558343
1
Verklein
Vergroot
Pagina terug
1/156
Pagina verder
VIESMANN
VITOSOL
VITOSOL 100-F
Vlakke plaatcollector, type SV en SH
voor montage op platte en schuine daken evenals voor vrij-
staande montage.
Type SH ook voor montage aan gevels
VITOSOL 200-F
Vlakke plaatcollector, type SVE
voor montage op platte en schuine daken evenals voor vrij-
staande montage.
VITOSOL 200-F
Vlakke plaatcollector met groot oppervlak, type 5DIA
voor dakintegratie op schuine daken met dakpanbedekking
VITOSOL 200-F, 300-F
Vlakke plaatcollector, type SV en SH
voor montage op platte en schuine daken alsmede voor vrij-
staande montage
Type SH ook voor montage aan gevels
VITOSOL 200-T
Type SP2A
voor montage op schuine en platte daken, op gevels evenals
voor vrijstaande montage
VITOSOL 200-T
Type SPE
voor montage op schuine en platte daken, evenals voor vrij-
staande montage
VITOSOL 300-T
Type SP3B
voor montage op schuine en platte daken, evenals voor vrij-
staande montage
5819 440 NL 5/2013
Ontwerphandleiding
Inhoudsopgave
1. Grondbeginselen 1. 1 Viessmann collectorprogramma ............................................................................... 6
1. 2 Kengroottes van collectoren ..................................................................................... 7
Aanduidingen van oppervlakken ........................................................................... 7
Collectorrendement ............................................................................................... 7
Warmtecapaciteit .................................................................................................. 9
Stilstandtemperatuur ............................................................................................. 9
Stoomproductievermogen DPL ............................................................................. 9
Zonnedekkingspercentage .................................................................................... 10
1. 3 Richting, inclinatie en overschaduwing van het ontvangstoppervlak ........................ 10
Inclinatie van het ontvangstoppervlak ................................................................... 10
Richting van het ontvangstoppervlak .................................................................... 10
Vermijding van overschaduwing van het ontvangstoppervlak .............................. 11
2. Vitosol 100-F, type SV1 en SH1 2. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 12
Voordelen .............................................................................................................. 12
Toestand bij levering ............................................................................................. 12
2. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 12
2. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 14
3. Vitosol 200-F, type SVE 3. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 15
Voordelen .............................................................................................................. 15
Toestand bij levering ............................................................................................. 15
3. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 16
3. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 16
4. Vitosol 200-F, type SV2 en SH2 4. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 17
Voordelen .............................................................................................................. 17
Bij levering ............................................................................................................ 18
4. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 19
4. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 20
5. Vitosol 200-F, type 5DIA 5. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 21
Voordelen .............................................................................................................. 21
Toestand bij levering ............................................................................................. 21
5. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 22
5. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 23
6. Vitosol 300-F, type SV3 en SH3 6. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 24
Voordelen .............................................................................................................. 24
Toestand bij levering ............................................................................................. 25
6. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 26
6. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 27
7. Vitosol 200-T, type SP2A 7. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 28
Voordelen .............................................................................................................. 28
Toestand bij levering ............................................................................................. 29
7. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 29
7. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 30
8. Vitosol 200-T, type SPE 8. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 31
Voordelen .............................................................................................................. 31
Toestand bij levering ............................................................................................. 31
8. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 32
8. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 32
9. Vitosol 300-T, type SP3B 9. 1 Productbeschrijving .................................................................................................. 33
Voordelen .............................................................................................................. 33
Toestand bij levering ............................................................................................. 33
9. 2 Technische gegevens ............................................................................................... 34
9. 3 Gecertificeerde kwaliteit ............................................................................................ 35
10. Zonneregelingen 10. 1 Zonneregelingsmodule, type SM1, bestelnummer 7429 073 ................................... 37
Technische gegevens ........................................................................................... 37
Toestand bij levering ............................................................................................. 38
Gecertificeerde kwaliteit ........................................................................................ 38
10. 2 Vitosolic 100, type SD1, bestelnummer Z007 387 .................................................... 38
Technische gegevens ........................................................................................... 38
Leveringsomvang .................................................................................................. 39
Gecertificeerde kwaliteit ........................................................................................ 39
Inhoudsopgave
2
VIESMANN
VITOSOL
5819 440 NL
10. 3 Vitosolic 200, type SD4, bestelnummer Z007 388 .................................................... 39
Technische gegevens ........................................................................................... 39
Leveringsomvang .................................................................................................. 40
Gecertificeerde kwaliteit ........................................................................................ 40
10. 4 Functies .................................................................................................................... 41
Toekenning van de zonneregelingen .................................................................... 41
Boilertemperatuurbegrenzing ................................................................................ 41
Collectorkoelfunctie bij Vitosolic 100 en 200 ......................................................... 41
Terugkoelfunctie bij Vitosolic 100 en 200 ............................................................. 41
Collector-nooduitschakeling .................................................................................. 41
Minimale collectortemperatuurbegrenzing ............................................................ 41
Intervalfunctie ........................................................................................................ 42
Koelfunctie bij Vitosolic 200 (alleen bij installaties met één verbruiker) ................ 42
Vorstbeschermingsfunctie ..................................................................................... 42
Thermostaatfunctie bij zonneregelingsmodule en Vitosolic 100 ........................... 42
Thermostaatfunctie, ΔT-regeling en schakelklokken bij Vitosolic 200 .................. 42
Toerentalregeling bij zonneregelingsmodule ........................................................ 42
Toerentalregeling bij Vitosolic 100 ........................................................................ 43
Toerentalregeling bij Vitosolic 200 ........................................................................ 43
Warmtebalancering bij zonneregelingsmodule en Vitosolic 100 ........................... 43
Warmtebalancering bij Vitosolic 200 ..................................................................... 43
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel
bij zonneregelingsmodule ..................................................................................... 43
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel
bij Vitosolic 100 ..................................................................................................... 43
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel
bij Vitosolic 200 ..................................................................................................... 44
Onderdrukking van de naverwarming door de CV-ketel bij ondersteuning van de
kamerverwarming bij zonneregelingsmodule ........................................................ 45
Bijkomende functie voor de tapwateropwarming bij zonneregelingsmodule ........ 45
Extra functie voor de tapwateropwarming bij Vitosolic 100 ................................... 45
Extra functie voor de tapwateropwarming bij Vitosolic 200 ................................... 45
Externe warmtewisselaar bij zonneregelingsmodule ............................................ 46
Externe warmtewisselaar bij Vitosolic 100 ............................................................ 47
Externe warmtewisselaar bij Vitosolic 200 ............................................................ 47
Bypass-schakelingen bij Vitosolic 200 .................................................................. 48
Parallel-relais bij Vitosolic 200 .............................................................................. 49
Boiler 2 (tot 4) aan bij Vitosolic 200 ...................................................................... 49
Boilerlading bij Vitosolic 200 ................................................................................. 49
Boilervoorrangschakeling bij Vitosolic 200 ............................................................ 49
Gebruik van overtollige warmte bij Vitosolic 200 .................................................. 49
Pendellading ......................................................................................................... 49
Relaiskick bij zonneregelingsmodule .................................................................... 49
Relaiskick bij Vitosolic 200 .................................................................................... 49
SD-kaart bij Vitosolic 200 ...................................................................................... 49
10. 5 Accessoires .............................................................................................................. 50
Toekenning van de zonneregelingen .................................................................... 50
Hulprelais .............................................................................................................. 50
Dompeltemperatuursensor ................................................................................... 50
Dompeltemperatuursensor ................................................................................... 51
Collectortemperatuursensor .................................................................................. 51
Dompelhuls van roestvast staal ............................................................................ 51
Warmtehoeveelheidsmeter ................................................................................... 51
Solarcel ................................................................................................................. 52
Grote weergave .................................................................................................... 52
Veiligheidstemperatuurbegrenzer ......................................................................... 53
Temperatuurregelaar als temperatuurbewaker (maximumbegrenzing) ................ 53
Temperatuurregelaar ............................................................................................ 53
Temperatuurregelaar ............................................................................................ 54
11. Warmwaterboiler 11. 1 Vitocell 100-U, type CVUA ........................................................................................ 55
11. 2 Vitocell 100-B, type CVB .......................................................................................... 59
11. 3 Vitocell 100-V, type CVW ......................................................................................... 65
Zonnewarmtewisselaarset .................................................................................... 67
11. 4 Vitocell 300-B, type EVB ........................................................................................... 69
11. 5 Vitocell 140-E, type SEI en Vitocell 160-E, type SES ............................................... 73
11. 6 Vitocell 340-M, type SVK en Vitocell 360-M, type SVS ............................................ 76
11. 7 Vitocell 100-V, type CVA .......................................................................................... 82
11. 8 Vitocell 300-V, type EVI ............................................................................................ 88
11. 9 Verswatermodule ...................................................................................................... 93
Inhoudsopgave
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
3
5819 440 NL
12. Installatieaccessoiresr 12. 1 Solar-Divicon en zonnepompstreng .......................................................................... 94
Uitvoeringen .......................................................................................................... 94
Opbouw ................................................................................................................. 94
Afstanden .............................................................................................................. 95
Technische gegevens ........................................................................................... 95
12. 2 Aansluit-T-stuk .......................................................................................................... 97
12. 3 Aansluitkabel ............................................................................................................ 97
12. 4 Montageset voor aansluitleiding ............................................................................... 97
12. 5 Manuele ontluchter ................................................................................................... 98
12. 6 Luchtafscheider ........................................................................................................ 98
12. 7 Snelontluchter (met T-stuk) ...................................................................................... 99
12. 8 Aansluitkabel ............................................................................................................ 99
12. 9 Solaire aanvoer- en retourleiding .............................................................................. 99
12.10 Aansluittoebehoren voor restlengten van de solar-aanvoer- en -retourleiding ......... 99
Verbindingsset ...................................................................................................... 99
Aansluitset ............................................................................................................ 99
Aansluitset met klemringkoppeling ....................................................................... 100
12.11 Vularmatuur .............................................................................................................. 100
12.12 Handmatige solar-bijvulpomp ................................................................................... 100
12.13 Solar-expansievat ..................................................................................................... 100
Opbouw en werking .............................................................................................. 100
Technische gegevens ........................................................................................... 101
12.14 Stagnatiekoeler ......................................................................................................... 101
12.15 Thermostatische mengautomaat .............................................................................. 102
12.16 3-weg-omschakelklep ............................................................................................... 102
12.17 Inschroefcirculatie ..................................................................................................... 102
13. Ontwerpinstructies voor de mon-
tage
13. 1 Sneeuwlast- en windlastzones ................................................................................. 102
13. 2 Afstand tot dakrand ................................................................................................... 103
13. 3 Installatie van de buisleidingen ................................................................................. 103
13. 4 Aardleiding/bliksembescherming van het zonnesysteem ......................................... 103
13. 5 Warmte-isolatie ......................................................................................................... 104
13. 6 Zonneleidingen ......................................................................................................... 104
13. 7 Collectorbevestiging ................................................................................................. 105
Opdakmontage ..................................................................................................... 105
Dakintegratie ......................................................................................................... 106
Montage op platte daken ...................................................................................... 106
Gevelmontage ....................................................................................................... 106
14. Ontwerpinstructies voor de mon-
tage op schuine daken— Opdak-
montage
14. 1 Opdakmontage met spantanker ............................................................................... 107
Algemeen .............................................................................................................. 107
Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F .......................................................................... 108
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B 109
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE ................................................ 110
Staanders op een schuin dak ............................................................................... 111
14. 2 Opdakmontage met spantanker ............................................................................... 111
Algemeen .............................................................................................................. 111
Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F .......................................................................... 112
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B 112
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE ................................................ 113
14. 3 Opdakmontage met dakhaken .................................................................................. 114
Algemeen .............................................................................................................. 114
Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F .......................................................................... 115
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B 116
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE ................................................ 117
15. Ontwerpinstructies voor de mon-
tage op schuine daken— Dakinte-
gratie
15. 1 Dakintegratie met afdekframe .................................................................................. 118
15. 2 Dakintegratie met afdekframe en zijbekleding ......................................................... 118
Montagevarianten ................................................................................................. 118
Behoefte aan dakoppervlak .................................................................................. 120
Dakdoorvoer van de solarleidingen ...................................................................... 120
Montage van sneeuwopvangroosters ................................................................... 121
16. Ontwerpinstructies voor de mon-
tage op platte daken
16. 1 Bepaling van de collectorrijafstand z ........................................................................ 121
16. 2 Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F (op staanders) ..................................................... 122
Collectorsteunen met variabel instelbare hellingshoek ......................................... 122
Collectorsteunen met vast ingestelde inclinatiehoek ............................................ 125
16. 3 Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T en Vitosol 300-T (op staanders) ................. 126
Collectorsteunen met variabel instelbare hellingshoek ......................................... 127
Collectorsteunen met vast ingestelde hellingshoek .............................................. 128
Inhoudsopgave
(vervolg)
4
VIESMANN
VITOSOL
5819 440 NL
16. 4 Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en type SPE (liggend) .............. 128
17. Ontwerpinstructies voor montage
aan de gevel
17. 1 Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F, type SH ............................................................... 129
Collectorsteunen – plaatsingshoek γ 10 tot 45° .................................................... 130
17. 2 Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A .................................................. 130
18. Ontwerphandleiding 18. 1 Dimensionering van het zonnesysteem .................................................................... 131
Installatie voor tapwateropwarming ...................................................................... 131
Installatie voor tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming 132
Installatie voor zwembadwateropwarming – Warmtewisselaar en collector ......... 134
18. 2 Werkingswijzen van een zonnesysteem ................................................................... 135
Debiet in het collectorveld ..................................................................................... 135
Welke werkingswijze is zinvol? ............................................................................. 135
18. 3 Installatievoorbeelden Vitosol-F, type SV en SH ...................................................... 135
High-flow-werking — Eenzijdige aansluiting ......................................................... 135
High-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting ..................................................... 135
Low-flow-werking — Eenzijdige aansluiting .......................................................... 136
Low-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting ...................................................... 136
18. 4 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SPE ........................................................ 136
Verticale montage op schuin dak, liggende montage of montage op staanders .. 136
Horizontale montage op schuin dak ...................................................................... 137
18. 5 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SP2A ...................................................... 137
Verticale montage op schuin dak, liggende montage of montage op staanders .. 138
Horizontale montage op schuin dak en op gevels ................................................ 138
18. 6 Installatievoorbeelden Vitosol 300-T, type SP3B ...................................................... 139
Verticale montage op schuin dak en montage op staanders ................................ 139
18. 7 Doorgangsweerstand van het zonnesysteem ........................................................... 140
Doorstroomweerstand van de solaire aanvoer- en retourleiding .......................... 140
Doorstroomweerstand Vitosol-F, type SV en SH .................................................. 141
Doorstroomweerstand Vitosol 200-T en Vitosol 300-T ......................................... 142
18. 8 Doorloopsnelheid en doorstroomweerstand ............................................................ 142
Doorloopsnelheid .................................................................................................. 142
Doorstroomweerstand van de buisleidingen ......................................................... 143
18. 9 Dimensionering van de circulatiepomp ..................................................................... 144
18.10 Ontluchting ................................................................................................................ 145
18.11 Veiligheidstechnische uitrusting ................................................................................ 145
Stagnatie in zonnesystemen ................................................................................. 145
Expansievat .......................................................................................................... 147
Veiligheidsklep ...................................................................................................... 149
Veiligheidstemperatuurbegrenzer ......................................................................... 149
18.12 Extra functie voor de tapwaterverwarming ............................................................... 149
18.13 Integratie van de circulatie en thermostatische mengautomaat ............................... 150
18.14 Gebruik conform het doel van de installatie .............................................................. 150
19. Bijlage 19. 1 Subsidieprogramma's, vergunning en verzekering ................................................... 151
19. 2 Verklarende woordenlijst .......................................................................................... 151
20. Index .............................................................................................................................................. 152
Inhoudsopgave
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
5
5819 440 NL
Thermische zonnesystemen vormen vooral in combinatie met een
Viessmann CV-installatie een optimale systeemoplossing voor tap-
water- en zwembadwateropwarming, ondersteuning van de kamer-
verwarming en andere toepassingen.
In deze ontwerphandleiding is alle technische documentatie van de
benodigde componenten, alsook ontwerp- en dimensioneringsaanwij-
zingen speciaal voor installaties in ééngezinswoningen samengevat.
Deze ontwerphandleiding is een aanvulling bij het Viessmann ont-
werphandboek ”Thermische zonne-energie”. Het handboek is in
gedrukte vorm te verkrijgen bij uw Viessmann verkoopadviseur of als
download op de website (www.viessmann.de). U vindt er bovendien
ook elektronische hulpmiddelen over de collectorbevestiging en het
drukbehoud in zonnesystemen.
1.1 Viessmann collectorprogramma
Vlakke plaat- en vacuüm-buiscollectoren van Viessmann zijn voor de
tapwater- en zwembadwateropwarming, de ondersteuning van de
kamerverwarming alsook voor generering van proceswarmte geschikt.
De omzetting van licht in warmte aan de absorber is bij beide collec-
tortypes identiek.
Vlakke plaatcollectoren kunnen op een eenvoudige en veilige manier
op huisdaken als indak- of opdakmontage op dakniveau worden geïn-
stalleerd. Meer en meer worden collectoren ook aan de gevel of vrij-
staand gemonteerd. Vlakke plaatcollectoren zijn goedkoper dan
vacuüm-buiscollectoren en worden voor de tapwateropwarming, de
zwembadwateropwarming en de ondersteuning van de kamerverwar-
ming gebruikt.
Bij een vacuüm-buiscollector is de absorber, net zoals bij een thermo-
skan, in een vacuümbuis gemonteerd. Een vacuüm heeft goede iso-
latie-eigenschappen. Het warmteverlies is daarom kleiner dan bij
vlakke plaatcollectoren, vooral bij hoge binnentemperaturen of lage
buitentemperaturen – vooral dus bij werkingsvoorwaarden die bij
gebouwverwarming of airconditioning worden verwacht.
Bij Viessmann vacuüm-buiscollectoren is elke vacuümbuis draaibaar
opgesteld. Op die manier kan de absorber zelfs bij ongunstige mon-
tageplaatsen optimaal naar de zon worden gericht. De vacuüm-buis-
collectoren Vitosol 200-T, type SP2A en type SPE, die volgens het
heatpipe-principe werken, kunnen op platte daken ook liggend gemon-
teerd worden. De opbrengst per m
2
collectoroppervlak is in dat geval
weliswaar iets kleiner, maar dat kan met een overeenkomstig groter
collectoroppervlak worden gecompenseerd. Het Viessmann bereke-
ningsprogramma ”ESOP” stelt een rendementsvergelijking op.
Vlakke plaatcollectoren kunnen niet liggend worden gemonteerd,
omdat in horizontale positie geen zelfreiniging van de glasafdekking
door regen kan plaatsvinden en omdat de collector moeilijker kan wor-
den geventileerd en ontlucht. Vitosol-F, type SH en Vitosol 200-T,
type SP2A kunnen ook op gevels bevestigd worden. Bij montage
parallel met de gevel (zuiduitlijning) bereikt de collector gemiddeld
over het jaar ongeveer 30% minder straling dan bij collectoren op
staanders met 45° inclinatie. Als het hoofdgebruik in de overgangstijd
of in de winter (ondersteuning van de kamerverwarming) ligt, kunnen
eventueel nog hogere opbrengsten uit de collectoren worden gewon-
nen. De montage aan gevels moet aan bepaalde wettelijke voorwaar-
den voldoen. De regels voor de uitvoering van collectorinstallaties
vindt u in de ”Technische regels voor het gebruik van lijnvormig
gelaagd glas (TRLV) van het Deutsches Institut für Bautechnik (DIBT)
(zie hoofdstuk ”Technische bouwbepalingen”).
Grondbeginselen
6
VIESMANN
VITOSOL
1
5819 440 NL
1.2 Kengroottes van collectoren
Aanduidingen van oppervlakken
Vlakke plaatcollector Vacuüm-buiscollector
C
A
B
A
C
B
Bruto-oppervlak A
Beschrijft de buitenafmetingen (lengte x breedte) van een collector. Dat oppervlak is bij het ontwerp van de montage en het benodigd dak-
oppervlak alsook bij de meeste subsidieprogramma's voor het aanvragen van subsidies doorslaggevend.
Absorberoppervlak B
Selectief gecoat metalen oppervlak dat in de collector is ingebouwd.
Apertuuroppervlak C
Het apertuuroppervlak is de technisch relevante informatie voor de planning van een zonnesysteem en voor het gebruik van dimensione-
ringsprogramma's.
Vlakke plaatcollector:
oppervlak van de collectoren waardoor de zonnestralen kunnen binnendringen.
Vacuüm-buizencollector:
som van de langsprofielen van de afzonderlijke buizen. Omdat er boven en beneden in de buizen kleine bereiken zijn zonder absorberop-
pervlak, is het apertuuroppervlak bij die toestellen iets groter dan het absorberoppervlak.
Collectorrendement
Het rendement van een collector (zie hoofdstuk ”Technische gege-
vens” bij de betreffende collector) geeft aan welk aandeel van de op
het apertuuroppervlak treffende zonnestraling in benutbare warmte-
energie kan worden omgezet. Het rendement hangt onder andere af
van de werkingstoestand van de collector. Het type van bepalen is
voor alle collectortypes hetzelfde.
Een deel van de zonnestralen die de collectoren treffen, gaat door
reflectie en absorptie aan het glas en reflectie aan de absorber ”ver-
loren”. Uit de verhouding van de instraling op de collector en het stra-
lingsvermogen dat op de absorber in warmte wordt omgezet, kan het
optisch rendement ηη
0
worden berekend.
Bij opwarming van de collector geeft deze door warmtegeleiding van
het collectormateriaal, warmtestraling en convectie een deel van de
warmte aan de omgeving af. Die verliezen worden door de warmte-
verliesbijwaarden k
1
en k
2
en het temperatuurverschil ΔT (weergave
in K) tussen absorber en omgeving berekend:
ŋ = ŋ
0
k
1
. ΔT
-
k
2
. ΔT²
E
g
E
g
-
Rendementkarakteristieken
Het optische rendement η
0
en de warmteverliesbijwaarden k
1
en k
2
samen met het temperatuurverschil ΔT en de stralingsintensiteit E
g
volstaan om de rendementkarakteristieken te bepalen. Het maximum-
rendement wordt bereikt, als het verschil tussen absorber- en omge-
vingstemperatuur ΔT en de thermische verliezen nul bedraagt. Hoe
hoger de collectortemperatuur, hoe hoger het warmteverlies en hoe
kleiner het rendement.
Uit de rendementkarakteristieken kunnen de typische werkbereiken
van de collectoren worden afgelezen. Daaruit resulteren de inzetmo-
gelijkheden van de collectoren.
Typische werkbereiken (zie volgend diagram):
1
Zonnesysteem voor warm water bij gering dekkingspercentage
2
Zonnesysteem voor warm water bij hoger dekkingspercentage
3
Zonnesysteem voor warm water en solaire stookondersteuning
4
Zonnesysteem voor proceswarmte/solaire airconditioning
Grondbeginselen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
7
5819 440 NL
1
Vlakke plaatcollectoren
Vitosol 100-F, type SV1/SH1
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Vitosol 200-F, type SVE
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Vitosol 200-F, type SV2/SH2
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Vitosol 200-F, type 5DIA
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Vitosol 300-F, type SV3/SH3
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Grondbeginselen
(vervolg)
8
VIESMANN
VITOSOL
1
5819 440 NL
Vacuümbuiscollectoren
Vitosol 200-T, type SP2A
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Vitosol 200-T, type SPE
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Vitosol 300-T, type SP3B
0,30
0,20
Rendement
0 20 40 60 80 100
Temperatuurverschil
(absorber-omgeving) in K
0,40
0,50
0,60
0,70
0,80
1
2
3
4
Warmtecapaciteit
De warmtecapaciteit in kJ/(m
2
· K) geeft de warmtehoeveelheid aan
die de collector per m
2
en K opneemt. Die warmte staat voor het sys-
teem slechts in een geringe omvang ter beschikking.
Stilstandtemperatuur
De stilstandtemperatuur is de maximumtemperatuur die de collector
bij een instraling van 1000W/m
2
kan bereiken.
Als door de collector geen warmte wordt afgevoerd, wordt hij tot aan
de stilstandtemperatuur opgewarmd. In die toestand zijn de thermi-
sche verliezen zo groot als het opgenomen stralingsvermogen.
Stoomproductievermogen DPL
Het stoomproductievermogen in W/m
2
geeft het maximumvermogen
aan waarmee een collector tijdens het verdampen bij stagnatie stoom
produceert en aan het systeem afgeeft.
Grondbeginselen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
9
5819 440 NL
1
Zonnedekkingspercentage
A
Gebruikelijke dimensionering voor tapwateropwarming in een
eengezinshuis
B
Gebruikelijke dimensionering voor zonnesystemen
Het zonnedekkingspercentage geeft aan hoeveel procent van de jaar-
lijks voor de tapwateropwarming respectievelijk kamerverwarming
benodigde energie door het zonnesysteem kan worden gedekt.
Een zonnesysteem ontwerpen, betekent steeds een goed compromis
tussen opbrengst en solair dekkingspercentage te vinden. Hoe groter
het solaire dekkingspercentage wordt, des te meer conventionele
energie wordt gespaard.
Daarmee zijn echter warmteoverschotten in de zomer verbonden. Dat
betekent een gemiddeld lager collectorrendement en automatisch
lagere opbrengsten (energiehoeveelheid in kWh) per m
2
absorberop-
pervlak.
1.3 Richting, inclinatie en overschaduwing van het ontvangstoppervlak
Inclinatie van het ontvangstoppervlak
De opbrengst van een zonnesysteem varieert afhankelijk van de incli-
natie en de richting van het collectoroppervlak. Bij een hellend ont-
vangstoppervlak veranderen de instralingshoek, de stralingsintensiteit
en daarmee ook de hoeveelheid energie. De energie is het grootst, als
de straling in een rechte hoek op het ontvangstoppervlak treft. Omdat
die situatie in onze breedtegraad met betrekking tot de horizontale lijn
nooit wordt bereikt, kan de opbrengst door een inclinatie van het ont-
vangstoppervlak worden geoptimaliseerd. In Duitsland wordt op een
ontvangstoppervlak met 35° inclinatie bij zuiduitlijning (in vergelijking
met de horizontale positie) circa 12% meer energie gestraald.
Richting van het ontvangstoppervlak
Een andere factor voor de berekening van het te verwachten energie-
volume is de richting van het ontvangstoppervlak. Op het noordelijk
halfrond is een uitlijning naar het zuiden optimaal. De volgende afbeel-
ding toont het samenwerken van richting en inclinatie. Een vergelijking
met de horizontale lijn leidt tot meer of minder opbrengsten. Tussen
zuidoost en zuidwest en bij inclinatiehoeken tussen 25 en 70 ° kan een
bereik voor een optimale opbrengst van een zonnesysteem worden
gedefinieerd. Grotere afwijkingen, bijvoorbeeld bij gevelmontage, kun-
nen met een overeenkomstig groter collectoroppervlak worden
gecompenseerd.
Zuid Oost
Zuidoost
-20% -40%
-25%
+5%
+10% -15%
±0%
West Zuid
Zuidwest
-40% -20%
-25%
+5%
-15% +10%
±0%
Grondbeginselen
(vervolg)
10
VIESMANN
VITOSOL
1
5819 440 NL
Vermijding van overschaduwing van het ontvangstoppervlak
Uitgaande van een collector die naar het zuiden is gericht, adviseren
wij het bereik tussen zuidoost en zuidwest zonder schaduw te houden
(met een hoek ten opzichte van de horizontale lijn maximaal 20 °).
Daarbij moet in acht worden genomen dat de installatie meer dan 20
jaar zal werken en dat gedurende die periode bijvoorbeeld bomen
hoog kunnen worden.
20°
Grondbeginselen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
11
5819 440 NL
1
2.1 Productbeschrijving
De selectief gecoate absorber van de Vitosol 100-F, type SV1A/SH1A
garandeert een hoge absorptie van de zonnestraling. De koperen buis
in meandervorm zorgt voor een gelijkmatige warmteafname aan de
absorber.
De collectorbehuizing is temperatuurbestendig warmte-geïsoleerd en
heeft een afdekking van ijzerarm solarglas.
Flexibele, met o-ringen afgedichte verbindingsbuizen zorgen voor een
veilige, parallelle verbinding van max. 12 collectoren.
Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een eenvou-
dige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zonnecir-
cuit mogelijk. In de aanvoer van het solarcircuit wordt met een dom-
pelhuls de collectortemperatuursensor gemonteerd.
Vitosol 100-F, type SV1B/SH1B met speciale absorberlaag is ont-
worpen voor kustregio's (zie hoofdstuk ”Technische gegevens”).
A
Afdekking van solarglas, 3,2 mm
B
Afdekhoek van aluminium
C
Ruitafdichting
D
Absorber
E
Meandervormige koperbuis
F
Isolatie uit steenwol
G
Frameprofiel van aluminium
H
Bodemplaat van staal met een aluminium-zink-laag
Voordelen
■ Krachtige, voordelige vlakke plaatcollector.
■ Uitvoering van de absorber in meandervorm met geïntegreerde ver-
zamelleidingen. Maximaal 12 collectoren kunnen parallel worden
geschakeld.
■ Universeel inzetbaar voor montage op dak en vrijstaande montage
verticaal (type SV) en horizontaal (type SH) te monteren. Type SH
is bedoeld voor de montage aan gevels.
■ Hoog rendement door selectief gecoate absorber en afdekking van
ijzerarm solarglas.
■ Permanente afdichting en grote stabiliteit door rondom lopend gebo-
gen aluminium frame en naadloos uitgevoerde ruitafdichting.
■ Achterwand van verzinkt staalplaat, bestand tegen doordrukken en
corrosie.
■ Montagevriendelijk Viessmann-bevestigingssysteem met statisch
geteste en corrosiebestendige onderdelen van edelstaal en alumi-
nium – identiek voor alle Viessmann-collectoren.
■ Snelle en betrouwbare aansluiting van de collectoren door flexibele
roestvaststalen golfbuis-connector.
Toestand bij levering
Vitosol 100-F wordt samengesteld en gereed voor aansluiting gele-
verd.
2.2 Technische gegevens
Vitosol 100-F is er met twee verschillende absorberlagen. Type SV1B/
SH1B heeft een speciale absorbercoating, die ervoor zorgt dat de col-
lectoren in kuststreken kunnen worden gebruikt.
Afstand tot de kust:
■ tot 100 m:
Vitosol 100-F, type SV1 en SH1
12
VIESMANN
VITOSOL
2
5819 440 NL
uitsluitend type SV1B/SH1B gebruiken
■ tussen 100 en 1000 m:
gebruik van type SV1B/SH1B aanbevolen
Opmerking
Bij gebruik van type SV1A/SH1A in deze streken kan Viessmann niet
aansprakelijk gesteld worden.
Type SV1A SH1A SV1B SH1B
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
2,51
Absorberoppervlak
m
2
2,32
Apertuuroppervlak
m
2
2,33
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A (opdak), C,
D
B (opdak), C,
D
,
E
A (opdak), C,
D
B (opdak), C,
D
,
E
Afstand tussen collectoren mm 21
Afmetingen
Breedte mm 1056 2380 1056 2380
Hoogte mm 2380 1056 2380 1056
diepte mm 72 72 72 72
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberop-
pervlakken:
Optisch rendement % 76 75,4
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
4,14 4,15
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,0108 0,0114
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
4,7 4,5
Gewicht kg 41,5 43,9
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 1,48 2,33 1,67 2,33
Toegestane werkdruk
(zie hoofdstuk ”Solar-expansievat”)
bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 200 196
Stoomproductievermogen
Gunstige inbouwsituatie
W/m
2
60
Ongunstige inbouwsituatie
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
E
C
B
A
D
90
38
72
2200
2380
1056
KV
KR
Type SV1A/SV1B
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
Vitosol 100-F, type SV1 en SH1
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
13
5819 440 NL
2
90
38
72
2380
876
1056
KV
KR
Type SH1A/SH1B
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
2.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 100-F, type SV1 en SH1
(vervolg)
14
VIESMANN
VITOSOL
2
5819 440 NL
3.1 Productbeschrijving
De selectief gecoate absorber van de Vitosol 200-F, type SVE garan-
deert een hoge absorptie van de zonnestraling. De koperen buis in
meandervorm zorgt voor een gelijkmatige warmteafname aan de
absorber.
De collectorbehuizing is temperatuurbestendig warmte-geïsoleerd en
heeft een afdekking van ijzerarm solarglas met antireflexlaag aan de
binnenkant.
Flexibele, met O-ringen afgedichte verbindingsbuizen zorgen voor een
veilige, parallelle verbinding van max. 12 collectoren.
Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een eenvou-
dige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zonnecir-
cuit mogelijk. In de aanvoer van het solarcircuit wordt met een dom-
pelhuls de collectortemperatuursensor gemonteerd.
D
E
B
A
F
G
H
C
A
Afdekking van solarglas met antireflexlaag aan de binnenkant,
3,2 mm
B
Afdekhoek van aluminium
C
Ruitafdichting
D
Absorber
E
Meandervormige koperbuis
F
Isolatie uit steenwol
G
Frameprofiel van aluminium
H
Bodemplaat van staal met een aluminium-zink-laag
Voordelen
■ Krachtige, voordelige vlakke plaatcollector.
■ Uitvoering van de absorber in meandervorm met geïntegreerde ver-
zamelleidingen. Maximaal 12 collectoren kunnen parallel worden
geschakeld.
■ Universeel bruikbaar voor opdakmontage en vrijstaande montage.
■ Hoog rendement door selectief gecoate absorber en afdekking van
ijzerarm solarglas met antireflexlaag aan de binnenkant.
■ Permanente afdichting en grote stabiliteit door rondom lopend gebo-
gen aluminium frame en naadloos uitgevoerde ruitafdichting.
■ Achterwand van verzinkt staalplaat, bestand tegen doordrukken en
corrosie.
■ Montagevriendelijk Viessmann-bevestigingssysteem met statisch
geteste en corrosiebestendige onderdelen van edelstaal en alumi-
nium – identiek voor alle Viessmann-collectoren.
■ Snelle en betrouwbare aansluiting van de collectoren door flexibele
roestvaststalen golfbuis-connector.
Toestand bij levering
Vitosol 200-F wordt samengesteld en gereed voor aansluiting gele-
verd.
Vitosol 200-F, type SVE
VITOSOL
VIESMANN
15
5819 440 NL
3
3.2 Technische gegevens
Opmerking
Bij gebruik van de collectoren in kustgebieden is Viessmann niet aan-
sprakelijk. Een minimumafstand van 1000 m respecteren.
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
2,51
Absorberoppervlak
m
2
2,31
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A (opdak), B, C
Apertuuroppervlak
m
2
2,33
Afmetingen
Breedte mm 1056
Hoogte mm 2380
Diepte mm 72
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberop-
pervlakken:
Optisch rendement % 82,7
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
3,721
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,019
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
4,7
Gewicht kg 43,3
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 1,83
Toegestane werkdruk bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 220
Stoomproductievermogen
Gunstige inbouwsituatie
W/m
2
60
Ongunstige inbouwsituatie
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
B
A
C
90
38
72
2200
2380
1056
KV
KR
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
3.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 200-F, type SVE
(vervolg)
16
VIESMANN
VITOSOL
3
5819 440 NL
4.1 Productbeschrijving
Hoofdonderdeel van de Vitosol 200-F, type SV2A/SH2A is de absorber
met zeer selectieve laag. Deze garandeert een hoge absorptie van de
zonnestraling en een geringe emissie van de warmtestraling. Op de
absorber is een koperbuis in meandervorm aangebracht, waardoor het
warmteoverdrachtsmedium stroomt.
Het warmteoverdrachtsmedium neemt via de koperbuis de warmte
van de absorber op. De absorber is omgeven door een zeer goed geï-
soleerde collectorbehuizing, waardoor het warmteverlies van de col-
lector geminimaliseerd wordt.
De hoogwaardige isolatie is temperatuurbestendig en vrij van ontgas-
sing. De collector wordt door een solarglasruit afgedekt. Deze wordt
gekenmerkt door een gering ijzergehalte, waardoor de transmissie van
zonnestraling wordt verhoogd.
Er kunnen maximaal 12 collectoren tot een collectorveld worden
samengevoegd. Hiervoor worden flexibele, met O-ringen afgedichte
verbindingsbuizen geleverd.
Een aansluitset met klemring-schroefverbindingen maakt een een-
voudige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zon-
newarmtecircuit mogelijk. In de aanvoer van het solarcircuit wordt met
een dompelhuls de collectortemperatuursensor gemonteerd.
Vitosol 200-F, type SV2B/SH2B met speciale absorberlaag is ontwor-
pen voor kustregio's (zie hoofdstuk ”Technische gegevens”).
C
E
A
F
H
K
G
D
B
A
Afdekking van solarglas, 3,2 mm
B
Afdekstrip van aluminium
C
Ruitafdichting
D
Absorber
E
Meandervormige koperbuis
F
Isolatie van melamine-hars-schuim
G
Isolatie van melamine-hars-schuim
H
Frameprofiel van aluminium in RAL 8019
K
Bodemplaat van staal met een aluminium-zink-laag
Voordelen
■ Krachtige, vlakke plaatcollector met absorber met zeer selectieve
laag.
■ Uitvoering van de absorber in meandervorm met geïntegreerde ver-
zamelleidingen. U kunt maximaal 12 collectoren parallel worden
geschakeld.
■ Universeel inzetbaar voor montage op dak en vrijstaande montage
verticaal (type SV) en horizontaal (type SH) te monteren. Type SH
is voor de montage aan gevels.
■ Aantrekkelijk ontwerp van collector, frame in RAL 8019 (bruin). Op
verzoek is het frame in alle overige RAL-kleuren leverbaar.
■ De selectief gecoate absorber, de uiterst effectieve isolatie en de
afdekking van ijzerarm solarglas zorgen voor een hoog solair ren-
dement.
■ Permanente afdichting en grote stabiliteit door rondom lopend gebo-
gen aluminium frame en naadloos uitgevoerde ruitafdichting.
■ Achterwand bestand tegen doordrukken en corrosie.
■ Montagevriendelijk Viessmann-bevestigingssysteem met statisch
geteste en corrosiebestendige onderdelen van edelstaal en alumi-
nium – identiek voor alle Viessmann-collectoren.
■ Snelle en betrouwbare aansluiting van de collectoren door flexibele
roestvaststalen golfbuis-connector.
Vitosol 200-F, type SV2 en SH2
VITOSOL
VIESMANN
17
5819 440 NL
4
Bij levering
Vitosol 200-F wordt samengesteld en gereed voor aansluiting gele-
verd.
Viessmann biedt complete solarsystemen aan met Vitosol 200-F voor
de tapwateropwarming en/of voor de ondersteuning van verwarming.
Vitosol 200-F, type SV2 en SH2
(vervolg)
18
VIESMANN
VITOSOL
4
5819 440 NL
4.2 Technische gegevens
Vitosol 200-F is er met twee verschillende absorberlagen. Type SV2B/
SH2B heeft een speciale absorberlaag, die het gebruik van de collec-
toren in kustregio's mogelijk maakt.
Afstand tot de kust:
■ tot 100 m:
uitsluitend type SV2B/SH2B gebruiken
■ tussen 100 en 1000 m:
gebruik van type SV2B/SH2B is aan te bevelen
Opmerking
Bij gebruik van type SV2A/SH2A in deze regio's accepteert Viessmann
geen aansprakelijkheid.
Type SV2A SH2A SV2B SH2B
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
2,51
Absorberoppervlak
m
2
2,32
Apertuuroppervlak
m
2
2,33
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A (opdak en
dakintegratie),
C
,
D
B (opdak en
dakintegratie),
C
,
D
,
E
A (opdak en
dakintegratie),
C
,
D
B (opdak en dak-
integratie),
C
,
D
,
E
Afstand tussen collectoren mm 21
Afmetingen
Breedte mm 1056 2380 1056 2380
Hoogte mm 2380 1056 2380 1056
Diepte mm 90 90 90 90
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberop-
pervlakken:
Optisch rendement % 79,3 78,3
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
4,04 4,07
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,0182 0,016
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
5,0 4,6
Gewicht kg 41
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 1,83 2,48 1,83 2,48
Toegestane werkdruk
(zie hoofdstuk ”Solar-expansievat”)
bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 186 185
Stoomproductievermogen
Gunstige inbouwsituatie
W/m
2
60
Ongunstige inbouwsituatie
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
E
C
B
A
D
Vitosol 200-F, type SV2 en SH2
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
19
5819 440 NL
4
90
51
90
2200
2380
1056
KV
KR
Type SV2A/SV2B
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
90
51
90
2380
876
1056
KV
KR
Type SH2A/SH2B
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
4.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 200-F, type SV2 en SH2
(vervolg)
20
VIESMANN
VITOSOL
4
5819 440 NL
5.1 Productbeschrijving
Hoofdbestanddeel van de Vitosol 200-F, type 5DIA, is de met een
selectieve laag uitgevoerde absorber. Deze garandeert een hoge
absorptie van de zonnestraling en een geringe emissie van de warm-
testraling. Op de absorber is een koperbuis aangebracht waar het
warmteoverdrachtsmedium doorheen stroomt.
Het warmteoverdrachtsmedium neemt via de koperbuis de warmte
van de absorber op. De absorber is omgeven door een zeer goed geï-
soleerde collectorbehuizing, waardoor het warmteverlies van de col-
lector geminimaliseerd wordt.
De hoogwaardige isolatie is temperatuurbestendig en vrij van ontgas-
sing. De collector wordt door een solarglasruit afgedekt. Deze wordt
gekenmerkt door een gering ijzergehalte, waardoor de transmissie van
zonnestraling wordt verhoogd.
Aan de achterkant van de collector bevinden zich de flexibele, geïso-
leerde aanvoer- en retourleiding evenals de dompelhuls voor de col-
lectortemperatuursensor.
Vitosol 200-F, type 5DIA, is bedoeld voor dakintegratie.
E
B
A
D
F
C
H
K
G
A
Buis voor sensorleiding
B
Flexibele aansluitleiding met isolatie
C
MDF-plaat
D
Isolatie
E
Verstevigingframe
F
Rubber afdichting
G
Afdekking van solarglas
H
Afdeklijst
K
Absorber
Voordelen
■ Grote, vlakke plaatcollector met selectieve laag.
■ Hoog rendement door zeer selectief gecoate absorber, geïnte-
greerde buizen en uiterst doeltreffende isolatie.
Absorberoppervlak: 4,75 m
2
■ Korte montagetijden door op de collector gemonteerd afdekframe
voor dakintegratie, flexibele aansluitleidingen en kraanogen.
Toestand bij levering
De collector wordt op een transportpallet compleet met montagelatten,
afdekframe, aansluitleidingen en kraanogen verpakt geleverd.
Vitosol 200-F, type 5DIA
VITOSOL
VIESMANN
21
5819 440 NL
5
5.2 Technische gegevens
Technische gegevens
Bruto-oppervlak
m
2
5,41
Absorberoppervlak
m
2
4,75
Apertuuroppervlak
m
2
4,92
Afmetingen
Breedte mm 2578
Hoogte mm 2100
Diepte mm 109
Optisch rendement % 78,5
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
4,10
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,0065
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
6,4
Gewicht kg 105
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 4,2
Toegestane werkdruk bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 220
Aansluiting Ø mm 22
Eisen aan de ondergrond en verankeringen bij sterke wind voldoende belastbare dakconstructie
2391
2100 211
2578
2649
2809
110
D
B
A
C
E
A
Collector
B
Afdekframe
C
Transportframe
D
Hydraulische aansluitingen
E
Aluminiumslab
Vitosol 200-F, type 5DIA
(vervolg)
22
VIESMANN
VITOSOL
5
5819 440 NL
5.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 200-F, type 5DIA
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
23
5819 440 NL
5
6.1 Productbeschrijving
Hoofdbestanddeel van de Vitosol 300-F, type SV3A/SH3A is de zeer
selectieve gecoate absorber en de afdekking met een glazen antire-
flexruit. Door deze afdekking wordt het optische rendement van de
collector aanmerkelijk verbeterd. De absorber garandeert een hoge
absorptie van de zonnestraling en een geringe emissie van de warm-
testraling. Op de absorber is een koperbuis in meandervorm aange-
bracht, waardoor het warmteoverdrachtsmedium stroomt.
Het warmteoverdrachtsmedium neemt via de koperbuis de warmte
van de absorber op. De absorber is omgeven door een zeer goed geï-
soleerde collectorbehuizing, waardoor het warmteverlies van de col-
lector geminimaliseerd wordt.
De hoogwaardige isolatie is temperatuurbestendig en vrij van ontgas-
sing en tevens geoptimaliseerd voor de eisen aan een krachtige col-
lector.
Er kunnen maximaal 12 collectoren tot een collectorveld worden
samengevoegd. Hiervoor worden flexibele, met O-ringen afgedichte
verbindingsbuizen geleverd.
Een aansluitset met klemring-schroefverbindingen maakt een een-
voudige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zon-
newarmtecircuit mogelijk. In de aanvoer van het solarcircuit wordt met
een dompelhuls de collectortemperatuursensor gemonteerd.
Vitosol 300-F, type SV3B/SH3B met speciale absorberlaag is ontwor-
pen voor kustregio's (zie hoofdstuk ”Technische gegevens”).
C
E
A
F
H
K
G
D
B
A
Afdekking van solarglas met antireflexlaag, 3,2 mm
B
Afdekstrip van aluminium
C
Ruitafdichting
D
Absorber
E
Meandervormige koperbuis
F
Isolatie van melamine-hars-schuim
G
Isolatie van melamine-hars-schuim
H
Frameprofiel van aluminium in RAL 8019
K
Bodemplaat van staal met een aluminium-zink-laag
Voordelen
■ Krachtige, vlakke plaatcollector met antireflex-beglazing.
■ Aantrekkelijk ontwerp van collector, frame in RAL 8019 (bruin). Op
verzoek is het frame in alle overige RAL-kleuren leverbaar.
■ Uitvoering van de absorber in meandervorm met geïntegreerde ver-
zamelleidingen. U kunt maximaal 12 collectoren parallel worden
geschakeld.
■ Universeel inzetbaar voor montage op dak en vrijstaande montage
verticaal (type SV) en horizontaal (type SH) te monteren. Type SH
is voor de montage aan gevels.
■ Hoog rendement door selectief gecoate absorber en afdekking van
transparant antireflex-glas.
■ Permanente afdichting en grote stabiliteit door rondom lopend gebo-
gen aluminium frame en naadloos uitgevoerde ruitafdichting.
■ Achterwand van verzinkt staalplaat bestand tegen doordrukken en
corrosie.
■ Montagevriendelijk Viessmann-bevestigingssysteem met statisch
geteste en corrosiebestendige onderdelen van edelstaal en alumi-
nium – identiek voor alle Viessmann-collectoren.
■ Snelle en betrouwbare aansluiting van de collectoren door flexibele
roestvaststalen golfbuis-connector.
Vitosol 300-F, type SV3 en SH3
24
VIESMANN
VITOSOL
6
5819 440 NL
Toestand bij levering
Vitosol 300-F wordt samengesteld en gereed voor aansluiting gele-
verd.
Viessmann biedt complete solarsystemen aan met Vitosol 300-F voor
de tapwateropwarming en/of voor de stookondersteuning (op aan-
vraag).
Vitosol 300-F, type SV3 en SH3
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
25
5819 440 NL
6
6.2 Technische gegevens
Vitosol 300-F is er met twee verschillende absorberlagen. Type SV3B/
SH3B heeft een speciale absorbercoating die ervoor zorgt dat de col-
lectoren in kuststreken kunnen worden gebruikt.
Afstand tot de kust:
■ tot 100 m:
uitsluitend type SV3B/SH3B gebruiken
■ tussen 100 en 1000 m:
gebruik van type SV3B/SH3B aanbevolen
Opmerking
Bij gebruik van type SV3A/SH3A in deze streken kan Viessmann niet
aansprakelijk gesteld worden.
Type SV3A SH3A SV3B SH3B
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
2,51
Absorberoppervlak
m
2
2,32
Apertuuroppervlak
m
2
2,33
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A (opdak en
dakintegratie),
C
,
D
B (opdak en
dakintegratie),
C
,
D
,
E
A (opdak en
dakintegratie),
C
,
D
B (opdak en dak-
integratie),
C
,
D
,
E
Afstand tussen collectoren mm 21
Afmetingen
Breedte mm 1056 2380 1056 2380
Hoogte mm 2380 1056 2380 1056
Diepte mm 90 90 90 90
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberop-
pervlakken:
Optisch rendement % 83,4 80,3
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
3,66 3,77
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,0169 0,0156
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
5,0 5,0 4,6 4,6
Gewicht kg 41
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 1,83 2,48 1,83 2,48
Toegestane werkdruk
(zie hoofdstuk ”Solar-expansievat”)
bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 206 205
Stoomproductievermogen
Gunstige inbouwsituatie
W/m
2
60
Ongunstige inbouwsituatie
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
E
C
B
A
D
Vitosol 300-F, type SV3 en SH3
(vervolg)
26
VIESMANN
VITOSOL
6
5819 440 NL
90
51
90
2200
2380
1056
KV
KR
Type SV3A/SV3B
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
90
51
90
2380
876
1056
KV
KR
Type SH3A/SH3B
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
6.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 300-F, type SV3 en SH3
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
27
5819 440 NL
6
7.1 Productbeschrijving
B
C
D
E
A
A
Warmtewisselaar met dubbele buis van roestvast staal
B
Condensor
C
Absorber
D
Warmtebuis (heatpipe)
E
Vacuümbuizen
Vacuüm-buizencollectoren Vitosol 200-T, type SP2A zijn er in de vol-
gende uitvoeringen:
1,26 m
2
met 10 vacuümbuizen
1,51 m
2
met 12 vacuümbuizen
3,03 m
2
met 24 vacuümbuizen
Vitosol 200-T, type SP2A kan op een schuin dak, plat dak, aan de
gevel of vrijstaand worden gemonteerd.
Op schuine daken kunnen de collectoren zowel in de lengterichting
(vacuümbuizen in rechte hoek tot de daknok) als in dwarsrichting
(vacuümbuizen parallel aan de daknok) gemonteerd worden.
In elke vacuümbuis is een uiterst selectief gecoate metalen absorber
geïntegreerd. Deze garandeert een hoge absorptie van de zonnestra-
ling en een geringe emissie van de warmtestraling.
Op de absorber is een warmtepijp aangebracht, die met een verdam-
pingsvloeistof is gevuld. Deze warmtebuis is op de condensator aan-
gesloten. De condensor bevindt zich in de roestvrij stalen warmtewis-
selaar met dubbele buis Duotec.
Daarbij gaat het om de zogenoemde ”droge aansluiting”, d.w.z.
draaien of vervangen van de buizen is ook bij gevulde, onder druk
staande installatie mogelijk.
De warmte wordt door de absorber op de warmtebuis overgebracht.
Daardoor verdampt de vloeistof. De damp stijgt in de condensator.
Door de warmtewisselaar met dubbele buis, waarin de condensor zich
bevindt, wordt de warmte aan het langsstromende warmteoverdrachts
medium afgegeven. Daardoor condenseert de damp. Het condensaat
loopt in de warmtebuis naar beneden terug en de procedure wordt
opnieuw herhaald.
Om een circulatie van de verdampervloeistof in de warmtewisselaar
te garanderen, moet de inclinatiehoek groter dan nul zijn.
Door de vacuümbuizen axiaal te draaien, kunnen de absorbers opti-
maal naar de zon gericht worden. De vacuümbuizen zijn met 25°
draaibaar zonder bijkomende overschaduwing van het absorberop-
pervlak.
Max. 15 m
2
absorberoppervlak kan tot een collectorveld worden
samengevoegd. Hiervoor worden flexibele, met O-ringen afgedichte
verbindingsbuizen geleverd. De verbindingsbuizen worden van een
geïsoleerde afdekking voorzien.
Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een eenvou-
dige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zonnecir-
cuit mogelijk. De collectortemperatuursensor wordt in een sensorhou-
der op de aanvoerbuis in de aansluitbehuizing van de collector inge-
bouwd.
Voordelen
■ Bijzonder efficiënte vacuümbuiscollector volgens het heatpipe-prin-
cipe voor een hoge bedrijfszekerheid.
■ Universeel inzetbaar door plaatsonafhankelijke montage verticaal of
horizontaal op daken en gevels, alsook voor vrijstaande montage.
Speciale balkonmodule (1,26 m
2
absorberoppervlak) voor de plaat-
sing op balkonleuningen of gevels.
■ Voor vuil ongevoelige, in de vacuümbuizen geïntegreerde absorbe-
roppervlakken met uiterst selectieve coating.
■ Efficiënte warmteoverdracht door volledig omsloten condensors
door de Duotec warmtewisselaar met dubbele buis uit roestvrij staal.
■ Draaibare vacuümbuizen kunnen optimaal naar de zon worden uit-
gericht en zorgen voor een enorme hoge benutting van de energie.
■ Droge aansluiting, d.w.z. vacuümbuizen kunnen bij een gevulde
installatie worden ingezet of vervangen.
■ Zeer efficiënte isolatie van de aansluitbehuizing minimaliseert de
warmteverliezen.
■ Eenvoudige montage door Viessmann montage- en verbindings-
systemen.
Vitosol 200-T, type SP2A
28
VIESMANN
VITOSOL
7
5819 440 NL
Toestand bij levering
In aparte dozen verpakt:
1,26 m
2
10 vacuümbuizen per verpakkingseenheid
Aansluitbehuizing met montagerails
1,51 m
2
/3,03 m
2
12 vacuümbuizen per verpakkingseenheid
Aansluitbehuizing met montagerails
Viessmann biedt complete solarsystemen aan met Vitosol 200-T (pak-
ketten) voor de tapwateropwarming en/of voor de stookondersteuning
(zie prijslijst pakketten).
7.2 Technische gegevens
Type SP2A
1,26 m
2
1,51 m
2
3,03 m
2
Aantal buizen 10 12 24
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
1,98 2,36 4,62
Absorberoppervlak
m
2
1,26 1,51 3,03
Apertuuroppervlak
m
2
1,33 1,60 3,19
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A, B, C, D, E, F, G
Afstand tussen collectoren mm 88,5 88,5
Afmetingen
Breedte a mm 885 1053 2061
Hoogte b mm 2241 2241 2241
Diepte c mm 150 150 150
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberopper-
vlakken:
Optisch rendement % 78,5
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
1,42
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,005
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
8,4
Gewicht kg 33 39 79
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 0,75 0,87 1,55
Toegestane werkdruk bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 292
Stoomproductievermogen
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
C
D
B
A
E
Vitosol 200-T, type SP2A
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
29
5819 440 NL
7
a
c
b
KV
KR
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
7.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 200-T, type SP2A
(vervolg)
30
VIESMANN
VITOSOL
7
5819 440 NL
8.1 Productbeschrijving
A
C
D
E
F
B
A
Aluminium-koper-blok-warmtewisselaar
B
Koper-verzamelbuis
C
Condensor
D
Absorber
E
Warmtebuis (heatpipe)
F
Vacuümbuizen
Vacuüm-buizencollectoren Vitosol 200-T, type SPE zijn er in de vol-
gende uitvoeringen:
1,63 m
2
met 9 vacuümbuizen
3,26 m
2
met 18 vacuümbuizen
Vitosol 200-T, type SPE kan op een schuin dak, plat dak, aan de gevel
of vrijstaand worden gemonteerd.
Op schuine daken kunnen de collectoren zowel in de lengterichting
(vacuümbuizen in rechte hoek tot de daknok) als in dwarsrichting
(vacuümbuizen parallel aan de daknok) gemonteerd worden.
In elke vacuümbuis is een uiterst selectief gecoate metalen absorber
geïntegreerd. Deze garandeert een hoge absorptie van de zonnestra-
ling en een geringe emissie van de warmtestraling.
Op de absorber is een warmtepijp aangebracht, die met een verdam-
pingsvloeistof is gevuld. Deze warmtebuis is op de condensator aan-
gesloten. De condensator bevindt zich in een aluminium-koper-blok-
warmtewisselaar.
Daarbij gaat het om de zogenoemde ”droge aansluiting”, d.w.z.
draaien of vervangen van de buizen is ook bij gevulde, onder druk
staande installatie mogelijk.
De warmte wordt door de absorber op de warmtebuis overgebracht.
Daardoor verdampt de vloeistof. De damp stijgt in de condensator.
Door de warmtewisselaar met koperen verzamelbuis, waarin de con-
densor zich bevindt, wordt de warmte aan het langsstromende warm-
teoverdrachts medium afgegeven. Daardoor condenseert de damp.
Het condensaat loopt in de warmtebuis naar beneden terug en de
procedure wordt opnieuw herhaald.
Om een circulatie van de verdampervloeistof in de warmtewisselaar
te garanderen, moet de inclinatiehoek groter dan nul zijn.
Door de vacuümbuizen axiaal te draaien, kunnen de absorbers opti-
maal naar de zon gericht worden. De vacuümbuizen zijn met 45°
draaibaar zonder bijkomende overschaduwing van het absorberop-
pervlak.
Max. 20 m
2
absorberoppervlak kan tot een collectorveld worden
samengevoegd. Daartoe worden flexibele, met O-ringen afgedichte en
geïsoleerde verbindingsbuizen geleverd.
Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een eenvou-
dige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zonnecir-
cuit mogelijk. De collectortemperatuursensor wordt in een sensorhou-
der op de verzamelbuis in de aansluitbehuizing van de collector inge-
bouwd.
Voordelen
■ Bijzonder efficiënte vacuümbuiscollector volgens het heatpipe-prin-
cipe voor een hoge bedrijfszekerheid.
■ Voor vuil ongevoelige, in de vacuümbuizen geïntegreerde absorbe-
roppervlakken met uiterst selectieve coating.
■ Efficiënte warmteoverdracht door volledig omsloten condensors
door de warmtewisselaar.
■ Draaibare vacuümbuizen kunnen optimaal naar de zon worden uit-
gericht en zorgen voor een enorme hoge benutting van de energie.
■ Droge aansluiting, d.w.z. buizen kunnen bij een gevulde installatie
worden ingezet of vervangen.
■ Zeer efficiënte isolatie van de aansluitbehuizing minimaliseert de
warmteverliezen.
■ Eenvoudige montage door Viessmann montage- en verbindings-
systemen.
Toestand bij levering
In aparte dozen verpakt:
■ 9 vacuümbuizen per verpakkingseenheid
■ Aansluitbehuizing met montagerails
Viessmann biedt complete solarsystemen aan met Vitosol 200-T (pak-
ketten) voor de tapwateropwarming en/of voor de stookondersteuning
(zie prijslijst pakketten).
Vitosol 200-T, type SPE
VITOSOL
VIESMANN
31
5819 440 NL
8
8.2 Technische gegevens
Type SPE
1,63 m
2
3,26 m
2
Aantal buizen 9 18
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
2,66 5,32
Absorberoppervlak
m
2
1,63 3,26
Apertuuroppervlak
m
2
1,75 3,49
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A, B, C, D, E, F
Afstand tussen collectoren mm 44 44
Afmetingen
Breedte mm 1220 2390
Hoogte mm 2260 2260
Diepte mm 174 174
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberoppervlakken:
Optisch rendement % 73
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
1,21
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,0075
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
8,4
Gewicht kg 57 113
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 0,47 0,92
Toegestane werkdruk bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 270
Stoomproductievermogen
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
C
D
B
A
E
a
174
2260
KV/KR
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
8.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 200-T, type SPE
(vervolg)
32
VIESMANN
VITOSOL
8
5819 440 NL
9.1 Productbeschrijving
B
C
D
E
A
A
Warmtewisselaar met dubbele buis van koper
B
Condensor
C
Absorber
D
Warmtebuis (heatpipe)
E
Vacuümbuizen
Vacuüm-buizencollectoren Vitosol 300-T zijn er in de volgende uit-
voeringen:
1,51 m
2
met 12 vacuümbuizen
3,03 m
2
met 24 vacuümbuizen
De Vitosol 300-T kan op een schuin dak of vrijstaand op een plat dak
worden gemonteerd.
In iedere vacuümbuis is een uiterst selectief gecoate koperen absorber
geïntegreerd. Deze garandeert een hoge absorptie van de zonnestra-
ling en een geringe emissie van de warmtestraling.
Op de absorber is een warmtepijp aangebracht, die met een verdam-
pingsvloeistof is gevuld. Deze warmtebuis is op de condensator aan-
gesloten. De condensor bevindt zich in de koperen warmtewisselaar
met dubbele buis Duotec.
Daarbij gaat het om de zogenoemde ”droge aansluiting”, d.w.z.
draaien of vervangen van de buizen is ook bij gevulde, onder druk
staande installatie mogelijk.
De warmte wordt door de absorber op de warmtebuis overgebracht.
Daardoor verdampt de vloeistof. De damp stijgt in de condensator.
Door de warmtewisselaar met dubbele buis, waarin de condensor zich
bevindt, wordt de warmte aan het langsstromende warmteoverdrachts
medium afgegeven. Daardoor condenseert de damp. Het condensaat
loopt in de warmtebuis naar beneden terug en de procedure wordt
opnieuw herhaald.
Om circulatie van de verdampervloeistof in de warmtewisselaar te
garanderen, moet de steilheid min. 25° bedragen.
Door de vacuümbuizen axiaal te draaien, kunnen de absorbers opti-
maal naar de zon gericht worden. De vacuümbuizen zijn met 25°
draaibaar zonder bijkomende overschaduwing van het absorberop-
pervlak.
Max. 15 m
2
absorberoppervlak kan tot een collectorveld worden
samengevoegd. Hiervoor worden flexibele, met O-ringen afgedichte
verbindingsbuizen geleverd. De verbindingsbuizen worden van een
geïsoleerde afdekking voorzien.
Met een aansluitset met klemringschroefverbindingen is een eenvou-
dige verbinding van het collectorveld met de buizen van het zonnecir-
cuit mogelijk. De collectortemperatuursensor wordt in een sensorhou-
der op de aanvoerbuis in de aansluitbehuizing van de collector inge-
bouwd.
Voordelen
■ Zeer efficiënte vacuümbuiscollector met antireflexlaag volgens het
heatpipe-principe met temperatuuruitschakeling van de vacuümbui-
zen voor een hoge bedrijfszekerheid.
■ Voor vuil ongevoelige, in de vacuümbuizen geïntegreerde absorbe-
roppervlakken met uiterst selectieve coating.
■ Efficiënte warmteoverdracht door volledig omsloten condensors
door de Duotec warmtewisselaar met dubbele buis uit koper.
■ Draaibare vacuümbuizen kunnen optimaal naar de zon worden uit-
gericht en zorgen voor een enorme hoge benutting van de energie.
■ Droge aansluiting, d.w.z. buizen kunnen bij een gevulde installatie
worden ingezet of vervangen.
■ Zeer efficiënte isolatie van de aansluitbehuizing minimaliseert de
warmteverliezen.
■ Eenvoudige montage door Viessmann montage- en verbindings-
systemen.
Toestand bij levering
In aparte dozen verpakt:
Vitosol 300-T, type SP3B
VITOSOL
VIESMANN
33
5819 440 NL
9
■ 12 vacuümbuizen per verpakkingseenheid
■ Aansluitbehuizing met montagerails
Viessmann biedt complete solarsystemen aan met Vitosol 300-T
(pakketten) voor de tapwateropwarming en/of voor de stookonders-
teuning (op aanvraag).
9.2 Technische gegevens
Type SP3B
1,51 m
2
3,03 m
2
Aantal buizen 12 24
Bruto-oppervlak
(voor het aanvragen van subsidies nodig)
m
2
2,36 4,62
Absorberoppervlak
m
2
1,51 3,03
Apertuuroppervlak
m
2
1,60 3,19
Plaats van inbouw (zie volgende afbeelding)
A, B, C
Afstand tussen collectoren mm 89 89
Afmetingen
Breedte a mm 1053 2061
Hoogte b mm 2241 2241
Diepte c mm 150 150
De volgende waarden hebben betrekking op de absorberoppervlakken:
Optisch rendement % 80,2
Warmteverliescoëfficiënt k
1
W/(m
2
· K)
1,37
Warmteverliescoëfficiënt k
2
W/(m
2
· K
2
)
0,0068
Warmtecapaciteit
kJ/(m
2
· K)
8,4
Gewicht kg 40 79
Inhoud vloeistof
(warmteoverdrachts medium)
Liter 0,87 1,55
Toegestane werkdruk
(zie hoofdstuk ”Solar-expansievat”)
bar/MPa 6/0,6
Max. stilstandtemperatuur °C 160
Stoomproductievermogen
W/m
2
100
Aansluiting Ø mm 22
B
A
C
Vitosol 300-T, type SP3B
(vervolg)
34
VIESMANN
VITOSOL
9
5819 440 NL
a
c
b
KV
KR
KR Collectorretour (intrede)
KV Collectoraanvoer (uittrede)
9.3 Gecertificeerde kwaliteit
De collectoren voldoen aan de eisen van het milieulabel ”Blauer
Engel” volgens RAL UZ 73.
Gecertificeerd conform Solar-KEYMARK en EN 12975.
CE-markering volgens bestaande EG- richtlijnen
Vitosol 300-T, type SP3B
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
35
5819 440 NL
9
Zonneregelingsmodule, type SM1 Vitosolic 100 Vitosolic 200
Functie-uitbreiding in de behuizing voor mon-
tage aan de wand
Elektronische temperatuurverschilregeling
voor bivalente tapwateropwarming en onder-
steuning van de kamerverwarming door zon-
necollectoren in combinatie met een CV-ke-
tel
Bediening en indicatoren via de regeling van
de CV-ketel
Elektronische temperatuurverschilregeling
voor installaties met bivalente tapwateropwar-
ming met zonnecollectoren en CV-ketels
Elektronische temperatuurverschilregeling van
maximaal vier verbruikers voor de volgende in-
stallaties met zonnecollectoren en CV-ketels:
Bivalente tapwateropwarming met bivalente
warmwaterboilers of meerdere boilers
Bivalente tapwater- en zwembadwaterop-
warming
Bivalente tapwateropwarming en ondersteu-
ning van de kamerverwarming
Thermische grote installaties
Zonneregelingen
36
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
10.1 Zonneregelingsmodule, type SM1, bestelnummer 7429 073
Technische gegevens
Functies
■ Met vermogensbalancering en diagnosesysteem.
■ Bediening en weergave vindt plaats via de Vitotronic regeling.
■ Verwarming van twee verbruikers via een collectorveld.
■ Tweede temperatuur-verschilregeling.
■ Thermostaatfunctie voor naverwarming of voor gebruik van overtol-
lige warmte.
■ Toerentalregeling van de zonnecircuitpomp door pulspakketregeling
of zonnecircuitpomp met PWM-ingang (fabrikant Grundfos).
■ Solaropbrengstafhankelijke onderdrukking van de naverwarming
van de warmwaterboiler door de warmtegenerator.
■ Onderdrukking van de naverwarming voor de verwarming door de
warmtegenerator bij verwarmingsondersteuning.
■ Opwarming van de solarverwarmde voorwarmtrap (bij warmwater-
boilers vanaf 400 liter inhoud).
Dompeltemperatuursensor bestelnummer 7438 702 meebestellen,
indien de volgende functies moeten worden gerealiseerd:
■ Voor circulatie-omschakeling bij installaties met twee warmwater-
boilers.
■ Voor retouromschakeling tussen warmtegenerator en CV-water-buf-
fer.
■ Voor verwarming van andere verbruikers.
Opbouw
De zonneregelingsmodule bevat:
■ Elektronica
■ Aansluitklemmen:
4 sensoren
Zonnecircuitpomp
KM-BUS
Netaansluiting (netschakelaar door installateur)
■ PWM-uitgang voor de aansturing van de zonnecircuitpomp
■ 1 relais voor het schakelen van een pomp of klep
Collectortemperatuursensor
Voor de aansluiting in het toestel.
Verlenging van de aansluitkabel (door installateur te verzorgen):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper
■ De kabel mag niet bij 230/400 Volt kabels worden geïnstalleerd
Kabellengte 2,5 m
Beschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking −20 tot +200 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Boilertemperatuursensor
Voor de aansluiting in het toestel.
Verlenging van de aansluitkabel (door installateur te verzorgen):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper
■ De kabel mag niet bij 230/400 Volt kabels worden geïnstalleerd
Kabellengte 3,75 m
Beschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking 0 tot +90 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Bij installaties met Viessmann warmwaterboilers wordt de boilertem-
peratuursensor in de haakse sok (leveromvang of accessoires bij de
betreffende warmwaterboiler) in de CV-water-retour gemonteerd.
Technische gegevens
58
180
140
Nominale spanning 230 V~
Nominale frequentie 50 Hz
Nominale stroomsterkte 2 A
Opgenomen vermogen 1,5 W
Beschermingsklasse I
Beschermingsgraad IP 20 conform EN 60529, door opbouw/inbouw te garanderen
Werking Type 1B conform EN 60730-1
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking 0 tot +40 °C gebruik in woningen en verwarmde kamers (normale om-
gevingsomstandigheden)
bij opslag en transport −20 tot +65 °C
Nominale belasting van de relaisuitgangen
Halfgeleiderrelais 1 1 (1) A, 230 V~
Relais 2 1 (1) A, 230 V~
Totaal maximaal 2 A
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
37
5819 440 NL
10
Toestand bij levering
■ Zonneregelingsmodule, type SM1
■ Boilertemperatuursensor
■ Collectortemperatuursensor
Gecertificeerde kwaliteit
CE-label volgens bestaande EG-richtlijnen
10.2 Vitosolic 100, type SD1, bestelnummer Z007 387
Technische gegevens
Opbouw
De regeling bestaat uit:
■ Elektronica
■ Digitale indicatie
■ Instelknoppen
■ Aansluitklemmen:
Sensoren
Solarcircuitpomp
KM-bus
netaansluiting (netschakelaar van installateur)
■ PWM-uitgang voor de aansturing van de zonnecircuitpomp
■ Relais voor het schakelen van pompen en kleppen
Tot de leveringsomvang behoren ook de collectortemperatuursensor
en de boilertemperatuursensor.
Collectortemperatuursensor
Voor de aansluiting in het apparaat.
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper.
■ Kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels aangelegd worden
Kabellengte 2,5 m
Beschermingsgraad IP 32 volgens EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking −20 tot +200 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Boilertemperatuursensor
Voor de aansluiting in het apparaat.
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldoorsnede
van 1,5 mm
2
koper
■ Kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels aangelegd worden
Kabellengte 3,75 m
Beschermingsgraad IP 32 volgens EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking 0 tot en met +90 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Bij installaties met Viessmann warmwaterboilers wordt de boilertem-
peratuursensor in de haakse sok (zie hoofdstuk ”Technische gege-
vens” bij de betreffende warmwaterboiler en hoofdstuk ”Installatieac-
cessoires”) in de verwarmingswaterretour gemonteerd.
Functies
■ Schakelen van de zonnecircuitpomp voor de tapwater- of zwem-
badwateropwarming
■ Elektronische begrenzing van de temperatuur in de warmwaterboiler
(veiligheidsuitschakeling bij 90 °C)
■ Veiligheidsuitschakeling van de collectoren
Opmerking aangaande de extra functie voor de tapwateropwar-
ming en de onderdrukking van de naverwarming door de CV-ketel
In installaties met Vitotronic regeling met KM-BUS is onderdrukking
van het naverwarmen door de CV-ketel en extra functie voor de tap-
wateropwarming mogelijk.
In installaties met andere Viessmann regelingen is uitsluitend de
onderdrukking van de naverwarming door de CV-ketel realiseerbaar.
Overige functies zie hoofdstuk ”Functies”.
Technische gegevens
170 47
204
Nominale spanning 230 V ~
Nominale frequentie 50 Hz
Nominale stroomsterkte 4 A
Opgenomen vermogen 2 W
(in stand-by-werking 0,7 W)
Beschermingsklasse II
Beschermingsgraad IP 20 conform EN 60529, te
waarborgen door opbouw/in-
bouw
Werkwijze Type 1B conform EN 60730-1
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking 0 tot +40 °C gebruik in wonin-
gen en verwarmde ruimtes
(normale omgevingsomstan-
digheden)
bij opslag en transport −20 tot +65 °C
Nominale belasting van de relaisuit-
gangen
Halfgeleiderrelais 1 0,8 A
Relais 2 4(2) A, 230 V~
Totaal maximaal 4 A
Zonneregelingen
(vervolg)
38
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Leveringsomvang
■ Vitosolic 100, type SD1
■ Boilertemperatuursensor
■ Collectortemperatuursensor
Gecertificeerde kwaliteit
CE-markering volgens bestaande EG-richtlijnen
10.3 Vitosolic 200, type SD4, bestelnummer Z007 388
Technische gegevens
Opbouw
De regeling bestaat uit:
■ Elektronica
■ Digitale indicatie
■ Instelknoppen
■ Aansluitklemmen:
Sensoren
Solarcel
Pompen
Impulstelleringangen voor de aansluiting van debietmeters
KM-BUS
Meldinrichting algemene storing
V-BUS voor grote weergave
Netaansluiting (netschakelaar van installateur)
■ PWM-uitgangen voor de aansturing van de zonnecircuitpompen
■ Relais voor het schakelen van de pompen en kleppen
■ Beschikbare talen:
Duits
Bulgaars
Tsjechisch
Deens
Engels
Spaans
Ests
Frans
Kroatisch
Italiaans
Lets
Litouws
Hongaars
Nederlands (Vlaams)
Pools
Russisch
Roemeens
Sloveens
Fins
Servisch
Zweeds
Turks
Slowaaks
Tot de leveringsomvang behoren de collectortemperatuursensor, boi-
lertemperatuursensor en temperatuursensor (zwembad/verwarmings-
waterbuffer).
Collectortemperatuursensor
Voor de aansluiting in het apparaat.
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper
■ Kabel mag niet samen met 230/400V-kabels aangelegd worden
Lengte van de leidingen 2,5 m
Beschermingsgraad IP 32 volgens EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
in bedrijf −20 tot +200 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Buffertemperatuursensor respectievelijk temperatuursensor
(zwembad / verwarmingswaterbuffer)
Voor de aansluiting in het apparaat.
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper
■ Kabel mag niet samen met 230/400V-kabels aangelegd worden
Lengte van de leidingen 3,75 m
Beschermingsgraad IP 32 volgens EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
in bedrijf 0 tot +90 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Bij installaties met Viessmann warmwaterboilers wordt de boilertem-
peratuursensor in de haakse sok (zie hoofdstuk ”Technische gege-
vens” bij de betreffende warmwaterboiler en hoofdstuk ”Installatieac-
cessoires”) in de verwarmingswaterretour gemonteerd.
Bij gebruik van de temperatuursensor (zwembad) voor het bepalen
van de zwembadwatertemperatuur kan de als accessoires verkrijg-
bare dompelhuls van roestvast staal direct in de retourleiding van het
zwembad worden ingebouwd.
Functies
■ Schakelen van de solarcircuitpompen voor de tapwater- en/of
zwembadwaterverwarming of andere verbruikers
■ Elektronische begrenzing van de temperatuur in de warmwaterboiler
(veiligheidsuitschakeling bij 90 °C)
■ Veiligheidsuitschakeling van de collectoren
■ Tapwater- en zwembadwaterverwarming:
Tapwaterverwarming vindt met selecteerbare voorrang plaats. Tij-
dens het opwarmen van het zwembadwater (verbruiker met de laag-
ste gewenste temperatuur) wordt de circulatiepomp tijdsafhankelijk
uitgeschakeld om vast te stellen of de warmwaterboiler (verbruiker
met de hoogste gewenste temperatuur) kan worden nageladen. Als
deze is opgewarmd of de temperatuur van het warmteoverdrachts-
medium voor de opwarming van de warmwaterboiler is niet vol-
doende, wordt het zwembadwater verder opgewarmd.
■ Tapwater-en stookwateropwarming met de verwarmingswaterbuf-
fer:
Het bufferwater wordt door zonne-energie opgewarmd. Het buffer-
water warmt het tapwater op. Als de temperatuur in de verwarmings-
waterbuffer de ingestelde waarde van de stookretourtemperatuur
overschrijdt, wordt een 3-weg-klep geschakeld en het retourstook-
water wordt voor verhoging van de retourtemperatuur via de ver-
warmingswaterbuffer naar de CV-ketel gevoerd.
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
39
5819 440 NL
10
Overige functies zie hoofdstuk ”Functies”.
Technische gegevens
250
47
204
Nominale spanning 230 V ~
Nominale frequentie 50 Hz
Nominale stroomsterkte 6 A
Vermogensopname 6 W
(in standby-modus 0,9 W)
Beschermingsklasse II
Beschermingsgraad IP 20 volgens EN 60529, door
opbouw/inbouw te garande-
ren
Werking Type 1B conform EN 60730-1
Toegestane omgevingstemperatuur
in bedrijf 0 tot +40 °C gebruik in wonin-
gen en verwarmde ruimtes
(normale omgevingsomstan-
digheden)
bij opslag en transport −20 tot +65 °C
Nominale belasting van de relaisuit-
gangen
Halfgeleiderrelais 1 tot en met 6 0,8 A
Relais 7 4(2) A, 230 V~
Totaal maximaal 6 A
Leveringsomvang
■ Vitosolic 200, type SD4
■ Collectortemperatuursensor
■ Twee temperatuursensoren
Gecertificeerde kwaliteit
CE-label volgens bestaande EG-richtlijnen
Zonneregelingen
(vervolg)
40
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
10.4 Functies
Toekenning van de zonneregelingen
Functie Zonneregelingsmodule Vitosolic 100 Vitosolic 200
Boilertemperatuurbegrenzing x x x
Collectorkoelfunctie x x
Terugkoelfunctie x x
Collector-nooduitschakeling x x x
Minimale collectortemperatuurbegrenzing x x x
Intervalfunctie x x x
Koelfunctie x
Vorstbeschermingsfunctie x x x
Thermostaatfunctie x x x
Toerentalregeling met aspakketbesturing/PWM-vermo-
genssturing
x x x
Warmtebalancering x x x
Onderdrukking van de naverwarming door de CV-ketel
Warmwaterboiler x x x
Ondersteuning van de kamerverwarming x
Bijkomende functie voor de tapwateropwarming x x x
Externe warmtewisselaar x x x
Bypass-functie x
Parallelrelais x
Boiler 2 (tot 4) aan x
Boilerlading x
Boilervoorrangsschakeling x
Gebruik van overtollige warmte x
Pendellading x x x
Storingsmelding via relais-uitgang x
Relaiskick x x
SD-kaart x
Boilertemperatuurbegrenzing
Bij het overschrijden van de ingestelde gewenste boilertemperatuur
wordt de zonnecircuitpomp uitgeschakeld.
Collectorkoelfunctie bij Vitosolic 100 en 200
Bij het bereiken van de ingestelde gewenste boilertemperatuur wordt
de zonnecircuitpomp uitgeschakeld. Als de collectortemperatuur stijgt
tot de ingestelde maximumtemperatuur van de collector, wordt de
zonnecircuitpomp zolang ingeschakeld tot de temperatuur 5 K lager
is. Daarbij kan de boilertemperatuur verder stijgen, echter slechts tot
95 °C.
Terugkoelfunctie bij Vitosolic 100 en 200
De functie is alleen zinvol als de collectorkoelfunctie geactiveerd is. Bij
het bereiken van de ingestelde gewenste boilertemperatuur blijft de
zonnecircuitpomp ingeschakeld om oververhitting van de collector te
voorkomen. 's Avonds draait de pomp dan zolang door tot de warm-
waterboiler via de collector en de buisleidingen tot de ingestelde
gewenste boilertemperatuur wordt teruggekoeld.
Opmerking bij de collectorkoel- en terugkoelfunctie
De eigen veiligheid van het zonnesysteem moet in ieder geval door de
correcte dimensionering van het expansievat, ook bij verdere stijgende
collectortemperatuur na het bereiken van alle grenstemperaturen,
worden gegarandeerd. Bij stagnatie of bij verder stijgende collector-
temperatuur wordt de zonnecircuitpomp vergrendeld of uitgeschakeld
(collectornooduitschakeling) om een thermische overbelasting van de
aangesloten componenten voor te zijn.
Collector-nooduitschakeling
Als een instelbare collectorgrenstemperatuur wordt overschreden,
wordt de zonnecircuitpomp ter bescherming van de installatiecompo-
nenten uitgeschakeld.
Minimale collectortemperatuurbegrenzing
Bij het dalen onder de minimumcollectortemperatuur wordt het collec-
torveld geblokkeerd.
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
41
5819 440 NL
10
Intervalfunctie
Bij installaties met ongunstig geplaatste collectortemperatuursensor
deze intervalfunctie activeren om tijdsvertraging bij het registreren van
de collectortemperatuur te verhinderen.
Koelfunctie bij Vitosolic 200 (alleen bij installaties met één verbruiker)
Functie voor het afvoeren van overtollige warmte. Bij het bereiken van
de gewenste boilertemperatuur en het inschakeltemperatuurverschil
worden de zonnecircuitpomp en relais R3 ingeschakeld en als de tem-
peratuur daalt tot onder het uitschakeltemperatuurverschil weer uit-
geschakeld.
Vorstbeschermingsfunctie
Viessmann collectoren worden met Viessmann warmte-overdrachts-
media gevuld. Deze functie moet niet worden geactiveerd.
Functie uitsluitend activeren bij gebruik van water als warmte-over-
drachtsmedia.
■ Solarregelingsmodule
Bij een collectortemperatuur lager dan +5 ºC wordt de zonnecircuit-
pomp ingeschakeld om collectorschade te voorkomen. Bij het berei-
ken van +7 ºC wordt de pomp uitgeschakeld.
■ Vitosolic 100 en Vitosolic 200
Bij een collectortemperatuur lager dan +4 ºC wordt de zonnecircuit-
pomp ingeschakeld om collectorschade te voorkomen. Bij het berei-
ken van +5 ºC wordt de pomp uitgeschakeld.
Thermostaatfunctie bij zonneregelingsmodule en Vitosolic 100
De thermostaatfunctie kan onafhankelijk van de zonnewerking
gebruikt worden.
Door het vastleggen van de thermostaat-inschakeltemperatuur en
thermostaat-uitschakeltemperatuur kunnen verschillende werkwijzen
worden bereikt:
■ inschakeltemperatuur < uitschakeltemperatuur:
Bijvoorbeeld naverwarming
■ inschakeltemperatuur > uitschakeltemperatuur:
Bijvoorbeeld het gebruik van overschotwarmte
Inschakeltemperatuur (40 ºC) en uitschakeltemperatuur (45 ºC) kun-
nen veranderd worden.
Instelbereik van de inschakeltemperatuur: 0 tot 89,5 ºC
Instelbereik van de uitschakeltemperatuur: 0,5 tot 90 ºC
Thermostaatfunctie, ΔT-regeling en schakelklokken bij Vitosolic 200
Als relais niet door standaardfuncties worden gebruikt, kunnen ze bij-
voorbeeld voor de functieblokken 1 tot 3 worden gebruikt. Binnen een
functieblok zijn er 4 functies die naar believen kunnen worden gecom-
bineerd:
■ 2 thermostaatfuncties
■ Temperatuurverschilregeling
■ schakelklok met telkens 3 periodes die kunnen worden geactiveerd
De functies binnen een functieblok zijn zo met elkaar verbonden dat
aan de voorwaarden van alle geactiveerde functies moet worden vol-
daan.
Thermostaatfunctie
Door het vastleggen van de thermostaat-inschakeltemperatuur en
thermostaat-uitschakeltemperatuur kunnen verschillende werkwijzen
worden bereikt:
■ inschakeltemperatuur < uitschakeltemperatuur:
Bijvoorbeeld naverwarming
■ inschakeltemperatuur > uitschakeltemperatuur:
Bijvoorbeeld het gebruik van overschotwarmte
Inschakeltemperatuur (40 ºC) en uitschakeltemperatuur (45 ºC) kun-
nen veranderd worden.
Instelbereik van de in- en uitschakeltemperatuur: −40 tot 250 ºC
ΔT-regelingen
Het betreffende relais schakelt in bij het overschrijden van het inscha-
kel-temperatuurverschil en uit bij daling onder het uitschakel-tempe-
ratuurverschil.
Schakelklokken
Het betreffende relais schakelt op het inschakeltijdstip in en op het
uitschakeltijdstip uit. (3 tijdvensters te activeren).
Toerentalregeling bij zonneregelingsmodule
De toerentalregeling is in de toestand bij levering niet geactiveerd. Ze
kan alleen voor de relaisuitgang R1 worden geactiveerd.
Te gebruiken pompen:
■ standaard-zonnesysteempompen met en zonder eigen toerentalre-
geling
■ Hoogrendement-pompen
■ Pompen met PWM-ingang (alleen zonnesysteempompen gebrui-
ken, bijvoorbeeld Grundfos-pompen)
Zonneregelingen
(vervolg)
42
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Opmerking
We adviseren u de solarcircuitpomp tijdens de ontluchting van het
zonnesysteem met maximaal vermogen te gebruiken.
Toerentalregeling bij Vitosolic 100
De toerentalregeling is in de toestand bij levering niet geactiveerd. Ze
kan alleen voor de relaisuitgang R1 worden geactiveerd.
Te gebruiken pompen:
■ standaard-zonnesysteempompen met en zonder eigen toerentalre-
geling
■ Hoogrendement-pompen
■ Pompen met PWM-ingang (alleen zonnesysteempompen gebrui-
ken, bijvoorbeeld Wilo- of Grundfos-pompen)
Opmerking
We adviseren u de solarcircuitpomp tijdens de ontluchting van het
zonnesysteem met maximaal vermogen te gebruiken.
Toerentalregeling bij Vitosolic 200
De toerentalregeling is in de toestand bij levering niet geactiveerd. Ze
kan alleen voor de relaisuitgangen R1 tot R4 worden geactiveerd.
Te gebruiken pompen:
■ standaard-zonnesysteempompen met en zonder eigen toerentalre-
geling
■ Hoogrendement-pompen
■ Pompen met PWM-ingang (alleen zonnesysteempompen gebrui-
ken, bijvoorbeeld Wilo- of Grundfos-pompen)
Opmerking
We adviseren u de solarcircuitpomp tijdens de ontluchting van het
zonnesysteem met maximaal vermogen te gebruiken.
Warmtebalancering bij zonneregelingsmodule en Vitosolic 100
Voor het vaststellen van de warmtehoeveelheid worden het verschil
uit collector- en boilertemperatuur, het ingestelde debiet, wordt reke-
ning gehouden met de het soort warmte-overdrachtsmedia en de wer-
kingstijd van de zonnecircuitpomp.
Warmtebalancering bij Vitosolic 200
De balancering kan met en zonder volumemeting worden uitge-
voerd.
■ Zonder volumemeting
Door het temperatuurverschil tussen WMZ-aanvoer- en WMZ-
retourtemperatuursensor en het ingestelde debiet
■ Met volumemeting (calorimeter, toebehoren bij Vitosolic 200)
Door het temperatuurverschil tussen WMZ-aanvoer- en WMZ-
retourtemperatuursensor en het door het debietmeetonderdeel inge-
stelde debiet
Als sensoren kunnen reeds gebruikte sensoren gebruikt worden zon-
der dat de functies daarvan in het betreffende schema te beïnvloe-
den.
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel bij zonneregelingsmodule
De onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door
de CV-ketel gebeurt in twee trappen.
Tijdens de opwarming van de warmwaterboiler met het zonnesysteem
wordt de gewenste boilertemperatuur gereduceerd. De onderdrukking
blijft na het uitschakelen van de zonnecircuitpomp nog een bepaalde
tijd actief.
Bij ononderbroken opwarming met het zonnesysteem (> 2 h) gebeurt
de naverwarming door de CV-ketel alleen, als de temperatuur onder
de aan de ketelcircuitregeling ingestelde 3de gewenste tapwatertem-
peratuur (in codeeradres ”67”) daalt (instelbereik 10 tot 95 ºC). Deze
waarde moet onder de 1e gewenste tapwatertemperatuur liggen.
De warmwaterboiler wordt pas door de CV-ketel verwarmd als deze
gewenste waarde niet met het zonnesysteem wordt bereikt.
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel bij Vitosolic 100
Installaties met Vitotronic regelingen met KM-BUS
Regelingen van het actuele Viessmann leverprogramma zijn voorzien
van de noodzakelijke software. Bij het updaten van bestaande instal-
laties moet de ketelcircuitregeling eventueel met een elektronicaprint-
plaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
De naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel wordt
door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler wordt opge-
warmd.
In de ketelcircuitregeling wordt via codeeradres ”67” een 3e gewenste
tapwatertemperatuur ingesteld (instelbereik 10 tot 95 ºC). Deze
waarde moet onder de 1e gewenste tapwatertemperatuur liggen.
De warmwaterboiler wordt pas door de CV-ketel verwarmd (zonnecir-
cuitpomp loopt), als deze gewenste waarde niet met het zonnesys-
teem wordt bereikt.
Installaties met verdere Viessmann-regelingen
De naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel wordt
door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler wordt opge-
warmd. Via een weerstand wordt een circa 10 K hogere, werkelijke
tapwatertemperatuur gesimuleerd.
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
43
5819 440 NL
10
De warmwaterboiler wordt pas door de CV-ketel verwarmd (zonnecir-
cuitpomp loopt), als deze gewenste tapwatertemperatuur niet met het
zonnesysteem wordt bereikt.
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
PTC NTC
B
C
D
E
?
13 14 15 16 17 18 19 20 21
N R2 R1 N LN
IP 20, l, T40
230 V
50 Hz
A
C
Weerstand 20 Ω, 0,25 W (door de installateur te verzorgen)
?
13 14 15 16 17 18 19 20 21
N R2 R1 N LN
IP 20, l, T40
230 V
50 Hz
C
B
E
D
A
C
Weerstand 10 kΩ, 0,25 W (door de installateur te verzorgen)
A
Aansluitruimte zonneregeling
B
Hulprelais, bestelnummer 7814 681
D
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
E
Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor boilertemperatuursensor
Onderdrukking van de naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel bij Vitosolic 200
Installaties met Vitotronic regeling met KM-BUS
Regelingen van het actuele Viessmann leverprogramma zijn voorzien
van de noodzakelijke software. Bij het updaten van bestaande instal-
laties moet de ketelcircuitregeling eventueel met een elektronicaprint-
plaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
De naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel wordt
door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler (verbruiker
1) wordt opgewarmd.
In de ketelcircuitregeling wordt via codeeradres ”67” een 3e gewenste
tapwatertemperatuur ingesteld (instelbereik: 10 tot 95 ºC). Deze
waarde moet onder de 1e gewenste tapwatertemperatuur liggen. De
warmwaterboiler wordt pas door de CV-ketel verwarmd als deze
gewenste tapwatertemperatuur niet met het zonnesysteem wordt
bereikt.
Installaties met verdere Viessmann-regelingen
De naverwarming van de warmwaterboiler door de CV-ketel wordt
door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler (verbruiker
1) wordt opgewarmd. Via een weerstand wordt een circa 10 K hogere,
werkelijke tapwatertemperatuur gesimuleerd. De warmwaterboiler
wordt pas door de CV-ketel verwarmd als deze gewenste tapwater-
temperatuur niet met het zonnesysteem wordt bereikt.
Zonneregelingen
(vervolg)
44
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
PTC NTC
A
R7-A
R7-M
R7-R
AC 250V 0,8 A
AC 250V 4(2) A
R1-R6
R7
T40
IP20
230V ~ 50-60 Hz
P = 3VA
C
B
E
D
C
Weerstand 20 Ω, 0,25 W (door de installateur te verzorgen)
A
R7-A
R7-M
R7-R
AC 250V 0,8 A
AC 250V 4(2) A
R1-R6
R7
T40
IP20
230V ~ 50-60 Hz
P = 3VA
C
B
E
D
C
Weerstand 10 kΩ, 0,25 W (door de installateur te verzorgen)
A
Aansluitruimte zonneregeling
B
Aftakdoos (door installateur te verzorgen)
D
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
E
Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor boilertemperatuursensor
Onderdrukking van de naverwarming door de CV-ketel bij ondersteuning van de kamerverwarming bij zon-
neregelingsmodule
Als in de multivalente verwarmingswaterbuffer een voldoende hoge
temperatuur voor de verwarming van de CV-circuits ter beschikking
staat, wordt de naverwarming onderdrukt.
Bijkomende functie voor de tapwateropwarming bij zonneregelingsmodule
Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Extra functie voor de tapwaterop-
warming”.
Aan de ketelcircuitregeling moet de vrijgave van de bijkomende functie
voor de tapwateropwarming gecodeerd zijn. De zonnevoorwarmtrap
kan op de instelbare tijden worden opgewarmd.
Instelling aan de ketelcircuitregeling:
■ 2. Gewenste tapwatertemperatuur moet gecodeerd worden
■ 4. Warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd
worden
Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de Vitosolic 100 overgebracht
en de stratificatiepomp wordt ingeschakeld.
Extra functie voor de tapwateropwarming bij Vitosolic 100
Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Extra functie voor de tapwaterop-
warming”.
Alleen mogelijk in combinatie met Vitotronic-regelingen met KM-BUS
Regelingen van het actuele Viessmann leverprogramma zijn voorzien
van de noodzakelijke software. Bij het updaten van bestaande instal-
laties moet de ketelcircuitregeling eventueel met een elektronicaprint-
plaat worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
Instelling aan de ketelcircuitregeling:
■ 2. Gewenste tapwatertemperatuur moet gecodeerd worden
■ 4. Warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd
worden
Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de Vitosolic 100 overgebracht
en de stratificatiepomp wordt ingeschakeld.
Extra functie voor de tapwateropwarming bij Vitosolic 200
Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Extra functie voor de tapwaterop-
warming”.
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
45
5819 440 NL
10
Installaties met Vitotronic regelingen met KM-BUS
Regelingen van het actuele leverprogramma zijn voorzien van de
noodzakelijke software. Bij het updaten van bestaande installaties
moet de ketelcircuitregeling eventueel met een elektronicaprintplaat
worden uitgerust (zie Viessmann prijslijst).
Instellingen aan de ketelcircuitregeling
■ 2. Gewenste tapwatertemperatuur moet gecodeerd worden
■ 4. Warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd
worden
Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de zonneregeling overgebracht.
De stratificatiepomp wordt op een instelbaar tijdstip ingeschakeld als
de warmwaterboiler tevoren niet minstens één keer per dag 60 ºC
heeft bereikt.
Installaties met verdere Viessmann-regelingen
B
C
E
L
F
N
D
M
1~
?
R6
R5
R4
R3
R2
R1
L
Net
Red eléctrica
Réseau électrique
T 6,3 A
230 V
R7-A
R7-M
R7-R
AC 250 V 0,8 A
AC 250V 4(2) A
R1-R6
R7
T40
IP20
230 V ~ 50-60 Hz
P = 3 VA
N
N N N NN
29 30 31 32 33 34 35
A
A
Aansluitruimte van de zonneregeling
B
Hulprelais
C
Weerstand (door installateur te voorzien) bij
PTC: 560 Ω
NTC: 8,2 kΩ
(afhankelijk van het type ketelcircuitregeling)
D
Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor boilertemperatuur-
sensor
E
Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling
F
Omlaadpomp
De stratificatiepomp wordt op een instelbaar tijdstip ingeschakeld als
de warmwaterboiler tevoren niet minstens één keer per dag 60 ºC
heeft bereikt.
Via een weerstand wordt een tapwatertemperatuur van circa 35 ºC
gesimuleerd.
De aansluiting van de stratificatiepomp gebeurt aan relais-uitgang R3
of R5, afhankelijk van welke relais al door standaardfuncties bezet
zijn.
Externe warmtewisselaar bij zonneregelingsmodule
%
sS
&
sF
/
De warmwaterboiler wordt via de warmtewisselaar beladen. De secun-
daire pomp
sS
wordt parallel met de zonnecircuitpomp
sF
ingescha-
keld.
Bij gebruik van een bijkomende temperatuursensor
/
wordt de
secundaire pomp
sS
ingeschakeld, als de zonnecircuitpomp
sF
loopt
en het benodigde temperatuurverschil tussen de sensoren
%
en
/
aanwezig is.
Zonneregelingen
(vervolg)
46
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Externe warmtewisselaar bij Vitosolic 100
S2
R2
S1
R1
De warmwaterboiler wordt via de warmtewisselaar beladen. De secun-
daire pomp R2 wordt parallel met de zonnecircuitpomp R1 ingescha-
keld.
Externe warmtewisselaar bij Vitosolic 200
In installaties met meerdere verbruikers kan of een afzonderlijke of
alle verbruikers via de externe warmtewisselaar worden verwarmd.
De verbruikers worden hoogstens tot de ingestelde gewenste tempe-
ratuur verwarmd (toestand bij levering 60 °C).
Externe warmtewisselaar voor alle verbruikers
Warmtewisselaar-relais schakelt de zonnecircuitpomp (primaire
pomp R
p
)
Warmtewisselaar-relais schakelt de secundaire pomp R
s
S1
R4
S2
S4
Rp
R1
1 2
S9
S1
S2
S4
R1
1 2
S9
Rs
R2 R4
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurver-
schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem-
peratuursensor S2 of S4 wordt de solarcircuitpomp (primaire
pomp R
p
) ingeschakeld.
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurverschil ”WT-
ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuursen-
sor S2 of S4 wordt de circulatiepomp R1 of R4 voor verwarming van
de verbruikers ingeschakeld.
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurver-
schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem-
peratuursensor S2 of S4 wordt de zonnecirculatiepomp R1 inge-
schakeld en de betreffende klep R2 of R4 voor verwarming van de
verbruikers geopend.
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurverschil ”WT-
ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuur-
sensor S2 of S4 wordt de secundaire pomp R
s
ingeschakeld.
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
47
5819 440 NL
10
Externe warmtewisselaar voor een verbruiker
Warmtewisselaar-relais schakelt de zonnecircuitpomp (primaire
pomp R
p
)
Warmtewisselaar-relais schakelt de secundaire pomp R
s
S1
R4Rp
S9
S2 S4
R2
1 2
S1
R2
R4
S2
S4
R1
1
2
R
S9
S
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurver-
schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem-
peratuursensor S2 of S4 wordt de solarcircuitpomp (primaire
pomp R
p
) of de circulatiepomp R4 ingeschakeld.
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurverschil ”WT-
ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuursen-
sor S2 wordt de circulatiepomp R2 voor verwarming van verbruiker 1
ingeschakeld.
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurver-
schil ”ΔTaan” tussen collectortemperatuursensor S1 en boilertem-
peratuursensor S2 of S4 wordt de zonnecirculatiepomp R1 inge-
schakeld en de betreffende klep R2 of R4 voor verwarming van de
verbruikers geopend.
Bij het overschrijden van het inschakel-temperatuurverschil ”WT-
ΔTaan” tussen warmtewisselaarsensor S9 en boilertemperatuur-
sensor S2 wordt de circulatiepomp R
s
voor verwarming van verbrui-
ker 1 ingeschakeld.
Bypass-schakelingen bij Vitosolic 200
Voor het verbeteren van het opstartgedrag van de installatie respec-
tievelijk in installaties met meerdere collectorvelden adviseren wij de
werking met een bypass-schakeling.
Bypass-schakeling met collectortemperatuursensor en bypass-
sensor
S1
R1R
S9
R1 Zonnecircuitpomp
R Bypass-pomp (afhankelijk van schema)
S1 Collectortemperatuursensor
S9 Bypass-sensor
De Vitosolic 200 legt via de collectortemperatuursensor de collector-
temperatuur vast. Bij het overschrijden van het ingestelde tempera-
tuurverschil tussen collectortemperatuursensor en boilertemperatuur-
sensor wordt de bypasspomp ingeschakeld.
Bij het overschrijden van het temperatuurverschil tussen bypass-sen-
sor en boilertemperatuursensor met 2,5 K wordt de zonnecircuitpomp
ingeschakeld en de bypasspomp uitgeschakeld.
Opmerking
De pomp van de Solar-Divicon is als bypasspomp geplaatst en de
zonnepompstreng als zonneciruitpomp.
Bypass-schakeling met zonnecel en collectortemperatuursensor
R1R
S1
CS
CS Solarcel
R1 Zonnecircuitpomp
R Bypasspomp (afhankelijk van schema)
S1 Collectortemperatuursensor
De solarregeling registreert via de solarcel de stralingsintensiteit. Bij
het overschrijden van de instelbare instralingdrempel wordt de bypas-
spomp ingeschakeld. Bij het overschrijden van het ingestelde tempe-
ratuurverschil tussen collectortemperatuursensor en boilertempera-
tuursensor wordt de bypasspomp uit- en de zonnecircuitpomp inge-
schakeld.
De bypasspomp wordt uitgeschakeld als de instraling onder de inge-
stelde schakeldrempel daalt (uitschakelvertraging circa 2,5 min).
Opmerking
De pomp van de Solar-Divicon is als bypasspomp geplaatst en de
zonnepompstreng als zonneciruitpomp.
Zonneregelingen
(vervolg)
48
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Parallel-relais bij Vitosolic 200
Met deze functie wordt parallel aan het relais dat de circulatiepomp
van een zonnewarmteverbruiker schakelt, nog een relais geschakeld
(afhankelijk van het schema), bijvoorbeeld voor de aansturing van een
omschakelklep.
Boiler 2 (tot 4) aan bij Vitosolic 200
In installaties met meerdere verbruikers.
Met deze functie kunnen verbruikers van de opwarming met het zon-
nesysteem uitgesloten worden.
Onderbreking of kortsluiting van de betreffende boilertemperatuursen-
sor wordt dan niet meer gemeld.
Boilerlading bij Vitosolic 200
Met deze functie kan de opwarming van een verbruiker binnen een
bepaald bereik worden gerealiseerd. Dit bereik wordt door de sensor-
posities vastgelegd.
Boilervoorrangschakeling bij Vitosolic 200
In installaties met meerdere verbruikers. Er kan vastgelegd worden in welke volgorde de verbruikers moeten
worden verwarmd.
Gebruik van overtollige warmte bij Vitosolic 200
In installaties met meerdere verbruikers. Een geselecteerde verbruiker word pas verwarmd als alle andere ver-
bruikers hun gewenste waarde hebben bereikt. De gekozen verbruiker
wordt niet in de pendelwerking verwarmd.
Pendellading
In installaties met meerdere verbruikers. Als de verbruiker met voorrang niet kan worden verwarmd, worden de
volgende verbruikers in rang gedurende een instelbare pendellaadtijd
verwarmd. Na afloop van deze tijd controleert de zonneregeling de
stijging van de collectortemperatuur tijdens een instelbare pendelpau-
zetijd. Zodra de inschakelvoorwaarden voor de verbruiker met voor-
rang zijn bereikt, wordt deze weer verwarmd. Anders wordt de ver-
warming van de daaropvolgende verbruikers voortgezet.
Relaiskick bij zonneregelingsmodule
De pompen en kleppen worden, wanneer ze 24 uur waren uitgescha-
keld, gedurende 10 s ingeschakeld, zodat ze niet vast komen te zit-
ten.
Relaiskick bij Vitosolic 200
De pompen en kleppen worden op een in te stellen tijd gedurende
10 sec. ingeschakeld zodat ze niet vastslaan.
SD-kaart bij Vitosolic 200
Door de installateur te voorziene SD-kaart met
geheugencapaciteit ≤ 2 GB en bestandssysteem FAT16
Opmerking
Geen SD-HC-kaart gebruiken.
De SD-kaart wordt in de Vitosolic 200 gestoken.
■ Voor registratie van bedrijfswaarden van de solarinstallatie.
■ Opslaan van de waarden op de kaart in een tekstbestand. Dit kan
bijvoorbeeld met een tabellencalculatieprogramma worden
geopend. De waarden kunnen op deze wijze ook worden gevisuali-
seerd.
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
49
5819 440 NL
10
10.5 Accessoires
Toekenning van de zonneregelingen
Zonneregelings-
module
Vitosolic
Bestelnummer 100 200
Hulprelais 7814 681 x x
Dompeltemperatuursensor 7438 702 x
Dompeltemperatuursensor 7426 247 x x
Collectortemperatuursensor 7831 913 x
Dompelhuls van roestvast staal 7819 693 x x x
Calorimeter
Calorimeter 06 7418 206 x
Calorimeter 15 7418 207 x
Calorimeter 25 7418 208 x
Calorimeter 35 7418 209 x
Calorimeter 60 7418 210 x
Solarcel 7408 877 x
Grote weergave 7438 325 x
Veiligheidstemperatuurbegrenzer Z001 889 x x x
Temperatuurregelaar als temperatuurbewaker (maximumbegrenzing) Z001 887 x
Temperatuurregelaar 7151 989 x x x
Temperatuurregelaar 7151 988 x x x
Hulprelais
Bestelnr. 7814 681
Schakelbescherming in de kleine behuizing.
Met 4 verbreek- en 4 maakcontacten.
Met serieklemmen voor aardleiding.
95
145
180
Technische gegevens
Spoelspanning 230 V~/50 Hz
Nom. stroom (I
th
) AC1 16 A
AC3 9 A
Dompeltemperatuursensor
Bestelnummer 7438 702
Voor de registratie van de temperatuur in een dompelhuls.
Technische gegevens
Kabellengte 5,8 m, stekkerklaar
Beschermingsgraad IP 32 conform EN60529, te
waarborgen door opbouw /
inbouw
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ, bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking 0 tot +90 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
■ Voor circulatie-omschakeling bij installaties met twee warmwater-
boilers.
■ Voor retouromschakeling tussen CV-ketel en verwarmingswaterbuf-
fer.
■ Voor verwarming van andere verbruikers.
Zonneregelingen
(vervolg)
50
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Dompeltemperatuursensor
Bestelnr. 7426 247
Om in te bouwen in een warmwaterboiler / verwarmingswaterbuffer /
combinatieboiler.
■ Voor circulatie-omschakeling bij installaties met 2 warmwaterboilers.
■ Voor retouromschakeling tussen CV-ketel en verwarmingswaterbuf-
fer.
■ Voor verwarming van andere verbruikers.
■ Voor warmtebalancering (registratie van de retourtemperatuur).
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper.
■ Kabel mag niet samen met 230/400-V-kabels aangelegd worden
Technische gegevens
Kabellengte 3,8 m
Beschermingsgraad IP 32 conform EN 60529,
te waarborgen door op-
bouw/inbouw
Sensortype Viessmann NTC 10 kΩ, bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking 0 tot +90 °C
bij opslag en transport −20 tot +70°C
Collectortemperatuursensor
Bestelnummer 7831 913
Dompeltemperatuursensor voor inbouw in de zonnecollector.
■ Voor installaties met twee collectorvelden.
■ Voor warmtebalancering (registratie van de aanvoertemperatuur).
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
■ 2-aderige kabel, kabellengte maximaal 60 m bij een kabeldiameter
van 1,5 mm
2
koper.
■ kabel mag niet samen met 230/400 V kabels worden gelegd
Technische gegevens
Kabellengte 2,5 m
Beschermingsgraad IP 32 volgens EN 60529,
door opbouw/inbouw te ga-
randeren
Sensortype Viessmann NTC 20 kΩ, bij
25 °C
Toegestane omgevingstemperatuur
tijdens werking −20 tot +200°C
bij opslag en transport −20 tot +70°C
Dompelhuls van roestvast staal
Bestelnummer 7819 693
SW24
200
Voor temperatuurregelaars en temperatuursensoren.
Bij Viessmann-warmwaterboilers meegeleverd.
Warmtehoeveelheidsmeter
Onderdelen:
■ 2 dompelhulsen
■ Volumemeetdeel met aansluitschroefverbinding voor het vastleggen
van de doorstroom van water-glycol-mengsels (Viessmann-warmte-
overdrachtsmedia ”Tyfocor LS” met 45% volumeaandeel Glycol):
Warmtehoeveelheidsmeter
06 Bestelnummer 7418 206
15 Bestelnummer 7418 207
25 Bestelnummer 7418 208
35 Bestelnummer 7418 209
60 Bestelnummer 7418 210
a
90
108
260
116
159
168
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
51
5819 440 NL
10
Technische gegevens
Toegestane omgevingstempera-
tuur
tijdens werking 0 t/m +40 °C
bij opslag en transport −20 tot +70 °C
Instelbereik voor volumeaandeel
glycol
0 t/m 70%
Volumemeting 06 15 25 35 60
Maat a in mm 110 110 130
Impulsrate l/imp. 1 10 25 25 25
Nominale maat DN 15 15 20 25 32
Aansluitschroefdraad op de meter R ¾ ¾ 1
Aansluitschroefdraad van de schroefverbinding R ½ ½ ¾ 1
Maximale werkdruk bar 16 16 16 16 16
Maximale werktemperatuur °C 120 120 120 130 130
Dompelhuls G½ x mm 45 45 60 60 60
De volgende gegevens gelden voor het waterdebiet. Bij gebruik van glycolmengsels ontstaan door de verschillende viscositeiten afwijkingen.
Nom. debiet
m
3
/h
0,6 1,5 2,5 3,5 6,0
Grootste debiet
m
3
/h
1,2 3 5 7 12
Scheidingsgrens ± 3% l/h 48 120 200 280 480
Kleinste debiet (horizontale montage) l/h 12 30 50 70 120
Kleinste debiet (verticale montage) l/h 24 60 100
Drukverlies bij circa ⅔ van het nominale door-
stroomdebiet
bar 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1
Solarcel
Bestelnr. 7408 877
34
31
70
De solarcel legt de solaire stralingsintensiteit vast en meldt deze aan
de solarregeling. Als een instelbare schakeldrempel wordt overschre-
den, schakelt de solarregeling de bypass-pomp in.
Met aansluitkabel, 2,3 m lang.
Verlenging van de aansluitkabel (installateur):
2-aderige kabel, kabellengte maximaal 35 m bij een kabeldiameter van
1,5 mm
2
koper.
Grote weergave
Bestelnummer 7438 325
Voor de visualisering van collector- en boilertemperatuur evenals de
warmte-opbrengst.
Met stekker-voedingseenheid.
530
100
630
Technische gegevens
Spanningsvoeding 9 V– stekkeradapter
230 V~, 50 tot 60 Hz
Opgenomen vermogen maximaal 12 VA
BUS-aansluiting V-BUS
Beschermingsgraad IP 30
(in droge ruimtes)
Toegest. omgevingstemperatuur
bij werking, opslag en transport
0 tot 40 °C
Zonneregelingen
(vervolg)
52
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
Veiligheidstemperatuurbegrenzer
Bestelnummer Z001 889
■ Met een thermostatisch systeem.
■ Met dompelhuls van rvs R½ x 200 mm.
■ Met instelschaal en terugstelknop in de behuizing.
Nodig als per m
2
absorberoppervlak minder dan 40 liter boilervolume
beschikbaar is. Daarmee worden temperaturen van meer dan
95 °C in de warmwaterboiler gegarandeerd vermeden.
130
72
95
100-200
Technische gegevens
Aansluiting Drie-aderige kabel met een kabel-
doorsnede van 1,5 mm
2
Beschermingsgraad IP 41 volgens EN 60529
Schakelpunt 120 (110, 100, 95) °C
Schakelverschil maximaal 11 K
Schakelvermogen 6(1,5 ) A 250 V~
Schakelfunctie bij stijgende temperatuur van 2
naar 3
3 2
1
DIN reg. nr. DIN STB 1169
Temperatuurregelaar als temperatuurbewaker (maximumbegrenzing)
Bestelnummer Z001 887
Met dompelhuls van roestvrij staal R½ x 200 mm.
Met instelschaal in de behuizing.
130
72
95
100-200
Technische gegevens
Aansluiting Drie-aderige kabel met een kabel-
doorsnede van 1,5 mm
2
Instelbereik 30 tot 80 °C
Schakelverschil maximaal 11 K
Schakelvermogen 6(1,5) A 250 V~
Schakelfunctie bij stijgende temperatuur van 2
naar 3
3 2
1
DIN reg. nr. DIN TR 1168
Temperatuurregelaar
Bestelnr. 7151 989
Te gebruiken:
■ Vitocell 100-B
■ Vitocell 100-V
■ Vitocell 340-M
■ Vitocell 360-M
■ Met een thermostatisch systeem.
■ Met instelknop buiten op de behuizing.
■ Zonder dompelhuls
Bij Viessmann warmwaterboilers is de dompelhuls in de leverings-
omvang inbegrepen.
■ Met rails voor de montage aan de warmwaterboiler of aan de wand.
1400
95
72
130
Technische gegevens
Aansluiting Drie-aderige kabel met een kabel-
doorsnede van 1,5 mm
2
Beschermingsgraad IP 41 volgens EN 60529
Instelbereik 30 tot 60 °C,
om te zetten naar 110 °C
Schakelverschil maximaal 11 K
Schakelvermogen 6(1,5) A 250 V~
Zonneregelingen
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
53
5819 440 NL
10
Schakelfunctie bij stijgende temperatuur van 2
naar 3
3 2
1
DIN reg. nr. DIN TR 1168
Temperatuurregelaar
Bestelnr. 7151 988
Te gebruiken:
■ Vitocell 300-B
■ Vitocell 300-V, type EVI
■ Met een thermostatisch systeem.
■ Met instelknop buiten op de behuizing.
■ Zonder dompelhuls
Geschikt voor dompelhuls bestelnummer 7819 693
Bij Viessmann warmwaterboilers is de dompelhuls in de leverings-
omvang inbegrepen.
130
72
95
200-400
Technische gegevens
Aansluiting Drie-aderige kabel met een kabel-
doorsnede van 1,5 mm
2
Beschermingsgraad IP 41 volgens EN 60529
Instelbereik 30 tot 60 °C,
om te zetten naar 110 °C
Schakelverschil maximaal 11 K
Schakelvermogen 6(1,5) A 250 V~
Schakelfunctie bij stijgende temperatuur van 2
naar 3
3 2
1
DIN reg. nr. DIN TR 1168
Zonneregelingen
(vervolg)
54
VIESMANN
VITOSOL
10
5819 440 NL
11.1 Vitocell 100-U, type CVUA
Voor tapwaterverwarming in combinatie met CV-ketels en zonne-
collectoren.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Verwarmingswater-aanvoertemperatuur tot 160 °C
■ Aanvoertemperatuur zonnewarmtesysteem tot 110 °C
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 300
DIN registernummer 0266/07-13MC/E
Continu vermogen bovenste verwarmingsspiraal
bij tapwaterverwarming van 10 tot 45 °Cen verwarmingswater-aanvoertemperatuur
van … bij hierna genoemd verwarmingswaterdebiet
90 °C
kW 31
l/h 761
80 °C
kW 26
l/h 638
70 °C
kW 20
l/h 491
60 °C
kW 15
l/h 368
50 °C
kW 11
l/h 270
Continu vermogen bovenste verwarmingsspiraal
bij tapwaterverwarming van 10 tot 60 °Cen verwarmingswater-aanvoertemperatuur
van … bij hierna genoemd verwarmingswaterdebiet
90 °C
kW 23
l/h 395
80 °C
kW 20
l/h 344
70 °C
kW 15
l/h 258
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens
m
3
/h
3,0
Taphoeveelheid l/min 15
Tapbaar watervolume
zonder naverwarming
Boilerinhoud tot 60 °C opgewarmd,
water met t = 60 °C (constant)
l 110
Isolatie hard PUR-schuim
Stand-bywarmteverlies q
BS
(normwaarde)
kWh/24 h 1,00
Stand-byvolume V
aux
l 127
Volume zonnesysteemgedeelte V
sol
l 173
Afmetingen (met isolatie)
Lengte a (7) mm 631
Totale breedte b mm 780
Hoogte c mm 1705
Kantelmaat mm 1790
Gewicht compleet met isolatie kg 179
Totaal bedrijfsklaar gewicht kg 481
Verwarmingswaterinhoud
bovenste verwarmingsspiraal l 6
onderste verwarmingsspiraal l 10
Verwarmingsoppervlak
bovenste verwarmingsspiraal
m
2
0,9
onderste verwarmingsspiraal
m
2
1,5
Aansluitingen (buitendraad)
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1
Koud water, warm water R 1
Circulatie R 1
Opmerking over continuvermogen bovenste verwarmingsspiraal
Bij het ontwerp met het aangegeven resp. berekende continuvermo-
gen een geschikte circulatiepomp plannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de ketel
≥ het continuvermogen is.
Warmwaterboiler
VITOSOL
VIESMANN
55
5819 440 NL
11
SPR1
844
343
b
a
c
1601
1356
1116
996
761
261
77
WW/HVs/HRs
VA
KW/E
TH
TE
SPR2
HV/SPR1
Z
HR
HVs
HRs
86
86
A
A
Onderste verwarmingsspiraal (zonnesysteem)
De aansluitingen HV
s
en HR
s
bevinden zich boven aan de
warmwaterboiler
E Aftap
HR Verwarmingswaterretour
HR
s
Verwarmingswaterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
KW Koud water
SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
SPR2 Boilertemperatuursensor zonnesysteem
TE Dompelhuls voor onderste thermometer
TH Thermometer
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Maat mm
a 631
b 780
c 1705
Boilertemperatuursensor bij werking op zonne-energie
Plaatsing van de boilertemperatuursensor in de verwarmingswaterre-
tour HR
s
A
Boilertemperatuursensor (leveringsomvang van de zonnerege-
ling)
B
Inschroefelement met dompelhuls (leveringsomvang)
Vermogenskengetal N
L
Volgens DIN 4708.
Bovenste verwarmingsspiraal.
Boilerbevoorradingstemperatuur T
sp
= Intredetemperatuur koud water
+50 K
+5 K/-0 K
Warmwaterboiler
(vervolg)
56
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Vermogenskengetal N
L
bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 1,6
80 °C 1,5
70 °C 1,4
Opmerking over het vermogenskengetal N
L
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur T
sp
.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Kortstondig vermogen (l/10min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 173
80 °C 168
70 °C 164
Max. taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 17
80 °C 17
70 °C 16
Opwarmtijd
De genoemde opwarmtijden worden bereikt als het maximale conti-
nuvermogen van de warmwaterboiler bij de betreffende verwarmings-
water-aanvoertemperatuur en de tapwateropwarming van
10 naar 60 °C beschikbaar is.
Opwarmtijd (min.) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 16
80 °C 22
70 °C 30
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
57
5819 440 NL
11
Doorstroomweerstanden
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
10000
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
80,0
100,0
Doorstroomweerstand in
mbar
Verwarmingswaterdebiet in l/h
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
200
300
400
500
600
800
1000
kPa
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde bovenste verwar-
mingsspiraal
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
Verwarmingswaterdebiet in l/h
6000
8000
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
Doorstroomweerstand in
mbar
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
kPa
Doorstroomweerstand tapwaterzijde
Warmwaterboiler
(vervolg)
58
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
11.2 Vitocell 100-B, type CVB
Voor tapwateropwarming in combinatie met CV-ketels en zonnecol-
lectoren voor bivalente werking.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ CV-water-aanvoertemperatuur tot 160 °C
■ Aanvoertemperatuur zonnewarmtesysteem tot 160 °C
■ Werkdruk aan CV-water-zijde tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Werkdruk aan solarzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
■ Werkdruk aan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 300 400 500
Verwarmingsspiraal boven onder boven onder boven onder
DIN registernummer 9W242/11-13 MC/E
Continuvermogen
bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en CV-
water-aanvoertemperatuur van … bij hierna ge-
noemd CV-water-debiet
90 °C
kW 31 53 42 63 47 70
l/h 761 1302 1032 1548 1154 1720
80 °C
kW 26 44 33 52 40 58
l/h 638 1081 811 1278 982 1425
70 °C
kW 20 33 25 39 30 45
l/h 491 811 614 958 737 1106
60 °C
kW 15 23 17 27 22 32
l/h 368 565 418 663 540 786
50 °C
kW 11 18 10 13 16 24
l/h 270 442 246 319 393 589
Continuvermogen
bij tapwateropwarming van 10 naar 60 °C en CV-
water-aanvoertemperatuur van … bij hierna ge-
noemd CV-water-debiet
90 °C
kW 23 45 36 56 36 53
l/h 395 774 619 963 619 911
80 °C
kW 20 34 27 42 30 44
l/h 344 584 464 722 516 756
70 °C
kW 15 23 18 29 22 33
l/h 258 395 310 499 378 567
CV-water-debiet voor de aangegeven continuvermogens
m
3
/h
3,0 3,0 3,0
Maximaal aansluitbaar vermogen van een warmtepomp
bij 55 °C CV-water-aanvoer- 45 °C en warmwatertemperatuur
bij aangegeven CV-water-debiet (beide verwarmingsspiralen
in serie geschakeld)
kW 8 8 10
Stand-by warmteverlies q
BS
(normwaarde)
kWh/
24 h
1,00 1,08 1,30
Stand-by volume V
aux
l 127 167 231
Volume zonnesysteemgedeelte V
sol
l 173 233 269
Afmetingen
Lengte a (7) – met isolatie mm 633 859 859
zonder isolatie mm 650 650
Totale breedte b – met isolatie mm 705 923 923
zonder isolatie mm 881 881
Hoogte c met isolatie mm 1746 1624 1948
zonder isolatie mm 1518 1844
Kantelmaat met isolatie mm 1792
zonder isolatie mm 1550 1860
Gewicht compleet met isolatie kg 160 167 205
Totaal bedrijfsklaar gewicht met elektrisch verwarmingsele-
ment
kg 462 569 707
CV-water-inhoud l 6 10 6,5 10,5 9 12,5
Verwarmingsoppervlak
m
2
0,9 1,5 1,0 1,5 1,4 1,9
Aansluitingen
Verwarmingsspiralen (buitendraad) R 1 1 1
Koud water, warm water (buitendraad) R 1
Circulatie (buitendraad) R 1 1 1
Elektrisch verwarmingselement (binnendraad) Rp
Opmerking bij de bovenste verwarmingsspiraal
De bovenste verwarmingsspiraal is bedoeld voor aansluiting op een
warmtegenerator.
Opmerking bij de onderste verwarmingsspiraal
De onderste verwarmingsspiraal is bedoeld voor aansluiting op zon-
necollectoren.
Voor het inbouwen van de boilertemperatuursensor het bij de levering
inbegrepen inschroefelement met dompelhuls gebruiken.
Opmerking bij het continuvermogen
Bij het ontwerp met het aangegeven respectievelijk berekende conti-
nuvermogen een geschikte circulatiepomp inplannen. Het aangege-
ven continuvermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen
van de ketel ≥ het continuvermogen is.
Vitocell 100-B met 300 en 400 l inhoud is ook in wit leverbaar.
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
59
5819 440 NL
11
300 liter inhoud
VA
343
b
a
c
1600
1355
1115
995
875
260
76
333
935
WW
HV/SPR1
Z
HR
HVs/SPR2
TH
R
ELH
KW/E
HRs
Ø 100
SPR1/
SPR2
E Aftap
ELH Elektrisch verwarmingselement
HR CV-water-retour
HR
s
CV-water-retour zonnesysteem
HV CV-wateraanvoer
HV
s
CV-water-aanvoer zonnesysteem
KW Koud water
R Bezichtigings- en reinigingsopening met flensafdekking (ook
geschikt voor de montage van een elektrisch verwarmingsele-
ment)
SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
SPR2 Temperatuursensoren/thermometers
TH Thermometer (accessoire)
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 300
a mm 633
b mm 705
c mm 1746
Warmwaterboiler
(vervolg)
60
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
400 en 500 liter inhoud
k
g
Ø 100
l
455
h
f
i
e
d
c
Ø 650
a
b
881
m
VA
ELH
TH
R
WW
Z
HV/SPR1
HRs
HVs/SPR2
HR
KW/E
SPR1/
SPR2
E Aftap
ELH Elektrisch verwarmingselement
HR CV-water-retour
HR
s
CV-water-retour zonnesysteem
HV CV-wateraanvoer
HV
s
CV-water-aanvoer zonnesysteem
KW Koud water
R Bezichtigings- en reinigingsopening met flensafdekking (ook
geschikt voor de montage van een elektrisch verwarmingsele-
ment)
SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
SPR2 Temperatuursensoren/thermometers
TH Thermometer (accessoire)
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 400 500
a mm 859 859
b mm 923 923
c mm 1624 1948
d mm 1458 1784
e mm 1204 1444
f mm 1044 1230
g mm 924 1044
h mm 804 924
i mm 349 349
k mm 107 107
l mm 422 422
m mm 864 984
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
61
5819 440 NL
11
Boilertemperatuursensor bij werking op zonne-energie
Plaatsing van de boilertemperatuursensor in de CV-water-retour HR
s
A
Boilertemperatuursensor (leveringsomvang van de zonnerege-
ling)
B
Inschroefelement met dompelhuls (leveringsomvang)
Vermogenkengetal N
L
Volgens DIN 4708.
Bovenste verwarmingsspiraal.
Boiler-bevoorradingstemperatuur T
sp
= inlaattemperatuur koud water
+ 50 K
+5 K/-0 K
Boilerinhoud l 300 400 500
Vermogenskengetal N
L
bij CV-water-aanvoertemperatuur
90 °C 1,6 3,0 6,0
80 °C 1,5 3,0 6,0
70 °C 1,4 2,5 5,0
Opmerkingen over het vermogenskengetal N
L
Voor meercellige boilergroepen kunnen het vermogenskengetal N
L
,
het kortstondig piekvermogen en het maximale tapvolume niet worden
berekend door vermenigvuldiging van het vermogenkengetal N
L
, het
kortstondig piekvermogen en het maximaal tapvolume van de afzon-
derlijke boilercel met het aantal boilercellen.
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur Tsp.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Boilerinhoud l 300 400 500
Kortstondig vermogen (l/10 min) bij CV-water--aanvoertem-
peratuur
90 °C 173 230 319
80 °C 168 230 319
70 °C 164 210 299
Maximale taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Boilerinhoud l 300 400 500
Maximale taphoeveelheid (l/min) bij CV-water-aanvoertem-
peratuur
90 °C 17 23 32
80 °C 17 23 32
70 °C 16 21 30
Warmwaterboiler
(vervolg)
62
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Opmerking over maximale taphoeveelheid
Voor meercellige boilergroepen kunnen het vermogenskengetal N
L
,
het kortstondig piekvermogen en het maximale tapvolume niet worden
berekend door vermenigvuldiging van het vermogenkengetal N
L
, het
kortstondig piekvermogen en het maximaal tapvolume van de afzon-
derlijke boilercel met het aantal boilercellen.
Tapbaar watervolume
Boilerinhoud tot 60 °C opgewarmd.
Zonder naverwarming.
Boilerinhoud l 300 400 500
Taphoeveelheid l/min 15 15 15
Tapbaar watervolume l 110 120 220
Water met t = 60 °C (constant)
Opwarmtijd
De vermelde opwarmtijden worden bereikt als het maximale continu-
vermogen van de warmwaterboiler bij de betreffende CV-water-aan-
voertemperatuur en de tapwateropwarming van 10 naar 60 °C
beschikbaar is.
Boilerinhoud l 300 400 500
Opwarmtijd (minimaal) bij CV-water-aanvoertemperatuur
90 °C 16 17 19
80 °C 22 23 24
70 °C 30 36 37
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
63
5819 440 NL
11
Doorstroomweerstanden
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
10000
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
80,0
100,0
Debietweerstand in
mbar
CV-water-debiet in l/h
A
B
C
D
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
200
300
400
500
600
800
1000
kPa
Doorstroomweerstand aan CV-water-zijde
A
Boilerinhoud 300 l (bovenste verwarmingsspiraal)
B
Boilerinhoud 300 l (onderste verwarmingsspiraal),
Boilerinhoud 400 en 500 l (bovenste verwarmingsspiraal)
C
Boilerinhoud 500 l (onderste verwarmingsspiraal)
D
Boilerinhoud 400 l (onderste verwarmingsspiraal)
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
Doorstroomweerstand in
mbar
Tapwaterhoeveelheid in l/h
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
kPa
A B
6000
8000
Doorstroomweerstand aan tapwaterzijde
A
Boilerinhoud 300 l
B
Boilerinhoud 400 en 500 l
Warmwaterboiler
(vervolg)
64
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
11.3 Vitocell 100-V, type CVW
Voor de tapwaterverwarming in combinatie met warmtepompen tot
16 kW en zonnecollectoren ook geschikt voor verwarmingsketels en
afstandsverwarmingen.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Verwarmingswater-aanvoertemperatuur tot 110 °C
■ Aanvoertemperatuur zonnewarmtesysteem tot 140 °C
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Tapwaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 390
DIN registernummer 9W173-13MC/E
Continuvermogen
bij tapwaterverwarming van 10 naar 45 °C en ver-
warmingswater-aanvoertemperatuur van … bij
hierna genoemd verwarmingswaterdebiet
90 °C kW 109
l/h 2678
80 °C kW 87
l/h 2138
70 °C kW 77
l/h 1892
60 °C kW 48
l/h 1179
50 °C kW 26
l/h 639
Continuvermogen
bij tapwaterverwarming van 10 naar 60 °C en ver-
warmingswater-aanvoertemperatuur van … bij
hierna genoemd verwarmingswaterdebiet
90 °C kW 98
l/h 1686
80 °C kW 78
l/h 1342
70 °C kW 54
l/h 929
CV-water-debiet voor de aangegeven continuvermogens
m
3
/h
3,0
Taphoeveelheid l/min 15
Tapbaar watervolume
zonder naverwarming
Boilerinhoud tot 45 °C opgewarmd,
Water met t = 45 °C (constant)
l 280
Boilerinhoud tot 55 °C opgewarmd,
Water met t = 55 °C (constant)
l 280
Opwarmtijd
bij aansluiting van een warmtepomp met 16 kW nom. vermogen
en een aanvoertemperatuur van het verwarmingswater van 55 of 65 °C
bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C min 60
bij tapwateropwarming van 10 naar 55 °C min 77
Max. aansluitbaar vermogen van een warmtepomp
Bij 65 °C verwarmingswater-aanvoertemperatuur en 55 °C warmwatertemperatuur en het
aangegeven verwarmingswaterdebiet
kW 16
Op de solar-warmtewisselaarset (accessoires) max. aansluitbare appertuuropper-
vlak
Vitosol-F
m
2
11,5
Vitosol-T
m
2
6
Vermogenskengetal N
L
in combinatie met een warmtepomp
Boiler-bevoorradingstemperatuur 45 °C 2,4
50 °C 3,0
Stand-by warmteverlies q
BS
kWh / 24 h 2,5
Afmetingen
Lengte (7) – met isolatie mm 859
zonder isolatie mm 650
Totale breedte – met isolatie mm 923
zonder isolatie mm 881
Hoogte met isolatie mm 1624
zonder isolatie mm 1522
Kantelmaat zonder isolatie mm 1550
Gewicht compleet met isolatie kg 190
Totaal bedrijfsklaar gewicht
met elektrisch verwarmingselement
kg 582
Verwarmingswaterinhoud l 27
Verwarmingsoppervlak
m
2
4,1
Aansluitingen
Verwarmingswateraanvoer en -retour (buitendraad) R
Koud water, warm water (buitendraad) R
Solar-warmtewisselaarset (buitendraad) R ¾
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
65
5819 440 NL
11
Boilerinhoud l 390
Circulatie (buitendraad) R 1
Elektrisch verwarmingselement (binnenschroefdraad) Rp
Opmerking over het continuvermogen
Bij het ontwerp met het aangegeven resp. berekende continuvermo-
gen een geschikte circulatiepomp plannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de ketel
≥ het continuvermogen is.
107
455
349
399
591
849
969
1089
1458
422
1014
1522
1624
WW1
Z
HV
SPR1
WW2
SPR2
KW/E
ELH1
HR
ELH2/R
881
923
650
859
SPR2
E Aftap
ELH1 Aansluiting voor elektrisch verwarmingselement
ELH2 Flens voor elektrisch verwarmingselement
HR CV-waterretour
HV Verwarmingswateraanvoer
KW Koud water
R Inspectie- en reinigingsopening met flensafdekking
SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
SPR2 Temperatuursensor van de solar-warmtewisselaarset
WW1 Warm water
WW2 Warm water van de solar-warmtewisselaarset
Z Circulatie
Vermogenskengetal N
L
Volgens DIN 4708, zonder retourtemperatuurbegrenzing.
Boilerbevoorradingstemperatuur T
sp
= Inlaattemperatuur koud water +
50 K
+5 K/–0 K
Vermogenskengetal N
L
bij CV-water-aanvoer-
temperatuur
90 °C 16,5
80 °C 15,5
70 °C 12,0
Opmerking over het vermogenskengetal N
L
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur T
sp
.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Tapwaterverwarming van 10 naar 45 °C zonder retourtemperatuurbe-
grenzing.
Kortstondig vermogen (l/10min) bij CV-water-
aanvoertemperatuur
90 °C 540
80 °C 521
70 °C 455
Max. taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmings-
water-aanvoertemperatuur
90 °C 54
80 °C 52
70 °C 46
Warmwaterboiler
(vervolg)
66
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Doorstroomweerstanden
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
8000
10000
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
200
300
400
500
600
800
1000
mbar
Verwarmingswaterdoorstroom in l/h
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1
2
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
kPa
Doorstroomweerstand
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1
2
3
4
5
6
8
10
kPa
Tapwaterhoeveelheid in l/h
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
mbar
Doorstroomweerstand
Doorstroomweerstand tapwaterzijde
Zonnewarmtewisselaarset
Bestelnr. 7186 663
Voor de aansluiting van zonnecollectoren op de warmwaterboiler.
Geschikt voor installatie volgens DIN 4753. Tot een totale hardheid
van het tapwater van 20 °dH (3,6 mol/m
3
).
Toegestane temperaturen
solarzijdig 140 °C
verwarmingswaterzijdig 110 °C
tapwaterzijdig
bij ketelbedrijf 95 °C
bij werking met zonnesysteem 60 °C
Toegestane werkdruk
aan zonnesysteemzijde, verwarmings- en tapwaterzijde
10 bar
Testdruk
aan zonnesysteemzijde, verwarmings- en tapwaterzijde
13 bar
Minimumafstand tot de muur
voor inbouw van de zonnewarmtewisselaarset
350 mm
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
67
5819 440 NL
11
603
1088
194
310
A
A
A
Solar-warmtewisselaarset
Warmwaterboiler
(vervolg)
68
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
11.4 Vitocell 300-B, type EVB
Voor tapwateropwarming in combinatie met verwarmingsketels en zonnecollectoren voor bivalente werking.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Verwarmingswater-aanvoertemperatuur tot 200 °C
■ Aanvoertemperatuur zonnewarmtesysteem tot 200 °C
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 25 bar (2,5 MPa)
Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 25 bar (2,5 MPa)
Tapwaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 300 500
Verwarmingsspiraal boven onder boven onder
DIN-registernummer 0100/08-10MC
Continuvermogen
bij tapwaterverwarming van 10 tot 45 °Cen verwarmings-
water-aanvoertemperatuur van bij hierna genoemd ver-
warmingswaterdebiet
90 °C
kW 80 93 80 96
l/h 1965 2285 1965 2358
80 °C
kW 64 72 64 73
l/h 1572 1769 1572 1793
70 °C
kW 45 52 45 56
l/h 1106 1277 1106 1376
60 °C
kW 28 30 28 37
l/h 688 737 688 909
50 °C
kW 15 15 15 18
l/h 368 368 368 442
Continuvermogen
bij tapwaterverwarming van 10 tot 60 °Cen verwarmings-
water-aanvoertemperatuur van bij hierna genoemd ver-
warmingswaterdebiet
90 °C
kW 74 82 74 81
l/h 1273 1410 1273 1393
80 °C
kW 54 59 54 62
l/h 929 1014 929 1066
70 °C
kW 35 41 35 43
l/h 602 705 602 739
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens
m
3
/h
5,0 5,0 5,0 5,0
Max. aansluitbaar vermogen van een warmtepomp
bij 55 °C verwarmingswateraanvoer- en 45 °C warmwatertempera-
tuur
bij het aangegeven verwarmingswaterdebiet (beide verwarmingsspi-
ralen in serie geschakeld)
kW 12 15
Stand-bywarmteverlies q
BS
(normwaarde)
kWh/24 h 1,17 1,37
Stand-byvolume V
aux
l 149 245
Volume zonnesysteemgedeelte V
sol
l 151 255
Afmetingen
Lengte a (Ø) met isolatie mm 633 925
zonder isolatie mm 715
Breedte b met isolatie mm 704 975
zonder isolatie mm 914
Hoogte c met isolatie mm 1779 1738
zonder isolatie mm 1667
Kantelmaat met isolatie mm 1821
zonder isolatie mm 1690
Gewicht compleet met isolatie kg 114 125
Verwarmingswaterinhoud l 11 11 11 15
Verwarmingsoppervlak
m
2
1,50 1,50 1,45 1,90
Aansluitingen (buitendraad)
Verwarmingsspiralen R 1
Koud water, warm water R 1
Circulatie R 1
Opmerking bij de bovenste verwarmingsspiraal
De bovenste verwarmingsspiraal is bedoeld voor aansluiting op een
warmtegenerator.
Opmerking bij de onderste verwarmingsspiraal
De onderste verwarmingsspiraal is bedoeld voor aansluiting op zon-
necollectoren.
Voor het inbouwen van de boilertemperatuursensor het bij de levering
inbegrepen inschroefelement met dompelhuls gebruiken.
Opmerking over het continuvermogen
Bij het ontwerp met het aangegeven resp. berekende continuvermo-
gen een geschikte circulatiepomp plannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de ketel
≥ het continuvermogen is.
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
69
5819 440 NL
11
300 liter inhoud
HV/SPR1
Ø 100
301
87
a
b
751
951
1101
1369
1640
c
357
WW
Z
HR
HVs/SPR2
HRs
KW/E
SPR1/SPR2
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-waterretour
HR
s
CV-waterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
KW Koud water
SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
SPR2 Temperatuursensoren/thermometers
WW Warm water
Z Circulatie
500 liter inhoud
508
b
a
HRs
HV
c
1216
476
KW/E
WW
498
Ø 100
453
802
912
1012
103
1601
Z
HR
HVs/SPR2
1170
SPR1
SPR
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-waterretour
HR
s
CV-waterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
KW Koud water
SPR1 Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
Warmwaterboiler
(vervolg)
70
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
SPR2 Temperatuursensoren/thermometers
WW Warm water
Z Circulatie
Boilertemperatuursensor bij werking op zonne-energie
Boilerinhoud 300 l, plaatsing van de boilertemperatuursensor in de
verwarmingswaterretour HR
s
A
Boilertemperatuursensor (leveringsomvang van de zonnerege-
ling)
B
Inschroefelement met dompelhuls (leveringsomvang)
Boilerinhoud 500 l, plaatsing van de boilertemperatuursensor in de
verwarmingswaterretour HR
s
A
Boilertemperatuursensor (leveringsomvang van de zonnerege-
ling)
B
Inschroefelement met dompelhuls (leveringsomvang)
Vermogenskengetal N
L
Volgens DIN 4708.
Bovenste verwarmingsspiraal.
Boilerbevoorradingstemperatuur T
sp
= Intredetemperatuur koud water
+ 50 K
+5 K/–0 K
Boilerinhoud l 300 500
Vermogenskengetal N
L
bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 4,0 6,8
80 °C 3,5 6,8
70 °C 2,0 5,6
Opmerking over het vermogenskengetal N
L
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur T
sp
.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
. Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Boilerinhoud l 300 500
Kortstondig vermogen (l/10 min) bij verwarmingswater-aanvoertempera-
tuur
90 °C 260 340
80 °C 250 340
70 °C 190 310
Max. taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Boilerinhoud l 300 500
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 26 34
80 °C 25 34
70 °C 19 31
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
71
5819 440 NL
11
Doorstroomweerstanden
C
B
A
Verwarmingswaterdebiet in l/h
Doorstroomweerstand in
mbar
10 000
8000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
800
600
500
100,0
80,0
60,0
50,0
40,0
30,0
20,0
10,0
8,0
6,0
5,0
4,0
3,0
2,0
1,0
0,8
0,6
0,5
0,4
0,3
1000
800
600
500
400
300
200
100
80
60
50
40
30
20
10
8
6
5
4
3
kPa
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
A
Boilerinhoud 500 l (onderste verwarmingsspiraal)
B
Boilerinhoud 300 l (onderste verwarmingsspiraal)
C
Boilerinhoud 300 en 500 l (bovenste verwarmingsspiraal)
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
Doorstroomweerstand in
mbar
Tapwaterhoeveelheid in l/h
1
2
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
kPa
Doorstroomweerstand tapwaterzijde
Warmwaterboiler
(vervolg)
72
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
11.5 Vitocell 140-E, type SEI en Vitocell 160-E, type SES
Voor verwarmingswateropslag in combinatie met zonnecollectoren,
warmtepompen en vastebrandstofketels.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Verwarmingswater-aanvoertemperatuur tot 110 °C
■ Aanvoertemperatuur zonnewarmtesysteem tot 140 °C
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 3 bar (0,3 MPa)
Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Vitocell 140-E Vitocell 160-E
Boilerinhoud l 750 950 750 950
DIN registernummer 0264/07E 0265/07E
Inhoud warmtewisselaar zonnesysteem l 12 14 12 14
Afmetingen
Lengte (7)
met isolatie a mm 1004 1004 1004 1004
zonder isolatie mm 790 790 790 790
Breedte b mm 1059 1059 1059 1059
Hoogte
met isolatie c mm 1895 2195 1895 2195
zonder isolatie mm 1814 2120 1814 2120
Kantelmaat
zonder isolatie en stelpoten mm 1890 2195 1890 2195
Gewicht
met isolatie kg 174 199 183 210
zonder isolatie kg 152 174 161 185
Aansluitingen (buitendraad)
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 2 2 2 2
Verwarmingswateraanvoer en -retour
(zonnesysteem)
G 1 1 1 1
Warmtewisselaar zonnewarmtesys-
teem
Verwarmingsoppervlak
m
2
1,8 2,1 1,8 2,1
Stand-bywarmteverlies q
BS
(normwaarde)
kWh/24 h 1,63 1,67 1,63 1,67
Stand-byvolume V
aux
l 380 453 380 453
Volume zonnesysteemgedeelte V
sol
l 370 497 370 497
k
l
h
g
f
e
d
m
HV1/EL
HV2/TR1
HV3/HR1
HR2/TR3/TH
HR3/TR4
HR4/E
HVs/HRs/ELs
ELH
TR2/TH
p
ELH
o
b
a
HRs
TR1-4
HVs/ELs
TH
c
o
b
TH
TH
n
HR
HV
Vitocell 140-E (type SEIA, 750 en 950 liter)
E Aftap
EL Ontluchting
EL
s
Ontluchting warmtewisselaar solar
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
73
5819 440 NL
11
ELH Elektrisch verwarmingselement
(Sok Rp 1½)
HR CV-waterretour
HR
s
CV-waterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
TH Bevestiging thermometervoeler of bevestiging voor extra sen-
sor
TR Temperatuursensor resp. temperatuurregelaar
Maattabel Vitocell 140-E
Boilerinhoud l 750 950
Lengte (7) a mm 1004 1004
Breedte b mm 1059 1059
Hoogte c mm 1895 2195
d mm 1777 2083
e mm 1547 1853
f mm 967 1119
g mm 676 752
h mm 386 386
k mm 155 155
l mm 75 75
m mm 991 1181
n mm 370 370
Lengte (7) zonder isolatie o mm 790 790
p mm 140 140
TH
k
l
h
g
f
e
d
m
HV1/EL
HV3/HR1
HR4/E
HVs/HRs/ELs
ELH
TR2/TH
c
o
b
HV2/TR1
HR2/TR3/TH
HR3/TR4
HV
p
ELH
a
HRs
TR1-4
HVs/ELs
o
b
n
HR
TH
TH
Vitocell 160–E (type SESA, 750 en 950 liter)
E Aftap
EL Ontluchting
EL
s
Ontluchting warmtewisselaar solar
ELH Elektrisch verwarmingselement
(Sok Rp 1½)
HR CV-waterretour
HR
s
CV-waterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
TH Bevestiging thermometervoeler of bevestiging voor extra sen-
sor
TR Temperatuursensor resp. temperatuurregelaar
Warmwaterboiler
(vervolg)
74
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Maattabel Vitocell 160-E
Boilerinhoud l 750 950
Lengte (7) a mm 1004 1004
Breedte b mm 1059 1059
Hoogte c mm 1895 2195
d mm 1777 2083
e mm 1547 1853
f mm 967 1119
g mm 676 752
h mm 386 386
k mm 155 155
l mm 75 75
m mm 991 1181
n mm 370 370
Lengte (7) zonder isolatie o mm 790 790
p mm 140 140
Doorstroomweerstanden
Debiet in l/h
0,1
0,09
0,08
0,07
0,06
0,05
0,04
0,03
0,02
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
1000
2000
3000
4000
5000
Doorstroomweerstand in
mbar
1
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
6
5
4
3
2
kPa
7
kPa
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
2000
100
1
Drukverlies in
mbar
Gemiddeld debiet zonnesysteem in l/h
2
3
4
5
6
1,0
8
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
10,0
8,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
100,0
80,0
200
300
400
500
600
800
1000
2000
A
B
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1
2
3
4
5
6
10
8
20
30
40
50
60
100
80
200
300
400
500
600
800
1000
kPa
Doorstroomweerstand zonnesysteem
A
Boilerinhoud 750 l
B
Boilerinhoud 950 l
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
75
5819 440 NL
11
11.6 Vitocell 340-M, type SVK en Vitocell 360-M, type SVS
Voor verwarmingswateropslag en tapwateropwarming in combi-
natie met zonnecollectoren, warmtepompen en vastebrandstofke-
tels.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Verwarmingswater-aanvoertemperatuur tot 110 °C
■ Aanvoertemperatuur zonnewarmtesysteem tot 140 °C
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 3 bar (0,3 MPa)
Zonnesysteemzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Tapwaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 750 950
Inhoud verwarmingswater l 708 906
Inhoud tapwater l 30 30
Inhoud warmtewisselaar zonnesysteem l 12 14
DIN-registernummer
Vitocell 340-M 9W262-10MC/E
Vitocell 360-M 9W263-10MC/E
Afmetingen
Lengte (7)
met isolatie a mm 1004 1004
zonder isolatie o mm 790 790
Breedte b mm 1059 1059
Hoogte
met isolatie c mm 1895 2195
zonder isolatie mm 1815 2120
Kantelmaat
zonder isolatie en stelpoten mm 1890 2165
Gewicht Vitocell 340-M
met isolatie kg 214 239
zonder isolatie kg 192 214
Gewicht Vitocell 360-M
met isolatie kg 223 248
zonder isolatie kg 201 223
Aansluitingen (buitendraad)
Verwarmingswateraanvoer en -retour R
Koud water, warm water R 1 1
Verwarmingswateraanvoer en -retour (zonnesysteem) G 1 1
Aftap R
Warmtewisselaar zonnewarmtesysteem
Verwarmingsoppervlak
m
2
1,8 2,1
Warmtewisselaar tapwater
Verwarmingsoppervlak
m
2
6,7 6,7
Stand-bywarmteverlies q
BS
bij 45 K temperatuurverschil
(normwaarde)
kWh/24 h 1,49 1,61
Stand-byvolume V
aux
l 346 435
Volume zonnesysteemgedeelte V
sol
l 404 515
Warmwaterboiler
(vervolg)
76
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Vitocell 340-M, type SVKA
TH
TH
k
l
i
h
g
f
e
d
m
HV1/EL
WW/Z
HV2/HR1
HR2
HR3
KW
E
HVs/HRs/ELs
ELH
SPR1
SPR2/TH
SPR3/TH
n
ELH
o
b
a
HRs
SPR1-3
HVs/ELs
TH
c
n
E Aftap
EL Ontluchting
EL
s
Ontluchting warmtewisselaar solar
ELH Elektrisch verwarmingselement (sok Rp 1½)
HR CV-waterretour
HR
s
CV-waterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
KW Koud water
TH Bevestiging thermometervoeler of bevestiging voor extra sen-
sor
SPR Temperatuursensor resp. temperatuurregelaar
WW Warm water
Z Circulatie (inschroefcirculatie, accessoires)
Maattabel
Boilerinhoud l 750 950
Lengte (7) a mm 1004 1004
Breedte b mm 1059 1059
Hoogte c mm 1895 2195
d mm 1787 2093
e mm 1558 1863
f mm 1038 1158
g mm 850 850
h mm 483 483
i mm 383 383
k mm 145 145
l mm 75 75
m mm 1000 1135
n mm 185 185
Lengte zonder isolatie o mm 790 790
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
77
5819 440 NL
11
Vitocell 360-M, type SVSA
n
k
l
i
h
g
f
e
d
m
HV1/EL
WW/Z
HV2/HR1
HR2
HR3
KW
E
HVs/HRs/ELs
ELH
SPR1
SPR2/TH
SPR3/TH
n
ELH
o
b
a
HRs
SPR1-3
HVs/ELs
c
TH
TH
TH
E Aftap
EL Ontluchting
EL
s
Ontluchting warmtewisselaar solar
ELH Elektrisch verwarmingselement
(Sok Rp 1½)
HR CV-waterretour
HR
s
CV-waterretour zonnesysteem
HV Verwarmingswateraanvoer
HV
s
Verwarmingswateraanvoer zonnesysteem
KW Koud water
TH Bevestiging thermometervoeler of bevestiging voor extra sen-
sor
SPR Temperatuursensor resp. temperatuurregelaar
WW Warm water
Z Circulatie (inschroefcirculatie, accessoires)
Maattabel
Boilerinhoud l 750 950
Lengte (7) a mm 1004 1004
Breedte b mm 1059 1059
Hoogte c mm 1895 2195
d mm 1787 2093
e mm 1558 1863
f mm 1038 1158
g mm 850 850
h mm 483 483
i mm 383 383
k mm 145 145
l mm 75 75
m mm 1000 1135
n mm 185 185
Lengte zonder isolatie o mm 790 790
Continuvermogen
Continuvermogen kW 15 22 33
bij tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en verwarmingswater-aanvoertemperatuur van
70 °C bij hieronder genoemd verwarmingswaterdebiet (gemeten via HV
1
/HR
1
)
l/h 368 540 810
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens l/h 252 378 610
Continuvermogen kW 15 22 33
bij tapwateropwarming van 10 naar 60 °C en verwarmingswater-aanvoertemperatuur van
70 °C bij hieronder genoemd verwarmingswaterdebiet (gemeten via HV
1
/HR
1
)
l/h 258 378 567
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven continuvermogens l/h 281 457 836
Opmerking over het continuvermogen
Bij het ontwerp met het aangegeven resp. berekende continuvermo-
gen een geschikte circulatiepomp plannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de ketel
≥ het continuvermogen is.
Warmwaterboiler
(vervolg)
78
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Vermogenskengetal N
L
Volgens DIN 4708.
Boilerbevoorradingstemperatuur T
sp
= intredetemperatuur koud water
+ 50 K
+5 K/-0 K
en 70 °C verwarmingswater-aanvoertemperatuur.
Vermogenskengetal N
L
afhankelijk van het toegevoerde vermogen van de CV-ketel (Q
D
)
Boilerinhoud l 750 950
Q
D
in kW N
L
-waarde
15 2,00 3,00
18 2,25 3,20
22 2,50 3,50
27 2,75 4,00
33 3,00 4,60
Opmerking over vermogenskengetal
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur T
sp
.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en 70 °C verwarmingswater-
aanvoertemperatuur.
Kortstondig vermogen (l/10 min) afhankelijk van het toegevoerde vermogen van de CV-ketel (Q
D
)
Boilerinhoud l 750 950
Q
D
in kW Kortstondig vermogen
15 190 230
18 200 236
22 210 246
27 220 262
33 230 280
Max. taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C en 70 °C verwarmingswater-
aanvoertemperatuur.
Maximale taphoeveelheid (l/min) afhankelijk van het toegevoerde vermogen van de CV-ketel (Q
D
)
Boilerinhoud l 750 950
Q
D
in kW max. tapvolume
15 19,0 23,0
18 20,0 23,6
22 21,0 24,6
27 22,0 26,2
33 23,0 28,0
Tapbaar watervolume
Boilerinhoud tot 60 °C opgewarmd.
Zonder naverwarming.
Taphoeveelheid l/min 10 20
Tapbaar watervolume
Water met t = 45°C (mengtemperatuur)
750 l 255 190
950 l 331 249
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
79
5819 440 NL
11
Doorstroomweerstanden
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
Doorstroomweerstand in
mbar
Verwarmingswaterdebiet in l/h
0,08
0,06
0,05
0,04
0,03
kPa
2
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
1
0,8
0,6
0,5
0,4
0,3
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
2000
100
1
Drukverlies in
mbar
Gemiddeld debiet zonnesysteem in l/h
2
3
4
5
6
1,0
8
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
10,0
8,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
100,0
80,0
200
300
400
500
600
800
1000
2000
A
B
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1
2
3
4
5
6
10
8
20
30
40
50
60
100
80
200
300
400
500
600
800
1000
kPa
Doorstroomweerstand zonnesysteem
A
Boilerinhoud 750 l
B
Boilerinhoud 950 l
Warmwaterboiler
(vervolg)
80
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
100
0,1
Drukverlies in
mbar
Tapwaterdebiet in l/uur
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
1,0
0,8
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
10,0
8,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
100,0
80,0
200
300
400
500
600
800
1000
2000
1
2
3
4
5
6
10
8
20
30
40
50
60
100
80
200
300
400
500
600
800
1000
kPa
Doorstroomweerstand tapwaterzijde 750/950 l
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
81
5819 440 NL
11
11.7 Vitocell 100-V, type CVA
Voor tapwateropwarming in combinatie met CV-ketels en afstands-
verwarmingen, naar keuze met elektrische verwarming als accessoire
voor warmwaterboilers met een inhoud van 300 en 500 l.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ CV-water-aanvoertemperatuur tot 160 °C
■ Werkdruk aan CV-waterzijde tot 25 bar (2,5 MPa)
■ Werkdruk aan tapwaterzijde tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
DIN-registernummer 9W241/11–13 MC/E
Continuvermogen
bij tapwateropwarming van
10 naar 45 °C en CV-water-aan-
voertemperatuur van … bij hierna
genoemd CV-water-debiet
90 °C kW 40 40 53 70 123 136
l/h 982 982 1302 1720 3022 3341
80 °C kW 32 32 44 58 99 111
l/h 786 786 1081 1425 2432 2725
70 °C kW 25 25 33 45 75 86
l/h 614 614 811 1106 1843 2113
60 °C kW 17 17 23 32 53 59
l/h 417 417 565 786 1302 1450
50 °C kW 9 9 18 24 28 33
l/h 221 221 442 589 688 810
Continuvermogen
bij tapwateropwarming van
10 naar 60 °C en CV-water-aan-
voertemperatuur van … bij hierna
genoemd CV-water-debiet
90 °C kW 36 36 45 53 102 121
l/h 619 619 774 911 1754 2081
80 °C kW 28 28 34 44 77 91
l/h 482 482 584 756 1324 1565
70 °C kW 19 19 23 33 53 61
l/h 327 327 395 567 912 1050
CV-water-debiet voor de aangegeven conti-
nuvermogens
m
3
/h
3,0 3,0 3,0 3,0 5,0 5,0
Stand-by warmteverlies q
BS
bij 45 K temp. verschil (gemeten waarde vol-
gens DIN 4753-8.
kWh/
24 h
1,50 1,70 2,20 2,50 3,50 3,90
Afmetingen
Lengte (7)
met isolatie a mm 581 581 633 859 960 1060
zonder isolatie mm 650 750 850
Breedte
met isolatie b mm 608 608 705 923 1045 1145
zonder isolatie mm 837 947 1047
Hoogte
met isolatie c mm 1189 1409 1746 1948 2106 2166
zonder isolatie mm 1844 2005 2060
Kantelmaat
met isolatie mm 1260 1460 1792
zonder isolatie mm 1860 2050 2100
Montagehoogte mm 2045 2190 2250
Gewicht compleet met isolatie kg 86 97 151 181 295 367
CV-water-inhoud l 5,5 5,5 10,0 12,5 24,5 26,8
Stookoppervlak
m
2
1,0 1,0 1,5 1,9 3,7 4,0
Aansluitingen (buitendraad)
Aanvoer en retour CV-water R 1 1 1 1
Koud water, warm water R ¾ ¾ 1
Circulatie R ¾ ¾ 1 1
Opmerking bij het continuvermogen
Bij het ontwerp met het aangegeven respectievelijk berekende conti-
nuvermogen een geschikte circulatiepomp inplannen. Het aangege-
ven continuvermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen
van de ketel ≥ het continuvermogen is.
Warmwaterboiler
(vervolg)
82
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
160 en 200 liter inhoud
SPR
b
a
c
d
e
f
g
h
k
b
VA
WW
Z
HV/SPR
HR
KW/E
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-water-retour
HV CV-wateraanvoer
KW Koud water
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling res-
pectievelijk temperatuurregelaar
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 160 200
Lengte (7) a mm 581 581
Breedte b mm 608 608
Hoogte c mm 1189 1409
d mm 1050 1270
e mm 884 884
f mm 634 634
g mm 249 249
h mm 72 72
k mm 317 317
300 liter inhoud
l
SPR
b
a
c
d
e
f
g
h
k
m
VA
WW
Z
HV/SPR
HR
KW/E
b
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-water-retour
HV CV-wateraanvoer
KW Koud water
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling res-
pectievelijk temperatuurregelaar
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
83
5819 440 NL
11
Boilerinhoud l 300
Lengte (7) a mm 633
Breedte b mm 705
Hoogte c mm 1746
d mm 1600
e mm 1115
f mm 875
g mm 260
h mm 76
k mm 343
l mm 7 100
m mm 333
500 liter inhoud
h
a
b
n
o
SPR
l
k
m
VA
WW
Z
HR
KW/E
g
f
e
d
c
HV/SPR
b
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-water-retour
HV CV-wateraanvoer
KW Koud water
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling res-
pectievelijk temperatuurregelaar
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 500
Lengte (7) a mm 859
Breedte b mm 923
Hoogte c mm 1948
d mm 1784
e mm 1230
f mm 924
g mm 349
h mm 107
k mm 455
l mm 7 100
m mm 422
n mm 837
zonder isolatie o mm 7 650
Warmwaterboiler
(vervolg)
84
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
750 en 1000 liter inhoud
HR
a
b
n
o
c
d
e
f
g
h
k
l
m
WW
Z
SPR
KW/E
VA
HV/SPR
b
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-water-retour
HV CV-wateraanvoer
KW Koud water
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling res-
pectievelijk temperatuurregelaar
VA Magnesium-beschermingsanode
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 750 1000
Lengte (7) a mm 960 1060
Breedte b mm 1045 1145
Hoogte c mm 2106 2166
d mm 1923 2025
e mm 1327 1373
f mm 901 952
g mm 321 332
h mm 104 104
k mm 505 555
l mm 7 180 7 180
m mm 457 468
n mm 947 1047
zonder isolatie o mm 7 750 7 850
Vermogenkengetal N
L
Volgens DIN 4708.
Boiler-bevoorradingstemperatuur T
sp
= inlaattemperatuur koud water + 50 K
+5 K/-0 K
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
Vermogenskengetal N
L
bij CV-water-aanvoertempe-
ratuur
90 °C 2,5 4,0 9,7 21,0 40,0 45,0
80 °C 2,4 3,7 9,3 19,0 34,0 43,0
70 °C 2,2 3,5 8,7 16,5 26,5 40,0
Opmerking over het vermogenskengetal N
L
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur T
sp
.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
85
5819 440 NL
11
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
Kortstondig vermogen (l/10 min) bij CV-water--aan-
voertemperatuur
90 °C 210 262 407 618 898 962
80 °C 207 252 399 583 814 939
70 °C 199 246 385 540 704 898
Maximale taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwateropwarming van 10 naar 45 °C.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
Maximale taphoeveelheid (l/min) bij CV-water-aan-
voertemperatuur
90 °C 21 26 41 62 90 96
80 °C 21 25 40 58 81 94
70 °C 20 25 39 54 70 90
Tapbaar watervolume
Boilerinhoud tot 60 °C opgewarmd.
Zonder naverwarming.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
Taphoeveelheid l/min 10 10 15 15 20 20
Tapbaar watervolume
Water met t = 60 °C (constant)
l 120 145 240 420 615 835
Opwarmtijd
De opwarmtijden worden bereikt als het max. continuvermogen van
de warmwaterboiler bij de betreffende CV-water-aanvoertemperatuur
en de tapwateropwarming van 10 naar 60 °C beschikbaar is.
Boilerinhoud l 160 200 300 500 750 1000
Opwarmtijd (minimaal) bij CV-water-aanvoertempera-
tuur
90 °C 19 19 23 28 24 36
80 °C 24 24 31 36 33 46
70 °C 34 37 45 50 47 71
Warmwaterboiler
(vervolg)
86
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Doorstroomweerstanden
Debietweerstand in
mbar
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
Verwarmingswaterdebiet in l/h
voor een boilercel
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
200
300
400
500
kPa
D
E
ACB
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
A
Boilerinhoud 160 en 200 l
B
Boilerinhoud 300 l
C
Boilerinhoud 500 l
D
Boilerinhoud 750 l
E
Boilerinhoud 1000 l
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
Debietweerstand in
mbar
Tapwaterhoeveelheid in l/h
A
1
2
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
kPa
C
D
E
B
Doorstroomweerstand aan tapwaterzijde
A
Boilerinhoud 160 en 200 l
B
Boilerinhoud 300 l
C
Boilerinhoud 500 l
D
Boilerinhoud 750 l
E
Boilerinhoud 1000 l
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
87
5819 440 NL
11
11.8 Vitocell 300-V, type EVI
Voor tapwaterverwarming in combinatie met verwarmingsketels en
afstandsverwarmingen, naar keuze met elektrische verwarming als
accessoire.
Geschikt voor de volgende installaties:
■ Tapwatertemperatuur tot 95 °C
■ Verwarmingswater-aanvoertemperatuur tot 200 °C
Verwarmingswaterzijdige werkdruk tot 25 bar (2,5 MPa)
Tapwaterzijdige werkdruk tot 10 bar (1,0 MPa)
Boilerinhoud l 200 300 500
DIN-registernummer 9W71-10 MC/E
Continuvermogen
bij tapwaterverwarming van 10 naar 45 °C en
verwarmingswater-aanvoertemperatuur
van … bij hierna genoemd verwarmingswa-
terdebiet
90 °C kW 71 93 96
l/h 1745 2285 2358
80 °C kW 56 72 73
l/h 1376 1769 1793
70 °C kW 44 52 56
l/h 1081 1277 1376
60 °C kW 24 30 37
l/h 590 737 909
50 °C kW 13 15 18
l/h 319 368 442
Continuvermogen
bij tapwaterverwarming van 10 naar 60 °C en
verwarmingswater-aanvoertemperatuur
van … bij hierna genoemd verwarmingswa-
terdebiet
90 °C kW 63 82 81
l/h 1084 1410 1393
80 °C kW 48 59 62
l/h 826 1014 1066
70 °C kW 29 41 43
l/h 499 705 739
Verwarmingswaterdebiet voor de aangegeven conti-
nuvermogens
m
3
/h
5,0 5,0 6,5
Stand-bywarmteverlies q
BS
bij 45 K temp. verschil (gemeten waarde volgens
DIN 4753-8.
kWh/24 h 1,70 2,10 2,40
Afmetingen
Lengte (Ø) a
met isolatie mm 581 633 925
zonder isolatie mm 715
Breedte b
met isolatie mm 649 704 975
zonder isolatie mm 914
Hoogte d
met isolatie mm 1420 1779 1738
zonder isolatie mm 1667
Kantelmaat
met isolatie mm 1471 1821
zonder isolatie mm 1690
Gewicht compleet met isolatie kg 76 100 111
Verwarmingswaterinhoud l 10 11 15
Verwarmingsoppervlak
m
2
1,3 1,5 1,9
Aansluitingen (buitendraad)
Verwarmingswateraanvoer en -retour R 1 1
Koud water, warm water R 1 1
Circulatie R 1 1
Opmerking over het continuvermogen
Bij het ontwerp met het aangegeven resp. berekende continuvermo-
gen een geschikte circulatiepomp plannen. Het aangegeven continu-
vermogen wordt alleen bereikt als het nominale vermogen van de ketel
≥ het continuvermogen is.
Warmwaterboiler
(vervolg)
88
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
200 en 300 liter inhoud
Ø 100
i
a
b
c
e
h
KW/E
HV/SPR
WW
Z
g
f
d
HR
k
R
l
SPR
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-waterretour
HV Verwarmingswateraanvoer
KW Koud water
R Extra reinigingsopening resp. elektrisch verwarmingselement
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
resp. temperatuurregelaar
(Aansluiting R1 met verloopbus naar R ½ voor de dompelhuls)
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 200 300
a mm 581 633
b mm 649 704
c mm 614 665
d mm 1420 1779
e mm 1286 1640
f mm 897 951
g mm 697 751
h mm 297 301
i mm 87 87
k mm 317 343
l mm 353 357
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
89
5819 440 NL
11
500 liter inhoud
Ø 100
HV/SPR
Z
a
HR
d
1667
1601
1012
802
453
102
508
498
R
WW
KW/E
476
715
b
914
SPR
Inspectie- en reinigingsopening
E Aftap
HR CV-waterretour
HV Verwarmingswateraanvoer
KW Koud water
R Extra reinigingsopening resp. elektrisch verwarmingselement
SPR Boilertemperatuursensor van de boilertemperatuurregeling
resp. temperatuurregelaar
(Aansluiting R1 met verloopbus naar R ½ voor de dompelhuls)
WW Warm water
Z Circulatie
Boilerinhoud l 500
a mm 925
b mm 975
d mm 1738
Vermogenskengetal N
L
Volgens DIN 4708.
Boiler-bevoorradingstemperatuur T
sp
= intredetemperatuur koud
water +50 K
+5 K/-0 K
Boilerinhoud l 200 300 500
Vermogenskengetal N
L
bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 6,8 13,0 21,5
80 °C 6,0 10,0 21,5
70 °C 3,1 8,3 18,0
Opmerking over het vermogenskengetal N
L
Het vermogenskengetal N
L
verandert met de boiler-bevoorradings-
temperatuur T
sp
.
Richtwaarden
■ T
sp
= 60 °C → 1,0 × N
L
■ T
sp
= 55 °C → 0,75 × N
L
■ T
sp
= 50 °C → 0,55 × N
L
■ T
sp
= 45 °C → 0,3 × N
L
Kortstondig vermogen (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Tapwaterverwarming van 10 tot 45 °C
Boilerinhoud l 200 300 500
Kortstondig vermogen (l/10 min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 340 475 627
80 °C 319 414 627
70 °C 233 375 566
Warmwaterboiler
(vervolg)
90
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
Max. taphoeveelheid (gedurende 10 minuten)
Op basis van het vermogenskengetal N
L
.
Met naverwarming.
Tapwaterverwarming van 10 tot 45 °C
Boilerinhoud l 200 300 500
Max. taphoeveelheid (l/min) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 34 48 63
80 °C 32 42 63
70 °C 23 38 57
Tapbaar watervolume
Boilerinhoud tot 60 °C opgewarmd.
Zonder naverwarming.
Boilerinhoud l 200 300 500
Taphoeveelheid l/min 10 15 15
Tapbaar watervolume
Water met t = 60 °C (constant)
l 139 272 460
Opwarmtijd
De genoemde opwarmtijden worden bereikt als het maximale conti-
nuvermogen van de warmwaterboiler bij de betreffende verwarmings-
water-aanvoertemperatuur en de tapwateropwarming van 10 naar 60
°C beschikbaar is.
Boilerinhoud l 200 300 500
Opwarmtijd (min.) bij verwarmingswater-aanvoertemperatuur
90 °C 14,4 15,5 20,0
80 °C 15,0 21,5 24,0
70 °C 23,5 32,5 35,0
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
91
5819 440 NL
11
Doorstroomweerstanden
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
Doorstroomweerstand in
mbar
Verwarmingswaterdebiet in l/h
voor een boilercel
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
200
300
500
kPa
A
B
Doorstroomweerstand aan verwarmingswaterzijde
A
Boilerinhoud 300 en 500 l
B
Boilerinhoud 200 l
0,1
0,2
0,3
0,4
0,5
0,6
0,8
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
8,0
10,0
500
600
800
1000
2000
3000
4000
5000
6000
Doorstroomweerstand in
mbar
Tapwaterhoeveelheid in l/h
1
2
3
4
5
6
8
10
20
30
40
50
60
80
100
kPa
Doorstroomweerstand tapwaterzijde
Warmwaterboiler
(vervolg)
92
VIESMANN
VITOSOL
11
5819 440 NL
11.9 Verswatermodule
Compact en volledig geprefabriceerd station voor de comfortabele en
hygiënische tapwateropwarming volgens het doorstroomelement-
principe:
■ Met geïntegreerde, vooraf bedrade en vooraf ingestelde regeling
voor de instelling van de gewenste warmwatertemperatuur.
■ Groot gedimensioneerde, uiterst efficiënte platenwarmtewisselaar
voor een lage retourtemperatuur.
■ Op een wandbeugel gemonteerd, met isolatie.
■ Debietregelaar voor de exacte debietmeting in het tapwatercircuit.
■ Toerentalgeregelde HR-circulatiepomp voor het primaire circuit.
■ Afsluitklep met geïntegreerde terugslagklep.
■ Cascadewerking met 2 modulen mogelijk.
■ Bij type met circulatiepomp:
toerentalgeregelde HR-circulatiepomp voor de tapwatercirculatie.
Uitvoerige informatie zie prijslijst Vitoset.
Verswatermodule
zonder circulatiepomp met circulatiepomp
Taphoeveelheid in l/
min
Type Bestelnummer Bestelnummer
25 Mini 7521 665 7521 666
51 Midi 7521 667 7521 668
70 Maxi 7521 669 7521 670
Warmwaterboiler
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
93
5819 440 NL
11
12.1 Solar-Divicon en zonnepompstreng
Uitvoeringen
Zie ook hoofdstuk ”Configuratie van de circulatiepomp”.
Voor installaties met een tweede pompcircuit of met bypass-schake-
ling zijn een Solar-Divicon en een zonnepompstreng nodig.
Opmerking
In combinatie met een aansluitset kan de Solar-Divicon, type PS10,
op Vitocell 140-E/160-E en Vitocell 340-M/360M gemonteerd worden.
Zie afzonderlijke technische gegevensbladen.
Uitvoering Bestelnr. voor type
PS10 PS20 P10 P20
HR-circulatiepomp met PWM-regeling
Zonder solarregeling
Z012 020 Z012 027 Z012 022 Z012 028
HR-circulatiepomp met PWM-regeling
Solarregelingsmodule, type SM1
Z012 016
HR-circulatiepomp met PWM-regeling
Vitosolic 100, type SD1
Z012 018
Getrapte circulatiepomp
Zonder solarregeling
Z012 021 Z012 023
Getrapte circulatiepomp
Solarregelingsmodule, type SM1
Z012 017
Getrapte circulatiepomp
Vitosolic 100, type SD1
Z012 019
Opbouw
Solar-Divicon en zonnepompstreng zijn vooraf gemonteerd en op
dichtheid getest met de volgende onderdelen:
E
A
E
D
C
P
N
K
F
H
F
M
C
G
E
L
C
G
K
F
H
C
G
E
L
B
VL RL
C
O
O
RL Retour
VL Aanvoer
A
Solar-Divicon
B
Zonnepompstreng
C
Thermometer
D
Veiligheidsgroep
E
Boilerlaadpomp
F
Afsluitkleppen
G
Terugslagkleppen
H
Afsluitkraan
K
Aftapkraan
L
Debietindicatie
M
Luchtafscheider
N
Vulkraan
O
Aansluiting voor expansievat
Installatieaccessoiresr
94
VIESMANN
VITOSOL
12
5819 440 NL
Afstanden
Zonnepompstreng rechts naast de Solar-Divicon Zonnepompstreng links naast de Solar-Divicon
PS10
PS20
P10
P20
300
900
200
PS10
PS20
P10
P20
900
200 300
Technische gegevens
Type PS10, P10 PS10, P10 PS20, P20
Circulatiepomp (merk Wilo) ST15/6ECO Para 15/7.0 Para 15/7.5
Getrapte circulatiepomp HR-circulatiepomp
Nominale spanning V~ 230 230 230
Opgenomen vermogen
Vermogensniveau I W 36
Vermogensniveau II W 43
Vermogensniveau III W 49
min. W 3 3
max. W 45 73
Debietindicatie l/min 1 tot 13 1 tot 13 5 tot 35
Veiligheidsklep (zonnesysteem) bar 6 6 6
Max. bedrijfstemperatuur °C 120 120 120
Max. werkdruk bar 6 6 6
Aansluitingen (knelkoppeling/dubbele O-ring)
Zonnecircuit mm 22 22 22
Expansievat mm 22 22 22
250
364
186
415
490
505
66
75 100
Solar-Divicon
150
174
415
490
186
75
66
Zonnepompstreng
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
95
5819 440 NL
12
Pompkarakteristiek
0 1 2 3
Pompdebiet in m³/h
Opvoerhoogte
0
10
20
30
40
D
50
60
0,5 1,5 2,5
A
0
16,7
33,2 508,3
25
41,7
Pompdebiet in l/min
C
B
kPa
mbar
0
100
200
300
400
500
600
3-traps circulatiepomp, type PS10 en P10
A
Weerstandskarakteristiek
B
Opvoerhoogte vermogensniveau I
C
Opvoerhoogte vermogensniveau II
D
Opvoerhoogte vermogensniveau III
0 0,5 1,0 1,5
Pompdebiet in m³/h
Opvoerhoogte
0
20
40
60
80
2,0
A
B
Pompdebiet in l/min
0 8,3 16,7 25 33,2
kPa
0
200
400
600
800
mbar
HR-circulatiepomp type PS10 en P10
A
Weerstandskarakteristiek
B
Max. opvoerhoogte
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
96
VIESMANN
VITOSOL
12
5819 440 NL
Pompdebiet in m³/h
Opvoerhoogte
2,0
Pompdebiet in l/min
0 8,3 16,7 25
33,2
0 0,5 1,0 1,5
0
20
40
60
80
2,5
41,7
200
400
600
800
kPa
0
mbar
A
B
HR-circulatiepomp type PS20 en P20
A
Weerstandskarakteristiek
B
Max. opvoerhoogte
12.2 Aansluit-T-stuk
Bestelnr. 7172 731
31,5
75
170
Voor de aansluiting van een expansievat of stagnatiekoeler in de aan-
voerstreng van de Solar-Divicon.
Met knelkoppeling en dubbele O-ring 22 mm.
12.3 Aansluitkabel
Bestelnr. 7143 745
16000 / 24000
Ø 46
Ribbelbuis Buiten Ø 21,2
Voor het verbinden van de Solar-Divicon met de zonneboiler.
Ribbelbuis van roestvast staal met isolatie met beschermfolie.
12.4 Montageset voor aansluitleiding
Alleen noodzakelijk in combinatie met de aansluitkabel, bestelnr. 7143 745.
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
97
5819 440 NL
12
Bestelnummer Warmwaterboiler a mm b mm
7373 476 Vitocell 300-B, 500 l 272 40
7373 475 Vitocell 100-B, 300 l
Vitocell-300-B, 300 l
190 42
7373 474 Vitocell 100-B, 400 en 500 l 272 72
7373 473 Vitocell 140/160-E
Vitocell 340/360-M
Bestelnr. 7373 473
G1
52
Bestanddelen:
■ 2 inschroef-hoekstukken
■ Pakkingen
■ 2 klemringschroefverbindingen
■ 8 buissokken
Bestelnr. 7373 474 tot 476
b
a
50
Ø 22
Bestanddelen:
■ 2 inschroef-hoekstukken (1 hoekstuk met dompelhuls en 1 hoekstuk
zonder)
■ Pakkingen
■ 2 klemringschroefverbindingen
■ 8 buissokken
Opmerking
Bij gebruik van de montageset zijn de inschroef-hoekstukken (leve-
ringsomvang van de warmwaterboiler) voor de montage van de boi-
lertemperatuursensor niet noodzakelijk.
12.5 Manuele ontluchter
Bestelnummer 7316 263
22
22
62
Klemringschroefverbinding met ontluchting.
Aan het hoogste punt minstens één ontluchter monteren.
12.6 Luchtafscheider
Bestelnr. 7316 049
111
22
22
ca. 225
Te monteren in de aanvoerleiding van het zonnecircuit, bij voorkeur
vóór de intrede in de warmwaterboiler.
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
98
VIESMANN
VITOSOL
12
5819 440 NL
12.7 Snelontluchter (met T-stuk)
Bestelnummer 7316 789
22
22
ca. 166
65
Aan het hoogste punt minstens één ontluchter monteren.
Met afsluitkraan en klemringschroefverbinding.
12.8 Aansluitkabel
Bestelnr. 7316 252
Ø 22
Ø 22
1000
970
Ø 46
Ribbelbuis van roestvast staal met isolatie met beschermfolie en klem-
ringkoppeling.
12.9 Solaire aanvoer- en retourleiding
Flexibele geribde buis van roestvrij staal met isolatie met bescherm-
folie, klemringschroefverbindingen en sensorkabel:
■ 6 m lang
Bestelnr. 7373 477
■ 12 m lang
Bestelnr. 7373 478
■ 15 m lang
Bestelnr. 7419 567
Ø 22
Ø 22
88
Ribbelbuis binnen
Ø 16
46
6000 / 12000 / 15000
12.10 Aansluittoebehoren voor restlengten van de solar-aanvoer- en -retourleiding
Verbindingsset
Bestelnr. 7817 370 Voor de verlenging van de aansluitkabels:
■ 2 buissokken
■ 8 O-ringen
■ 4 steunringen
■ 4 profielklemmen
Aansluitset
Bestelnr. 7817 368
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
99
5819 440 NL
12
Voor de verbinding van de aansluitkabels met de buizen van het zon-
nesysteem:
■ 2 buissokken
■ 4 O-ringen
■ 2 steunringen
■ 2 profielklemmen
Aansluitset met klemringkoppeling
Bestelnr. 7817 369
Voor de verbinding van de aansluitkabels met de buizen van het zon-
nesysteem:
■ 2 buissokken met klemringkoppeling
■ 4 O-ringen
■ 2 steunringen
■ 2 profielklemmen
12.11 Vularmatuur
Bestelnr. 7316 261
Ø 22
Ø 22
120
Voor het spoelen, vullen en ledigen van de installatie.
Met klemringschroefverbinding.
12.12 Handmatige solar-bijvulpomp
Bestelnr. 7188 624
100
175
Voor het bijvullen en het verhogen van de druk.
12.13 Solar-expansievat
Opbouw en werking
Met afsluitklep en bevestiging.
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
100
VIESMANN
VITOSOL
12
5819 440 NL
A
Warmte-overdrachtsmedium
B
Stikstofvulling
C
Stikstofbuffer
D
Veiligheidsvat minimaal 3 l
E
Veiligheidsvoorziening
F
Toestand bij levering (voordruk 3 bar, 0,3 MPa)
G
Zonnesysteem gevuld zonder warmte-inwerking
H
Onder maximumdruk bij hoogste temperatuur warmte-over-
drachtsmedia
Het solar-expansievat is een gesloten vat, waarvan de gasruimte (stik-
stofvulling) van de vloeistofruimte (warmte-overdrachtsmedia) door
een membraan is gescheiden en waarvan de voordruk van de instal-
latiehoogte afhankelijk is.
Technische gegevens
b
b
a a
Expansievat Bestelnr. Inhoud Ø a b Aansluiting Gewicht
l mm mm kg
A
7248 241 18 280 370 7,5
7248 242 25 280 490 9,1
7248 243 40 354 520 9,9
B
7248 244 50 409 505 R1 12,3
7248 245 80 480 566 R1 18,4
12.14 Stagnatiekoeler
550
a
500
Ter bescherming van het systeemonderdelen tegen te hoge tempe-
ratuur bij stagnatie.
Met een niet-doorstroomde plaat als contactbescherming.
■ Type 21:
a = 105 mm
Vermogen bij 75/65 °C: 482 W
Koelvermogen bij 140/80 °C: 964 W
Best. nr. Z007 429
■ Type 33:
a = 160 mm
Vermogen bij 75/65 °C: 834 W
Koelvermogen bij 140/80 °C: 1668 W
Best. nr. Z007 430
Uitvoerige informatie zie hoofdstuk ”Veiligheidstechnische uitrus-
ting”.
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
101
5819 440 NL
12
12.15 Thermostatische mengautomaat
Bestelnummer 7438 940
70
Voor het begrenzen van de warmwaterafvoertemperatuur.
Instelbereik: 35 tot 65 °C.
Schroefdraadaansluiting, vlakdichtend (G1).
12.16 3-weg-omschakelklep
Bestelnr. 7814 924
BA
AB
R1
R1
R1
125
Bij installaties met ondersteuning van de kamerverwarming. Met elek-
trische aandrijving.
12.17 Inschroefcirculatie
Bestelnummer 7198 542
R ½
R ½
950
Rp 1
Rp 1
Rp ½
Voor de aansluiting van een circulatieleiding aan de warmwateraan-
sluiting van de Vitocell 340-M en 360-M.
Ontwerpinstructies voor de montage
13.1 Sneeuwlast- en windlastzones
De collectoren en het bevestigingssysteem moeten zo worden gedi-
mensioneerd dat ze bestand zijn tegen mogelijke sneeuw- en wind-
lasten. EN 1991, 3/2003 en 4/2005 maakt in heel Europa voor elk land
een onderscheid tussen verschillende sneeuw- en windlastzones.
Installatieaccessoiresr
(vervolg)
102
VIESMANN
VITOSOL
13
5819 440 NL
13.2 Afstand tot dakrand
Te respecteren bij montage op schuine daken:
■ Bij een afstand bovenkant collectorveld tot aan de daknok van meer
dan 1 m adviseren wij een sneeuwopvangrooster te monteren.
Opmerking
Wanneer bij dakintegratie met afdekframe en zijbekleding een sta-
tisch bewijs is gewenst, let op de afwijking op pagina 121.
■ Collectoren niet in de onmiddellijke omgeving van dakoverhangen
monteren waarvan eventueel sneeuw kan afglijden. Evt. sneeuw-
opvangrooster monteren.
Opmerking
Er moet bij de statica van het gebouw rekening worden gehouden
met extra lasten die door sneeuwophopingen aan collectoren of
sneeuwopvangroosters ontstaan.
Bepaalde onderdelen van het dak zijn onderworpen aan bijzondere
eisen:
hoekbereik A: aan twee kanten door het dakeinde begrensd
randbereik B: aan een kant door het dakeinde begrensd
Zie volgende afbeeldingen.
B
A
B
A
De minimumbreedte (1 m) van het hoek- en randbereik moet conform
DIN 1055 berekend en gerespecteerd worden.
In die bereiken kunnen verhoogde windturbulenties ontstaan.
Opmerking
Voor de berekening van de afstanden op platte daken staat op
www.viessmann.com het Viessmann berekeningsprogramma ”SOL-
STAT” ter beschikking.
Opmerking
De gegevens aangaande sneeuw- en windlasten in deze ontwerp-
aanwijzing sluiten de montage van collectoren in de weergegeven
hoek- en randbereiken uit.
13.3 Installatie van de buisleidingen
Bij het ontwerp ervoor zorgen dat de kabels van de collector uitvallend
worden gemonteerd. Op die manier wordt een betere verdamping van
het volledige zonnesysteem bij stagnatie gegarandeerd. De thermi-
sche belasting van alle installatiecomponenten wordt gereduceerd (zie
pagina 145).
13.4 Aardleiding/bliksembescherming van het zonnesysteem
Het leidingsysteem van het zonnecircuit moet in het onderste deel van
het gebouw elektrisch geleidend worden aangesloten conform de
VDE-voorschriften. De integratie van de zonnecollectorinstallatie in
een bestaande of nieuwe bliksembeveiligingsinstallatie of een plaat-
selijke equipotentiaalverbinding mag enkel door vakmensen en met
inachtname van de plaatselijke omstandigheden tot stand worden
gebracht.
Ontwerpinstructies voor de montage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
103
5819 440 NL
13
13.5 Warmte-isolatie
■ De voorziene isolatiestoffen moeten tegen de verwachte werktem-
peraturen bestand zijn en op een duurzame manier tegen de invloed
van vochtigheid beschermd zijn. Enkele thermisch uiterst belast-
bare, openporige isolatiestoffen kunnen niet op een veilige manier
tegen vochtigheid door condensatie beschermd worden. De hoge-
temperatuuruitvoeringen van isolatieleidingen met gesloten cellen
zijn weliswaar voldoende bestand tegen vocht, maar hebben een
belastingstemperatuur van max. ca. 170 °C. Rond de aansluitbuizen
aan de collector kunnen echter temperaturen tot 200 °C (vlakke
plaatcollector) optreden, bij vacuümbuiscollectoren nog aanzienlijk
hogere. Bij temperaturen boven 170 °C verhardt de isolatiestof. De
verhardingszone is echter beperkt tot enkele millimeters direct aan
de buis. Die overbelasting treedt slechts gedurende een korte tijd op
en vormt geen gevaar voor andere componenten.
■ De isolatie van de zonneleidingen in openlucht moet tegen pik-
schade en aanvreten door kleine dieren alsook tegen UV-straling
worden beschermd. Een beschermend omhulsel (bijvoorbeeld
plaatomhulsel) tegen het aanvreten door kleine dieren biedt meestal
ook voldoende UV-bescherming.
13.6 Zonneleidingen
■ Buis van roestvast staal of courante koperen buis en rood messing
fittingen gebruiken.
■ Voor zonneleidingen zijn metalen afdichtsystemen (conische of
klem- en snijringschroefverbindingen) geschikt. Indien andere
afdichtingen worden gebruikt, bijv. platte pakkingen, moet een vol-
doende glycol-, druk- en temperatuurbestendigheid door de fabri-
kant worden gegarandeerd.
■ Niet gebruiken:
teflon (ontbrekende glycolbestendigheid)
hennepverbindingen (niet voldoende gasdicht)
■ In de regel worden koperen leidingen in solarcircuit hard gesoldeerd
of geperst. Zachte solderingen kunnen, in het bijzonder in de buurt
van de collector, door de maximaal optredende temperaturen zwak
worden. Het best geschikt zijn metaal dichtende verbindingen, knel-
koppelingen of Viessmann-steekverbindingen met dubbele O-rin-
gen.
■ Alle te gebruiken onderdelen moeten bestand zijn tegen het warmte-
overdrachtsmedium.
Opmerking
Zonnesystemen alleen met Viessmann warmte-overdrachtsme-
dia ”Tyfocor LS” vullen.
■ Rekening houden met hoge temperatuurverschillen in het zonnecir-
cuit bij geleiding en bevestiging van de buisleiding.
Aan buisgedeeltes die met damp in beweging kunnen worden gezet,
moet worden uitgegaan van temperatuurverschillen tot 200 K, bij de
andere van 120 K.
Temperatuurverschil in K
0 50 100 150 200
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
Lengte-uitzetting in mm
A
B
C
A
5 m buislengte
B
3 m buislengte
C
1 m buislengte
■ De solaire leidingen moeten door een geschikte dakdoorvoer (ven-
tilatorsteen) geleid worden.
Ontwerpinstructies voor de montage
(vervolg)
104
VIESMANN
VITOSOL
13
5819 440 NL
330
420
Daksteentype
Ventilatiediameter in cm
2
Frankfurter pannen 32
Dubbele S 30
Taunus pannen 27
Harzer pannen 27
13.7 Collectorbevestiging
Zonnecollectoren worden omwille van hun veelvuldige constructievor-
men in bijna alle gebouwconcepten geïnstalleerd: zowel in nieuwbouw
alsook bij renovatie. Ze kunnen op schuine daken, platte daken en aan
gevels worden aangebracht, vrijstaand worden geplaatst of in het dak-
oppervlak worden geïntegreerd.
Viessmann biedt voor de bevestiging van alle collectortypes univer-
sele systemen aan, die de montage vereenvoudigen. De bevesti-
gingssystemen zijn geschikt voor bijna alle dak- en bedekkingtypes
alsmede voor montage op platte daken en aan gevels.
Opdakmontage
Bij opdakinstallaties worden collector en dakstoel met elkaar verbon-
den. Per bevestigingspunt doordringt een dakhaak, spanthaak of een
spantanker het watergeleidende niveau onder de collector. Daarbij
moet voor absolute waterdichtheid en een veilige verankering worden
gezorgd. De bevestigingspunten en dus ook eventuele fouten zijn na
de installatie niet meer zichtbaar. De minimumafstanden tot de dak-
rand volgens DIN 1055 moeten aangehouden worden (zie
pagina 103).
Behoefte aan dakoppervlak
De maat b voor elke bijkomende collector optellen.
Collector Vitosol-F Vitosol 200-T, type SPE Vitosol 200-T, type SP2A
Vitosol 300-T, type SP3B
SV SH
1,63 m
2
3,26 m
2
1,51 m
2
3,03 m
2
a in mm 2380 1056 2500 2500 2240 2240
b in mm 1056 + 16 2380 + 16 1470 + 44 2640 + 44 1053 + 89 2061 + 89
Ontwerpinstructies voor de montage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
105
5819 440 NL
13
Dakintegratie
De collector vervangt de dakbedekking. Hij ligt statisch veilig op de
dakstoel. Onder de collector is een bijkomend afdichtend niveau aan-
gebracht dat tegen binnendringend water en sneeuw beveiligt.
Dakpanbedekking
■ Minimale dakhelling 15°
■ Standaard dakhelling ≥30°
■ Aanbrengen van onderdaken
Een 6 à 10° lagere standaard dakhelling:
onderdak beveiligd tegen regen
Een meer dan 10° lagere standaard dakhelling:
waterdicht onderdak
■ Dakintegratie adviseren wij alleen bij daken met pannen die aan de
volgende voorwaarden voldoen.
65
Opmerking
Bij plaatvormige daken zoals Tegalit of soortgelijke types moet de
montage in samenspraak met een dakdekker worden geregeld.
■ Om voor een correcte ventilatie onder het dak te zorgen, moeten
aan de nok minstens 3 rijen pannen gepland worden.
Bedekking met beverstaart-singles
■ Minimale dakhelling 20°
■ Standaard dakhelling
Dubbele dekking en kroondekking: ≥30°
Eenvoudige dekking met schindels: ≥40°
■ Aanbrengen van onderdaken
Een 6 à 10° lagere standaard dakhelling:
onderdak beveiligd tegen regen
Een meer dan 10° lagere standaard dakhelling:
waterdicht onderdak
■ Om voor een correcte ventilatie onder het dak te zorgen moeten aan
de nok minstens 3 rijen pannen gepland worden.
Leidakbedekking
■ Minimale dakhelling 20°
■ Standaard dakhelling
Oudduitse dakdekking: ≥25°
Oudduitse dubbele dekking: ≥22°
Schubdekking: ≥25°
Duitse dekking: ≥25°
Maasdekking: ≥22°
Scherphoekige dekking: ≥30°
■ Aanbrengen van onderdaken
Een maximale 10° lagere standaard dakhelling:
waterdicht onderdak
Een afwijking van meer dan 10° van de standaard dakhelling is
niet toegelaten
Monnik-non-bedekking
■ Minimale dakhelling 15°
■ Standaard dakhelling ≥40°
■ Aanbrengen van onderdaken
Een 6 à 10° lagere standaard dakhelling:
onderdak beveiligd tegen regen
Een meer dan 10° lagere standaard dakhelling:
waterdicht onderdak
Montage op platte daken
Bij de montage van de collectoren (vrijstaand of liggend) moeten de
minimumafstanden met de dakrand volgens de norm worden geres-
pecteerd (zie pagina 103). Als de dakafmetingen een veldindeling
eisen, moeten even grote deelvelden worden gepland.
De collectoren kunnen op een vast gemonteerde onderconstructie of
op betonnen platen worden bevestigd.
Opmerking
Op schuine daken met geringe hellingshoek kunnen de collectorsteu-
nen op de spantankers (zie pagina 107) aan de montagerails worden
geschroefd.
De statische omstandigheden van het dak moeten door de installateur
worden gecontroleerd.
Bij montage op betonnen platen moeten de collectoren met bijko-
mende gewichten worden beveiligd tegen glijden, kantelen en losko-
men.
Glijden is het verschuiven van de collectoren op het dakoppervlak door
de wind, veroorzaakt door gebrekkige hechtwrijving tussen dakopper-
vlak en collectorbevestigingssysteem. De beveiliging tegen glijden kan
ook door spandraden of bevestiging aan andere dakcomponenten
gebeuren.
Belading en max. belasting van de onderliggende constructie
Berekeningen volgens DIN 1055-4, 3/2005 en DIN 1055-5, 7/2005.
Per collector zijn er 4 steunpunten nodig.
Opmerking
Voor de berekening staat op www.viessmann.com het Viessmann
berekeningsprogramma ”SOLSTAT” ter beschikking.
Gevelmontage
Technische bouwbepalingen
De regels voor de uitvoering van zonnesystemen kunnen uit de Liste
der Technischen Baubestimmungen (LTB) worden afgelezen.
Daarin hebben alle Duitse deelstaten de Technische regels voor het
gebruik van lijnvormig gelaagd glas (TRLV) van het Deutsche Institut
für Bautechnik (DIBT) opgenomen. Daaronder vallen ook vlakke plaat-
collectoren en buiscollectoren. Het gaat daarbij vooral om de bescher-
ming van begaanbare en berijdbare oppervlakken tegen naar beneden
vallende glasdelen.
Ontwerpinstructies voor de montage
(vervolg)
106
VIESMANN
VITOSOL
13
5819 440 NL
Overhoofds glaswerk Verticaal glaswerk
Glaswerk met een hellingshoek van meer dan 10°
Bij vlakke plaat- en buiscollectoren die met een hellingshoek groter
dan 10° worden gemonteerd, zijn geen extra maatregelen nodig te-
gen vallend glas.
Glaswerk met een hellingshoek van minder dan 10°
Bij verticaal glaswerk, waarvan de bovenkant maximaal 4 m boven
een terrein ligt, is de TRLV niet van toepassing.
Bij vlakke plaat- en buiscollectoren die met een hellingshoek kleiner
dan 10° worden gemonteerd, zijn geen extra maatregelen nodig te-
gen vallend glas.
Bij verticaal glaswerk, waarvan de bovenkant maar dan 4 m boven
een terrein ligt, moet door middel van passende maatregelen het naar
beneden vallen van glasdelen op een effectieve manier worden ver-
meden (bijvoorbeeld door het spannen van netten of opvangkuipen,
zie volgende afbeeldingen).
> 4 m
> 10°
> 4 m
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
14.1 Opdakmontage met spantanker
Algemeen
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 105 respec-
teren.
■ Dit bevestigingssysteem kan universeel voor alle gebruikelijke dak-
bedekkingen worden gebruikt en is berekend voor windsnelheden
van maximaal 150 km/h en de volgende sneeuwlasten:
Vitosol-F, type SV:
tot 4,80 kN/m
2
Vitosol-F, type SH:
tot 2,55 kN/m
2
Vitosol-T:
tot 2,55 kN/m
2
Opmerking bij Vitosol-F, type SV
Voor sneeuwlasten tot 2,55 kN/m
2
wordt elke collector op 2 monta-
gerails bevestigd, bij sneeuwlasten van 4,8 kN/m
2
is een 3e rail ver-
eist. De rails zijn voor alle sneeuw- en windlasten dezelfde.
■ Het bevestigingssysteem omvat spantankers, montagerails, klem-
blokken, schroeven en afdichtingen.
■ Garantie op een continu veilige opvang van optredende krachten in
de dakconstructie. Daardoor wordt het breken van dakpannen ver-
meden. In streken met hoge sneeuwlast raden wij principieel dit
bevestigingssysteem aan.
■ De spantankers bestaan in twee uitvoeringen:
Spantanker lage pan 195 mm hoog
Spantanker hoge pan 235 mm hoog
■ Maximale afstand van 100 mm tussen bovenkant spant of tengels
en bovenkant dakpan respecteren.
■ Bij opdakisolatie moet de bevestiging van de spantankers door de
installateur worden uitgevoerd.
Daarbij moet minstens 120 mm van de schroeven in de dragende
houtconstructie steken om voldoende draagkracht te kunnen garan-
deren.
Ontwerpinstructies voor de montage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
107
5819 440 NL
14
A B
A
Spantanker
B
Dakspant
A
C
A
Spantanker
C
Afdichting (volledig vastgekleefd)
Criteria voor de keuze van het bevestigingssysteem:
■ Sneeuwlast
■ Sparafstand
■ Dak met of zonder tengels (verschillende schroeflengtes)
Opdakmontage met bevestigingshoek, bijv. op plaatdaken
Het bevestigingssysteem omvat dakhaken, montagerails, klemblok-
ken en schroeven.
De bevestigingshoeken worden geschroefd op basisdraagelementen
(afgestemd op het desbetreffende plaatdak), voorzien door de instal-
lateur.
De montagerails worden direct op de bevestigingshoek geschroefd.
1 2
1
Vitosol-T, voor loodrechte montage
2
Vitosol-T, voor horizontale montage
Vitosol-T, voor verticale en horizontale montage
Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F
Verticale en horizontale montage
C
B
A
D
A
Collector
B
Spantanker
C
Montagerail
D
Extra spantanker voor sneeuwlasten
4,80 kN/m
2
(alleen bij type SV)
E
Montageplaat
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
108
VIESMANN
VITOSOL
14
5819 440 NL
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B
Verticale montage
A
C
D
B
A
Collector
B
Spantanker
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Horizontale montage (alleen Vitosol 200-T, type SP2A)
50
A
C
D
B
A
Collector
B
Spantanker
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
109
5819 440 NL
14
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE
Verticale montage
A
C
D
B
A
Collector
B
Spantanker
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Horizontale montage
B
A
C
D
44
A
Collector
B
Spantanker
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
110
VIESMANN
VITOSOL
14
5819 440 NL
Staanders op een schuin dak
(Spantanker in combinatie met collectorsteunen uit het programma
voor montage op platte daken, zie pagina 121).
Op schuine daken met geringe hellingshoek kunnen de collectorsteu-
nen op de spantankers aan de montagerails worden geschroefd.
De statische omstandigheden van het dak moeten door de installateur
worden gecontroleerd.
14.2 Opdakmontage met spantanker
Algemeen
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 105 respec-
teren.
■ Dit bevestigingssysteem kan voor alle dakbedekkingen worden
gebruikt en is berekend voor windsnelheden van maximaal
150 km/h en de volgende sneeuwlasten:
Vitosol-F:
tot 1,00 kN/m
2
Vitosol-T:
tot 1,25 kN/m
2
■ Het bevestigingssysteem omvat spanthaken, montagerails, klem-
blokken en schroeven.
■ Garantie op een continu veilige opvang van optredende krachten in
de dakconstructie. Daardoor wordt het breken van dakpannen ver-
meden.
■ Bij opdakisolatie moet de bevestiging van de spanthaken door de
installateur worden uitgevoerd.
Daarbij moet minstens 120 mm van de schroeven in de dragende
houtconstructie steken om voldoende draagkracht te kunnen garan-
deren.
Spanthaak
■ Corrosiebescherming van de spanthaak door volledige verzinking
op hoge temperatuur (vuurverzinkt, 70 μm laagdikte).
■ De spanthaken worden op daken zonder tengels op de dakspant
gemonteerd.
■ Op daken met tengels wordt de spanthaak met een steunhoek op
de tengel gemonteerd.
■ Aanpassing aan verschillende dakpan-uitvoeringen en compensatie
van oneffenheden in het dak door verstelmogelijkheden aan de
spanthaak.
A
B
C
D
A
Dakspant
B
Tengel
C
Spanthaak
D
Steunhoek
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
111
5819 440 NL
14
Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F
Verticale en horizontale montage
D
B
A
C
A
Collector
B
Spanthaak
C
Montagerail
D
Montageplaat
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B
Verticale montage
A
C
D
B
A
Collector
B
Spanthaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
112
VIESMANN
VITOSOL
14
5819 440 NL
Horizontale montage (alleen Vitosol 200-T, type SP2A)
C
D
B
A
50
A
Collector
B
Spanthaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE
Verticale montage
A
C
D
B
A
Collector
B
Spanthaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
113
5819 440 NL
14
Horizontale montage
44
B
A
C
D
A
Collector
B
Spanthaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
14.3 Opdakmontage met dakhaken
Algemeen
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 105 respec-
teren.
■ Dit bevestigingssysteem is bruikbaar voor lei-, beverstaart- en golf-
plaatdaken.
■ Het omvat dakhaken, montagerails, klemblokken en schroeven.
■ De opvang van optredende krachten in de dakconstructie gebeurt
o.a. via de dakhaken en de dakbedekking. Deze kunnen sterk ver-
schillen en daarom kunnen bij optredende lasten beschadigingen
niet worden uitgesloten.
Wij raden daarom aan om bijkomende loden platen e.d. tussen dak-
haken en dakbedekking te monteren.
21
3 4
119
280
325
94
1
Dakhaak voor leidakbedekking
2
Dakhaak voor beverstraat-singles
3
Dakhaak voor golfplaatprofiel 5 en 6
4
Dakhaak voor golfplaatprofiel 8
Opdakmontage met bevestigingshoek, bijv. op plaatdaken
Het bevestigingssysteem omvat dakhaken, montagerails, klemblok-
ken en schroeven.
De bevestigingshoeken worden geschroefd op basisdraagelementen
(afgestemd op het desbetreffende plaatdak), voorzien door de instal-
lateur.
De montagerails worden direct op de bevestigingshoek geschroefd.
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
114
VIESMANN
VITOSOL
14
5819 440 NL
2 31
1
Vitosol-T, voor verticale en horizontale montage
2
Vitosol-T, voor loodrechte montage
3
Vitosol-T, voor horizontale montage
Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F
Verticale en horizontale montage
D
B
A
C
A
Collector
B
Dakhaak
C
Montagerail
D
Montageplaat
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
115
5819 440 NL
14
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B
Verticale montage
B
A
C
D
A
Collector
B
Dakhaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Horizontale montage (alleen Vitosol 200-T, type SP2A)
B
A
C
D
50
A
Collector
B
Dakhaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
116
VIESMANN
VITOSOL
14
5819 440 NL
Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SPE
Verticale montage
A
B
C
C
A
Collector
B
Dakhaak
C
Montagerail
D
Montageplaat
Horizontale montage
44
B
A
C
D
A
Collector
B
Dakhaak
C
Montagerail
D
Buisbevestiging
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Opdakmontage
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
117
5819 440 NL
14
15.1 Dakintegratie met afdekframe
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
Voor dit soort montage is de vlakke plaatcollector van Vitosol 200-F,
type 5DIA gemaakt.
Dit bevestigingssysteem wordt uitsluitend aangeboden voor bedek-
king met dakpannen.
Als meerdere collectoren boven elkaar gemonteerd worden, moet tus-
sen de collectorrijen 2 tot 3 panrijen afstand worden aangehouden.
Benodigde dakoppervlakte: a = 3000 mm, b = 4000 mm
A
B
E
C
A
Collector
B
Afdekframe
C
Montagehout
E
Aluminiumslab (waterafvoer)
15.2 Dakintegratie met afdekframe en zijbekleding
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
Voor dit montagetype zijn de vlakke plaatcollector Vitosol 200-F en
300-F, type SH en SV voorzien.
Opmerking
Bij type SH is de montage voor een collector niet voorzien.
Deze dakintegratie is ontworpen voor alle gebruikelijke dakbedekkin-
gen (dakpannen-, beverstaartsingles, leipan- en monnik-non-bedek-
king):
■ Voor dakhellingen van 15 tot 20° en 20 tot 65°.
■ Collectormontage in een rij of in twee rijen.
Meer dan twee rijen over elkaar op aanvraag.
Montagevarianten
BasisvariantA Designvariant B
Pakket met zijbekleding (links en rechts). Pakket met zijbekleding (links en rechts) en bekleding voor de bovenste
en onderste collectorrij.
Voordelen:
Deze uitvoering is bijzonder geschikt voor daken met een hellings-
hoek groter dan 20°.
Verhindert dat de sneeuw boven de collectoren ophoopt (sneeuw kan
er gemakkelijker afglijden).
De solaire leidingen kunnen onder de bovenste bekledingsplaten
door het dak worden gevoerd.
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Dakintegratie
118
VIESMANN
VITOSOL
15
5819 440 NL
De bevestigingssystemen zijn ontworpen voor de in de volgende tabel vermelde dakhellingen en -typen (varianten A en B zie vorige
afbeeldingen):
Type SV SH
Dakhelling 15 tot 20° 20 tot 65° 15 tot 20° 20 tot 65°
Dakpan
A A, B A A, B
Lei
B
B
Beverstaart-singles
A, B
A, B
Monnik-non
A A A A
Pakketten montagehouten zonder bevestigingsbouten
Voorwaarden voor het statisch bewijs:
Maximale sneeuwbelasting 2,55 kN/m
2
, windsnelheden tot
150 km/h en spant-afstanden van maximaal 800 mm.
■ Schroeven 8 x 120 Assy Plus VG met DIBT-goedkeuring voor
inschroefdiepte in spanten 60 mm.
■ Montagehout 40 x 120 mm, per spant moeten twee schroeven wor-
den gebruikt.
Pakket houten montageblokken Pakket statisch bewijs
Voor het geval de door de aannemer voorziene daklatten niet draag-
krachtig genoeg zijn, biedt Viessmann dit pakket aan.
Bestanddelen:
Montagehouten 40 x 120 mm/40 x 60 mm, NH S10 ÜH-TS
Voor een statisch bewijs tot in de dakconstructie biedt Viessmann dit
pakket aan.
Het statische bewijs wordt vervuld bij de volgende voorwaarden:
Maximale sneeuwlast 2,55 kN/m
2
Windsnelheden tot 150 km/h
Spantafstanden maximaal 800 mm
Bestanddelen:
Montagehouten 40 x 120 mm/40 x 60 mm, NH S10 ÜH-TS
Schroeven 8 x 120 mm met DIBT-goedkeuring voor een uitgebreid
statisch bewijs tot in de dakconstructie
5x70
Tx25
8x120
Tx40
Aantal en lengte van de montagehouten in de pakketten
Type SV, in één rij (bij montage in twee rijen het desbetreffende aantal verdubbelen)
Aantal collectoren 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12
Lengte montage-
hout, 40 x 120 mm
Aantal montagehouten
1500 mm 2 2 2 2 2
2600 mm 2 2 4 4 6 6 8 8 10 12
Lengte montage-
hout, 40 x 60 mm
1500 mm 5 5 5 5 5
2600 mm 5 5 10 10 15 15 20 20 25 30
Type SH
De montagehouten hebben een lengte van 3000 mm.
■ Montage in één rij:
Per collector van iedere uitvoering twee montagehouten
■ Montage in twee rijen:
Verdubbel het betreffende aantal.
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Dakintegratie
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
119
5819 440 NL
15
Behoefte aan dakoppervlak
Basisvariant
A
Type SV SH
Collectormon-
tage
één rij twee rijen één rij twee rijen
a in mm 2980 5380 1650 2730
b in mm 1650 + 1080 voor elke
extra collector
5250 + 2400 voor elke
extra collector
Designvariant
B
Type SV SH
Collectormon-
tage
één rij twee rijen één rij twee rijen
a in mm 3390 5790 1990 3070
b in mm 1650 + 1080 voor elke
extra collector
5360 + 2400 voor elke
extra collector
F
E
D
G
G
D
Collector met zijbekleding
E
Afdekframe
F
Montagehout 120 x 40 mm
G Bovenste en onderste bekleding uit designvariant B (zie pagi-
na 118)
Dakdoorvoer van de solarleidingen
Viessmann biedt voor de dakdoorvoer van de solarleidingen speciale
zijplaten
C
aan (zijplaten met EPDM-doorvoeren). Deze verschillen
naar gelang de geplande uitvoering van de hydraulische aansluitingen
(zie de volgende afbeeldingen). Bij de bestelling moet u de uitvoering
vermelden.
Zijplaten linksboven / rechtsboven Zijplaten linksonder / rechtsonder
147
765
600
147
In combinatie met de basisvariant A (zie pagina 118) is deze plaat
vereist (zie de volgende installatievoorbeelden).
In combinatie met de designvariant B (zie pagina 118) adviseren we
de solarleidingen onder de bovenste bekledingsplaten door het dak te
voeren.
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Dakintegratie
(vervolg)
120
VIESMANN
VITOSOL
15
5819 440 NL
Installatievoorbeelden (aansluitingen rechts en links verwisselbaar)
Collectoren in één rij gemonteerd Collectoren in twee rijen gemonteerd
Bij de volgende aansluitvarianten (niet volgens Tichelmann) is geen
gelijkmatige doorstroming gegarandeerd.
C
ϑ
C
ϑ
C
ϑ
C
ϑ
Verdere installatiewensen op aanvraag.
Montage van sneeuwopvangroosters
Bij het overschrijden van de in de tabel aangegeven waarden is een
sneeuwopvangrooster verplicht.
Type SV SH
Sneeuwlast in
kN/m
2
0,75 1,25 2,55 0,75 1,25 2,55
Dakhelling Afstand tussen bovenkant collectorveld en
daknok in m
15° 18,8 10,3 3,8 8,3 4,5 1,7
30° 9,8 4,9 1,2 4,3 2,2 altijd
45° 8,2 3,9 0,7 3,6 1,7 altijd
65° 9,8 4,9 1,2 4,3 2,2 altijd
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
16.1 Bepaling van de collectorrijafstand z
Bij zonsopgang en -ondergang (erg laagstaande zon) kan een over-
schaduwing bij achter elkaar opgestelde collectoren niet worden ver-
meden. Om het opbrengstverlies acceptabel te houden, moeten con-
form VDI Richtlijn 6002-1 bepaalde rijafstanden (afstand z) worden
gerespecteerd. Op het tijdstip van de hoogste zonnestand op de kort-
ste dag van het jaar (21-12) mag er op de achterste rijen geen schaduw
vallen.
Voor de berekening van de rijafstand moet de hoek van de zonne-
stand β ('s middags) op 21-12 erbij betrokken worden.
In Nederland ligt deze hoek afhankelijk van de breedtegraad tussen
13,4° (Groningen) en 15,6° (Maastricht).
Ontwerpinstructies voor de montage op schuine daken— Dakintegratie
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
121
5819 440 NL
16
sin (180° – (α + β))z
h
=
sinβ
z
h
h
β
α α
z = collectorrijafstand
h = collectorhoogte (afmeting zie hoofdstuk ”Technische gegevens”
bij de betreffende collector)
α = collectorinclinatiehoek
β = hoek van de zonnestand
Voorbeeld:
Amsterdam ligt ongeveer op 52,2° noorderbreedte.
Op het noordelijk halfrond wordt deze waarde van een vaste hoek van
66,5° afgetrokken:
hoekβ = 66,5° − 50° = 16,5°
Voorbeeld met Vitosol-F, type SH
h = 1056 mm
α = 45°
β = 16,5°
1056 mm · sin (180°– 61,5°)
h · sin (180°– (α+β))
sin β
z =
sin 16,5°
z = 3268 mm
z =
16.2 Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F (op staanders)
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
Viessmann biedt twee collectorsteunen ter bevestiging aan:
■ Met variabel instelbare hellingshoek (sneeuwbelastingen tot
2,55 kN/m
2
, windsnelheden tot 150 km/h):
De collectorsteunen zijn voorgemonteerd. Ze bestaan uit voetsteu-
nen, framesteunen en stelsteunen met boorgaten voor de instelling
van de hellingshoek (zie volgende hoofdstuk).
■ Met vaste hellingshoek van 30, 45 en 60° (sneeuwbelastingen tot
1,5 kN/m
2
, windsnelheden tot 150 km/h):
Collectorsteunen met voetplaten (zie vanaf pagina 125).
Bij deze variant wordt de hellingshoek bepaald door de afstand van
de voetplaten.
Voor 1 tot 6 collectoren naast elkaar zijn verbindingsstutten nodig voor
een stevige stand.
Collectorsteunen met variabel instelbare hellingshoek
Type SV — Hellingshoek α 25 tot 60°
α= 35°
α= 45°
α= 50°
α= 25°
α= 55°
α= 60°
α= 30°
α
C
B
A
α= 40°
A
Voetsteun
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
Ø 11
80
50
100100 1600
1800
Gatmaat van de voetsteunen
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
122
VIESMANN
VITOSOL
16
5819 440 NL
Type SH — Hellingshoek α 25 tot 45°
α= 25°
α= 30°
α= 35°
α= 40°
α= 45°
α
C
B
A
A
Voetsteun
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
50
80
11
50
75
897
100 722
Gatmaat van de voetsteunen
Type SH — Hellingshoek α 50 tot 80°
α= 55°
α= 50°
α= 75°
α= 70°
α= 65°
α= 80°
α= 60°
α
C
B
A
A
Voetsteun
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
50
80
11
50
75
897
100 722
Gatmaat van de voetsteunen
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
123
5819 440 NL
16
Type SV en SH— Montage op onderconstructie van de installateur, bijv. stalen drager
x
y
x
z
230
A
Verbindingsplaat
B
Verbindingssteun
Type SV SH
x in mm 595 1920
y in mm 481 481
z in mm Zie pagina 121. Zie pagina 121.
Type SH en SV — Montage op betonplaten
x
y
x
z
230
A
C
B
A
Verbindingsplaat
B
Verbindingssteun
C
Montagerails (alleen op daken met grindlaag)
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
124
VIESMANN
VITOSOL
16
5819 440 NL
Type SV SH
x in mm 595 1920
y in mm 481 481
z in mm Zie pagina 121. Zie pagina 121.
Collectorsteunen met vast ingestelde inclinatiehoek
Type SV en SH
15
75
a
A
B
C
A
A
Voetplaat
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
Type SV SH
Hellingshoek 30° 45° 60° 30° 45° 60°
a in mm 2413 2200 1838 998 910 760
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
125
5819 440 NL
16
z
y
x
C
D
B
A
y
x
D
230
A
Verbindingsplaat
B
Verbindingssteun
C
Betonplaten (door installateur te voorzien)
of
D
Onderconstructie door installateur, bijvoorbeeld stalen drager
(door installateur te voorzien)
Type SV SH
x in mm 597 1921
y in mm 480 480
z in mm Zie pagina 121. Zie pagina 121.
16.3 Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T en Vitosol 300-T (op staanders)
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
Viessmann biedt twee collectorsteunen ter bevestiging aan:
■ Met variabel instelbare hellingshoek van 25 tot 50° (sneeuwbe-
lastingen tot 2,55 kN/m
2
, windsnelheden tot 150 km/h):
De collectorsteunen zijn voorgemonteerd. Ze bestaan uit voetsteu-
nen, framesteunen en stelsteunen met boorgaten voor de instelling
van de hellingshoek (zie volgende hoofdstuk).
Met vaste hellingshoek (sneeuwbelastingen tot 1,5 kN/m
2
, wind-
snelheden tot 150 km/h):
Collectorsteunen met bevestigingspoten (zie vanaf pagina 128).
Bij deze variant wordt de hellingshoek bepaald door de afstand van
de bevestigingspoten .
Voor 1 tot 6 collectoren naast elkaar zijn verbindingsstutten nodig voor
een stevige stand.
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
126
VIESMANN
VITOSOL
16
5819 440 NL
Collectorsteunen met variabel instelbare hellingshoek
30°
35°
40°
45°
50°
25°
C
A
B
A
Voetsteun
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
Ø 11
80
50
100100 1600
1800
Gatmaat van de voetsteunen
b
z
a
1800
A
B
25°
30°
35°
40°
45°
50°
Berekening van de collectorrijafstand z zie pagina 121.
A
Steunpunt A
B
Steunpunt B
Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B
Combinatie a mm b mm
1,51 m
2
/1,51 m
2
505/505 595
1,51 m
2
/3,03 m
2
505/1010 850
3,03 m
2
/3,03 m
2
1010/1010 1100
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
127
5819 440 NL
16
Collectorsteunen met vast ingestelde hellingshoek
15
75
c
A
B
C
A
A
Bevestigingspoten
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
Hellingshoek 30° 45° 60°
c in mm 2413 2200 1838
A
b
z
a
B
c
Berekening van de collectorrijafstand z zie pagina 121.
Vitosol 200-T, type SPE
Combinatie a mm b mm
1,63 m
2
/1,63 m
2
600/600 655
1,63 m
2
/3,26 m
2
600/1200 947
3,26 m
2
/3,26 m
2
1200/1200 1231
Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-T, type SP3B
Combinatie a mm b mm
1,51 m
2
/1,51 m
2
505/505 595
1,51 m
2
/3,03 m
2
505/1010 850
3,03 m
2
/3,03 m
2
1010/1010 1100
16.4 Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A en type SPE (liggend)
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
128
VIESMANN
VITOSOL
16
5819 440 NL
A
B
A
Steunpunt A
B
Steunpunt B
■ Type SP2A
De opbrengst kan door het draaien van de vacuümbuizen met 25°
tegenover de horizontalen worden geoptimaliseerd.
■ Type SPE
De opbrengst kan door het draaien van de vacuümbuizen met 45°
tegenover de horizontalen worden geoptimaliseerd.
Ontwerpinstructies voor montage aan de gevel
17.1 Vlakke plaatcollectoren Vitosol-F, type SH
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
De collectorsteunen zijn voorgemonteerd. Ze bestaan uit voetsteunen,
steunpunten en stelsteunen. De stelsteunen hebben boorgaten voor
het instellen van de hellingshoek.
Het bevestigingsmateriaal, bijv. schroeven, moet door de installateur
worden voorzien.
Ontwerpinstructies voor de montage op platte daken
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
129
5819 440 NL
17
Collectorsteunen – plaatsingshoek γ 10 tot 45°
γ= 10°
γ= 15°
D
γ
γ= 20°
γ= 25°
γ= 30°
γ= 35°
γ= 40°
γ= 45°
C
A
B
A
Voetsteun
B
Stelsteunen
C
Framesteunen
D
Gevel
50
80
11
50
75
897
100 722
Gatmaat van de voetsteunen
17.2 Vacuüm-buiscollectoren Vitosol 200-T, type SP2A
Opmerking bij de bevestiging van de collector op pagina 106 respec-
teren.
Voor de montage op balkons is er een speciale balkonmodule met
1,26 m
2
.
A
A
Gevel of balkon
De opbrengst kan door het draaien van de afzonderlijke buizen met
25° geoptimaliseerd worden.
De hydraulische aansluiting langs beneden uitvoeren.
Ontwerpinstructies voor montage aan de gevel
(vervolg)
130
VIESMANN
VITOSOL
17
5819 440 NL
18.1 Dimensionering van het zonnesysteem
Alle hierna aanbevolen dimensioneringen hebben betrekking tot
Duitse klimaatverhoudingen en gebruiksprofielen die in woonbereiken
normaal zijn. Die profielen zijn in het Viessmann berekeningspro-
gramma ”ESOP” vastgelegd en komen in de meergezinswoning over-
een met de voorstellen van de VDI 6002-1.
Met die veronderstellingen wordt bij alle warmtewisselaars een dimen-
sioneringsvermogen van 600 W/m
2
aangenomen. Voor de maximale
opbrengst van een zonnesysteem wordt ca. 4 kWh/(m
2
·d) aangeno-
men. Die waarde schommelt afhankelijk van het product en de mon-
tageplaats. Om die warmtehoeveelheid in de boilerinstallatie te kun-
nen opnemen, resulteert bij alle courante dimensioneringen een ver-
houding van circa 50 l boilervolume per m
2
apertuuroppervlak. Al
naargelang de installatie (afhankelijk van zonnedekking en gebruiks-
profielen) kan die verhouding veranderen. In dat geval moet een simu-
latie van de installatie plaatsvinden.
Onafhankelijk van de capaciteit kunnen, betrokken tot het overgedra-
gen vermogen, niet willekeurig veel collectoren aan de verschillende
boilers worden aangesloten.
Het overdrachtvermogen van de interne warmtewisselaar is afhanke-
lijk van het temperatuurverschil tussen collector- en boilertempera-
tuur.
6
8
10
12
14
16
18
20
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Temperatuurverschil
in K
Collectoroppervlak in m²
A B C D
Debiet 25 l/(h·m
2
)
A
Vitocell 100-B, 300 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,5 m
2
B
Vitocell-M/Vitocell-E, 750 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,8 m
2
C
Vitocell 100-B, 500 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,9 m
2
D
Vitocell-M/Vitocell-E, 950 l
Warmtewisselaaroppervlak 2,1 m
2
6
8
10
12
14
16
18
20
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Temperatuurverschil
in K
Collectoroppervlak in m²
A B C D
Debiet 40 l/(h·m
2
)
A
Vitocell 100-B, 300 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,5 m
2
B
Vitocell-M/Vitocell-E, 750 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,8 m
2
C
Vitocell 100-B, 500 l
Warmtewisselaaroppervlak 1,9 m
2
D
Vitocell-M/Vitocell-E, 950 l
Warmtewisselaaroppervlak 2,1 m
2
Installatie voor tapwateropwarming
De tapwateropwarming in de eengezinswoning kan ofwel met een
bivalente warmwaterboiler of met twee monovalente warmwaterboi-
lers (uitbreiden van bestaande installaties) gerealiseerd worden.
Voorbeelden
Andere en uitvoerige voorbeelden zie handboek ”Installatievoorbeel-
den”.
M
Installatie met bivalente warmwaterboiler
Ontwerphandleiding
VITOSOL
VIESMANN
131
5819 440 NL
18
M
Installatie met twee monovalente warmwaterboilers
Basis voor de dimensionering van een zonnesysteem voor tapwater-
opwarming is de warmwaterbehoefte.
De Viessmann pakketten zijn gericht op een dekkingspercentage van
de zonne-energie van circa 60%. Het boilervolume moet groter zijn
dan de dagelijkse warmwaterbehoefte, rekening houdend met de
gewenste tapwatertemperatuur.
Om een zonnedekkingspercentage van circa 60% te bereiken, moet
de collectorinstallatie zo gedimensioneerd worden dat de volledige
boilerinhoud op een zonnige dag (5 volledige uren zon) tot minimaal
60°C kan worden verwarmd. Daarmee kan een daaropvolgende dag
met weinig zonnestraling worden overbrugd.
Personen Warmwater-
behoefte per
dag in l
(60 °C)
Boilervolume in l Collector
bivalent monovalent Aantal
Vitosol-F
SV/SH
Oppervlak
Vitosol-T
2 60
250/300 160
2
1 x 3,03 m
2
3 90
4 120
5 150 300/400
200
1 x 3,03 m
2
1 x 1,51 m
2
6 180 400 3
8 240
500
300 4
2 x 3,03 m
2
10 300
12 360
500
5
2 x 3,03 m
2
1 x 1,51 m
2
15 450
6
3 x 3,03 m
2
De gegevens in de tabel gelden bij de volgende voorwaarden: ■ Uitlijning ZW, Z of ZO
■ Dakinclinaties van 25 tot 55°
Installatie voor tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming
Hydraulisch kunnen installaties voor de ondersteuning van de kamer-
verwarming door gebruik van een verwarmingswaterbuffer met geïn-
tegreerde tapwateropwarming, bijvoorbeeld Vitocell 340-M of
Vitocell 360-M, zeer eenvoudig worden ingebouwd. Alternatief kan
een verwarmingswaterbuffer Vitocell 140-E of 160-E in combinatie met
een bivalente warmwaterboiler of de verswatermodule (zie pagina)
worden gebruikt. Die module produceert warm water volgens het door-
loopprincipe en er kunnen hoge trilvermogens worden bereikt. Stil-
staande warmwaterhoeveelheden worden tot een minimum beperkt.
Door de verwarming in lagen in de Vitocell 360-M en Vitocell 160-E
wordt de belading van de buffer geoptimaliseerd. Het door de zon ver-
warmde bufferwater wordt via de laadlans direct naar het bovenste
bereik van de buffer geleid. Zo staat het voor de tapwateropwarming
sneller ter beschikking.
Voorbeelden
Andere en uitvoerige voorbeelden zie handboek ”Installatievoorbeel-
den”.
M
M
Installatie met verwarmingswaterbuffer Vitocell-M
M
M
Installatie met verwarmingswaterbuffer Vitocell-E en verswatermodule
Ontwerphandleiding
(vervolg)
132
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
Voor de dimensionering van een installatie voor de tapwateropwar-
ming en de ondersteuning van de kamerverwarming moet het jaarlijks
rendement van de volledige CV-installatie in aanmerking worden
genomen. Daarbij is steeds de warmtebehoefte in de zomer doorslag-
gevend. De behoefte is samengesteld uit de warmtebehoefte voor de
tapwateropwarming en andere, objectafhankelijke verbruikers. Voor
die behoefte moet het collectoroppervlak worden gedimensioneerd.
Het bepaalde collectoroppervlak wordt met een factor 2 tot 2,5 ver-
menigvuldigd. Het resultaat is het bereik waarin het collectoroppervlak
voor de stookondersteuning met het zonnesysteem moet liggen. De
exacte bepaling gebeurt dan rekening houdend met de gebouwricht-
lijnen en het ontwerp van een bedrijfszeker collectorveld.
Jan.
Feb.
Maart
Apr.
Aug.
Mei
Jun.
Jul.
Sep.
Okt.
Nov.
Dec.
Energiebehoefte in %
100
75
50
25
0
A
Kamerwarmtebehoefte van een huis (ongeveer vanaf bouwjaar
1984)
B
Kamerwarmtebehoefte van een energievriendelijk huis
C
Warmwaterbehoefte
D
Zonne-energieopbrengst bij 5 m
2
absorberoppervlak
E
Zonne-energieopbrengst bij 15 m
2
absorberoppervlak
Personen Warmwaterbe-
hoefte per dag in
l (60 °C)
Buffervolume in l Collector
Aantal Vitosol-F Oppervlak Vitosol-T, type
SP2A/SP3B
2 60
750
4 x SV
4 x SH
2 x 3,03 m
2
3 90
4 120
750/950
5 150
2 x 3,03 m
2
1 x 1,51 m
2
6 180
7 210
950
6 x SV
6 x SH
3 x 3,03 m
2
8 240
Bij lage-energiewoningen (warmtebehoefte kleiner 50 kWh/(m
2
·a)) zijn
volgens deze dimensionering zonnedekkingspercentages tot 35% met
betrekking tot de totale energiebehoefte, inclusief tapwaterverwar-
ming mogelijk. Bij gebouwen met een hogere warmtebehoefte valt het
dekkingspercentage lager uit.
Voor de nauwkeurige berekening kan het Viessmann berekenings-
programma ”ESOP” worden gebruikt.
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
133
5819 440 NL
18
Installatie voor zwembadwateropwarming – Warmtewisselaar en collector
Openluchtbaden
Openluchtbaden zijn in Midden-Europa normaal van mei tot septem-
ber open. Hun energieverbruik hangt in principe af van het lekpercen-
tage, de verdamping, de uitstroming (water moet koud bijgevuld wor-
den) en de transmissiewarmteverliezen af. Door een afdekking kan de
verdamping en daarmee het energieverbruik van het bad aanzienlijk
verminderd worden. De grootste energielevering komt direct van de
zon, die op het bekkenoppervlak schijnt. Daarmee heeft het bekken
een ”natuurlijke” basistemperatuur, die als gemiddelde bekkentempe-
ratuur via de werkingstijd in de volgende tabel kan worden afge-
beeld.
Aan dit typische temperatuurverloop kan een zonnesysteem niets ver-
anderen. Het solaire rendement leidt tot een bepaalde verhoging van
de basistemperatuur. Naargelang de verhouding van het bekkenop-
pervlak tot het absorberoppervlak kan een verschillende temperatuur-
verhoging bereikt worden.
Feb.
Temperatuurverhoging door collectoren
0
5
10
15
Jan.
Niet verwarmd buitenbad
Maart
Apr.
Mei
Jun.
Jul.
Aug.
Sep.
Okt.
Nov.
Dec.
Gemiddelde bekkentemperatuur
in °C
25
20
Typisch temperatuurverloop van een buitenbad (maandelijkse gemid-
delde waarden)
Plaats: Würzburg
Bekkenoppervlak:
40 m
2
Diepte: 1,5 m
Plaats: beschermd en 's nachts afgedekt
Het volgende diagram geeft aan met welke verhouding van absorbe-
roppervlak tot bekkenoppervlak welke temperatuurverhoging gemid-
deld bereikt kan worden. Deze verhouding is wegens de betrekkelijk
geringe collectortemperaturen en de gebruikstijd (zomer) onafhanke-
lijk van het gebruikte collectortype.
Opmerking
Als het zwembad bovendien met een conventionele CV-installatie op
een verhoogde steuntemperatuur wordt gebracht en gehouden, ver-
andert deze verhouding niet. De opwarmfase van het bekken kan ech-
ter aanzienlijk verkort worden.
0
0
1
Verhouding absorberoppervlak
tot bekkenoppervlak
Gemiddelde
temperatuurverhoging in K/d
2
3
4
5
6
7
8
0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2
Overdekte baden
Overdekte baden hebben normaal gesproken een hogere doeltempe-
ratuur dan buitenbaden en worden het gehele jaar gebruikt. Als het
gehele jaar een constante bekkentemperatuur wordt gewenst, moeten
overdekte baden bivalent worden verwarmd. Om foute dimensione-
ringen te voorkomen, moet de energiebehoefte van het bekken geme-
ten worden. Daarvoor moet de naverwarming gedurende 48 uur uit-
gezet worden en de temperatuur bij het begin en einde van de meet-
periode worden vastgesteld. Uit het temperatuurverschil en de bek-
keninhoud kan zo de dagelijkse energiebehoefte van het bekken bere-
kend worden. Bij nieuwbouw moet een warmtebehoefteberekening
voor het zwembad opgesteld worden.
Op een zomerdag (zonder schaduw) geeft een collectorinstallatie bij
de werkingswijze zwembadwateropwarming in Midden-Europa een
energiehoeveelheid van gemiddeld 4,5 kWh/m
2
absorberoppervlak.
Berekeningsvoorbeeld voor Vitosol 200-F
Bekkenoppervlak:
36 m
2
Gemiddelde bekkendiepte: 1,5 m
Bekkeninhoud:
54 m
3
Temperatuurverlies in 2 dagen: 2 K
Energiebehoefte per dag:
54 m
3
· 1 K · 1,16 (kWh/K · m
3
) =
62,6 kWh
Collectoroppervlak:
62,6 kWh : 4,5 kWh/m
2
=
13,9 m
2
Dat is gelijk aan 6 collectoren.
Voor een eerste benadering (kostenraming) kan men van een gemid-
deld temperatuurverlies van 1 K/dag uitgaan. Bij een gemiddelde bek-
kendiepte van 1,5 m betekent dat voor het behoud van de steuntem-
peratuur een energiebehoefte van circa
1,74 kWh/(d·m
2
bekkenoppervlak). Daarvoor kunnen per m
2
bekke-
noppervlak circa 0,4 m
2
absorberoppervlakken zinvol ingezet wor-
den.
De in de tabel aangegeven maximale absorberoppervlakken mogen
niet overschreden worden onder de volgende omstandigheden:
Dimensioneringsvermogen van 600 W/m
2
■ Temperatuurverschil tussen zwembadwater (aanvoer warmtewis-
selaar) en zonnecircuitretour maximaal 10 K
Vitotrans 200, type WTT Bestelnum-
mer
3003 453 3003 454 3003 455 3003 456 3003 457
Max. aansluitbaar absorberoppervlak
Vitosol
m
2
28 42 70 116 163
Ontwerphandleiding
(vervolg)
134
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
18.2 Werkingswijzen van een zonnesysteem
Debiet in het collectorveld
Collectorinstallaties kunnen met verschillende specifieke debieten
gebruikt worden. Eenheid daarvoor is het debiet in l/(h·m
2
). Referen-
tiegrootte is het absorberoppervlak. Een hoger debiet betekent bij
gelijk collectorvermogen een geringe temperatuurspreiding in het col-
lectorcircuit, een lager debiet een grote temperatuurspreiding.
Bij een grote temperatuurspreiding stijgt de gemiddelde collectortem-
peratuur, dat wil zeggen het rendement van de collectoren daalt. Bij
lage debieten is weinig energie voor de pompwerking nodig en de
buisleidingen kunnen kleiner worden gedimensioneerd.
Werkingswijzen:
Low-flow-werking
Werking met debiet tot circa 30 l/(h·m
2
)
High-flow-werking
Werking met debiet groter dan 30 l/(h·m
2
)
Matched-flow-werking
Werking met variabel debiet
Met Viessmann collectoren zijn alle werkingswijzen mogelijk.
Welke werkingswijze is zinvol?
Het specifieke debiet moet zo hoog zijn dat een veilige en gelijkmatige
doorstroming van het volledige veld gegarandeerd is. In installaties
met een Viessmann zonnesysteem wordt het optimale debiet (met
betrekking tot de actuele boilertemperaturen en de actuele instraling)
bij matched-flow
-
werking automatisch ingesteld. Installaties met 1 veld
met Vitosol-F of Vitosol-T kunnen probleemloos tot ongeveer het halve
specifieke debiet worden gebruikt.
Voorbeeld:
4,6 m
2
absorberoppervlak
Gewenst debiet: 25 l/(h·m
2
)
Daaruit volgt: 115 l/h, dus circa 1,9 l/min
Bij 100 % pompvermogen moet deze waarde bereikt worden. Een
inregeling kan via de vermogenstrappen van de pomp uitgevoerd wor-
den. Het primair-energetische positieve effect gaat verloren, als het
gewenste collectordebiet door een hoger drukverlies (= hoger stroom-
verbruik) bereikt is. Er moet een pomptrap gekozen worden die boven
de gewenste waarde ligt. De regeling reduceert het debiet dan auto-
matisch door een geringere stroomafgifte aan de zonnecircuitpomp.
18.3 Installatievoorbeelden Vitosol-F, type SV en SH
Bij het ontwerp van de collectorvelden rekening houden met de ont-
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145).
High-flow-werking — Eenzijdige aansluiting
10
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
10
10
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
High-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting
12
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
135
5819 440 NL
18
12
12
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Low-flow-werking — Eenzijdige aansluiting
8
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Low-flow-werking — Wisselzijdige aansluiting
10
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
18.4 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SPE
Bij het ontwerp van de collectorvelden rekening houden met de ont-
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145).
Opmerking
Max. 20 m
2
absorberoppervlakken kunnen in serie aan één veld wor-
den aangesloten.
Verticale montage op schuin dak, liggende montage of montage op staanders
Eenrijige montage, aansluiting links of rechts
A
20 m²
A
Collectortemperatuursensor
Ontwerphandleiding
(vervolg)
136
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
Meerrijige montage, aansluiting links of rechts
A
A
Collectortemperatuursensor
Horizontale montage op schuin dak
1 collectorveld
A
Bij deze aansluiting moet de functie ”Relaiskick ”aan de Vitosolic 200
geactiveerd worden.
A
Collectortemperatuursensor
Bij deze installatie moeten de volgende minimumdebieten in het
(gedeeltelijke) collectorveld worden gegarandeerd:
4 m
2
35 l/(h·m
2
)
5 m
2
30 l/(h·m
2
)
≥6 m
2
25 l/(h·m
2
)
3 m
2
45 l/(h·m
2
)
< 2 m
2
65 l/(h·m
2
)
2 en meer collectorvelden (≥ 4 m
2
)
A
Bij deze aansluiting moet de functie ”Relaiskick ”aan de Vitosolic 200
geactiveerd worden.
A
Collectortemperatuursensor
18.5 Installatievoorbeelden Vitosol 200-T, type SP2A
Bij het ontwerp van de collectorvelden rekening houden met de ont-
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145).
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
137
5819 440 NL
18
Opmerking
Max. 15 m
2
absorberoppervlakken kunnen in serie aan één veld wor-
den aangesloten.
Verticale montage op schuin dak, liggende montage of montage op staanders
Aansluiting links
A
15 m²
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Aansluiting rechts
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
A
15 m²
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Horizontale montage op schuin dak en op gevels
Eenzijdige aansluiting van onderen (voorkeursvariant)
1 collectorveld
A
Bij deze aansluiting moet de functie ”Relaiskick” aan de Vitosolic 200
geactiveerd worden (zie hoofdstuk ”Functies” in hoofdstuk ”Zonne-
systemen”).
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Bij deze installatie moeten de volgende minimumdebieten in het
(gedeeltelijke) collectorveld worden gegarandeerd:
1,26 m
2
110 l/(h·m
2
)
1,51 m
2
90 l/(h·m
2
)
3,03 m
2
45 l/(h·m
2
)
4,54 m
2
30 l/(h·m
2
)
≥6,06 m
2
25 l/(h·m
2
)
Ontwerphandleiding
(vervolg)
138
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
2 en meer collectorvelden (≥ 4 m
2
)
A
Bij deze aansluiting moet de functie ”Relaiskick” aan de Vitosolic 200
geactiveerd worden (zie hoofdstuk ”Functies” in hoofdstuk ”Zonne-
systemen”).
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
18.6 Installatievoorbeelden Vitosol 300-T, type SP3B
Bij het ontwerp van de collectorvelden rekening houden met de ont-
luchting (zie hoofdstuk ”Ontluchting” op pagina 145).
Opmerking
Maximaal 15 m
2
collectoroppervlakken kunnen aan één veld worden
aangesloten.
Verticale montage op schuin dak en montage op staanders
Aansluiting links
A
15 m²
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Aansluiting rechts
A
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
A
15 m²
A
Colllectortemperatuursensor in de aanvoer
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
139
5819 440 NL
18
18.7 Doorgangsweerstand van het zonnesysteem
■ Het specifieke debiet voor de collectoren wordt door het collector-
type en de geplande werking van het collectorveld bepaald. Afhan-
kelijk van de schakeling van de collectoren ontstaat daaruit de door-
gangsweerstand van het collectorveld.
■ Het totale debiet van het zonnesysteem resulteert uit het vermenig-
vuldigen van het specifieke debiet met het absorberoppervlak. Uit-
gaande van de benodigde stromingssnelheid tussen 0,4 en
0,7 m/s (zie pagina 142) wordt de buisdimensie bepaald.
■ Na het bepalen van de buisdimensie wordt de doorstroomweerstand
van de buisleiding (in mbar/m) berekend.
■ Externe warmtewisselaars moeten extra worden berekend en
mogen een doorstroomweerstand van 100 mbar niet overschrijden.
Bij interne warmtewisselaars met gladde buis is het drukverlies veel
kleiner en bij zonnesystemen tot 20 m
2
collectoroppervlak kan het
worden genegeerd.
■ De doorstroomweerstand van andere zonnecircuitcomponenten
staat in de technische documentatie en wordt betrokken bij de totale
berekening.
■ Bij de berekening van de doorstroomweerstand moet er rekening
mee worden gehouden dat het warmte-overdrachtsmedium een
andere viscositeit heeft dan zuiver water. De hydraulische eigen-
schappen passen zich aan als de temperatuur van de media hoger
stijgt. Bij lagere temperaturen rond het vriespunt kan de hoge vis-
cositeit van het warmte-overdrachtsmedium ertoe leiden dat het
pompvermogen ongeveer 50% hoger moet zijn dan bij zuiver water.
Vanaf circa 50 °C mediumtemperatuur (regelwerking van zonne-
systemen) is het verschil in viscositeit nog slechts gering.
Doorstroomweerstand van de solaire aanvoer- en retourleiding
Per meter buislengte edelstalen golfbuis DN 16, met betrekking tot
water, komt overeen met Tyfocor LS bij ca. 60°C
3 5 6 10
20 30 40
Debiet
in l/min.
Doorstroomweerstand
3
5
10
20
30
50
70
100
200
mbar
kPa
0,3
0,5
1
2
3
5
7
10
20
Ontwerphandleiding
(vervolg)
140
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
Doorstroomweerstand Vitosol-F, type SV en SH
Met betrekking tot water, komt overeen met Tyfocor LS bij ca. 60 °C
100
50
40
30
1000
500
400
300
200
2000
0,5 1
2 3 4 5
Debiet
in l/(min x collector)
Doorstroomweerstand
mbar
kPa
10
5
4
3
100
50
40
30
20
200
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
141
5819 440 NL
18
Doorstroomweerstand Vitosol 200-T en Vitosol 300-T
Met betrekking tot water, komt overeen met Tyfocor LS bij ca. 60 °C
10
5
4
3
2
100
50
40
30
20
200
70 100
200 300 400 500
150
800
15
25
Debiet in l/h
Doorstroomweerstand
B
A
mbar
kPa
1
0,5
0,4
0,3
0,2
10
5
4
3
2
20
1,5
2,5
60
A B
Vitosol 200-T, type SPE
1,63 m
2
3,26 m
2
Vitosol 200-T, type SP2A en Vitosol 300-
T, type SP3B
1,26/1,51
m
2
3,03 m
2
18.8 Doorloopsnelheid en doorstroomweerstand
Doorloopsnelheid
Om door de buizen van het zonnesysteem de doorstroomweerstand
zo laag mogelijk te houden, mag de doorloopsnelheid in de koperen
buis 1 m/s niet overschrijden. Wij raden u conform VDI 6002-1 door-
loopsnelheden tussen 0,4 en 0,7 m/s aan. Bij deze doorloopsnelheden
wordt een doorstroomweerstand tussen 1 en 2,5 mbar/m buislengte
ingesteld.
Opmerking
Een hogere stroomsnelheid verhoogt de doorstroomweerstand, een
duidelijk lagere verzwaart de ventilatie.
De lucht die aan de collector bijeenkomt, moet naar beneden door de
zonne-aanvoerleiding naar de ontluchter worden geleid. Voor de
installatie van de collectoren raden wij aan de buizen zoals bij een
gebruikelijke CV-installatie op debiet en doorloopsnelheid te dimensi-
oneren (zie de volgende tabel).
Afhankelijk van debiet en buisdimensie ontstaan er verschillende door-
loopsnelheden.
Ontwerphandleiding
(vervolg)
142
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
Debiet
(totale collectoroppervlak)
Stroomsnelheid in m/s
Buisafmetingen
l/h l/min DN10 DN13 DN16 DN20 DN25 DN32 DN40
Afmeting
12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5 35 x 1,5 42 x 1,5
125 2,08 0,44
150 2,50 0,53 0,31
175 2,92 0,62 0,37 0,24
200 3,33 0,70 0,42 0,28 0,18
250 4,17 0,88 0,52 0,35 0,22
300 5,00 1,05 0,63 0,41 0,27
350 5,83 0,73 0,48 0,31 0,11
400 6,67 0,84 0,55 0,35 0,23 0,13 0,09
450 7,50 0,94 0,62 0,40 0,25 0,14 0,10
500 8,33 0,69 0,44 0,28 0,16 0,12
600 10,00 0,83 0,53 0,34 0,19 0,14
700 11,67 0,97 0,62 0,40 0,22 0,16
800 13,33 0,71 0,45 0,25 0,19
900 15,00 0,80 0,51 0,28 0,21
1000 16,67 0,57 0,31 0,23
1500 25,00 0,85 0,47 0,35
2000 33,33 1,13 0,63 0,46
2500 41,67 079 0,58
3000 50,00 0,94 0,70
Aanbevolen buisafmetingen
Doorstroomweerstand van de buisleidingen
Voor water-glycolmengsels bij temperaturen boven 50 °C.
Debiet
(totale collectoroppervlak)
Doorstroomweerstand per m buislengte (inclusief armaturen) in mbar/m
Buisafmetingen
l/h DN10 DN13 DN16 DN20 DN25
Afmeting
12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5
100 4,6/0,46
125 6,8/0,68
150 9,4/0,94
175 12,2/1,22
200 15,4/1,54 4,4/0,44
225 18,4/1,84 5,4/0,54
250 22,6/2,26 6,6/0,66 2,4/0,24
275 26,8/2,68 7,3/0,73 2,8/0,28
300 9,0/0,90 3,4/0,34
325 10,4/1,04 3,8/0,38
350 11,8/1,18 4,4/0,44
375 13,2/1,32 5,0/0,50
400 14,8/1,48 5,6/0,56 2,0/0,20
425 16,4/1,64 6,2/0,62 2,2/0,22
450 18,2/1,82 6,8/0,68 2,4/0,24
475 20,0/2,00 7,4/0,74 2,6/0,26
500 22,0/2,20 8,2/0,82 2,8/028
525 8,8/0,88 3,0/0,30
550 9,6/0,96 3,4/0,34
575 10,4/1,04 3,6/0,36
600 11,6/1,16 3,8/0,38
625 4,2/0,42
650 4,4/0,44
675 4,8/0,48
700 5,0/0,50 1,8/0,18
725 5,4/0,54 1,9/0,19
750 5,8/0,58 2,0/0,20
775 6,0/0,60 2,2/0,22
800 6,4/0,64 2,3/0,23
825 6,8/0,68 2,4/0,24
850 7,2/0,72 2,5/0,25
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
143
5819 440 NL
18
Debiet
(totale collectoroppervlak)
Doorstroomweerstand per m buislengte (inclusief armaturen) in mbar/m
Buisafmetingen
l/h DN10 DN13 DN16 DN20 DN25
Afmeting
12 x 1 15 x 1 18 x 1 22 x 1 28 x 1,5
875 7,6/0,76 2,6/0,26
900 8,0/0,80 2,8/0,28
925 8,4/0,84 2,9/0,29
950 8,8/0,88 3,0/0,30
975 9,2/0,92 3,2/0,32
1000 9,6/0,96 3,4/0,34
Bereik tussen 04 en 0,7 m/s doorloopsnelheid
18.9 Dimensionering van de circulatiepomp
Als debiet en drukverlies van het volledige zonnesysteem bekend zijn,
kan aan de hand van de pompkarakteristieken de pomp worden geko-
zen.
Voor een eenvoudigere montage en keuze van de pompen en veilig-
heidstechnische inrichtingen levert Viessmann de Solar-Divicon en
een afzonderlijke zonnepompstreng. Opbouw en technische gege-
vens zie hoofdstuk ”Installatieaccessoires”.
Opmerking
Solar-Divicon en zonnepompstreng zijn niet geschikt voor direct con-
tact met zwembadwater.
Absorberoppervlak in m
2
Specifiek debiet in l/(h·m
2
)
25 30 35 40 50 60 80
Low-flow-
werking
High-flow-werking
Volumestroom in l/min
2 0,83 1,00 1,17 1,33 1,67 2,00 2,67
3 1,25 1,50 1,75 2,00 2,50 3,00 4,00
4 1,67 2,00 2,33 2,67 3,33 4,00 5,33
5 2,08 2,50 2,92 3,33 4,17 5,00 6,67
6 2,50 3,00 3,50 4,00 5,00 6,00 8,00
7 2,92 3,50 4,08 4,67 5,83 7,00 9,33
8 3,33 4,00 4,67 5,33 6,67 8,00 10,67
9 3,75 4,50 5,25 6,00 7,50 9,00 12,00
10 4,17 5,00 5,83 6,67 8,33 10,00 13,33
12 5,00 6,60 7,00 8,00 10,00 12,00 16,00
14 5,83 7,00 8,17 9,33 11,67 14,00 18,67
16 6,67 8,00 9,33 10,67 13,33 16,00 21,33
18 7,50 9,00 10,50 12,00 15,00 18,00 24,00
20 8,33 10,00 11,67 13,33 16,67 20,00 26,67
25 10,42 12,50 14,58 16,67 20,83 25,00 33,33
30 12,50 15,00 17,50 20,00 25,00 30,00
35 14,58 17,50 20,42 23,33 29,17 35,00
40 16,67 20,00 23,33 26,67 33,33
50 20,83 25,00 29,17 33,33
60 25,00 30,00 35,00
70 29,17 35,00
80 33,33
Gebruik van type PS10 of P10 bij 150 mbar/15 kPa ( 1,5 m) restopvoerhoogte
Gebruik van type PS20 of P20 bij 260 mbar/26 kPa ( 2,6 m) restopvoerhoogte
Opmerking voor installaties met Vitosolic
Pompen met een vermogensopname groter dan 190 W moeten in
combinatie met het zonnesysteem Vitosolic via een extra relais (door
de installateur te voorzien) worden aangesloten.
Ontwerphandleiding
(vervolg)
144
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
18.10 Ontluchting
Aan stoomgevaarlijke hoogtepunten van de installatie of bij dak-CV-
centrales mogen alleen luchtpotten met manuele ontluchters worden
gebruikt die een regelmatige handmatige ontluchting vereisen. Vooral
na het vullen.
Voor een storingsvrije en efficiënte werking van het zonnesysteem
wordt een correcte ontluchting van het zonnecircuit vooropgesteld.
Lucht in het zonnecircuit veroorzaakt geluidsontwikkeling en brengt de
veilige doorstroming van de collectoren of van afzonderlijke collector-
deelvelden in gevaar. Bovendien vindt er een versnelde oxidatie van
organische warmteoverdrachts media (bijvoorbeeld courante meng-
sels van water en glycol) plaats.
Om de lucht uit het zonnecircuit te verwijderen worden ontluchters
gebruikt:
■ Manuele ontluchter
■ Automatische ontluchter
Snelontluchter
Luchtafscheider
Omdat zonnesystemen met warmteoverdrachts media langer moeten
worden ontlucht dan systemen die met water zijn gevuld, raden wij bij
die systemen een automatische ontluchting aan.
Opbouw en technische gegevens van ontluchters, zie hoofd-
stuk ”Installatietoebehoren”.
De ontluchters worden in de stookruimte op een toegankelijke plaats
in de zonne-aanvoerleiding voor de intrede in de warmtewisselaar
geïnstalleerd.
P
A
A
Ontluchter, ingebouwd in Solar-Divicon
Bij de opbouw en de aansluiting van grotere collectorvelden kan het
ontluchtingsgedrag van het systeem met aanvoerleidingen die boven
de collectoren zijn samengevat, worden geoptimaliseerd. Luchtbellen
kunnen zo in afzonderlijke collectoren geen doorstromingsproblemen
in parallel geschakelde deelvelden veroorzaken.
Bij systemen hoger dan 25 m boven de ontluchtingsvoorziening wor-
den luchtbellen die in de collectoren worden gevormd, door de hoge
druktoename opnieuw opgelost. In die gevallen adviseren wij het
gebruik van vacuüm-ontgassingvoorzieningen.
18.11 Veiligheidstechnische uitrusting
Stagnatie in zonnesystemen
Alle veiligheidstechnische inrichtingen van een zonnesysteem moeten
voor het geval van stagnatie gedimensioneerd zijn. Indien bij instraling
op het collectorveld een warmteafname niet meer mogelijk is, wordt
de zonnecircuitpomp uitgeschakeld en gaat het zonnesysteem in stag-
natie. Langere stilstandsperiodes, bijvoorbeeld door defecten of ver-
keerde bediening, kunnen nooit uitgesloten worden. Dat veroorzaakt
een stijging van de temperatuur tot op maximale collectortemperatuur.
Daarbij zijn energiewinst en -verlies gelijk. In de collectoren worden
temperaturen bereikt die het kookpunt van het warmte-overdrachts-
medium overschrijden. Om die reden moeten zonnesystemen volgens
de betreffende regels veilig worden uitgevoerd.
Veilig betekent:
■ Het zonnesysteem mag door stagnatie niet beschadigd worden.
■ Het zonnesysteem mag tijdens de stagnatie geen gevaar beteke-
nen.
■ Het zonnesysteem moet na het beëindigen van de stagnatie
opnieuw zelfstandig in werking treden.
■ Collectoren en buisleidingen moeten voor de bij stagnatie te ver-
wachten temperaturen gedimensioneerd zijn.
Met betrekking tot het stagnatiegedrag is een lage installatiedruk gun-
stig: 1 bar overdruk (bij het vullen en een temperatuur van het warmte-
overdrachtsmedium van circa 20 °C) aan de collector is voldoende.
Een beslissende grootte bij het ontwerp van drukbehoud en veilig-
heidsinrichtingen is het stoomproductievermogen (DPL). Dat geeft
het vermogen van het collectorveld aan dat bij stagnatie in de vorm
van stoom aan de buisleidingen wordt afgegeven. Het maximum
stoomproductievermogen wordt door het aftapgedrag van de collec-
toren en het veld beïnvloed. Afhankelijk van het collectortype en van
de hydraulische integratie moet van verschillende stoomproductiever-
mogens worden uitgegaan (zie volgende afbeelding).
A B
A
Vlakke plaatcollector zonder vloeistofzak
DPL = 60 W/m
2
B
Vlakke plaatcollector met vloeistofzak
DPL = 100 W/m
2
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
145
5819 440 NL
18
Opmerking
Bij vacuüm-buiscollectoren volgens het heatpipe-principe kan onaf-
hankelijk van de montageplaats van een stoomproductievermogen
van 100 W/m
2
worden uitgegaan.
De in het stagnatiebereik onder stoom staande lengte van de buislei-
ding (stoomreikwijdte) wordt berekend uit het evenwicht tussen stoom-
productievermogen van het collectorveld en de warmteverliezen van
de buisleiding. Voor het vermogensverlies van met courant materiaal
voor 100% geïsoleerde koperen zonnecircuitbuizen worden de vol-
gende waarden uit de praktijk aangenomen:
Afmeting Warmteverlies in W/m
12 x 1/15 x 1/18 x 1 25
22 x 1/28 x 1,5 30
■ Stoomreikwijdte kleiner dan de lengtes van de buisleidingen in het
zonnecircuit (aanvoer en retour) tussen collector en expansievat:
de stoom kan in geval van stagnatie het expansievat niet bereiken.
Voor de dimensionering van het expansievat moet met het verdron-
gen debiet (collectorveld en stoomgevulde buisleiding) rekening
worden gehouden.
■ Stoomreikwijdte groter dan de lengtes van de buisleidingen in het
zonnecircuit (aanvoer en retour) tussen collector en expansievat:
voorzien van een koeltraject (koellichaam) om de membranen van
het expansievat tegen thermische overbelasting te beschermen (zie
volgende afbeeldingen). In dit koeltraject condenseert de stoom
opnieuw, zodat het gecondenseerde warmteoverdrachts medium
een temperatuur onder 70 °C bereikt.
Expansievat en koeler in de retour Expansievat en koeler in de aanvoer
De stoom kan zich in de aanvoer en in de retour uitbreiden.
P
B
C
D
E
A
De stoom kan zich alleen in de aanvoer uitbreiden.
P
E
D
B
C
A
A
Collector
B
Veiligheidsklep
C
Solar-Divicon
D
Koeler
E
Expansievat
Het benodigde restkoelvermogen wordt bepaald uit het verschil tussen
het stoomproductievermogen van het collectorveld en het warmtever-
lies van de buisleidingen tot aan het aansluitpunt van het expansievat
en het koellichaam.
Opmerking
Voor de berekening van het restkoelvermogen en de dimensionering
van het koellichaam staat op www.viessmann.com het pro-
gramma ”SOLSEC” ter beschikking.
Het programma biedt drie voorstellen aan:
■ een voldoende lange, niet-geïsoleerde buisleiding in de aftakking
naar het expansievat
■ een voldoende groot voorschakelvat, met betrekking tot het koel-
vermogen
■ een correct gedimensioneerde stagnatiekoeler
Voor het koellichaam worden courante radiatoren aangenomen met
een vermogen van ongeveer 115 K. Ter verduidelijking is in het pro-
gramma het vermogen bij 75/65 °C aangegeven.
Opmerking
Viessmann stagnatiekoelers (zie pagina 101) hebben omwille van de
te verwachten hoge temperaturen aan het oppervlak als aanrakings-
bescherming een niet doorstroomde plaat. Bij het gebruik van cou-
rante radiatoren moet een aanrakingsbescherming worden voorzien
en de aansluitingen moeten diffusiedicht worden uitgevoerd. Alle com-
ponenten moeten tegen temperaturen tot 180 °C bestand zijn.
Technische gegevens
Vermogen bij 75/65 °C in W Koelvermogen bij stagnatie in W Vloeistofinhoud in l
Stagnatiekoeler
Type 21 482 964 1
Type 33 835 1668 2
Voorschakelvat 450 12
Ontwerphandleiding
(vervolg)
146
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
Expansievat
Opbouw, werkwijze en technische gegevens van het expansievat zie
hoofdstuk ”Installatieaccessoires”.
Na het bepalen van de stoomreikwijdte en rekening houdend met
eventuele koellichamen kan het expansievat berekend worden.
Het benodigde debiet wordt door de volgende factoren bepaald:
■ uitzetting van het warmteoverdrachts medium in vloeibare toestand
■ vloeistofbak
■ verwacht stoomdebiet rekening houdend met de statische hoogte
van de installatie
■ Voordruk
V
mag
= (V
kol
+ V
sbuis
+ V
e
+ V
fv
)·Df
V
mag
Nom. volume van het expansievat in liter
V
col
Vloeistofinhoud van de collectoren in liter
V
sbuis
Inhoud van de met stoom bewogen buisleidingen in liter
(bepaald uit de stoomreikwijdte en de buisleidinginhoud per m
buislengte)
V
e
Debiettoename van het warmteoverdrachts medium in vloei-
bare toestand in liter
V
e
= V
a
· β
V
i
Installatiedebiet (inhoud van de collectoren, van de warm-
tewisselaar en van de buisleidingen)
β Uitzettingscoëfficiënt
β = 0,13 voor het Viessmann warmtedragermedium van
−20 tot 120 °C
V
vb
Vloeistofbak in het expansievat in liter
(4% van het installatievolume, minimaal 3 l)
Df Drukfactor
(p
e
+ 1) : (p
e
− p
o
)
p
e
maximaal installatiedruk aan de veiligheidsklep in bar
(90% van de aanspreekdruk van de veiligheidsklep)
p
o
voordruk van de installatie
p
o
= 1 bar + 0,1 bar/m statische hoogte
Voor het bepalen van het installatie- en stoomdebiet in de buisleidingen moet met de inhoud per m buis rekening worden gehouden.
Vitotrans 200, type WTT Bestelnummer 3003 453 3003 454 3003 455 3003 456 3003 457 3003 458 3003 459
Inhoud l 4 9 13 16 34 43 61
Koperen buis Afm. 12 × 1 15 × 1 18 × 1 22 × 1 28 × 1,5 35 × 1,5 42 x 1,5
DN10 DN13 DN16 DN20 DN25 DN32 DN40
Inhoud l/m buis 0,079 0,133 0,201 0,314 0,491 0,804 1,195
Ribbelbuizenvan roest-
vast staal
Afm. DN 16
Inhoud l/m buis 0,25
Vloeistofinhouden van volgende componenten zie overeenkomstig
hoofdstuk ”Technische gegevens”:
■ collectoren
■ Solar-Divicon en zonnepompstreng
■ Warmwaterboiler en verwarmingswaterbuffer
Keuze van het expansievat
De gegevens in de volgende tabellen zijn richtwaarden. De waarden
maken een snelle inschatting voor planning en calculatie mogelijk. Een
rekenkundige controle is nodig. De keuze heeft betrekking tot een
systeemhydraulica met vloeistofzak (zie pagina 145) en tot het gebruik
van een 6-bar-veiligheidsklep.
Opmerking
De grootte van het expansievat moet door de installateur gecontro-
leerd worden.
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
147
5819 440 NL
18
Vitosol-F, type SV
Absorberoppervlak in
m
2
Statische hoogte
in m
Inhoud van de instal-
latie in l
Aanbev. inhoud van het ex-
pansievat in liter
Aanbev. Koeler
(zie pagina 101)
2,3 5 22,3 18
10 25,7 25
15 29,2
4,6 5 24,7 25 2 m niet-geïsoleerde buis
10 27,6
15 31,0
6,9 5 28,5 40 Type 21
10 29,6 0,6 m niet-geïsoleerde buis
15 32,9
9,2 5 30,3 40 Type 21
10 33,8
15 34,7
11,5 5 32,2 40 Type 21
10 35,6 50
15 39,1
13,8 5 34,0 40
10 37,4 50
15 40,9 80
16,1 5 35,8 50
10 39,3
15 42,7 80
18,4 5 37,7 50
10 41,1 80
15 44,6
Vitosol-F, type SH
Absorberoppervlak in
m
2
Statische hoogte
in m
Inhoud van de instal-
latie in l
Aanbev. inhoud van het ex-
pansievat in liter
Aanbev. Koeler
(zie pagina 101)
2,3 5 22,9 18
10 26,4 25
15 29,8
4,6 5 26,0 40 2 m niet-geïsoleerde buis
10 28,9
15 32,3
6,9 5 30,5 40 Type 21
10 31,5 0,6 m niet-geïsoleerde buis
15 34,8 50
9,2 5 32,9 40 Type 21
10 36,4
15 37,3 50
11,5 5 35,4 50 Type 21
10 38,9
15 42,3 80
13,8 5 37,9 50
10 41,3 80
15 44,8
16,1 5 40,4 50
10 43,8 80
15 47,3
18,4 5 42,9 80
10 46,3
15 49,8
Ontwerphandleiding
(vervolg)
148
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
Vitosol-T
Absorberoppervlak
in m
2
Statische hoog-
te in m
Inhoud van de instal-
latie in l
Aanbev. inhoud van het ex-
pansievat in liter
Aanbev. Koeler
(zie pagina 101)
1,51 5 21,7 18
10 25,1
15 28,6 18
3,03 5 22,3 18
10 25,7 25
15 29,2
4,54 5 23,3 25 1,5 m niet-geïsoleerde buis
10 23,6
15 29,8 40
6,06 5 26,6 25 Type 21
10 27,5 40
15 31,0
7,57 5 27,8 40 Type 21
10 31,3
15 32,2 50
9,09 5 28,4 40 Type 21
10 31,9
15 32,8 50
10,60 5 29,0 40 Type 21
10 32,5 50
15 33,8 80 1,2 m niet-geïsoleerde buis
12,12 5 30,2 40 Type 21
10 33,7 50
15 37,1 80
15,15 5 32,0 40
10 35,5 50
15 37,2 80
Veiligheidsklep
Via de veiligheidsklep wordt het warmte-overdrachtsmedium uit het
zonnesysteem afgetapt, indien de maximaal toegelaten installatiedruk
(6 bar) wordt overschreden. Aanspreekdruk van de veiligheidsklep is
conform DIN 3320 de maximale druk van de installatie +10%.
De veiligheidsklep moet conform EN 12975 en 12977 gedimensio-
neerd zijn, op het vermogen van de collectoren afgestemd zijn en
daarvan het maximumvermogen van 900 W/m
2
kunnen afleiden.
Absorberoppervlak in m
2
Klepgrootte (grootte van de ingangs-
diameter) DN
40 15
80 20
160 25
De afblaas- en afloopleidingen moeten in een open bak uitmonden die
minstens de gehele inhoud van de collectoren kan bevatten.
Er mogen alleen veiligheidskleppen gebruikt worden die voor maxi-
maal 6 bar en 120 °C gedimensioneerd zijn en de kenletter ”S” (solar)
in het onderdeelkenmerk hebben.
Opmerking
De Solar-Divicon heeft een veiligheidsklep voor max. 6 bar en
120 °C.
Veiligheidstemperatuurbegrenzer
De zonneregelingen Vitosolic 100 en 200 hebben een elektronische
temperatuurbegrenzing.
Een veiligheidstemperatuurbegrenzer in de boiler is nodig als per m
2
absorberoppervlak minder dan 40 liter boilervolume beschikbaar is.
Daarmee worden temperaturen van meer dan 95 °C in de boiler zeker
vermeden.
Voorbeeld:
3 vlakke plaatcollectoren Vitosol-F, 7 m
2
absorberoppervlak
Warmwaterboiler met 300 liter inhoud
300 : 7 = 42,8 l/m
2
,
d.w.z. er is geen veiligheidstemperatuurbegrenzer nodig.
18.12 Extra functie voor de tapwaterverwarming
Volgens DVGW W 551 moet de gehele waterinhoud in grote installa-
ties op minimaal 60 °C worden gehouden en moeten de tapwater-
voorverwarmtrappen dagelijks eenmaal op 60 °C worden opge-
warmd.
■ Installaties met een boilerinhoud groter dan 400 liter, inclusief tap-
water-voorverwarmtrappen
■ Installaties met een leidinginhoud van meer dan
3 liter van de warmwaterboiler tot het aftappunt
Wij adviseren in de late middaguren te verwarmen. Daarmee kan wor-
den gegarandeerd dat het onderste boilerbereik of de voorverwarm-
trap door de verwachte aftap ('s avonds en de volgende morgen) weer
koud zijn en zo weer door zonne-energie kunnen worden opge-
warmd.
Opmerking
In een- en meergezinswoningen adviseren wij deze stookwijze, maar
deze is niet absoluut verplicht.
Ontwerphandleiding
(vervolg)
VITOSOL
VIESMANN
149
5819 440 NL
18
18.13 Integratie van de circulatie en thermostatische mengautomaat
Voor de correcte werking van het zonnesysteem is het belangrijk dat
in de warmwaterboiler bereiken met koud water voor de opname van
zonne-energie klaar staan. Die bereiken mogen in geen geval door de
circulatieretour worden bereikt. Daarom moet de circulatieaansluiting
in de warmwaterboiler worden gebruikt (zie volgende afbeelding).
Warm water met temperaturen boven 60 °C veroorzaakt brandwon-
den. Om de temperatuur op 60°C te begrenzen moet een menginrich-
ting, bijv. een thermostatische mengautomaat (zie pagina 102) worden
ingebouwd. Bij het overschrijden van de ingestelde maximumtempe-
ratuur voegt de automaat bij het aftappen koud water aan het warme
water toe.
Indien de thermostatische mengautomaat in combinatie met een cir-
culatieleiding wordt gebruikt, is er tussen circulatie-intrede aan de
warmwaterboiler en koudwaterintrede aan de mengautomaat een
bypass-leiding nodig. Om storingen in de circulatie te voorkomen moe-
ten terugslagkleppen worden ingebouwd (zie volgende afbeelding).
A
C
C
B
C
D
E
F
A
Circulatiepomp
B
Thermostatische mengautomaat
C
Terugslagklep
D
Circulatieretour in de zomer
Benodigde leiding ter vermijding van een te hoge temperatuur in
de zomer.
E
Circulatieretour in de winter
Aanvoertemperatuur max. 60 °C.
F
Toevoer naar de thermostatische mengautomaat
Een zo kort mogelijke leiding omdat de leiding in de winter niet
doorstroomd wordt.
18.14 Gebruik conform het doel van de installatie
Het apparaat mag conform het doel enkel geïnstalleerd en gebruikt
worden in gesloten systemen volgens EN 12828 / DIN 1988 resp.
solarinstallaties volgens EN 12977, rekening houdend met de bijbe-
horende montage-, service- en bedieningshandleidingen. Warmwa-
terboilers zijn uitsluitend voorzien voor de bevoorrading en verwar-
ming van water met tapwaterkwaliteit, verwarmingswaterbuffers uit-
sluitend voor vulwater in tapwaterkwaliteit. Zonnecollectoren mogen
enkel gebruikt worden met warmteoverdrachts media die door de
fabrikant worden vrijgegeven.
Gebruik volgens de voorschriften houdt in dat een stationaire installa-
tie in combinatie met installatiespecifieke en toegelaten componenten
werd uitgevoerd.
Gebruik in bedrijven of industrie voor andere doeleinden dan voor
gebouwverwarming of tapwaterverwarming, geldt als strijdig met de
voorschriften.
De fabrikant kan dergelijk gebruik eventueel vrijgeven.
Verkeerd gebruik van het toestel resp. ondeskundige bediening (bijv.
wanneer de gebruiker het toestel opent) is verboden en leidt tot aan-
sprakelijkheidsuitsluiting.
Van verkeerd gebruik is eveneens sprake wanneer de voorziene fun-
ctie van componenten van het systeem gewijzigd wordt (bijv. door
directe tapwaterverwarming in de collector).
De wettelijke bepalingen, in het bijzonder inzake hygiëne van tapwa-
ter, moeten nageleefd worden.
Ontwerphandleiding
(vervolg)
150
VIESMANN
VITOSOL
18
5819 440 NL
19.1 Subsidieprogramma's, vergunning en verzekering
Thermische zonnesystemen vormen een belangrijk onderdeel van het
sparen van ressources en van milieubescherming. Samen met
moderne Viessmann CV-installatie vormen ze een optimale en toe-
komstgerichte systeemoplossing voor tapwater- en zwembadwater-
opwarming, ondersteuning van kamerverwarming en andere toepas-
singen met lage temperaturen. Daarom worden thermische zonne-
systemen door de overheid gestimuleerd.
Aanvragen en voorwaarden voor subsidies zijn verkrijgbaar bij het
Duitse Bundesamt für Wirtschaft und Ausfuhrkontrolle (www.bafa.de).
Zonnesystemen worden ook door bepaalde deelstaten en gemeentes
gesubsidieerd. Informatie daarover krijgt u in onze verkoopkantoren.
Informatie over actuele subsidieprogramma's vindt u ook
onder ”www.viessmann.nl” respectievelijk www.viessmann.be.
De Viessmann collectoren voldoen aan de eisen van het milieula-
bel ”Blauer Engel” volgens RAL UZ 73. De goedkeuring van zonne-
systemen is niet uniform geregeld. Of zonnesystemen gemeld moeten
worden en of er een vergunning voor moet worden aangevraagd, kunt
u bij de gemeente vragen.
Viessmann zonnecollectoren zijn volgens DIN EN 12975-2 op slag-
vastheid, onder andere tegen hagel, getest. Toch adviseren wij als
beveiliging tegen buitengewoon heftige natuurverschijnselen de col-
lectoren in de opstalverzekering op te nemen. Onze garantie dekt der-
gelijke schade niet.
19.2 Verklarende woordenlijst
Absorber
Toestel dat deel uitmaakt van een zonnecollector en dat dient om
stralingsenergie te absorberen en deze als warmte af te geven aan
een vloeistof
Absorptie
Opname van straling
Stralingsintensiteit
Het vermogen van de straling die een oppervlakte-eenheid treft, uit-
gedrukt in W/m
2
Emissie
Het uitzenden (uitstralen) van straling, zoals licht of deeltjes
Vacuüm pompen
Het wegzuigen van lucht uit een reservoir. Hierdoor daalt de luchtdruk
en ontstaat een vacuüm
Stoomproductievermogen (DPL)
Vermogen van het collectorveld in W/m
2
dat bij stagnatie in de vorm
van stoom aan de buisleidingen wordt afgegeven. Het maximale
stoomproductievermogen wordt door het aftapgedrag van de collec-
toren en het collectorveld beïnvloed (zie pagina 145).
Stoomreikwijdte (DR)
Lengte van de buisleiding die bij stagnatie met stoom wordt geladen.
De maximale stoomreikwijdte is afhankelijk van het vermogensverlies
van de buisleiding (isolatie). Gebruikelijke gegevens hebben betrek-
king tot 100% isolatiedikte.
Heatpipe (warmtepijp)
Gesloten, capillairvormig reservoir dat een kleine hoeveelheid van een
licht vluchtige vloeistof bevat
Condensor
Toestel waarin damp wordt neergeslagen als vloeistof
Convectie
Warmteoverdracht door stroming van een medium. Convectie veroor-
zaakt energieverlies als gevolg van een temperatuurverschil, bijvoor-
beeld tussen het glas van de collector en de hete absorber
Standaard dakhelling
De standaard dakhelling is de dakhellingsgrens waarbij een dakhelling
voldoende beveiligt tegen regen.
De hier aangegeven waarden komen overeen met de regels van het
dakdekkersvak. Afwijkende informatie van de fabrikant moet in acht
worden genomen.
Selectief oppervlak
Om de doeltreffendheid van de absorber te verhogen, is deze voorzien
van een speciale coating. Dankzij deze speciaal aangebrachte coating
wordt de absorptie zeer hoog gehouden voor het invallende zonne-
lichtspectrum (circa 94%). De emissie van langegolf-warmtestralen
wordt daarbij grotendeels vermeden. De speciale coating van zwarte
chroom is uitermate duurzaam.
Stralingsenergie
Hoeveelheid energie die wordt overgedragen door straling
Strooien
Wisselwerking van straling met materie waarbij de richting van de
straling verandert; totale energie en golflengte blijven behouden.
Vacuüm
Luchtledige ruimte
Warmte-overdrachtsmedium
Vloeistof die de nuttige warmte in de absorber van de collector over-
neemt en naar een verbruiker (warmtewisselaar) voert
Rendement
Het rendement van een zonnecollector is de verhouding van afge-
voerd vermogen van de collector tot toegevoerd vermogen. Beïnvloe-
dende grootheden zijn onder andere omgevings- en absorbertempe-
ratuur.
Bijlage
VITOSOL
VIESMANN
151
5819 440 NL
19
A
Aanduidingen van oppervlakken........................................................7
Aardleiding.....................................................................................103
Absorberoppervlak.............................................................................7
Afstand tot dakrand........................................................................103
Apertuuroppervlak..............................................................................7
B
Behoefte aan dakoppervlak — Dakintegratie.................................120
Behoefte aan dakoppervlak — opdak............................................105
Bescherming tegen brandwonden.................................................150
Bliksembescherming van het zonnesysteem.................................103
Bruto-oppervlak..................................................................................7
C
Circulatiepomp...............................................................................144
Collectorbevestiging.......................................................................105
Collectoroppervlakken........................................................................7
Collectorprogramma...........................................................................6
Collectorrendement............................................................................7
Collectorrijafstand..........................................................................121
Collectortemperatuursensor.............................................................51
D
Dakintegratie
■ met afdekframe ..........................................................................118
■ met afdekframe en zijbekleding .................................................118
Debiet.............................................................................................135
Dimensionering..............................................................................131
Dimensionering van de circulatiepomp..........................................144
Doorgangsweerstand.....................................................................140
Doorloopsnelheid...........................................................................142
Doorstroomweerstand van de buisleidingen..................................143
E
Expansievat............................................................................146, 147
■ Opbouw, functie, technische gegevens......................................100
Extra functie voor de tapwaterverwarming.....................................149
G
Gebruik conform het doel van de installatie...................................150
H
Hydraulische aansluitingen............................................................135
I
Inclinatie van het ontvangstoppervlak..............................................10
Installatieaccessoires.......................................................................94
Installatievoorbeelden....................................................................135
K
Kamerverwarming..........................................................................132
Kengroottes van collectoren...............................................................7
koeltraject.......................................................................................146
L
Leveringsomvang
■ Vitosolic 100.................................................................................39
■ Vitosolic 200.................................................................................40
M
Montage aan de gevel....................................................................129
Montageaanwijzingen
■ Buisleidingen...............................................................................103
Montage-instructies
■ Warmte-isolatie...........................................................................104
■ Zonneleidingen...........................................................................104
Montage op platte daken
■ op staanders...............................................................................121
Montage voor platte daken
■ liggend........................................................................................128
O
Ondersteuning van de kamerverwarming......................................132
Ontluchting.....................................................................................145
Opdakmontage
■ met dakhaken.............................................................................114
■ met spantanker...................................................................107, 111
Optische rendement...........................................................................7
Overschaduwing van het ontvangstoppervlak.................................11
R
Rendementkarakteristieken...............................................................7
Richting van het ontvangstoppervlak...............................................10
S
Sneeuwlastzones...........................................................................102
Solar-Divicon....................................................................................94
Solarregelingsmodule
■ Technische gegevens...................................................................37
Staanders op een schuin dak.........................................................111
Stagnatie........................................................................................145
Stilstandtemperatuur..........................................................................9
Stoomproductievermogen..........................................................9, 145
Stoomreikwijdte..............................................................................146
Subsidieprogramma's....................................................................151
T
Tapwateropwarming.......................................................................131
Technische bouwbepalingen voor montage aan gevels................106
Technische gegevens
■ solarregelingsmodule....................................................................37
■ Vitosolic 100..................................................................................38
■ Vitosolic 200............................................................................39, 40
Thermostatische mengautomaat....................................................150
Toestand bij levering
■ Zonneregelingsmodule.................................................................38
V
Veiligheidsklep...............................................................................149
Veiligheidstechnische uitrusting.....................................................145
Veiligheidstemperatuurbegrenzer..................................................149
Vergunning.....................................................................................151
Verzekering....................................................................................151
Viessmann-collectorprogramma........................................................6
Vitosolic 100
■ Leveringsomvang..........................................................................39
■ Technische gegevens...................................................................38
Vitosolic 200
■ Leveringsomvang..........................................................................40
■ Technische gegevens.............................................................39, 40
Vloeistofinhouden...........................................................................147
W
Warmtecapaciteit...............................................................................9
Warmteverliesbijwaarden...................................................................7
Warmtewisselaar............................................................................134
Warmwaterbehoefte.......................................................................131
Warmwaterboiler..............................................................................55
Werkingswijzen van een zonnesysteem
■ High-flow-werking.......................................................................135
■ Low-flow-werking........................................................................135
■ Matched-flow-werking.................................................................135
Windlastzones................................................................................102
Index
152
VIESMANN
VITOSOL
5819 440 NL
Z
Zonnedekkingspercentage...............................................................10
Zonnepompstreng............................................................................94
Zonneregelingen........................................................................36, 38
Zonneregelingsmodule
■ Toestand bij levering.....................................................................38
Zonnewarmtewisselaarset...............................................................67
Zwembadwateropwarming
■ openluchtbaden..........................................................................134
■ Overdekte baden........................................................................134
Index
VITOSOL
VIESMANN
153
5819 440 NL
154
VIESMANN
VITOSOL
VITOSOL
VIESMANN
155
5819 440 NL
156
VIESMANN
VITOSOL
5819 440 NL
Technische wijzigingen voorbehouden.
Viessmann Nederland B.V.
Postbus 322
2900 AH Capelle a/d IJssel
Tel. : 010-458 44 44
Fax : 010-458 70 72
e-mail : info-nl@viessmann.com
www.viessmann.com
1

Hulp nodig? Stel uw vraag in het forum

Spelregels

Misbruik melden

Gebruikershandleiding.com neemt misbruik van zijn services uitermate serieus. U kunt hieronder aangeven waarom deze vraag ongepast is. Wij controleren de vraag en zonodig wordt deze verwijderd.

Product:

Bijvoorbeeld antisemitische inhoud, racistische inhoud, of materiaal dat gewelddadige fysieke handelingen tot gevolg kan hebben.

Bijvoorbeeld een creditcardnummer, een persoonlijk identificatienummer, of een geheim adres. E-mailadressen en volledige namen worden niet als privégegevens beschouwd.

Spelregels forum

Om tot zinvolle vragen te komen hanteren wij de volgende spelregels:

Belangrijk! Als er een antwoord wordt gegeven op uw vraag, dan is het voor de gever van het antwoord nuttig om te weten als u er wel (of niet) mee geholpen bent! Wij vragen u dus ook te reageren op een antwoord.

Belangrijk! Antwoorden worden ook per e-mail naar abonnees gestuurd. Laat uw emailadres achter op deze site, zodat u op de hoogte blijft. U krijgt dan ook andere vragen en antwoorden te zien.

Abonneren

Abonneer u voor het ontvangen van emails voor uw Viessmann VITOSOL-T bij:


U ontvangt een email met instructies om u voor één of beide opties in te schrijven.


Ontvang uw handleiding per email

Vul uw emailadres in en ontvang de handleiding van Viessmann VITOSOL-T in de taal/talen: Nederlands als bijlage per email.

De handleiding is 7,4 mb groot.

 

U ontvangt de handleiding per email binnen enkele minuten. Als u geen email heeft ontvangen, dan heeft u waarschijnlijk een verkeerd emailadres ingevuld of is uw mailbox te vol. Daarnaast kan het zijn dat uw internetprovider een maximum heeft aan de grootte per email. Omdat hier een handleiding wordt meegestuurd, kan het voorkomen dat de email groter is dan toegestaan bij uw provider.

Stel vragen via chat aan uw handleiding

Stel uw vraag over deze PDF

Andere handleiding(en) van Viessmann VITOSOL-T

Viessmann VITOSOL-T Installatiehandleiding - Nederlands - 76 pagina's

Viessmann VITOSOL-T Gebruiksaanwijzing - Nederlands - 8 pagina's


Uw handleiding is per email verstuurd. Controleer uw email

Als u niet binnen een kwartier uw email met handleiding ontvangen heeft, kan het zijn dat u een verkeerd emailadres heeft ingevuld of dat uw emailprovider een maximum grootte per email heeft ingesteld die kleiner is dan de grootte van de handleiding.

Er is een email naar u verstuurd om uw inschrijving definitief te maken.

Controleer uw email en volg de aanwijzingen op om uw inschrijving definitief te maken

U heeft geen emailadres opgegeven

Als u de handleiding per email wilt ontvangen, vul dan een geldig emailadres in.

Uw vraag is op deze pagina toegevoegd

Wilt u een email ontvangen bij een antwoord en/of nieuwe vragen? Vul dan hier uw emailadres in.



Info