Vastgezette
werkbalken kunnen worden verplaatst naar andere locaties of zwevend worden gemaakt, en
zwevende werkbalken kunnen worden vastgezet.
De bovenste vastgezette werkbalk (in standaardpositie) wordt de werkbalk Standaard genoemd.
De werkbalk Standaard ziet er in alle LibreOffice onderdelen hetzelfde uit.
De tweede werkbalk aan de bovenzijde (in standaardpositie) is de werkbalk Opmaak. Het is een
context-afhankelijke balk die de relevante gereedschappen weergeeft ten opzichte van de huidige
cursorpositie of selectie. Als de cursor bijvoorbeeld op een afbeelding staat, geeft de werkbalk
Opmaak gereedschappen voor het opmaken van afbeeldingen weer; als de cursor in tekst staat,
zijn het de gereedschappen voor het opmaken van tekst.
Werkbalken weergeven of verbergen
Om een werkbalk weer te geven, ga naar Beeld > Werkbalken op de Menubalk en klik dan op de
naam van een werkbalk in de keuzelijst. Een actieve werkbalk heeft een markering voor de naam
staan. Werkbalken die aan de hand van gereedschapspaletten zijn gemaakt, worden niet in de
keuzelijst getoond.
Om een werkbalk te sluiten, klik op de X rechts van de titel van de werkbalk of ga naar Beeld >
Werkbalken en haal de markering voor de werkbalk weg.
Submenu's en gereedschapspaletten
Pictogrammen in werkbalken met een klein driehoekje rechts ervan geven submenu's,
gereedschapspaletten en andere manieren om dingen te selecteren weer, afhankelijk van het
pictogram.
Gereedschapspaletten kunnen in een zwevende werkbalk worden gemaakt. Afbeelding 3 toont
een voorbeeld van een gereedschapspalet van de werkbalk Tekening, in een zwevende werkbalk
gemaakt. Zie Werkbalken verplaatsen en Zwevende werkbalken hieronder voor meer informatie
over het verplaatsen en zwevend maken van deze werkbalken, die van paletten zijn gemaakt.
Delen van het hoofdvenster | 7
Afbeelding 3: Voorbeeld van het losmaken van een
gereedschapspalet
Werkbalken verplaatsen
Vastgezette werkbalken kunnen zwevend gemaakt worden en op een andere locatie vastgezet
worden of zwevend worden gelaten.
1) Beweeg de muiswijzer over het handvat van de werkbalk, een smal verticaal balkje, links
van een vastgezette werkbalk, zoals in Afbeelding 4 gemarkeerd.
2) Houd de linker muisknop ingedrukt en sleep de werkbalk naar de nieuwe locatie. De
werkbalk kan worden vastgezet op een nieuwe locatie aan de bovenzijde, zijkanten of
onderzijde van het hoofdvenster of zwevend worden gelaten.
3) Laat de muisknop los.
4) Klik op de Titelbalk van een zwevende werkbalk en sleep deze met ingedrukte linker
muisknop naar een nieuwe locatie om deze te verplaatsen of vast te zetten aan de boven-
of onderzijde van het hoofdvenster.
Afbeelding 4: Handvatten van de werkbalk
Opmerking
U kunt een zwevende werkbalk ook vastzetten door met ingedrukte Ctrl-toets in de
Titelbalk van de werkbalk te dubbelklikken.
Zwevende werkbalken
LibreOffice bevat verschillende extra context-afhankelijke werkbalken, die standaard als zwevende
werkbalken verschijnen, afhankelijk van de huidige cursorpositie of selectie. U kunt deze
werkbalken desgewenst aan de boven- of onderzijde van het hoofdvenster vastzetten, maar ook
op uw beeldscherm verplaatsen (zie Werkbalken verplaatsen hierboven).
Sommige van deze extra werkbalken zijn contextafhankelijk en zullen automatisch verschijnen,
afhankelijk van de positie van de cursor. Bijvoorbeeld: als de cursor in een tabel staat, verschijnt
de zwevende werkbalk Tabel en als de cursor in een genummerde lijst of een lijst met
opsommingstekens staat, verschijnt de werkbalk Nummering/opsommingstekens.
8 | Kennismaken met LibreOffice
Werkbalken aanpassen
U kunt werkbalken op verschillende manieren aanpassen, inclusief het kiezen welke pictogrammen
zichtbaar zijn en het vergrendelen van de positie van een vastgezette werkbalk. U kunt ook
pictogrammen toevoegen en nieuwe werkbalken maken, zoals beschreven in hoofdstuk 14,
LibreOffice aanpassen. Om de opties voor het aanpassen van een werkbalk te benaderen, klik met
rechts in een lege ruimte tussen pictogrammen op een werkbalk om het contextmenu te openen:
Om pictogrammen, die voor de geselecteerde werkbalk zijn ontworpen, te tonen of te
verbergen, klik op Zichtbare knoppen. De zichtbare knoppen van een werkbalk worden
door een rand om het pictogram gemarkeerd (Afbeelding 5) of met een markering naast
het pictogram, afhankelijk van uw besturingssysteem. Markeer het pictogram of haal de
markering weg om pictogrammen op de werkbalk te tonen of te verbergen.
Afbeelding 5: Selecteren van zichtbare knoppen
Klik op Werkbalk aanpassen om het dialoogvenster Aanpassen te openen; zie Hoofdstuk
14, LibreOffice aanpassen, voor meer informatie.
Klik op Werkbalk vastzetten om de geselecteerde zwevende werkbalk vast te zetten.
Standaard zal een werkbalk aan de bovenzijde van de werkruimte worden vastgezet. U
kunt de werkbalk naar een andere locatie verplaatsen. Zie Werkbalken verplaatsen op
pagina 8.
Klik op Alle werkbalken vastzetten om alle zwevende werkbalken vast te zetten.
Standaard zullen werkbalken aan de bovenzijde van de werkruimte worden vastgezet. U
kunt de werkbalken naar andere locaties verplaatsen. Zie Werkbalken verplaatsen op
pagina 8.
Klik op Werkbalkpositie vergrendelen om een werkbalk in de vastgezette positie te
vergrendelen.
Klik op Werkbalk sluiten om de geselecteerde werkbalk te sluiten.
Delen van het hoofdvenster | 9
Contextmenu's
Contextmenu's zijn een snelle manier om vele functies te bereiken. Ze worden geopend door met
rechts te klikken op een alinea, een afbeelding of een ander object. Een contextmenu verschijnt.
Als een contextmenu opent, zullen de functies of opties afhangen van het geselecteerde object.
Vaak is het contextmenu de snelste en eenvoudigste manier om een functie te bereiken, zeker als
u niet precies weet waar de functie in de menu's of werkbalken is geplaatst.
Statusbalk
De statusbalk bevindt zich onderaan het scherm. Deze geeft informatie over het document en
eenvoudige manieren om sommige eigenschappen snel te wijzigen. De Statusbalk is gelijksoortig
in Writer, Calc, Impress en Draw, doch elk onderdeel heeft zijn specifieke items. Een voorbeeld
van de Statusbalk in Writer wordt in Afbeelding 6 getoond.
1 Paginanummer 5 Invoegmodus 9 Objectinformatie
2 Aantal woorden en tekens 6 Selectiemodus 10 Weergave
3 Pagina-opmaakprofiel 7 Niet opgeslagen wijzigingen 11 Zoomschuifbalk
4 Teksttaal 8 Digitale handtekening 12 Zoompercentage
Afbeelding 6: Voorbeeld van de statusbalk in Writer
Pagina-, blad- of dianummer en aantal pagina's
Toont de huidige pagina, blad of dianummer en het totaal aantal pagina's, bladen of dia's in het
document. Hierop dubbelklikken opent de Navigator. Andere functies van dit veld zijn
afhankelijk van het onderdeel.
Aantal woorden en tekens
Toont het aantal woorden en tekens in het document of in een selectie.
Pagina-opmaakprofiel of dia-ontwerp
Toont het huidige pagina-opmaakprofiel of dia-ontwerp. Dubbelklik op dit veld om het huidige
pagina-opmaakprofiel of dia-ontwerp te bewerken. Om een ander pagina-opmaakprofiel of
diaontwerp te kiezen, klikt u met rechts op dit veld en kiest u er één uit de keuzelijst die
verschijnt.
Taal
Toont de taal van de tekst op de cursorpositie.
Invoeg-modus
Toont in welk type modus het programma is. Dit veld is blanco in de Invoeg-modus. Telkens als
de toets Ins wordt gedrukt of op dit veld wordt geklikt, verandert de modus tussen Invoegen en
Overschrijven.
10 | Kennismaken met LibreOffice
Selectie-modus
Klik erop om een andere selectie-modus te kiezen. Het pictogram wijzigt niet, maar als u met
de muiswijzer over dit veld beweegt, verschijnt een Help-tip met de modus die actief is.
Niet opgeslagen wijzigingen
Een pictogram duidt aan dat wijzigingen aan het document nog niet werden opgeslagen.
Digitale handtekening
Wanneer het document digitaal werd ondertekend, wordt hier een pictogram getoond. U kunt
op het pictogram klikken om het document te ondertekenen of het bestaande certificaat te zien.
Object informatie
Toont informatie (bijvoorbeeld het gebruikte opmaakprofiel) met betrekking tot de positie van de
cursor of het geselecteerde element van het document.
Weergave
Kies tussen Enkele pagina-weergave, Weergave van meerdere pagina's of Boekweergave om
de weergave van uw document te wijzigen.
Zoomschuifbalk
Verschuif de knop in de zoomschuifbalk of klik op de + en – tekens om de vergroting van het
uw document te wijzigen.
Zoompercentage
Geeft het zoomniveau van het document aan. Klik met rechts op het zoompercentage, een lijst
met vergrotingswaarden opent waaruit u kunt kiezen. Dubbelklikken op het zoompercentage
opent het dialoogvenster In-/uitzoomen & weergave-layout
Zijbalk
Ga naar Beeld > Zijbalk op de Menubalk om de Zijbalk te activeren. De locatie van de Zijbalk
(Afbeelding 7) is aan de rechterzijde van het weergavevenster van Writer, Calc, Impress en Draw.
Het bevat één of meer panelen, die op de context van het huidige document gebaseerd zijn. De
panelen zijn in gedeeltes verdeeld. Een balk met pictogrammen aan de rechterzijde van de Zijbalk
maakt het mogelijk tussen de verschillende panelen te wisselen.
Delen van het hoofdvenster | 11
Alle componenten bevatten de panelen Eigenschappen, Stijlen en opmaak, Galerij en Navigator.
Sommige componenten hebben aanvullende panelen, zoals Hoofdpagina's, Aangepaste animatie
en Diawissel voor Impress, Wijzigingen bijhouden voor Writer en Functies voor Calc.
Een paneel is een combinatie van een werkbalk en een dialoogvenster. Bijvoorbeeld, u kunt het
werken met tekst in het hoofdvenster vrijelijk combineren met het aanpassen van tekstattributen
via het paneel Eigenschappen in de Zijbalk.
Werkbalken en panelen van de Zijbalk delen vele functies. Bijvoorbeeld, de knoppen om tekst Vet
of Cursief te maken komen zowel in de werkbalk Opmaak als in het paneel Eigenschappen van de
Zijbalk voor.
Meer gedetailleerde informatie vindt u in de uitleg over de Zijbalk in de relevante handleidingen
van de componenten van LibreOffice.
Klik op de gestippelde knop in het midden van de linker rand van de Zijbalk om deze te verbergen.
Klik opnieuw op deze knop op om de Zijbalk opnieuw weer te geven.
Gebruik de keuzelijst rechts boven in de Zijbalk om de Zijbalk los te maken en zwevend te maken
(Afbeelding 8). In dezelfde keuzelijst kunt u kiezen welke onderdelen in de Zijbalk worden
weergegeven.
12 | Kennismaken met LibreOffice
Afbeelding 7: Paneel Eigenschappen van de Zijbalk
Een nieuw document beginnen
U kunt op verschillende manieren een nieuw, leeg document in LibreOffice beginnen.
Als LibreOffice gestart is maar er is nog geen document geopend, wordt het Startcentrum
weergegeven (Afbeelding 1 op pagina 4). Klik op één van de pictogrammen om een nieuw
document van dat type te openen of klik op het pictogram Sjablonen om een nieuw document met
behulp van een sjabloon te beginnen.
U kunt een document ook op één van de volgende manieren beginnen.
Gebruik Bestand > Nieuw en kies het type document uit de keuzelijst.
Gebruik de toetscombinatie Ctrl+N om een nieuw document maken. Het type document
hangt af van welke LibreOffice component geopend en actief is. Bijvoorbeeld, als Calc
geopend en actief is, wordt een nieuw werkblad aangemaakt.
Ga naar Bestand > Assistenten op de Menubalk en kies het type document uit de
keuzelijst.
Als er al een document in LibreOffice geopend is, klik op het pictogram Nieuw op de
werkbalk Standaard en een nieuw document van hetzelfde type wordt in een nieuw venster
aangemaakt. Bijvoorbeeld, als Calc open en actief is, wordt er een nieuw werkblad
aangemaakt. Het picogram Nieuw wijzigt, afhankelijk van welke component van LibreOffice
is geopend.
Als er al een document in LibreOffice is geopend, klik op het kleine driehoekje naast de
knop Nieuw op de werkbalk Standaard. Selecteer het type document dat moet worden
gemaakt uit de keuzelijst.
In Windows of Linux, gebruik de SnelStarter van LibreOffice. Zie De SnelStarter op
pagina 5 voor meer informatie.
Opmerking
Als alle documenten gesloten zijn zonder LibreOffice te sluiten, dan wordt het
Startcentrum weergegeven.
Een bestaand document openen
U kunt ook een bestaand document op één van de volgende manieren openen:
Als er geen document geopend is, klik op Open bestand of Externe bestanden in het
Startcentrum om het dialoogvenster Openen te tonen.
Een bestaand document openen | 13
Afbeelding 8: Losmaken van de Zijbalk
Klik op Bestand > Openen... of Bestand > Open extern bestand... op de Menubalk om
het dialoogvenster Openen te tonen.
Gebruik de toetscombinatie Ctrl+O om het dialoogvenster Openen te tonen.
Als er al een document geopend is, klik op de knop Openen op de werkbalk Standaard
en kies één van de beschikbare bestanden uit de lijst in het dialoogvenster Openen.
Klik op het kleine driehoekje naast het pictogram Openen en kies een bestand uit de lijst
met recent geopende bestanden.
Als er geen geopend bestand is, klik op een kleine weergave van een recent geopend
bestand in het Startcentrum. U kunt in het Startcentrum op en neer scrollen om een recent
geopend bestand te vinden.
Als u het dialoogvenster Openen gebruikt, ga dan naar de gewenste map, kies het gewenste
bestand en klik op Openen. Indien er reeds een document in LibreOffice is geopend, zal het
tweede document in een nieuw venster openen.
In het dialoogvenster Openen kunt u de lijst van bestanden beperken door het type bestand dat u
zoekt te selecteren. Bijvoorbeeld, kiest u voor tekstdocumenten als bestandstype, zult u alleen
documenten zien die Writer kan openen (dit zijn .odt, .doc, .txt); als u kiest voor Werkbladen zult u
.ods, .xls en gelijkaardige bestanden zien die Calc kan openen.
U kunt ook een bestaand document in een OpenDocument-indeling openen door te dubbelklikken
op het pictogram van het bestand op het bureaublad of in een bestandsbeheerder zoals Windows
Verkenner. Als u Microsoft Office-bestandsindelingen aan LibreOffice hebt gekoppeld, dan kunt u
die bestanden ook openen door er op te dubbelklikken.
Opmerkingen
U kunt kiezen of u de LibreOffice dialoogvensters Openen en Opslaan als gebruikt of
degenen die door uw besturingssysteem worden geleverd. Zie Dialoogvensters
Openen en Opslaan als op pagina 18 voor meer informatie.
Wanneer bestanden worden geopend vanaf een externe server, kunt u gevraagd
worden om een gebruikersnaam en wachtwoord om op de server in te loggen.
Documenten opslaan
Documenten opslaan kunt u als volgt:
Opslaan – gebruik dit als u het document, de huidige bestandsnaam en locatie behoudt.
Op externe server opslaan – gebruik dit als uw document al op een externe server is
opgeslagen of als het op een externe server moet worden opgeslagen.
Opslaan als – gebruik dit als u een nieuw document wilt aanmaken, de bestandsnaam
en/of het bestandstype wilt wijzigen of het bestand op een andere locatie op uw computer
wilt opslaan.
Kopie opslaan – gebruik dit als u een kopie van uw huidige document wilt opslaan en het
document geopend wilt houden voor meer bewerking.
Alles opslaan – gebruik dit om alle geopende bestanden in uw huidige sessie op te slaan.
Opslaan
Om een document op te slaan dat u wilt behouden, met de huidige bestandsnaam en locatie:
Druk op Ctrl+S
14 | Kennismaken met LibreOffice
Kies Bestand > Opslaan, Bestand > Op externe server opslaan, Bestand > Kopie
opslaan of Bestand >Alles opslaan op de Menubalk.
Klik op de knop Opslaan in de werkbalk Standaard
De opdracht Opslaan overschrijft de vorige opgeslagen versie van het bestand.
Opslaan als
Om een document op te slaan als u een nieuw document wilt aanmaken, de bestandsnaam en/of
het bestandstype wilt wijzigen of het bestand op een andere locatie op uw computer wilt opslaan:
Gebruik de toetscombinatie Ctrl+Shift+S.
Ga naar Bestand > Opslaan als op de Menubalk.
Wanneer het dialoogvenster Opslaan als (Afbeelding 9) of Opslaan verschijnt, voer dan de
bestandsnaam in, controleer het bestandstype (indien van toepassing), kies een nieuwe locatie
(indien van toepassing) en klik op Opslaan.
Het dialoogvenster dat opent als u Opslaan als gebruikt, hangt af van de instellingen van
LibreOffice. Zie Dialoogvensters Openen en Opslaan als op pagina 18 voor meer informatie.
Wachtwoordbeveiliging
Om te beperken wie het bestand kan openen en lezen of openen en bewerken, moet u
Wachtwoordbeveiliging gebruiken.
1) In het dialoogvenster Opslaan als, vink Met wachtwoord opslaan aan.
2) Klik op Opslaan en het dialoogvenster Wachtwoord instellen opent (Afbeelding 10 ).
3) Voer een wachtwoord in om het bestand te openen, bij Wachtwoord voor versleuteling van
bestanden en voer dan hetzelfde wachtwoord in ter bevestiging.
4) Om te beperken wie het bestand kan bewerken, klikt u op de knop Opties.
Documenten opslaan | 15
Afbeelding 9: Voorbeeld van het dialoogvenster Opslaan als
5) In het gedeelte Wachtwoord voor het delen van bestand, selecteer Het bestand als alleen
lezen openen en voer een wachtwoord in die het bewerken toestaat en voer hetzelfde
wachtwoord ter bevestiging in.
6) Klik op OK en het dialoogvenster sluit. Als de wachtwoorden overeenkomen, wordt het
document met een wachtwoordbeveiliging opgeslagen. Als de wachtwoorden niet
overeenkomen, krijgt u een foutmelding.
Afbeelding 10: Dialoogvenster Wachtwoord instellen
Waarschuwing
LibreOffice gebruikt een zeer krachtig encryptiemechanisme, dat het haast onmogelijk
maakt om de inhoud van een document te achterhalen als u het wachtwoord niet meer
weet.
Het wachtwoord wijzigen
Als een document wachtwoord-beveiligd is, kunt u het wachtwoord wijzigen als het document
geopend is. Ga naar Bestand > Eigenschappen > Algemeen op de Menubalk en klik op de knop
Wijzig wachtwoord. Dit opent het dialoogvenster Wachtwoord instellen, waar u een nieuw
wachtwoord kunt invoeren.
Documenten automatisch opslaan
LibreOffice kan bestanden automatisch opslaan als deel van de AutoHerstel-functie. Automatisch
opslaan overschrijft, net als handmatig opslaan, de laatst opgeslagen versie van het bestand.
U stelt Automatisch bestand opslaan als volgt in:
1) Ga naar Extra > Opties... > Laden/Opslaan > Algemeen op de Menubalk.
16 | Kennismaken met LibreOffice
2) Vink AutoHerstel-informatie opslaan elke xx minuten aan en stel het tijdsinterval in.
3) Klik op OK.
Openen van en opslaan op externe servers
LibreOffice 5.1 kan bestanden die op externe servers staan openen en opslaan. Bestanden die op
externe servers staan maken het mogelijk om met de documenten te werken vanaf verschillende
computers. Bijvoorbeeld, u kunt overdag aan een bestand werken vanuit het kantoor en in de
avond thuis de laatste wijzigingen aanbrengen. Het opslaan van bestanden op een externe server
maakt ook een back-up van de documenten tegen verlies van de computer of harddisk storingen.
Sommige servers kunnen ook een check-in en check-out van bestanden doen en dus het gebruik
en toegang ervan controleren.
LibreOffice 5.1 ondersteunt vele documentservers die bekende netwerkprotocollen gebruiken,
zoals FTP, WebDav, Windows share en SSH. Het ondersteunt ook populaire services, zoals
Google Drive en Microsoft OneNote, alsook commerciële en open source servers die de OASIS
CMIS standaard gebruiken.
Opmerking
Om toegang tot een externe server te krijgen, moet u de dialoogvensters Openen en
Opslaan gebruiken. Als u de dialoogvensters voor openen en opslaan van het
besturingssysteem gebruikt, ga dan naar Extra > Opties... > LibreOffice > Algemeen
en vink de optie LibreOffice dialoogvensters gebruiken aan.
Gebruik één van de volgende methodes om toegang tot externe servers toe te staan:
Klik op Externe bestanden in het Startcentrum.
Selecteer Bestand > Open extern bestand.
Selecteer Bestand > Op externe server opslaan.
Klik dan in het dialoogvenster op de knop Service toevoegen (Afbeelding 12) om het
dialoogvenster Bestandsservices te openen.
Afhankelijk van de gekozen bestandsservice, die u in de keuzelijst Type heeft gekozen, zijn er
verschillende parameters nodig om de verbinding met de externe server volledig in te stellen
(Afbeelding 11).
Afbeelding 11: Externe server configuratie
Openen van en opslaan op externe servers | 17
Als de connectie gedefinieerd is, klik dan op OK om te verbinden. Het dialoogvenster zal vervagen
totdat de connectie met de server tot stand is gebracht. Er kan een dialoogvenster naar voren
komen dat om een gebruikersnaam en wachtwoord vraagt om op de server in te loggen. Ga verder
met het invoeren van uw inloggegevens.
Het dialoogvenster dat dan verschijnt (Afbeelding 12) heeft veel delen. De bovenste keuzelijst
bevat een lijst met externe servers die u eerder heeft gedefinieerd. De regel onder deze keuzelijst
geeft het pad naar de te benaderen map weer. Links staat de mapstructuur van de
gebruikersruimte op de server. Het hoofdvak toont de bestanden in de externe map. Klik op Open
of op Opslaan om verder te gaan.
Afbeelding 12: Dialoogvenster Externe bestanden
Bestanden hernoemen en verwijderen
U kunt bestanden hernoemen of verwijderen binnen de dialoogvensters van LibreOffice, net zoals
u dat kunt in een bestandsbeheerder. Selecteer een bestand en klik met rechts om een
contextmenu te openen. Kies Verwijder of Naam wijzigen, zoals van toepassing. U kunt echter
geen bestanden kopiëren of plakken binnen de dialoogvensters.
Dialoogvensters Openen en Opslaan als
U kunt er voor kiezen om de LibreOffice dialoogvensters Openen en Opslaan als te gebruiken of
die van uw besturingssysteem. Dit boek gebruikt de dialoogvensters van LibreOffice in de
afbeeldingen.
Als u de dialoogvensters van uw besturingssysteem gebruikt, kunt u bestanden alleen van en naar
gekoppelde bestandssystemen van uw lokale computer verplaatsen. Om extra mogelijkheden te
creëren, zoals het werken met een cloud of externe servers en zoeken op versies, schakel dan
over naar het gebruiken van dialoogvensters van LibreOffice. Ga naar Extra > Opties... >
LibreOffice > Algemeen en selecteer de optie LibreOffice dialoogvensters gebruiken.
Een voorbeeld van een dialoogvenster van LibreOffice is weergegeven in Afbeelding 9 op
pagina 15. De drie pictogrammen rechts bovenaan het dialoogvenster zijn als volgt:
18 | Kennismaken met LibreOffice
Servers – het dialoogvenster Bestandsservices opent, waar u met een netwerkserver
kunt verbinden als het gewenste bestand niet op de computer staat.
Een map hoger – gaat één map hoger in de (mappen) hiërarchie. Klik en houd de
muisknop voor een seconde ingedrukt om een keuzelijst met mappen op een hoger niveau
weer te geven. Door de muisaanwijzer over een hoger gelegen map te bewegen en de
muisknop los te laten, gaat u naar die map.
Nieuwe map maken – maakt een nieuwe submap aan, in de map die in het
dialoogvenster wordt weergegeven.
Gebruik het veld Bestandstype om te specificeren welk type bestand moet worden geopend of in
welke indeling het bestand moet worden opgeslagen.
Het keuzevak Alleen-lezen van het dialoogvenster opent het bestand om het alleen te lezen en af
te drukken. De meeste pictogrammen en menuopties op de werkbalken worden uitgeschakeld. De
knop Bestand bewerken wordt op de werkbalk Standaard weergegeven. Klik op deze knop
om het bestand voor bewerken te openen.
Het gedeelte Plaatsen in dit dialoogvenster toont snelkoppelingen naar mappen en services die u
hebt gemarkeerd. Hiermee kunt u snel navigeren naar een doelmap of externe server. Om een
plaats toe te voegen, navigeert u naar de map waar uw document is opgeslagen en klikt u op de
knop met het plusteken (+). De naam van de map wordt nu in het gedeelte Plaatsen weergegeven.
Om een map uit het gedeelte Plaatsen te verwijderen, klikt u op de naam ervan en dan op de knop
met het minteken (-).
De Navigator gebruiken
De Navigator van LibreOffice geeft alle objecten weer die in een document zijn opgenomen,
verzameld in categorieën. In Writer geeft het bijvoorbeeld Koppen, Tabellen, Tekstframes, Notities,
Afbeeldingen, Bladwijzers en andere items weer, zoals in Afbeelding 13 wordt getoond. In Calc
toont het werkbladen, Bereiknamen, Databasebereiken, Diagrammen, Tekenobjecten en andere
items. In Impress en Draw toont het Dia's, Afbeeldingen en andere items.
Klik op het pictogram Navigator op de werkbalk Standaard om de Navigator te openen, druk op
F5, kies Beeld > Navigator op de Menubalk of klik op het pictogram Navigator op de Zijbalk.
In de standaardinstallatie van LibreOffice maakt de Navigator deel uit van de Zijbalk.
Klik op de marker (+ of pijltje) vóór een categorie om de lijst met objecten in die categorie te zien.
De Navigator biedt verschillende handige manieren om zich binnen een document te verplaatsen
en er items te vinden:
Als een categorie de lijst van objecten erin weergeeft, dubbelklik dan op een object om
direct naar de locatie van dat object in het document te springen.
Objecten zijn veel eenvoudiger te vinden als u ze een naam hebt gegeven bij het maken
ervan, in plaats van de standaardnamen, zoals Werkblad1, Tabel1 of Tabel2 te behouden
wat mogelijk niet overeenkomt met de positie van het object in het document.
Elke Navigator in de individuele componenten van LibreOffice heeft een verschillende
reeks functies. Deze functies worden verder uitgelegd in de handleidingen van deze
componenten.
De Navigator gebruiken | 19
Afbeelding 13: De Navigator
Wijzigingen ongedaan maken en herstellen
U kunt de meest recente wijziging ongedaan maken, door Ctrl+Z te drukken, het pictogram
Ongedaan maken in de werkbalk Standaard of op Bewerken > Ongedaan maken in de
Menubalk te drukken. Klik op het kleine driehoekje naast het pictogram Ongedaan maken en u
krijgt een lijst met alle wijzigingen die ongedaan kunnen worden gemaakt. U kunt meerdere
wijzigingen selecteren en ze tegelijkertijd ongedaan maken.
Nadat u wijzigingen ongedaan heeft gemaakt, kunt u de wijziging weer herstellen. Om een
wijziging te herstellen drukt u op Ctrl+Y, klikt u op het pictogram Opnieuw of gaat u naar
Bewerken > Herstellen op de Menubalk. Net zoals bij Ongedaan maken krijgt u een lijst met
wijzigingen die u kunt herstellen als u op het kleine driehoekje naast het pictogram klikt.
Om de laatste opdracht, die u op uw document toepaste te herhalen, gebruikt u de toetscombinatie
Ctrl+Shift+Y. Dit kan meerdere herhalende menunavigatie-klikken of sneltoetsen opslaan, vooral
wanneer de opdracht afkomstig is uit een secundair menu.
U kunt het aantal wijzigingen, dat LibreOffice onthoudt, wijzigen: kies Extra > Opties... >
LibreOffice > Geheugen op de Menubalk. Verhoog of verlaag het Aantal stappen onder
Ongedaan maken. Houd er rekening mee dat hoe meer stappen LibreOffice moet onthouden, hoe
meer computergeheugen dit gebruikt.
Een document opnieuw laden
U wilt misschien alle wijzigingen negeren, die in een bewerkingssessie zijn toegebracht, nádat u
het document voor het laatst opsloeg. Maar het verwijderen van alle wijzigingen of het onthouden
waar de wijzigingen zijn aangebracht kan een lastige taak zijn. Als u er zeker van bent dat u de
wijzigingen van nadat het document voor het laatst werd opgeslagen niet wilt behouden, dan kunt
u het document opnieuw laden. Een kopie van het document dat momenteel is opgeslagen in het
bestandssysteem wordt geladen. Het document keert terug naar de status van de laatste keer dat
het werd opgeslagen.
20 | Kennismaken met LibreOffice
Om een document opnieuw te laden, gaat u naar Bestand > Opnieuw laden op de Menubalk.
Een bevestigingsdialoog zal u waarschuwen dat uw laatste wijzigingen verloren gaan. Bij het
opnieuw laden zal het dialoogvenster Openen niet openen, omdat het bestand al geselecteerd is.
Een document sluiten
Als er slechts één document geopend is en u wilt dit sluiten, ga naar Bestand > Sluiten op de
Menubalk of klik op de X aan de rechterzijde (linkerzijde voor Linux) van de Menubalk. In Windows
en Linux sluit het document en opent het Startcentrum. In Mac OS X sluit het document en blijft
alleen de Menubalk geopend aan de bovenzijde van het scherm.
Als meer dan één venster van LibreOffice geopend is, ga naar Bestand > Sluiten op de Menubalk
of klik op de X op de Titelbalk van dat documentvenster. De X kan aan de rechter- of linkerzijde
van de Titelbalk staan, afhankelijk van uw besturingssysteem.
Als het document na de laatste wijzigingen niet is opgeslagen, wordt er een berichtenvenster
geopend, met de vraag of de wijzigingen moeten worden opgeslagen of niet.
Waarschuwing
Het niet opslaan van uw document kan leiden tot het verlies van recent gemaakte
wijzigingen, of zelfs erger, uw gehele bestand.
LibreOffice afsluiten
Klik, in Windows en Linux besturingssystemen, in de Menubalk op Bestand > Afsluiten om
LibreOffice volledig af te sluiten. In een Mac besturingssysteem, ga naar LibreOffice > Beëindig
LibreOffice op de Menubalk.
Als u het laatste document opslaat door op de X op de Titelbalk van het documentvenster te
klikken, sluit LibreOffice onmiddellijk af. Een Mac besturingssysteem heeft deze functie niet, in
plaats daarvan dient u naar LibreOffice > Beëindig LibreOffice op de Menubalk te gaan.
U kunt ook de volgende toetsencombinaties gebruiken:
In Windows en Linux – Ctrl+Q
In Mac OS X – (Command) +Q
Als willekeurige documenten zijn aangepast maar niet zijn opgeslagen, zal een waarschuwing
verschijnen. Kies of u uw wijzigingen wilt opslaan of verwerpen.
LibreOffice afsluiten | 21
7

Hulp nodig? Stel uw vraag in het forum

Spelregels

Misbruik melden

Gebruikershandleiding.com neemt misbruik van zijn services uitermate serieus. U kunt hieronder aangeven waarom deze vraag ongepast is. Wij controleren de vraag en zonodig wordt deze verwijderd.

Product:

Bijvoorbeeld antisemitische inhoud, racistische inhoud, of materiaal dat gewelddadige fysieke handelingen tot gevolg kan hebben.

Bijvoorbeeld een creditcardnummer, een persoonlijk identificatienummer, of een geheim adres. E-mailadressen en volledige namen worden niet als privégegevens beschouwd.

Spelregels forum

Om tot zinvolle vragen te komen hanteren wij de volgende spelregels:

Belangrijk! Als er een antwoord wordt gegeven op uw vraag, dan is het voor de gever van het antwoord nuttig om te weten als u er wel (of niet) mee geholpen bent! Wij vragen u dus ook te reageren op een antwoord.

Belangrijk! Antwoorden worden ook per e-mail naar abonnees gestuurd. Laat uw emailadres achter op deze site, zodat u op de hoogte blijft. U krijgt dan ook andere vragen en antwoorden te zien.

Abonneren

Abonneer u voor het ontvangen van emails voor uw LibreOffice 5.1 bij:


U ontvangt een email met instructies om u voor één of beide opties in te schrijven.


Ontvang uw handleiding per email

Vul uw emailadres in en ontvang de handleiding van LibreOffice 5.1 in de taal/talen: Nederlands als bijlage per email.

De handleiding is 0,74 mb groot.

 

U ontvangt de handleiding per email binnen enkele minuten. Als u geen email heeft ontvangen, dan heeft u waarschijnlijk een verkeerd emailadres ingevuld of is uw mailbox te vol. Daarnaast kan het zijn dat uw internetprovider een maximum heeft aan de grootte per email. Omdat hier een handleiding wordt meegestuurd, kan het voorkomen dat de email groter is dan toegestaan bij uw provider.

Stel vragen via chat aan uw handleiding

Stel uw vraag over deze PDF

Andere handleiding(en) van LibreOffice 5.1

LibreOffice 5.1 Installatiehandleiding - English - 8 pagina's

LibreOffice 5.1 Gebruiksaanwijzing - English - 396 pagina's


Uw handleiding is per email verstuurd. Controleer uw email

Als u niet binnen een kwartier uw email met handleiding ontvangen heeft, kan het zijn dat u een verkeerd emailadres heeft ingevuld of dat uw emailprovider een maximum grootte per email heeft ingesteld die kleiner is dan de grootte van de handleiding.

Er is een email naar u verstuurd om uw inschrijving definitief te maken.

Controleer uw email en volg de aanwijzingen op om uw inschrijving definitief te maken

U heeft geen emailadres opgegeven

Als u de handleiding per email wilt ontvangen, vul dan een geldig emailadres in.

Uw vraag is op deze pagina toegevoegd

Wilt u een email ontvangen bij een antwoord en/of nieuwe vragen? Vul dan hier uw emailadres in.



Info