266435

Pinnacle studio plus 10 titanium edition f Handleiding

302
Verklein
Vergroot
Pagina terug
1/323
Pagina verder
Pinnacle Studio 10 Plus
Inclusief Studio SE, Studio en Studio Plus
Eenvoudige, KRACHTIGERE,
CREATIEVERE videobewerking
Handleiding
41006208
ii Pinnacle Studio 10 Plus
Woord van dank: Mike Iampietro, William Chien, Richard Edgley, Ivan
Maltz, Keith Thomson, Jörg Weselmann, Chris Zamara.
Documentatie: Nick Sullivan
Copyright © 1996-2006 Pinnacle Systems, Inc. en haar licentiegevers. Alle
rechten voorbehouden. U verklaart geen merksymbolen of mededelingen
over eigendomsbeperkingen te verwijderen van producten of handleidingen
van Pinnacle Systems. Pinnacle Systems, Pinnacle Studio Plus, TitleDeko,
RTFx en VST zijn geregistreerde handelsmerken en/of handelsmerken van
Pinnacle Systems, Inc. en haar dochterondernemingen in de Verenigde
Staten en ander landen.
Geproduceerd onder licentie van Dolby Laboratories. © 1992-2006 Dolby
Laboratories. Alle rechten voorbehouden. Dolby is een handelsmerk van
Dolby Laboratories. mpegable DS 2.2 © 2006 Dicas Digital Image Coding
GmbH. Pentium, Centrino, het Intel Centrino-logo en het Intel Inside-logo
zijn handelsmerken of handelsmerken van Intel Corporation of haar
dochterondernemingen in de Verenigde Staten en ander landen. QDesign
MPEG-1 Layer 2 Fast Encoder/Decoder © 1996-2006 QDesign
Corporation. QuickTime en het QuickTime-logo zijn handelsmerken die
onder licentie worden gebruikt. Het QuickTime-logo is geregistreerd in de
Verenigde Staten en andere landen. De RealProducer is inbegrepen onder
licentie van RealNetworks, Inc. Real Producer versie 8.0. copyright 1995-
2006, RealNetworks, Inc. “RealProducer", “RealVideo,” “RealServer,” en
“Real”-logo zijn zijn handelsmerken of handelsmerken van RealNetworks,
Inc. Alle rechten voorbehouden. SmartSound is een geregistreerd
handelsmerk van SmartSound Inc.
Windows Media is een handelsmerk van Microsoft Corporation. Alle
andere merknamen zijn het eigendom van hun respectievelijke eigenaren.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of
op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen,
of enige andere manier, zonder voorafgaande geschreven toestemming van
Pinnacle Systems, Inc.
Pinnacle Systems, Inc.
280 North Bernardo Avenue
Mountain View, CA 94943
USA
Printed in Germany
Inhoudsopgave iii
Inhoudsopgave
VOORDAT U BEGINT ..................................................................... XI
Apparatuureisen......................................................................................xi
Afkortingen en conventies....................................................................xiii
On-line help..........................................................................................xiv
HOOFDSTUK 1: STUDIO GEBRUIKEN.......................................... 1
Ongedaan maken, Opnieuw, Help, Ondersteuning en Premium ............. 3
Setup-opties .............................................................................................4
Modus Bewerken ........................................................................................ 4
De Player ................................................................................................. 5
Afspeelknoppen.......................................................................................7
Nog meer onderwerpen over bewerken................................................. 10
Studio uitbreiden ................................................................................... 10
HOOFDSTUK 2: VIDEO OPNEMEN.............................................. 15
Interface van de modus Opnemen .......................................................... 16
De voortgangsmeter............................................................................... 18
De camcorderbediening.........................................................................19
Het opnameproces.................................................................................... 20
Opnamehardware................................................................................... 21
Stap-voor-stap opnemen ........................................................................22
Scèneherkenning.................................................................................... 24
Digitaal opnemen......................................................................................25
Audio- en videoniveaus – digitaal ......................................................... 26
iv Pinnacle Studio 10 Plus
Analoog opnemen ..................................................................................... 27
Opties opnamekwaliteit ......................................................................... 27
Audio- en videoniveaus – analoog ........................................................27
Video importeren van DVD.....................................................................29
HOOFDSTUK 3: HET ALBUM ....................................................... 31
Het gedeelte Videoscènes ......................................................................... 34
Een opgenomen videobestand openen...................................................35
Opgenomen video bekijken ...................................................................38
Scènes en bestanden selecteren .............................................................39
Scène en bestandsinformatie weergeven ...............................................40
Commentaarweergave ...........................................................................40
Scènes combineren en onderverdelen....................................................42
Scènes opnieuw herkennen....................................................................44
Het gedeelte Overgangen .........................................................................44
Het gedeelte Titels .................................................................................... 46
Het gedeelte Stilstaande beelden ............................................................. 47
Het gedeelte Schijfmenu’s........................................................................48
Het gedeelte Geluidseffecten.................................................................... 49
Het gedeelte Muziek .................................................................................50
HOOFDSTUK 4: HET VENSTER FILM.......................................... 51
Weergaven van het Filmvenster..............................................................54
Storyboard-weergave.............................................................................54
Tijdlijnweergave....................................................................................55
Tekstweergave.......................................................................................58
De gereedschapskisten ............................................................................. 58
De videogereedschapskist...................................................................... 60
De audiogereedschapskist...................................................................... 61
Inhoudsopgave v
HOOFDSTUK 5: VIDEOCLIPS....................................................... 63
Basishandelingen voor videoclips............................................................ 64
Videoclips aan uw film toevoegen ........................................................64
Werken met meerdere opnamebestanden ..............................................65
Het projectformaat voor video...............................................................66
Interfacekenmerken ...............................................................................68
Videoclips trimmen ..................................................................................69
Trimmen op de tijdlijn met handvatten..................................................70
Tips voor het trimmen van clips ............................................................73
Trimmen met het gereedschap Clipeigenschappen................................74
Getrimde clips terugzetten.....................................................................76
Clips splitsen en combineren ...................................................................76
Geavanceerde Tijdlijn-bewerking ..........................................................77
Invoegbewerking ................................................................................... 79
Splitsbewerking ..................................................................................... 81
Video-effecten gebruiken......................................................................... 85
Werken met de effectenlijst................................................................... 86
Effectparameters wijzigen ..................................................................... 88
Keyframing............................................................................................ 90
Keyframing gebruiken...........................................................................92
Voorbeeld bekijken en berekenen .........................................................95
Bibliotheek met video-effecten ................................................................ 96
Standaardeffecten..................................................................................... 97
Automatische kleurcorrectie..................................................................98
Ruisonderdrukking ................................................................................98
Stabiliseren ............................................................................................99
Snelheid .................................................................................................99
Plus effecten ............................................................................................ 100
Vervagen .............................................................................................100
Embosseleren....................................................................................... 101
Oude film............................................................................................. 101
Verzachten...........................................................................................102
Bevlekt glas .........................................................................................102
Luma Key ............................................................................................102
vi Pinnacle Studio 10 Plus
2D Editor ............................................................................................. 103
Aardbeving .......................................................................................... 103
Stralenkrans .........................................................................................103
Vergroten.............................................................................................104
Bewegingsvervaging ...........................................................................104
Waterdruppel .......................................................................................104
Watergolf.............................................................................................105
Zwart-wit .............................................................................................105
Kleurcorrectie ......................................................................................105
Inverteren............................................................................................. 106
Belichting ............................................................................................ 106
Poster ................................................................................................... 106
RGB-kleurbalans ................................................................................. 107
Sepia .................................................................................................... 107
Witbalans.............................................................................................107
Het muziekvideogereedschap SmartMovie ..........................................108
HOOFDSTUK 6: BEWERKEN VAN TWEE SPOREN IN
STUDIO PLUS .............................................................................. 111
Kennismaken met het spoor overlay.................................................... 111
A/B-bewerkingen ................................................................................113
Het gereedschap Beeld-in-beeld ..........................................................114
Het gereedschap Kleurwaarde-instelling............................................. 119
Kleuren selecteren ...............................................................................125
HOOFDSTUK 7: OVERGANGEN ................................................ 127
Overgangstypen en het gebruik daarvan.............................................. 128
Voorbeelden van overgangen in uw film bekijken ..............................130
Audio-overgangen ...............................................................................131
De opdracht Rimpelovergang ..............................................................132
Trimovergangen .....................................................................................133
Trimmen met het gereedschap Clipeigenschappen............................. 133
HOOFDSTUK 8: STILSTAANDE BEELDEN............................... 135
Stilstaande beelden bewerken ............................................................... 138
Beeldbewerking via Clipeigenschappen.............................................. 138
De Frame grabber .................................................................................. 144
Inhoudsopgave vii
Het gereedschap Frame grabber .......................................................... 144
HOOFDSTUK 9: SCHIJFMENU’S................................................ 147
Authoring van schijven in Studio ........................................................149
Menu’s uit het album gebruiken.......................................................... 150
De knoppen voor de DVD Player........................................................152
Menu’s bewerken op de tijdlijn ........................................................... 153
Bewerken met het gereedschap Clipeigenschappen ............................155
Het gereedschap Schijfmenu ...............................................................159
HOOFDSTUK 10: DE TITELEDITOR........................................... 161
Titeleditor starten................................................................................. 162
De knoppen van Titeleditor................................................................... 163
Titelachtige knoppen ...........................................................................163
Objectgereedschapskist ....................................................................... 164
Bewerken - Knoppen voor modusselectie ...........................................166
Lay-outknoppen voor objecten............................................................ 168
Knoppen voor het Klembord en verwijderen ......................................169
Tekststijlknoppen ................................................................................170
Het album van Titeleditor ..................................................................... 171
Uiterlijk zoeken ...................................................................................171
Het gedeelte Achtergronden ................................................................173
Het gedeelte Afbeeldingen ..................................................................175
Het gedeelte Knoppen ......................................................................... 175
HOOFDSTUK 11: GELUIDSEFFECTEN EN MUZIEK ................ 179
De audiosporen van de tijdlijn.............................................................181
Het gereedschap CD-audio..................................................................182
Het gereedschap SmartSound ..............................................................183
Het gereedschap Voice-over ................................................................184
Audioclips trimmen................................................................................187
Trimmen met het gereedschap Clipeigenschappen ............................. 187
Audiovolume en mixen........................................................................... 189
Anatomie van een audioclip ................................................................189
Audio aanpassen op de tijdlijn............................................................. 191
Het gereedschap Volume en balans.....................................................193
viii Pinnacle Studio 10 Plus
Audio-effecten.........................................................................................197
Ruisonderdrukking ..............................................................................199
Plus effecten ............................................................................................ 200
ChannelTool ........................................................................................200
Chorus .................................................................................................200
De-Esser .............................................................................................. 201
Equalizer.............................................................................................. 201
Grungelizer.......................................................................................... 202
Regelaar (Leveller).............................................................................. 202
Echo.....................................................................................................203
Stereo-echo.......................................................................................... 203
Stereospreiding.................................................................................... 203
HOOFSTUK 12: UW FILM MAKEN ............................................. 205
Uitvoeren op schijfmedia .......................................................................207
Uitvoeren naar bestand..........................................................................210
Uitvoer naar band .................................................................................. 215
De camera of videorecorder configureren... ........................................215
Uw film op videoband overzetten........................................................217
BIJLAGE A: SETUP-OPTIES....................................................... 219
Instellingen voor opnamebron .............................................................220
Instellingen voor het opnametype........................................................ 223
Projectinstellingen ............................................................................... 226
Video- en audio-instellingen................................................................228
Instellingen van Schijf maken ............................................................. 232
Instellingen Bestand maken.................................................................236
Instellingen van RealVideo-bestand maken ........................................240
Instellingen van Windows Media- bestand maken .............................. 243
Instellingen voor het maken van banden .............................................244
BIJLAGE B: TIPS EN TRUCS...................................................... 247
Hardware .............................................................................................247
Software............................................................................................... 249
Herhalingsfrequentie vergroten ........................................................... 249
Studio en computeranimatie ................................................................ 250
Inhoudsopgave ix
BIJLAGE C: PROBLEMEN OPLOSSEN..................................... 251
Technische hulp on line.......................................................................... 252
Studio loopt vast in modus Bewerken ................................................. 254
Opnamefout bij starten van opname .................................................... 258
Studio loopt vast bij berekenen............................................................260
CD- of DVD-brander wordt niet herkend............................................263
Studio loopt vast tijdens opstarten of start helemaal niet op................ 264
De foutmelding “Kan het DV-opnameappararaat niet initialiseren”
verschijnt in de modus Opnemen ........................................................ 265
Installatieproblemen .............................................................................. 267
Problemen bij het gebruik..................................................................... 268
BIJLAGE D: VIDEOGRAFIETIPS ................................................ 273
Een draaiboek maken........................................................................... 273
Montage...............................................................................................274
Vuistregels voor videomontage ........................................................... 277
Achteraf geluid toevoegen...................................................................279
Titels.................................................................................................... 280
BIJLAGE E: WOORDENLIJST .................................................... 281
BIJLAGE F: LICENTIEOVEREENKOMST .................................. 295
BIJLAGE G: SNELTOETSEN ...................................................... 299
INDEX............................................................................................ 303
Voordat u begint xi
Voordat u begint
Hartelijk dank dat u Pinnacle Studio hebt gekocht. We hopen dat u plezier
hebt in het gebruik van de software.
Deze handleiding is van toepassing op alle versies van Studio, inclusief
Studio Plus. Indien nodig worden de verschillen tussen de verschillende
versies aangegeven. In de meeste gevallen wordt het woord “Studio”
gebruikt om naar alle versies te verwijzen.
Hebt u Studio nog niet eerder gebruikt, dan raden we u aan de handleiding
paraat te houden ter referentie, zelfs als u deze niet helemaal doorleest.
Om er zeker van te zijn dat uw ervaring met Studio meteen goed van start
gaat, kunt u het beste de drie onderstaande onderwerpen doorlezen voordat
u verder gaat met Hoofdstuk 1: Studio gebruiken.
Apparatuureisen
Naast uw Studio-software hebt u het onderstaande nodig om een
studiobewerkingssysteem te maken.
Computer
• Intel Pentium of AMD Athlon 1.4 GHz of hoger (2.4 GHz of hoger
aanbevolen)
• 512 MB RAM (1 GB aanbevolen; 1 GB vereist voor HD)
• Windows XP
• DirectX 9 of hoger compatibele grafische kaart met 32 MB (ATI Radeon
of NVIDIA GeForce2 of hoger met 128 MB aanbevolen voor SD; 128
MB vereist voor 720p HD; 256 MB vereist voor 1080i HD)
xii Pinnacle Studio 10 Plus
• DirectX 9 of compatibele geluidskaart (Creative Audigy of M-Audio
aanbevolen)
• 500 MB vrije ruimte op de harde schijf voor het installeren van de
software plus 3 GB voor het installeren van de bonusinhoud.
• DVD-ROM-station
De volgende items zijn optioneel:
• CD-R(W)-brander voor het maken van VideoCD’s of Super VideoCD’s
• DVD-/+R(W)-brander voor het maken van DVD’s
• Een microfoon als u voice-overs wilt opnemen
Let op: HD-video wordt alleen ondersteund door Studio Plus.
De harde schijf
Uw harde schijf moet ononderbroken 4 MB/sec kunnen lezen en schrijven.
De meeste drives zijn hiertoe in staat. De eerste keer dat u opneemt, zal
Studio uw harde schijf testen om te controleren of deze snel genoeg is.
Video in het DV-formaat neemt 3,6 MB ruimte op de harde schijf in beslag
voor elke seconde vidoe; slechts viereneenhalve minuut aan DV-video
nemen daarom een volledige gigabyte op de harde schijf in beslag.
Tip: We raden het gebruik van een afzonderlijke harde schijf voor het
opnemen van video aan. Hierdoor vermijdt u competitie tussen Studio en
andere software, waaronder Windows, voor het gebruik van de schijf
tijdens het opnemen.
Hardware voor het opnemen van video
Studio kan video opnemen van een keur aan digitale en analoge bronnen.
Lees “Opnamehardware” op pagina 21.
Video-uitvoerhardware
Studio video uitvoeren naar:
• Elke HDV, DV- of Digital8-camcorder of videorecorder. Hiervoor hebt
u een OHCI-compliant IEEE-1394 (FireWire)-poort nodig (zoals door
Pinnacle Studio DV geleverd). De camcorder moet ingesteld staan om
van DV-ingang op te nemen.
Voordat u begint xiii
• Elke analoge (8mm, Hi8, VHS, SVHS, VHS-C or SVHS-C) camcorder
of videorecorder. Hiervoor hebt u Pinnacle Studio USB-700, PCI-500,
PCI-700 of een andere Pinnacle-kaart met analoge uitgangen nodig.
Uitvoer naar analoge camcorders of videorecorders is tevens mogelijk
wanneer u Pinnacle Studio DV of een andere OHCI-compliant 1394-
poort gebruikt indien uw DV- of Digital8-camcorder of videorecorder
een DV-signaal door zijn analoge uitgangen kan laten lopen (lees de
handleiding van uw camcorder en Hoofdstuk 12: Uw film maken voor
meer informatie).
Let op: HDV-camcorders worden alleen door Studio Plus ondersteund.
Afkortingen en conventies
Deze handleiding maakt gebruik van de volgende conventies om het
materiaal te organiseren.
Terminologie
Studio: “Studio” en “Studio Plus” verwijzen naar de bewerkingssoftware.
DV: De term “DV” verwijst naar DV- en Digital8- camcorders,
videorecorders en banden.
HDV: Een “high-definition video” formaat waarmee video in
frameformaten van 1280x720 of 1440x1080 in het formaat MPEG-op DV-
media kan worden opgenomen.
1394: De term “1394” verwijst naar OHCI-compliant IEEE-1394,
FireWire-, DV- of i.LINK-interfaces, poorten en kabels.
Analoog: De term “analoog” verwijst naar 8mm, Hi8, VHS, SVHS, VHS-
C of SVHS-C camcorders, videorecorders en banden en naar
Composite/RCA en S-Video-kabels en connectors.
xiv Pinnacle Studio 10 Plus
Knoppen, menu’s, dialoogvensters en vensters
Namen van knoppen, menu’s en verwante items worden cursief geschreven
om ze van de omliggende tekst te onderscheiden, terwijl venster- en
dialoognamen met een hoofdletter worden geschreven. Bijvoorbeeld:
Klik op de knop Menu Bewerken om uw menu in de titeleditor te
bewerken.
Menuopdrachten kiezen
Het pictogram met de rechterpijlkop () geeft het pad voor hiërarchische
menuopdrachten aan. Bijvoorbeeld:
Selecteer Gereedschapskist Help Activatiesleutels aanschaffen.
Toetsenbordconventies
Namen van toetsen wordt met een hoofdletter gespeld en zijn onderstreept.
Een plusteken duidt op een sneltoets. Bijvoorbeeld:
Druk op Ctrl+A
om alle clips op de tijdlijn te selecteren.
Klikken met de muis
Is een klik met de muis vereist, dan is dit standaard een klik met de
linkermuisknop, tenzij anders vermeld:
Klik met de rechtermuisknop en selecteer Ga naar Titel-/Menu-editor.
On-line help
Er zijn altijd twee soorten onmiddellijke Help beschikbaar terwijl u in
Studio werkt:
• Helpbestand: Klik op de knop Help in de hoofdmenubalk van
Studio of selecteer het menu Help Help-onderwerpen of druk op F1
om Studio’s on-line helpbestand te openen.
• Knopinfo: Om erachter te komen wat een knop in Studio doet, plaatst u
er uw muisaanwijzer er overheen. Er verschijnt dan een “knopinfo” met
uitleg over de functie.
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 1
HOOFDSTUK 1:
Studio gebruiken
Films maken met Studio is een proces dat uit drie stappen bestaat:
1. Opnemen: Importeer bronvideomateriaal – uw “ruwe materiaal” – naar
de harde schijf van uw pc. Mogelijke bronnen omvatten analoge videoband
(8mm, VHS etc.), digitale videoband (HDV, DV, Digital8), en live video
vanaf een videocamera, camcorder of webcam.
De modus Opnemen wordt behandeld in Hoofdstuk 2: Video opnemen.
Beschikbaarheid: HDV-opname wordt alleen ondersteund in Studio Plus.
2. Bewerken: Arrangeer uw videomateriaal naar wens door scènes
opnieuw in te delen en ongewenste delen weg te gooien. Voeg visuele
objecten zoals overgangen, titels en afbeeldingen en extra audio, zoals
geluidseffecten en achtergrondmuziek toe. Voor het maken van DVD en
VCD kunt u interactieve menu’s maken waardoor uw publiek een
aangepaste kijkervaring krijgt.
De modus Bewerken is de plek waar uw meeste werk in Studio wordt
verricht. Zie “Modus Bewerken” verderop in dit hoofdstuk (pagina 4) voor
een volledigere introductie.
3. Film maken: Is uw project voltooid, genereer dan een voltooide film in
het formaat van uw keuze en op het opslagmedium van uw keuze: band,
VCD, S-VCD, DVD, AVI, MPEG, RealVideo of Windows Media.
De modus Film maken wordt behandeld in Hoofdstuk 12: Uw film maken.
2 Pinnacle Studio 10 Plus
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 3
De modus instellen
Selecteer aan welke stap van het proces van films maken u wilt werken
door op een van de drie modusknoppen bovenaan links in het venster van
Studio te klikken:
Schakelt u over naar een andere modus, dan verandert het scherm van
Studio om de bedieningselementen weer te geven die nodig zijn voor de
nieuwe modus.
Ongedaan maken, Opnieuw, Help,
Ondersteuning en Premium
De knoppen Ongedaan maken, Opnieuw,
Help, Ondersteuning en Premium kunt u
altijd vinden in de rechterbovenhoek van het
venster Studio, ongeacht de modus waarin u nu werkt.
• Via Ongedaan maken kunt u wijzigingen die u aan uw project tijdens de
huidige sessie hebt toegebracht stap voor stap terugdraaien.
• Opnieuw stelt de wijzigingen een voor een opnieuw in wanneer u te ver
terug gaat in het ongedaan maken.
• Via de knop Help wordt het ingebouwde helpsysteem van Studio gestart.
• Via de knop Ondersteuning wordt de website van Studio met technische
ondersteuning in uw webbrowser geopend.
• Via de knop Premium kunt u Studio uitbreiden door premium-content te
kopen en te insalleren. (Zie pagina 10 voor details.)
Alle andere bedieningselementen in het scherm van Studio zijn
toegewezen aan taken binnen de huidige modus.
4 Pinnacle Studio 10 Plus
Setup-opties
De meeste opties in Studio worden ingesteld met twee dialoogvensters die
tabbladen bevatten.
Via het eerste kunt u opties besturen die verwant zijn aan de modus
Opnemen en de modus Bewerken. Het bevat vier tabbladen:
Het andere dialoogvenster heeft betrekking op de opties voor de modus
Film maken. Het venster beschikt over drie tabbladen, één voor ieder van
de drie uitvoertypen voor films:
Elk paneel van de beide dialoogvensters kan afzonderlijk met een
overeenkomstige opdracht in het menu Setup (bijvoorbeeld Setup
Opnamebron) worden geopend, dan zijn alle panelen beschikbaar via de
tabbladen.
Om het simpel te houden, verwijzen we over het algemeen afzonderlijk
naar de verschillende optiepanelen, zoals in “het optiepaneel Opnamebron”.
De opties in beide dialoogvensters worden in Bijlage A: Setup-opties
uitgebreid uitgelegd.
MODUS BEWERKEN
Studio opent elke keer dat het programma wordt gestart in de modus
Bewerken, omdat dit de meest gebruikte modus is. Het scherm van de
modus Bewerken omvat drie hoofdgebieden.
Het Album slaat bronnen op die u in uw films zult gebruiken, inclusief uw
opgenomen videoscènes.
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 5
Het venster Film is waar u uw bewerkte film maakt door video- en
geluidsclips te arrangeren en door effecten en overgangen toe te passen.
De Player biedt afspelen en voorvertonen voor het huidig geselecteerde
item in Studio. Dat kan een albumbron zijn – zoals een videoscène, titel of
geluidseffect – of uw bewerkte film, compleet met overgangen, titels,
effecten en diverse audiosporen. De Player wordt hieronder besproken.
Zie Hoofdstuk 3: Het Album en Hoofdstuk 4: Het venster Film voor nadere
informatie over deze onderwerpen.
De Player
De Player geeft een voorbeeld van uw bewerkte film weer of van het
momenteel geselecteerde item in het album.
Het bestaat uit twee hoofdgebieden: een venster Voorbeeld en
afspeelknoppen. Het venster Voorbeeld geeft videobeelden weer. Via de
afspeelknoppen kunt u de video afspelen of naar een exacte positie
erbinnen gaan. Deze knoppen zijn er in twee formaten: standaard en DVD.
6 Pinnacle Studio 10 Plus
Standaardmodus
De standaard afspeelknoppen lijken op die van een camcorder of
videorecorder. Ze worden gebruikt om gewone video mee te bekijken.
DVD-modus
De DVD-afspeelknoppen simuleren de navigatieknoppen op een DVD-
speler of afstandsbediening. Gebruik ze om een voorbeeld van uw DVD,
VCD of S-VCD-schijfproducties te bekijken, inclusief menu-interactie.
Het venster Voorbeeld
Dit is een belangrijk punt in Studio omdat het zo vaak wordt gebruikt,
vooral voor het voorvertonen van uw film. U kunt het ook gebruiken om
het volgende weer te geven:
• Elke soort inhoud van het album.
• Stilstaande beelden of titels van uw film.
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 7
• Wijzigingen aan video-effecten in real time terwijl u de
parameterbediening voor de effecten aanpast.
• Stilstaande beelden uit uw video.
Wanneer u een stilstaand beeld bekijkt, kunt beeld voor beeld in elke
richting bewegen met behulp van de instelknoppen.
De knop DVD in-/uitschakelen
Schakel over tussen de twee afspeelmodi met de knop DVD in-
/uitschakelen in de rechterbenedenhoek van de Player. Deze knop is
alleen beschikbaar wanneer uw bewerkte film ten minste één menu bevat.
Afspeelknoppen
De Player presenteert een van twee sets afspeelknoppen, afhankelijk van
de door u geselecteerde afspeelmethode.
Terwijl u uw film als gewone video afspeelt zult u de
standaardafspeelknoppen gebruiken. Gebruikt uw film schijfmenunavigatie,
dan kunt u deze als optische schijf met interactieve menu’s op het scherm
afspelen door de DVD-afspeelknoppen te gebruiken. Beide groepen
knoppen worden hieronder besproken.
De knop Schermvullend voorbeeld: Deze knop, net onder de hoek
rechtsonder van het voorbeeldvenster, schakelt over naar een
voorbeeld op een volledig scherm. Dit is beschikbaar in beide afspeelmodi.
Het schermvullend weergeven eindigt wanneer uw film eindigt, wanneer u
op het scherm dubbelklikt of op de toets Esc drukt. Zie de opties
Videovoorbeeld in het optiepaneel Video- en audio-instellingen (pagina 228)
voor instellingen die van toepassing zijn op systemen met meerdere
monitoren.
Met de opties van Videovoorbeeld in het optiepaneel Video- en audio-
instellingen kunt u het voorbeeld op volledig scherm laten weergeven op de
secundaire monitor van uw systeem (indien beschikbaar). In Studio Plus
kunt u desgewenst uw voorbeeld tegelijkertijd naar een extern apparaat
sturen.
8 Pinnacle Studio 10 Plus
Standaardafspeelknoppen
Deze knoppen besturen het afspelen in de player.
Afspelen/Pauze: De knop Afspelen geeft de film weer vanaf de
huidige positie. Zodra de voorbeeld begint, verandert Afspelen in
Pauze. Wordt het afspelen gepauzeerd, dan blijft de albumscène of
de clip van het venster Film geselecteerd waar het voorbeeld is
gestopt. De toets [Spatiebalk
] kunt u ook gebruiken om het
afspelen te starten en te stoppen.
Terug naar begin: Deze knop stopt het afspelen en springt terug
naar het eerste beeld van het materiaal dat wordt voorvertoond.
Versneld vooruitspoelen, Versneld terugspoelen: Met deze knoppen
kunt u de uw film met twee, vier of tien keer de normale snelheid in
elke richting bekijken. Gebruik ze om een bepaald stuk video te
zoeken waarmee u wilt werken. Klik herhaaldelijk op de knoppen
om door de snelheidsfactoren te gaan.
Loop: via deze knop worden de momenteel geselecteerde clips in
het venster Film herhaaldelijk worden afgespeeld. Deze functie is
met name handig bij het selecteren en bewerken van extra effecten en
overgangen. Klik op een afspeelknop om de weergave in loop te stoppen.
De loop-knop licht op wanneer de functie is ingeschakeld. Zelfs bij het
overschakelen tussen verschillende afspeelsnelheden blijft de weergave in
loop actief.
Instelknoppen: Met deze knoppen kunt u met een beeld tegelijk
naar voren en achter door uw film lopen. In plaats van per beeld
kunt ook per seconden, minuten of uren door de film lopen. Selecteer het
bijbehorende veld in de teller (zie onder) en gebruik de instelknoppen om
aanpassingen te verrichten.
De schuifregelaar van de Player
Gebruik de schuifregelaar van de player om snel in elke richting door uw
opgenomen video te lopen. De positie van de schuifregelaar komt overeen
met de positie van het huidige beeld in het opgenomen videobestand (niet
slechts de huidige scène) of in de bewerkte film (niet slechts de huidige
clip). Derhalve vertegenwoordigt de schuifregelaarbalk altijd de totale
lengte van de inhoud die wordt bekeken.
Terwijl u de scrubber verplaatst, toont het voorbeeldvenster het huidige
frame. Als u de knop audio scrubbing in het Filmvenster hebt geactiveerd,
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 9
dan hoort u tevens stukjes van het filmgeluid tijdens het scrubben. Zie
pagina 52 voor details.
Of het voorbeeld de schuifregelaar kan bijhouden, hangt van de snelheid
van uw computer af. Beweegt u de schuifregelaar van de player langzaam,
dan reageert het voorbeeld soepel. Verhoogt u de snelheid waarmee u de
schuifregelaar beweegt, dan zal het voorbeeld beelden overslaan. Het punt
waarop het dit doet, hangt af van uw hardware. De vloeiendheid van het
voorbeeld wordt ook minder terwijl de algehele lengte van het materiaal
waar doorheen wordt gelopen toeneemt.
De teller
De teller geeft de huidige afspeelpositie in uren,
minuten, seconden en beelden weer. U kunt de
tellervelden direct aanpassen om een exact beeld te
bekijken of vanaf waar het afspelen te starten. Klik
gewoon op het getal dat u wilt wijzigen en voer een
nieuwe waarde in. Om naar een ander veld te gaan,
klikt u nogmaals of gebruikt u de pijltoetsen Links
en Rechts.
U kunt de waarde in een geselecteerd veld ook aanpassen door middel van
de instelknoppen naast de teller of de pijltoetsen Omhoog
en Omlaag.
De schuifknop mastervolume
Dit bedieningselement stelt het algemene audiovolume tijdens het afspelen
van het voorbeeld in. Het is gelijk aan het omhoog draaien van het
mastervolume op uw geluidskaart met het volumegereedschap van het
systeem. Het heeft geen invloed op het volume van de definitieve film die
Studio in de modus Film maken maakt.
Het kleine luidsprekerpictogram rechts van het bedieningselement doet
dienst als een knop voor masterdemping tijdens het afspelen.
DVD-afspeelknoppen
Deze bediening bevat de vier
standaardafspeelknoppen die hierboven nader zijn
uitgelegd (Afspelen/Pauze, Versneld terugspoelen,
Versneld vooruitspoelen, Terug naar begin) plus de
knoppen voor de DVD Player, die onder “De
knoppen voor de DVD Player” op pagina 152 worden omschreven.
10 Pinnacle Studio 10 Plus
Nog meer onderwerpen over bewerken
Lees de volgende hoofdstukken voor meer informatie over specifieke
bewerkingsonderwerpen:
• Hoofdstuk 5: Videoclips
• Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus
• Hoofdstuk 7: Overgangen
• Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden
• Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s
• Hoofdstuk 10: De Titeleditor
• Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek
Studio uitbreiden
Als u wat pit aan uw producties wilt toevoegen, kunt u een reeks video- en
audiofilters, geanimeerde overgangen, VCD- en DVD-menu’s en
geluidseffecten gebruiken.
Studio beschikt over een uitgebreide selectie van honderden items en
speciale effecten, maar het programma is tevens ontworpen om het uw
wensen mee te groeien. Als u een bepaalde filter, overgang of een bepaald
menu of effect wilt gebruiken die of dat geen onderdeel van de basisset
uitmaakt, dan kunt u met een eenvoudig te gebruiken upgrade mechanisme
de materialen zoeken, aanschaffen en installeren zonder dat u het
programma hoeft te verlaten.
De meeste premium-content die voor Studio beschikbaar is,
hoeft niet eens te worden gedownload. De Bonus Content DVD
van Studio bevat talloze items, zoals de Hollywood FX
overgangen aan de linkerzijde, die aanvankelijk als “bonus
inhoud” in Studio verschijnt (te herkennen aan een klein hangslotsymbool
in de linkerbovenhoek van het pictogram). U kunt deze items upgraden
door een ontgrendelingscode, activatiesleutels, aan te schaffen. Met iedere
sleutel ontgrendelt u een kleine groep of themapakket met gerelateerde
content.
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 11
Aanvullende items van premium-content kunnen worden gedownload zodra
ze beschikbaar zijn. U kunt deze items bekijken en aanschaffen in Studio
met gebruik van dezelfde activatiemethode als bij de premium-content bij
de installatie van het programma.
U kunt bonusinhoud voor aanschaf eenvoudig uitproberen om te
controleren of de inhoud voldoet aan uw wensen. Totdat u de activatiecode
voor het item hebt gekocht, verschijnt er een "watermerk" tijdens de
voorbeeldweergave of bij het maken van een voltooide film.
Nieuwe gereedschappen, nieuwe media, nieuwe
horizonnen
Er zijn drie manieren om aanvullende media en filters in Studio aan te
schaffen:
• Via het menucommando Help Activatiesleutels aanschaffen
(of de snelkoppeling premium rechtsboven in het
programmavenster van Studio).
Er verschijnt nu een speciaal browservenster waarin u toegang heeft tot
een cataloguspagina voor het type premium-content waarin bent
geïnteresseerd.
• Via de Album-commando’s Meer overgangen, Meer geluidseffecten en
Meer menu's.
U vindt deze commando’s in de vervolgkeuzelijst in de bijbehorende
gedeelten van het Album. Hiermee kunt u aanvullende premium content,
die niet is opgenomen bij de installatie van het programma, downloaden,
uitproberen en aanschaffen.
• Door op de knoppen activeren in sommige gedeelten van Studio te
klikken.
U vindt deze knoppen op plaatsen waar premium-content in Studio
zichtbaar is. Met de bovenstaande knop, te vinden in de gereedschappen
Audio-effecten en Video-effecten, kunt u een reeks audio- of videofilters
ontgrendelen.
12 Pinnacle Studio 10 Plus
Hier is de pagina “RTFX-volume 2” geopend in de functie Video-
effecten. U kunt de knop Effectpakket activeren nu gebruiken om de
effecten in deze set te ontgrendelen.
Via vergelijkbare knoppen in het Album kunt u alle media op een
bepaalde Album-pagina als een themapakket aanschaffen.
Het gedeelte Overgangen van het Album, geopend op een van de vele
themapakketten met Hollywood FX-overgangen. Klik ergens in het
activatiegedeelte aan de rechterkant om deze set overgangen te
activeren.
Hoe werkt het activeren?
“Activeren” van premium-content voor Studio betekent dat u een licentie
aanschaft waarmee onbeperkt gebruik mag maken van de content op de
computer waarop Studio is geïnstalleerd. Het licentiemechanisme maakt
gebruik van twee aparte, doch gerelateerde codes:
Hoofdstuk 1: Studio gebruiken 13
• Een activatiesleutel voor alle premium-content items die u aanschaft
• Uw Passport (paspoort), een getal dat wordt gegenereerd wanneer u
Studio op uw computer installeert. U kunt uw paspoort bekijken via het
menucommando Help Mijn paspoort.
Omdat het paspoort specifiek voor één computer is bestemd, hebt u nieuwe
activatiesleutels nodig als u Studio op een andere machine installeert. Deze
sleutels zijn gratis, maar uw gebruikerslicentie voor zowel Studio en alle
premium-content die u hebt aangeschaft zijn dan alleen op de nieuwe
machine van toepassing.
Let op: Hoewel uw paspoort geldig is voor één individuele computer,
zijn normale hardwareaanpassingen, zoals het toevoegen of verwijderen
van uitbreidingskaarten, stations of geheugen, niet van invloed.
Als u geen internetverbinding hebt...
Ook wanneer u geen internetverbinding hebt op de computer met Studio,
kunt u activatiesleutels voor premium-content aanschaffen en toepassen.
Als u op een van de ontgrendelingskoppelingen in Studio klikt, verschijnt
er een dialoogvenster met informatie die u nodig hebt voor het bestellen
van de gewenste content, zoals:
• Een internet-URL waarop u de content kunt activeren
• Numerieke herkenningstekens voor het Studio programma en het item
die u wilt activeren
• Uw paspoort en serienummer
Ga naar de URL vanaf een andere computer, voer de informatie in en
voltooi de aanschaf op de beschreven manier. U ontvangt dan een
activatiesleutel waarmee u de content op de originele computer kunt
activeren via het menucommando Help Activatiesleutels invoeren.
Premium-content verbergen en weergeven
Als u de premium-content en functies in Studio niet wilt weergeven, open
dan het optiepaneel Projectinstellingen en verwijder het vinkje bij Premium
content weergeven en Premium functies weergeven of verwijder beide
vinkjes. (Zie pagina 226.)
Hoofdstuk 2: Video opnemen 15
HOOFDSTUK 2:
Video opnemen
Opnemen is het proces van het importeren van video van een videobron
zoals een camcorder naar een bestand op de harde schijf van uw pc. Clips
van dit “opnamebestand” kunt u vervolgens in Studio als ingrediënten van
uw bewerkte films gebruiken. U kunt opnamebestanden binnen het album
in de modus Bewerken van Studio openen (zie Hoofdstuk 3: Het Album).
Opnemen is de eerste stap in het gebruik van uw video.
Studio kan zowel opnemen van digitale (DV, Digital8, HDV) als analoge
videobronnen. Zie “Opnamehardware” op pagina 21 voor meer informatie
over het configureren van Studio om vanaf uw apparatuur op te nemen.
Beschikbaarheid: opnemen van video van HDV-camcorders wordt
alleen ondersteund in Studio Plus.
16 Pinnacle Studio 10 Plus
Overschakelen naar modus Opnemen
De allereerste stap in opnemen is het schakelen naar Studio's modus
Opnemen door te klikken op de knop Opnemen boven aan het scherm.
Dit opent de interface van de modus Opnemen, waarmee u het opnemen
van video kunt instellen en uitvoeren. De details van de interface zijn iets
anders voor analoge dan voor digitale videobronnen.
Onderwerpen in dit hoofdstuk
• “Interface van de modus Opnemen” (verderop) introduceert de knoppen
en schermen voor analoge en digitale opnamen.
• “Het opnameproces” (pagina 20) behandelt het instellen van uw
hardware, geeft stap-voor-stap opname-instructies en omschrijft de
functie automatische scèneherkenning.
• “Digitaal opnemen” (pagina 25) en “Analoog opnemen” (pagina 27)
behandelen onderwerpen die specifiek voor elk type bron zijn.
• Een andere methode om videomateriaal te verkrijgen, hoewel het hierbij
strikt genomen niet om opnemen gaat en de opnamemodus van Studio
niet gebruikt hoeft te worden, is het importeren van bestanden vanaf een
DVD-schijf of -beeld. Deze bewerking wordt uitgevoerd via het
menuonderdeel Bestand DVD-titels importeren. Zie pagina 29 voor
details.
INTERFACE VAN DE MODUS OPNEMEN
De gereedschappen en knoppen die u in de modus Opnemen ziet,
verschillen afhankelijk van of uw opnamehardware digitaal of analoog is.
Hoofdstuk 2: Video opnemen 17
Digitale opname
Is uw videobron digitaal, dan zal uw scherm van de modus Opnemen er als
volgt uitzien:
Het Album, linksboven aan het scherm, geeft pictogrammen weer die de
videoscènes weergeven zoals ze worden opgenomen. Via de Player,
rechtsboven, kunt u de binnenkomende video bekijken terwijl het
beginteken voor de opname wordt ingesteld en de opname zelf overzien.
Uitlezingen op de player geven u de exacte lengte van de opgenomen video
weer en het aantal beelden dat is weggevallen tijdens de opname (normaal
gesproken nul).
De camcorderbediening, linksonder, biedt een bandentellerscherm en stel
transportknoppen voor het bedienen van het afspeelapparaat. Tot slot geeft
de Voortgangsmeter, rechtsonder, de resterende opname ruimte op het
station weer. Het biedt tevens de knop Opname starten en knoppen voor het
instellen van de opnameopties.
De voortgangsmeter en de camcorderbediening worden op pagina 18
gedetailleerd omschreven.
18 Pinnacle Studio 10 Plus
Analoog opnemen
Zowel het album als de player worden in analoge en digitale opnamen
gebruikt. Neemt u dus op van een analoge bron, dan is de bovenste helft
hetzelfde als boven weergegeven en omschreven voor digitale bronnen.
Dit geldt echter niet voor het onderste deel van het scherm. Het biedt nu
een tweede versie van de voortgangsmeter, met twee uitklapbare panelen
voor het aanpassen van audio- en video niveaus tijdens het opnemen. (De
panelen worden omschreven onder “Audio- en videoniveaus – analoog” op
pagina 27.)
Analoog versus digitaal
Samengevat weerspiegelen de digitale en analoge setups twee grote
verschillen in mogelijkheid:
• Via de digitale setup kunt u de bandtransport van de camcorder of
videorecorder met de Camcorderbediening regelen.
• Met de analoge setup kunt u audio- en videoniveaus tijdens het opnemen
dynamisch wijzigen.
De voortgangsmeter
De voortgangsmeter geeft zowel numeriek als grafisch de hoeveelheid
beschikbare ruimte op uw opnamestation weer. Het geeft ook ongeveer de
duur van video weer waaraan plaats kan worden geboden. Dit hangt af van
de beschikbare ruimte en de geconfigureerde opnamekwaliteit. Instellingen
voor opnamekwaliteit worden geselecteerd via de voorkeuzeknoppen die op
de voortgangsmeter voor sommige opnameapparaten wordt weergegeven,
of door aangepaste instellingen in te voeren. Zie “Instellingen voor
Hoofdstuk 2: Video opnemen 19
opnamebron” (pagina 220) en “Instellingen voor het opnametype” (pagina
223) voor informatie over opname-instellingen.
De voortgangsmeter tijdens het opnemen van een digitale bron (L) en
een analoge bron (R). Klik op de tabbladen aan de zijkant op de analoge
versie om uitklapbare panelen voor het aanpassen van video- en
audioniveaus tijdens het opnemen te openen
De knop Opname starten op de voortgangsmeter begint en eindigt het
opnameproces. Het bijschrift verandert in Opname stoppen terwijl de
bewerking wordt uitgevoerd.
De standaardopnamelocatie voor opgenomen video is de directory
Gedeelde video.
De opnamedirectory instellen: Om opgenomen video naar een andere
locatie op te slaan, klikt u op de knop bestandsmap
. Dit geeft het
dialoogvenster Map en standaardnaam voor opgenomen video selecteren
weer. De map die u toewijst zal worden gebruikt om opgenomen video
tijdens deze en andere sessies op te slaan. De bestandsnaam die u invoert
zal als standaardbestandsnaam tijdens uw volgende opname worden
weergegeven.
De camcorderbediening
Dit paneel van transportknoppen wordt weergegeven in de modus
Opnemen als u van een digitale videobron opneemt. (Analoge apparaten
moeten handmatig worden ingesteld en bediend.)
20 Pinnacle Studio 10 Plus
De Camcorderbediening en een close-up aanzicht van de
transportknoppen. Het tellervenster boven de bedieningsknoppen geeft
de huidige positie van de bronband weer, samen met de huidige
transportmodus van de camcorder
Van links naar rechts zijn de transportknoppen: Stoppen, Terugspoelen/
Terugzien, Afspelen, Snel vooruitspoelen / Snel zoeken en Pauze.
Met de knoppen Vorig beeld en Volgend beeld (tweede rij) kunt u het
exacte beeld vinden dat u zoekt. Deze twee knoppen zijn alleen beschikbaar
wanneer het apparaat in de modus Pauze staat.
HET OPNAMEPROCES
Met Studio kunt u video van een keur aan analoge en digitale
hardwaretypen opnemen. Selecteer het apparaat dat u wilt gebruiken op het
optiepaneel Opnamebron. Zie “Opnamehardware” (hieronder) voor meer
informatie.
Het eigenlijke opnemen uitvoeren is een eenvoudige stap-voor-stap
procedure (zie pagina 22). Terwijl de opname verdergaat, herkent Studio
automatisch de natuurlijke onderbrekingen in de binnenkomende video en
verdeelt het materiaal in “scènes”. Zodra deze is herkend, wordt elke scène
aan het album toegevoegd. Hier wordt het vertegenwoordigd door een
pictogram van diens eerste beeld. Automatische scèneherkenning wordt
vanaf pagina 24 omschreven.
Sommige opnameopties zijn alleen van toepassing op digitale of analoge
opnamen. Deze worden in hun eigen gedeelten behandeld, “Digitaal
opnemen” (pagina 25) en “Analoog opnemen” (pagina 27).
Hoofdstuk 2: Video opnemen 21
Opnamehardware
Studio kan digitale en analoge video van de volgende bronnen opnemen,
afhankelijk van uw hardware:
• Digitaal: Een DV- of Digital8-camcorder aangesloten op een IEEE-
1394 (FireWire) poort. Opnemen van HDV-bronnen wordt tevens
ondersteund in Studio Plus.
• Analoog: een camcorder of videorecorder met analoge uitgangen,
aangesloten op een DirectShow-compatibele opnamekaart of extern
apparaat.
• Analoog: een USB-videocamera of webcam.
Pinnacle Systems biedt een complete lijn DV-, analoge, en gecombineerde
opnamekaarten en apparaten. Vraag uw dealer om meer informatie of
bezoek onze website:
www.pinnaclesys.com
Zo selecteert u een opnameapparaat:
1. Klik op de menuopdracht Setup Opnamebron.
Het optiepaneel Opnamebron verschijnt.
2. Selecteer de apparaten die u wilt gebruiken uit de vervolgkeuzelijsten
Video en Audio in het gedeelte Opnameapparaten en klik op OK.
Zie “Instellingen voor Opnamebron” op pagina 220 voor
gedetailleerde informatie over het optiepaneel Opnamebron.
Standaard- vs. breedbeeldopname
Studio zowel in de standaard- (4:3) evenals de breedbeeld (16:9) hoogte-
/breedteverhoudingen voor het beeld opnemen. Bij digitale hardware wordt
het beeldformaat automatisch herkend. Bij analoge hardware gebruikt u de
vervolgkeuzelijst Hoogte-/Breedteverhouding (H-/B-verh.) in het
optiepaneel Opnamebron om het formaat te selecteren dat met het
bronmateriaal overeenkomt. U kunt deze instelling niet gebruiken om een
22 Pinnacle Studio 10 Plus
formaat naar een ander te wijzigen: het deelt Studio slechts mee hoe de
video in de juiste hoogte-/breedteverhouding moet worden afgespeeld.
Stap-voor-stap opnemen
Hier volgt een stap-voor-stap uitleg over het opnameproces. De instructies
zijn zowel op digitale alsook analoge opnamen van toepassing. Waar nodig
zijn de verschillen aangegeven.
Meer informatie over sommige stappen kunt u elders in dit hoofdstuk
vinden. Zie tevens Bijlage A: Setup-opties (pagina 219) voor gedetailleerde
omschrijvingen van de optiepanelen Opnamebron en Opnameformaat.
Zo neemt u video op:
1. Controleer of uw apparatuur op de juiste wijze is aangesloten.
Voor digitaal opnemen dient uw camcorder of videorecorder te zijn
aangesloten op de 1394-poort van uw PC.
Sluit voor een analoge opname de bronvideo aan op de samengestelde
of S-Video-ingang van uw opnamehardware. Sluit uw bronaudio aan
op de audio-ingang van de opnamehardware indien die aanwezig is.
Sluit de audio anders aan op de audio-ingang van uw geluidskaart.
2. Klik op de knop Opnemen boven aan het scherm als u zich nog niet in
de modus Opnemen bevindt. De interface van de modus Opnemen
wordt weergegeven (zie pagina 16).
3. Klik op de gewenste opname-instelling op de voortgangsmeter. Moet
u gedetailleerde aanpassingen uitvoeren, klik dan op de knop
Instellingen van de voortgangsmeter. Deze opent het optiepaneel
Opnameformaat (pagina 223).
Houd er rekening mee dat DV-opnames veel meer schijfruimte in
beslag neemt dan MPEG-opnames. Als u van plan bent uw film naar
schijf uit te voeren (VCD, S-VCD of DVD), dan kunt u ervoor kiezen
op te nemen in MPEG in plaats van DV.
Voor een analoge opname dient u rekening te houden met het volgende:
hoe hoger de kwaliteitsinstelling, des te groter is uw opgenomen
videobestand.
Zie “Digitaal opnemen” (pagina 25) en “Analoog opnemen” (pagina 27)
voor meer uitleg over deze opties.
Hoofdstuk 2: Video opnemen 23
4. Klik op de knop Opname starten op de voortgangsmeter.
Het dialoogvenster Video opnemen wordt weergegeven.
5. Type een naam in voor het video-opnamebestand dat u gaat maken of
accepteer de standaardnaam. Optioneel kunt u tevens een beperkende
duur voor de opname invoeren.
6. Neemt u op van een analoge camcorder of videorecorder, begin dan nu
met afspelen. Deze stap is niet nodig bij een opname van een digitale
bron, aangezien Studio de afspeelapparatuur automatisch zal besturen
wanneer dat nodig is.
7. Klik op de knop Opname starten in het dialoogvenster Video opnemen.
Het bijschrift van de knop verandert in Opname stoppen.
De opname begint. De player geeft de binnenkomende gedigitaliseerde
video weer die naar uw harde schijf wordt opgeslagen (tenzij u
Opnamevoorbeeld op het optiepaneel Opnamebron hebt
uitgeschakeld).
Tijdens het opnemen voert Studio automatische scèneherkenning uit,
gebaseerd op de huidige instelling in het optiepaneel Opnamebron.
8. Klik op de knop Opname stoppen om de opname op het door u
gekozen punt te stoppen.
Studio stopt automatisch met opnemen wanneer uw harde schijf vol is
of de maximale duur die u hebt ingevoerd is bereikt.
24 Pinnacle Studio 10 Plus
Scèneherkenning
Automatische scèneherkenning is een belangrijke functie van Studio.
Terwijl de video-opname verdergaat, herkent Studio natuurlijke
onderbrekingen in de video en verdeelt deze in scènes onder. Er wordt voor
elke herkende scène een nieuw pictogram gemaakt in het gedeelte
Videoscènes van het album.
Afhankelijk van welk opnameapparaat u gebruikt, wordt automatische
scèneherkenning of in real time tijdens het opnemen uitgevoerd of als een
afzonderlijke stap onmiddellijk nadat het opnemen is voltooid.
Scèneherkenning kunt u configureren met behulp van de opties onder
Scèneherkenning tijdens video-opname op het optiepaneel Opnamebron
(Setup Opnamebron). Niet elk type videobron heeft alle opties voor
scèneherkenning beschikbaar. Opties die niet van toepassing zijn op uw
setup zijn uitgeschakeld in het dialoogvenster.
De vier mogelijkheden zijn:
• Automatisch gebaseerd op filmtijd en datum: Deze optie is alleen
beschikbaar wanneer u van een DV-bron opneemt. Studio bewaakt de
gegevens van de tijdregistratie op de band tijdens het opnemen en start
een nieuwe scène wanneer er een onderbreking wordt gevonden.
• Automatisch gebaseerd op video-inhoud: Studio herkent wijzigingen
in de video-inhoud en maakt een nieuwe scène waar een grote wijziging
in beelden plaatsvindt. Deze functie werkt mogelijk niet goed als de
belichting niet stabiel is.Om u een extreem voorbeeld te geven: een
video opgenomen in een nachtclub met een stroboscoop zou elke keer
als de stroboscoop flitst een nieuwe scène maken.
• Elke X seconden een nieuwe scène maken: Studio maakt nieuwe
scènes in een door u gekozen interval. Dit kan nuttig zijn om
beeldmateriaal op te splitsen dat lange doorlopende scènes bevat.
• Geen automatische scèneherkenning: Selecteer deze optie als u het
gehele opnameproces wilt volgen en zelf wilt beslissen waar
scèneonderbrekingen moeten voorkomen. Druk telkens wanneer u een
scèneonderbreking tijdens het opnemen wilt invoen op de toets
[Spatiebalk
].
Hoofdstuk 2: Video opnemen 25
DIGITAAL OPNEMEN
Dit gedeelte bespreekt aspecten van het opnemen van een DV-bronapparaat
(camcorder of videorecorder) en een 1394-poort. Om te lezen over het
opnemen vanaf analoge hardware verwijzen wij u naar “Analoog opnemen”
op pagina 27.
U hebt twee keuzes voor de manier waarop de videogegevens worden
gecodeerd en gecomprimeerd in opnamen met volledige kwaliteit. Voor de
meeste doeleinden, is het formaat DV de logische keuze, maar als u van
plan bent uw voltooide film op schijf te zetten (VCD, S-VCD of DVD), kan
het formaat MPEG-1 of MPEG-2 interessanter zijn.
Vanwege het intensieve rekenwerk dat voor coderen naar MPEG-2nodig is,
zijn oudere computers wellicht niet snel genoeg voor toereikende MPEG-2-
opnames. Het type opnamehardware en de opnamekwaliteit die u kiest zijn
eveneens van invloed op het bepalen van de minimal noodzakelijke CPU-
snelheid. Wanneer Studio in staat is te calculeren dat uw computer niet snel
genoeg is om een bepaalde opname uit te voeren, wordt u van het probleem
op de hoogte gesteld en krijgt u de gelegenheid de bewerking te annuleren.
DV
DV is een formaat met hoge resolutie met overeenkomstig strenge eisen
voor opslagruimte.
Uw camcorder comprimeert en slaat video op de band op met 3,6 MB/s, in
een kwaliteit die overeenkomt met uitgezonden video. Tijdens het opnemen
worden de videogegevens direct van de band van uw camcorder naar de
harde schijf van uw PC overgezet, zonder wijzigingen of aanvullende
compressie. Het opnemen van DV-video neemt een grote hoeveelheid
ruimte op de harde schijf in beslag; kies daarom kleine segmenten om op te
nemen in plaats van de gehele band als u op uw systeem rekening moet
houden met de beschikbare ruimte.
U kunt de hoeveelheid benodigde ruimte op de harde schijf berekenen door
de lengte van uw video in seconden te vermenigvuldigen met 3.6, dat het
aantal benodigde megabytes als resultaat levert. Bijvoorbeeld:
1 uur video = 3600 seconden (60 x 60)
3600 seconden x 3.6 MB/s = 12,960 MB (12.7 GB)
Met andere woorden: 1 uur video gebruikt 12.7 GB ruimte.
26 Pinnacle Studio 10 Plus
Om in volledige kwaliteit op te nemen, moet uw harde schijf continu
kunnen lezen en schrijven met een snelheid van 4 MB per seconde. Alle
SCSI- en de meeste UDMA-stations kunnen dit aan. Wanneer u voor de
eerste keer een opname start, test Studio uw station om er zeker van te zijn
dat het snel genoeg is.
MPEG
DVD en S-VCD schijven gebruiken allebei bestanden in het formaat
MPEG-2, een uitbreiding van het formaat MPEG-1, dat voor VCD’s wordt
gebruikt. MPEG’s die bedoeld zijn voor gebruik op internet hebben lagere
resoluties en worden opgeslagen in het formaat MPEG-1.
Het optiepaneel Opnameformaat (Setup Opnameformaat) omvat een
keur aan opties om de kwaliteit van MPEG-opnamen te regelen. Lees
“Opnameformaatinstellingen” op pagina 223 voor gedetailleerde informatie
over MPEG-kwaliteitsopties.
Audio- en videoniveaus – digitaal
Bij digitaal opnemen gebruikt u audio en video die tijdens de opname
digitaal in de camera is gecodeerd. Draagt u het beeldmateriaal via een
1394-poort over naar uw computer, dan blijven de gegevens de hele tijd in
het gecomprimeerde digitale formaat. U kunt de audio- of videoniveaus
tijdens het opnemen dus niet aanpassen. Dit is in tegenstelling tot analoge
opnamen, waar audio en video wel kunnen worden aangepast tijdens het
opnemen.
Met digitale opnamen stelt u alle benodigde aanpassingen van audio en
videoniveaus uit tot de modus Bewerken, waar Studio plug-in video-
effecten biedt voor het aanpassen van de visuele balans van een clip en
audio-effecten om het geluid te optimaliseren. Met deze effecten kunt u
afzonderlijke clips aanpassen in plaats van globale instellingen te moeten
doen die alle video in een opnamebestand beïnvloeden.
Lees voor meer informatie “Analoog opnemen” (hieronder), “Video-
effecten gebruiken” (pagina 85), en “Audio-effecten” (pagina 197).
Hoofdstuk 2: Video opnemen 27
ANALOOG OPNEMEN
De onderwerpen in dit gedeelte hebben betrekking op het opnemen met
analoge apparatuur, zoals:
• Een camcorder of videorecorder met analoge uitgangen aangesloten op
een DirectShow-compatibele opnamekaart of extern apparaat.
• Een USB-videocamera of webcam.
Als u gebruikmaakt van een digitale camcorder die via een 1394-poort op
uw computer is aangesloten, raadpleeg dan “DV-opname” op pagina 25.
Opties opnamekwaliteit
Bij de meeste anloge opnamehardware biedt Studio drie
standaardkwaliteitskeuzes – Goed, Beter en Best – en een optie Aangepast.
De nogelijkheden van uw hardware bepalen de werking van de instellingen
met betrekking tot afbeeldingsgrootte, herhalingsfrequentie,
compressiekenmerken en kwaliteit. Onthoud dat hoe hoger de kwaliteit, des
te meer ruimte op de harde schijf u nodig hebt. Kies de voorkeuze
Aangepast om uw eigen opname-instellingen voor video vast te leggen.
Voor meer informatie over opname-instellingen voor video verwijzen we u
naar Bijlage A: Setup- opties (pagina 223).
Audio- en videoniveaus – analoog
Studio biedt uitklapbare panelen voor het regelen van video- en
audioniveaus tijdens het opnemen Deze functie is met name handig
wanneer u verschillen moet compenseren in video die van verschillende
bronnen is opgenomen.
28 Pinnacle Studio 10 Plus
Video- (L) en audiopanelen (R) voor het instellen van niveaus tijdens
analog opnemen
Hoewel u deze niveaus ook met de bijbehorende Video-effecten in de
modus Bewerken kunt aanpassen, kan het correct instellen ervan voor
opnemen voorkomen dat u zich later zorgen hoeft te maken om
kleurcorrectie.
Het correct instellen van uw audio-opties terwijl u opneemt, helpt
consistente volumeniveaus en kwaliteit.
Bepaalde opnameapparaten bieden wellicht minder opties dan hier worden
weergegeven en besproken. Bij hardware die geen audio-opnamen in stereo
ondersteunt, verschijnt bijvoorbeeld geen balansregelaar op het audiopaneel.
Video
Kies het type video dat u gaat digitaliseren door op de bijpassende Bron-
knop (Samengesteld of S-Video) te klikken. Met de vijf schuifregelaars kunt
u de helderheid (video gain of versterking), contrast (zwartniveau), scherpte,
de kleurtoon en kleurverzadiging van de binnenkomende video regelen.
Let op: De schuifregelaar Kleurtoon verschijnt niet tijdens het opnemen
vanaf PAL-apparatuur.
Audio
Gebruik de knoppen voor Audio-opname om te regelen of Studio de audio
samen met de video moet opnemen. Selecteer de knop Uit als uw bron
alleen video is. Met de schuifbalken in het vak kunt u het ingangsniveau en
de stereobalans van de binnenkomende audio regelen.
Hoofdstuk 2: Video opnemen 29
VIDEO IMPORTEREN VAN DVD
Hoewel het strikt genomen niet om opnemen gaat, kunt u eveneens video in
Studio importeren vanaf een niet-beveiligde DVD-schijf of een DVD-beeld
op uw harde schijf. Via het menuonderdeel Bestand DVD-titels
importeren verschijnt ere en dialoogvenster waarin u het DVD-materiaal
kunt zoeken en bekijken. Vervolgens kunt u dit als een MPEG-2-bestand in
de map van uw keuze opslaan.
Let op: Als de audio op de DVD in AC3-formaat staat, is het wellicht
noodzakelijk om een activatiecode voor de AC3-codecsoftware aan te
schaffen.
DVD-video importeren:
1. Selecteer de DVD-schijf of het beeld met de knoppen onder Kies een
schijf / beeld.
Studio geeft een overzicht van de beschikbare ‘titels’ (videobestanden)
op die locatie onder Markeer de titels (die u wilt importeren).
2. Gebruik de bladerknop
om in de map een bestemmingsmap voor de
geïmporteerde bestanden te selecteren.
3. Type en naam voor de DVD. Deze naam wordt gebruik als onderdeel
van de geïmporteerde bestandnamen. Als u de DVD of het beeld
bijvoorbeeld “Mijn DVD” noemt en Titel 12 importeert, dan is de
bestandsnaam als volgt: Mijn DVD_Titel_12.mpg
30 Pinnacle Studio 10 Plus
4. Selecteer de titel of de titels die u wilt importeren door vinkjes in de
vakjes naast de namen te zetten. U kunt de spelerknoppen rechts in het
dialoogvenster gebruiken om een voorbeeld van de inhoud van de
geselecteerde titel te bekijken.
5. Klik op de knop Importeren.
Studio geeft een voortgangsbalk weer waarmee u de progressie van
importeerbewerking kunt volgen. Zodra het importeren is voltooid,
kunt u de inhoud van het bestand via het Album voor bewerking
openen (net zoals een gewoon opgenomen bestand, zie het volgende
hoofdstuk).
Hoofdstuk 3: Het Album 31
HOOFDSTUK 3:
Het Album
Het gedeelte Videoscènes van het album. Klik op de tabbladen aan de
linkerkant van het album om toegang te krijgen tot de materialen in de
andere gedeelten
De bronmaterialen die u nodig hebt om een film te maken worden
opgeslagen in de verschillenden gedeelten van het album. Elk gedeelte kunt
u als volgt via diens eigen tabblad bereiken:
Videoscènes: Dit gedeelte bevat uw opgenomen
videobeeldmateriaal. U kunt direct toegang krijgen tot de
opnamenbestanden en deze ook meteen bekijken, of u kunt er een
in het album laden. Hier worden de scènes ervan vertegenwoordigd door
kleine pictogrammen. Om een paar van de scènes in uw film te gebruiken,
sleept u gewoon de pictogrammen ervan naar het venster Film. Zie “Het
gedeelte Videoscènes”, pagina 34.
Overgangen: Dit gedeelte van het album bevat fades,
oplossingen, dia’s en andere overgangstypen, waaronder de
uitgebreide Hollywood FX-overgangen. Om een overgang te
gebruiken, plaatst u het tussen videoclips en afbeeldingen in het venster
Film. Zie “Het gedeelte Overgangen”, pagina 44.
32 Pinnacle Studio 10 Plus
Titels: Dit gedeelte bevat bewerkbare titels, die u als overlays of
schermvullende afbeeldingen kunt gebruiken. U kunt uw eigen
titels maken, of de meegeleverde titels gebruiken of aanpassen.
Studio ondersteunt afrollen, kruipen en veel typografische effecten. Zie
“Het gedeelte Titels”, pagina 46.
Stilstaande beelden: Dit is een gedeelte van foto’s, bitmaps en
afzonderlijke videobeelden. U kunt deze afbeeldingen
schermvullend of als overlays op de hoofdvideo gebruiken. De
meeste standaardafbeeldingsformaten worden ondersteund. Zie de
paragraaf “Het gedeelte Stilstaande beelden”, pagina 47.
Schijfmenu’s: Studio bevat een uitgebreide verzameling
hoofdstukmenu’s die u tijdens de authoring van DVD, VCD en S-
VCD kunt gebruiken. U kunt ze gebruiken zoals ze zijn, ze aanpassen of
uw eigen hoofdstukmenu’s maken. Zie “Het gedeelte Schijfmenu’s”,
pagina 48.
Geluidseffecten: Studio wordt geleverd met een keur aan
geluidseffecten van hoge kwaliteit. U kunt tevens bestanden van
de formaten wav, mp3 en avi gebruiken die u zelf hebt opgenomen of van
andere bronnen hebt gekregen. Zie “Het gedeelte Geluidseffecten”, pagina
49.
Muziek: In dit gedeelte van het Album kunt u muziekbestanden
op uw harde schijf zoeken en gebruiken. Bestanden in de
bestandstypen wav, mp3 en avi worden ondersteund. Zie “Het gedeelte
Muziek”, pagina 50.
Het Album gebruiken
Een gedeelte van het album bevat net zoveel pagina’s als er nodig zijn om
de pictogrammen, die de items in dat gedeelte vertegenwoordigen, te
bewaren. Rechtsboven aan elke pagina van het album, geeft Studio het
huidige paginanummer en het totaal aantal pagina’s voor dat gedeelte weer.
Klik op de pijlen om vooruit of achteruit door de pagina’s te lopen.
Alle soorten inhoud van het album kunt u bekijken door gewoon op de
pictogrammen te klikken.
Dit hoofdstuk introduceert elk van de gedeelten van het album een voor een,
beginnend met een uitgebreide discussie over het zeer belangrijke gedeelte
Videoscènes. Het eigenlijke gebruik van de inhoud van de album om uw
bewerkte film te maken is het onderwerp van de hoofdstukken 4 tot en met
11.
Hoofdstuk 3: Het Album 33
Bronmappen voor de inhoud van het Album
De scènepictogrammen in het gedeelte Videoscènes komen uit een
opgenomen videobestand, terwijl het gedeelte overgangen gevuld wordt
met bronbestanden die geassocieerd zijn met het programma Studio.
De pictogrammen in elk van de andere 5 gedeelten van het album zijn
verschillend: ze vertegenwoordigen de bestanden die in een bepaalde
schijfmap staan. Ieder gedeelte – Titels, Beelden, Schijfmenu’s,
Geluidseffecten en Muziek – beschikt over een standaardmap. Desgewenst
kunt u ook een andere map selecteren.
De pictogrammen in het gedeelte Titels vertegenwoordigen bestanden
die zijn opgeslagen in de geselecteerde bronmap op uw harde schijf. Met
behulp van de vervolgkeuzelijst onderaan de pagina Album kunt u
“Standaard titels” of “Mijn titels” selecteren in de geïnstalleerde map
“Titels”. Via de mapknop naast de lijst kunt u op andere plaatsen op uw
harde schijf kijken. Het gedeelte Schijfmenu’s werkt op dezelfde wijze.
De bronmap voor de inhoud van dit gedeelte wordt aan de bovenkant van
de linkerpagina van het album opgesomd, naast een kleine knop Map
.
Als u de bron van het huidige gedeelte wilt wijzigen, selecteert u een map
in de vervolgkeuzelijst, klikt u op deze knop, bladert u naar een andere map
op uw systeem en selecteert een willekeurig bestand. Het door u
geselecteerde bestand wordt gemarkeerd in het opnieuw gevulde deel van
het album.
Sommige Album-secties bieden tevens een knop voor hoofdmappen
,
zodat u binnen een groep mappen met geschikte media kunt navigeren.
34 Pinnacle Studio 10 Plus
HET GEDEELTE VIDEOSCÈNES
Hier begint het bewerkingsproces echt – in het gedeelte
Videosènes van het album met uw opgenomen onbewerkte
beeldmateriaal. In een typische productie is uw eerste stap
waarschijnlijk het slepen van een aantal scènes uit het album naar het
venster Film (zie Hoofdstuk 5: Videoclips).
In het album worden scènes weergegeven in de volgorde waarin ze werden
opgenomen. Deze volgorde kan niet worden gewijzigd, aangezien het
wordt bepaald door het onderliggende opnamebestand. U kunt scènes
echter in elke willekeurige volgorde aan uw film toevoegen. Op
soortgelijke wijze kunt u scènes uit het album niet trimmen (bewerken),
maar u kunt elk gewenst gedeelte van een scène gebruiken als het als een
clip in uw film verschijnt.
Interfacekenmerken
Het gedeelte videoscènes biedt verschillende speciale interfacekenmerken:
• Scènes die aan het venster Film zijn toegevoegd worden in het album
met een groen vinkje aangeduid. Het vinkje blijft net zolang als er een
clip in het venster Film is die uit die scène komt.
• Om te zien hoe een bepaalde scène uit het album in uw huidige project
wordt gebruikt, gebruikt u de menu opdracht Album Scène in project
zoeken. Studio markeert alle clips in het venster Film die uit de
geselecteerde scène (of scènes) komen. Een andere manier om het te
doen is de opdracht Scène in Album zoeken te gebruiken. U vindt deze,
wanneer u met de rechtermuisknop hebt geklikt, in het contextmenu
voor clips in het venster Film.
• Bijna alle menuopdrachten die van toepassing zijn op scènes, zijn
beschikbaar in zowel het hoofdmenu van Album, evenals het pop-up
menu dat verschijnt wanneer u met de rechter muisknop op een
geselecteerde scène klikt. Wanneer deze documentatie vraagt om een
menu opdracht zoals Album Scènes combineren, onthoud dan dat een
soortgelijke opdracht meestal ook in het pop-up “context”menu
beschikbaar is.
Hoofdstuk 3: Het Album 35
Samenvatting bewerkingen
Vanwege diens centrale rol biedt het gedeelte Videoscènes van het album
een uitgebreide verzameling bewerkingen. Deze worden hieronder in de
volgende onderwerpen besproken:
• Een opgenomen videobestand openen
• Opgenomen video bekijken
• Scènes en bestanden selecteren
• Scène- en bestandsinformatie weergeven
• Commentaarweergave
• Scènes combineren en onderverdelen
• Scènes opnieuw herkennen
Een opgenomen videobestand openen
De standaardlocaties voor uw videobestanden zijn de standaardopnamemap,
en de map Mijn video’s. Wanneer u de pagina mapinhoud van het gedeelte
Videoscènes bekijkt, verschijnen beide locaties altijd in de
vervolgkeuzelijst boven aan het album.
U kunt tevens andere mappen op de harde schijf selecteren om toegang te
krijgen tot opgeslagen videobestanden. Zowel de huidige als vorige mappen
worden ook opgesomd indien ze van de twee standaardlocaties verschillen.
Hierdoor kunnen er vier verschillende mappen op elk willekeurig moment
in de lijst verschijnen.
Onder Windows XP bevindt de standaardopnamemap zich in de
documentenmap “all users” van Windows. De echte naam van de
opnamemap is Mijn video’s, maar de Verkenner van Windows (en Studio)
geven het gewoonlijk een andere naam, Gedeelde video (Web video). Dit
onderscheidt het van Mijn video’s in de persoonlijke documentenmap van
de gebruiker.
36 Pinnacle Studio 10 Plus
Een map openen
Als u een nieuwe map kiest, wordt de pagina mapinhoud weergegeven.
Deze geeft zowel de submappen als de digitale videobestanden weer binnen
de map die u hebt gekozen:
Er zijn drie manieren om een map te openen:
• Selecteer de mapnaam in de vervolgkeuzelijst op de pagina mapinhoud.
• Selecteer een map die op de pagina mapinhoud wordt genoemd.
• Klik op de knop bovenliggende map
.
Een bestand openen
Selecteert u een nieuw videobestand, dan wordt de pagina mapinhoud
weergegeven. Deze geeft pictogrammen weer die de scènes in het bestand
vertegenwoordigen:
Er zijn drie manieren om een digitaal videobestand te openen:
• Selecteer de bestandsnaam in de vervolgkeuzelijst op de pagina
bestandsinhoud.
• Dubbelklik op een bestand op de pagina mapinhoud.
• Klik op de knop zoeken naar bestand en gebruik het dialoogvenster
Openen om een digitaal videobestand van een ondersteund type op uw
harde schijf te zoeken.
Hoofdstuk 3: Het Album 37
Scèneherkenning en pictogrammen
Het album wordt nu gevuld met de herkende scènes van uw opgenomen
video (zie “Scèneherkenning” op pagina 24). Elke scène word gekenmerk
door een pictogrambeeld – een pictogram van het eerste beeld van de scène.
Misschien is het eerste beeld niet geschikt als pictogram voor de scène,
daarom laat Studio u indien gewenst een andere kiezen.
Zo wijzigt u pictogrammen in het album:
1. Selecteer de scène die moet worden gewijzigd.
2. Gebruik de player om het beeld te vinden dat u voor de pictogram wilt
gebruiken.
3. Klik op de menuopdracht Album Pictogram instellen.
Hoogte-/breedteverhoudingen van video
De meeste digitale videobestanden geven formaatinformatie waardoor
Studio de hoogte-/breedteverhouding van het beeld van 4:3 of 16:9
automatisch kan herkennen. Geeft het bestand geen informatie over hoogte-
/breedteverhouding, dan gaat Studio over naar het standaardformaat 4:3.
Met de opdrachten Hoogte-/Breedteverhouding (H-/B-verh.) 4:3 en
Hoogte-/Breedteverhouding (H-/B-verh.) 16:9 in het menu Album kunt u
handmatig instellen welke hoogte-/breedteverhouding u nodig hebt. Deze
opdrachten verschijnen ook in het contextmenu voor video in het album.
Met deze opdrachten worden de originele frames verlengd naar het nieuwe
formaat. Als u bijvoorbeeld de hoogte-/breedteverhouding van een 4:3 film
instelt op 16:9, dan verschijnen mensen en objecten breder in verhouding
tot hun lengte/hoogte.
Dit is een andere methode dan de frameformaatconversie die plaatsvindt
wanneer u een scène met de “tegenovergestelde” hoogte-
/breedteverhouding aan een filmproject toevoegt. In dat geval wordt de
scène in beide richtingen gelijkmatig geschaald, zodat hij binnen het
doelframe past. Niet-gebruikte gedeelten worden zwart weergegeven.
(L) Origineel 4:3 frame; (C) Hetzelfde frame met zwarte banen bij
toevoegen aan 16:9 project; (R) Hetzelfde frame nadat de opdracht
Hoogte-/Breedteverhouding (H-/B-verh.)16:9 is gebruikt.
38 Pinnacle Studio 10 Plus
Let op: U kunt het frameformaat van het filmproject, dat na het maken
van het project niet meer kan worden gewijzigd, voor nieuwe projecten
instellen in het optiepaneel Projectinstellingen. Zie pagina 226 voor meer
informatie.
Opgenomen video bekijken
Afzonderlijke of meerdere scènes in het geopende opgenomen
videobestand kunt u op elke moment bekijken.
Zo bekijkt u opgenomen video vanaf een geselecteerde scène:
1. Klik op het pictogram van de scène in het album.
De player geeft het eerste beeld van de geselecteerde scène weer.
2. Klik op de knop Afspelen in de player.
De player speelt nu de geselecteerde scènes en alle daaropvolgende
scènes af. De voortgang wordt op drie manieren aangegeven.
• De scènes worden achter elkaar gemarkeerd terwijl ze worden
afgespeeld.
• De schuifregelaar van de player geeft het huidige afspeelpunt in
verhouding tot de gehele film weer.
• Geven scènepictogrammen een voortgangsbalk weer tijdens het
bekijken van het voorbeeld. Terwijl u verder gaat met het bekijken
van uw opgenomen video, gaat de voortgangsbalk van het ene
pictogram naar het volgende.
Een voorbeeld bekijken van digitale videobestanden
Wanneer een map in het album is geopend en de naam van een digitaal
videobestand is geselecteerd, kunt u de player gebruiken om de video te
bekijken zonder het bestand daadwerkelijk in het album te openen.
Hoofdstuk 3: Het Album 39
Scènes en bestanden selecteren
Studio biedt een keur aan manieren om geselecteerde scènes en andere
items in het gedeelte Videoscènes in het album te selecteren. Geselecteerde
videoscènes worden aangeduid door een gemarkeerde rand. Geselecteerde
mappen en videobestanden worden met tekstmarkering weergegeven.
Geselecteerde scènes hebben een gemarkeerde rand (midden)
Selectietechnieken volgen de standaardconventies van Windows. U kunt de
volgende conventies afzonderlijk of gecombineerd gebruiken:
• Kies de menuopdracht Bewerken Alles selecteren of druk op Ctrl+A
om alle scènes (of bestanden en mappen) die op dit moment in het
album worden weergegeven te selecteren, inclusief die op andere
pagina’s.
• Druk op Shift en klik om een aantal items in de omgeving te selecteren.
• Druk op Ctrl en klik om afzonderlijke items van de selectie te
verwijderen of aan de selectie toe te voegen.
• Start met de muisaanwijzer over een leeg gebied van de pagina Album,
klik en sleep om een gebied te “markeren” waarbij u alle items
selecteert die binnen het gebied vallen.
• Gebruik de pijltoetsen om door het raster van het album te navigeren.
Gebruikt de pijlen in combinatie met Shift
om items te selecteren terwijl
u bezig bent.
40 Pinnacle Studio 10 Plus
Geselecteerde mappen en videobestanden bevatten gemarkeerde tekst
Scène en bestandsinformatie weergeven
Terwijl u de muisaanwijzer over videoscènes beweegt,
verandert deze in een opnamesymbool. Wacht u even
op de scène, dan wordt de starttijd en de lengte in een
infovenster weergegeven. Laat u de opnemer op de
scène staan, dan blijft het venster enkele seconden
weergegeven. De weergegeven starttijd is de tijdcode
van de oorspronkelijke bronvideo in minuten, seconden
en beelden.
Voor informatie over videobestanden
wanneer het gedeelte Videoscènes
zich in de modus mapweergave
bevindt, selecteer dan Detailweergave
in het contextmenu (dat u met de
rechtermuisknop oproept) van Album. De bestandsnaam, resolutie, hoogte-
/breedteverhouding, duur en herhalingsfrequentie worden weergegeven.
Schakel terug naar een compactere opsomming met Pictogramweergave.
Commentaarweergave
In de standaardweergave voor het gedeelte Videoscènes, bekend als
Scèneweergave, wordt elke scène vertegenwoordigd door een klein
beeldpictogram. Gebruik voor meer informatie over elke scène de
menuopdracht Album
Commentaarweergave.
In de commentaarweergave worden bewerkbare bijschriften voor album-
scènes weergegeven. Het gebruik van deze bijschriften is aan u: het
kunnen zoektermen of scènenamen zijn of tekstcommentaar die de inhoud
van de scène beschrijft. Het standaardbijschrift wordt gegenereerd uit het
reeksnummer en de duur van de scène (bijvoorbeeld “Scène 3, 7:21”).
Hoofdstuk 3: Het Album 41
Klikt u op een videoscène, dan verschijnt er een plaatshoudend tekstvak
waarin u de aangepaste naam of het commentaar kunt invoeren.
Scènes op naam selecteren
Via een verwante optie kunt u videoscènes selecteren door naar zoektermen
in het commentaar te zoeken. Gebruik Album Scène selecteren op naam
om dit dialoogvenster te openen:
Voer een zoekterm in het tekstvak in en klik op OK om alle albumscènes te
markeren waarvan het bijschrift de zoekterm bevat. De
standaardbijschriften worden niet doorzocht - alleen diegenen welke u hebt
aangepast.
42 Pinnacle Studio 10 Plus
Scènes combineren en onderverdelen
Nadat u een voorbeeld van uw scènes hebt bekeken, wilt u sommige
daarvan mogelijk combineren in grotere of onderverdelen in kleinere
eenheden. Deze aanpassingen kunt u zeer eenvoudig maken.
Zo combineert u scènes in het album:
1. Selecteer de te combineren scènes.
2. Selecteer Album Scènes combineren.
De geselecteerde scènes worden tot een scène gecombineerd.
Alleen geselecteerde aangrenzende scènes kunnen worden
gecombineerd. Bovendien worden ze samengevoegd in de volgorde
waarin ze in het album staan, onafhankelijk van de volgorde waarin ze
zijn geselecteerd. (albumvolgorde gaat over rijen en dan naar beneden
in de pagina.) Klik om dit terug te draaien op Ctrl+Z
of klik op de knop
Ongedaan maken.
Zijn de scènes die u hebt geselecteerd niet allemaal buren, dan wordt
elke set aangrenzende scènes gecombineerd, maar de verschillende
sets worden niet met elkaar gecombineerd.
Verscheidene geselecteerde scènes (zwart) worden tot twee langere
scènes samengevoegd. Aangezien scène 4 nergens aan grenst, wordt
deze niet gebruikt
Hoofdstuk 3: Het Album 43
Zo verdeelt u scènes onder in het album:
1. Selecteer de onder te verdelen scènes.
2. Selecteer Album Scènes verdelen.
Het dialoogvenster Geselecteerde scènes opsplitsen verschijnt.
3. Kies de lengte van de onderverdeelde scènes door een waarde in te
typen.
De kleinst toegestane onderverdeling is een seconde. Alle video die na
het onderverdelen overblijft, wordt aan de laatste scène toegevoegd.
4. Klik op OK.
Een voortgangsbalk verschijnt, de scène wordt onderverdeeld en er
worden nieuwe scènes aan het album toegevoegd. Klik om dit terug te
draaien op Ctrl+Z
of klik op de knop Ongedaan maken.
U kunt deze scènes indien gewenst nog verder onderverdelen tot de
minimale duur van een seconde.
Drie geselecteerde scènes worden onderverdeeld in een duur van vijf
seconden. De verticale strepen geven onderverdelingen van vijf
seconden in elke scène aan. De oneven cliptijden rechts vinden plaats
omdat resterende tijd na onderverdeling aan de definitieve
onderverdeelde scène wordt toegevoegd; daarom wordt scène 2 dan
ook niet gewijzigd door de onderverdelingbewerking.
44 Pinnacle Studio 10 Plus
Scènes opnieuw herkennen
Combineert of verdeelt u scènes onder en besluit u later dat u ze liever wilt
terugzetten in de oorspronkelijke staat, dan kunt u elke scène of selectie van
scènes opnieuw herkennen. De herkenningsresultaten zijn identiek aan die
die na het opnemen zijn verkregen, als tenminste dezelfde techniek voor
scèneherkenning is gebruikt.
Hebt u onderverdeelde scènes, dan moet u ze eerst weer combineren. Zelfs
wanneer u zich niet meer precies de oorspronkelijke staat kunt herinneren
en zodoende meer opnieuw combineert dan nodig is, zal het
herkenningsproces de oorspronkelijke scènevolgorde herstellen.
Zo herkent u scènes opnieuw:
Als u scènes opnieuw wilt combineren, selecteert u eerst de onderverdeelde
scènes en daarna het menuonderdeel Album Scènes combineren.
1. Selecteer de scènes die u opnieuw wilt herkennen.
2. Selecteer uit het menu Scènes herkennen op video-inhoud of
Scèneherkenning op filmopnametijd en datum.
Een voortgangsbalk verschijnt terwijl Studio de scènes herkent en het
album opnieuw vult.
HET GEDEELTE OVERGANGEN
Het gedeelte Overgangen van het album biedt een grote set
clipovergangen die u kunt slepen en neerzetten. Om het
overzichtelijk te houden zijn de overgangen in groepen
onderverdeeld. Gebruik de vervolgkeuzelijst om te selecteren welke groep
overgangen u wilt bekijken. Alle overgangen in de groep worden
weergegeven en gebruiken daarbij zoveel mogelijk pagina’s in het album.
Meer informatie over overgangen en het gebruik ervan in uw films vindt u
in Hoofdstuk 7: Overgangen.
Hoofdstuk 3: Het Album 45
Studio’s verzameling overgangen omvat 74 standaardovergangen, meer dan
50 Alpha Magic-overgangen, een startset onbeperkte Hollywood FX 3-D-
overgangen en nog veel meer “vergrendelde” Hollywood FX-overgangen
(met een schatkistsymbool in de linkerbovenhoek van het
overgangspictogram).
Let op: Als er geen premium-overgangen zichtbaar zijn, klik dan op
Bewerkingsomgeving Premium-content weergeven in het optiepaneel
Projectinstellingen om ze te laten weergeven (zie pagina 226).
De premium-overgangen gebruiken
U kunt deze demo-overgangen gratis gebruiken, maar er wordt een Studio
“watermerk” tijdens de weergave op een gedeelte van het videobeeld
geplaatst. Om ze in een echte productie te gebruiken, opent u het Album op
de gewenste overgang en klikt u op het gedeelte activeren op dezelfde
pagina van het Album. Binnen een paar minuten kunt een activatiesleutel
aanschaffen zonder dat u hiervoor Studio hoeft te verlaten.
Het gedeelte Overgangen van het Album, geopend op een themapakket
met Hollywood FX-overgangen. Klik ergens in het activatiegedeelte aan
de rechterkant om deze set overgangen te activeren.
Voor meer informatie over het aanschaffen van premium-content voor
Studio, zie “Studio uitbreiden” op pagina 10.
46 Pinnacle Studio 10 Plus
De overgangsnaam weergeven
Terwijl u de muisaanwijzer over overgangen beweegt,
verandert deze in een knopinfo. Laat u de muisaanwijzer op
de scène staan, dan blijft de naam van de overgang enkele
seconden weergegeven.
Een voorbeeld bekijken van overgangseffecten
Klikt u op een overgangspictogram, dan demonstreert de player de
overgang met de conventie dat “A” de oorspronkelijke clip
vertegenwoordigt en “B” de nieuwe clip. De demonstratie loopt door
zolang het pictogram geselecteerd blijft.
Voor een gedetailleerde weergave stopt u de Player en gebruikt u de
instelknoppen (Beeld achteruit en Beeld vooruit) om beeld voor beeld door
de overgang te lopen.
HET GEDEELTE TITELS
Dit gedeelte van het album bevat een verzameling teksttitels in
een keur aan stijlen. U kunt ze als schermvullende of overlay-titels
gebruiken. Het verschil is dat in een overlay-titel de transparante
achtergrond wordt vervangen door ander materiaal (meestal een videoclip).
In een schermvullende titel wordt de achtergrond vervangen door zwart.
In het Album wordt een grijs ruitpatroon gebruikt om het
gedeelte van de titel te markeren dat transparant wordt in
overlays. (Als u liever een zwarte achtergrond wilt, gebruik
dan de menuopdracht Album Zwarte achtergrond.) Net
zoals bij videoscènes worden titels die aan uw huidige
project zijn toegevoegd in het Album aangeduid met een groen vinkje.
Met de krachtige ingebouwde titeleditor van Studio kunt u heel
gemakkelijk uw eigen titels maken wanneer u ze nodig hebt. Het is echter
Hoofdstuk 3: Het Album 47
misschien nog gemakkelijker om met een van de meegeleverde titels te
beginnen en die in de titeleditor aan te passen.
De map Titels: De pictogrammen in het gedeelte Titels vertegenwoordigen
bestanden in de map die boven aan elke linkerpagina van het gedeelte
wordt vermeld. Titels die u hebt gemaakt of aangepast kunt u aan het
gedeelte toevoegen door ze vanuit Titeleditor in deze map op te slaan. U
kunt tevens een andere map selecteren als bron voor het gedeelte (zie
“Bronmappen voor de inhoud van het Album” op pagina 33).
Voor informatie over het gebruik van titels in uw film, zie Hoofdstuk 8:
Stilstaande beelden.
HET GEDEELTE STILSTAANDE
BEELDEN
Dit gedeelte van het album geeft Kleine pictogrammen van
afbeeldingsbestanden weer. Dit kunnen onder andere opgenomen
videobeelden, foto’s en tekeningen in bitmap-formaat zijn. Net
zoals bij videoscènes worden beelden die in uw film worden gebruikt in het
Album aangeduid met een groen vinkje.
De map Stilstaande beelden: De pictogrammen in het gedeelte Stilstaande
beelden vertegenwoordigen bestanden in de map die boven aan elke
linkerpagina wordt vermeld. U kunt afbeeldingen aan dit gedeelte
toevoegen door ze in deze map op te slaan. U kunt bijvoorbeeld opgenomen
beelden in de map opslaan vanuit het gereedschap Beeld opnemen, of een
titel vanuit Titeleditor opslaan. U kunt tevens een andere map selecteren
als bron voor het gedeelte (zie “Bronmappen voor de inhoud van het
Album” op pagina 33).
Voor informatie over het gebruik van stilstaande beelden in uw film, zie
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden.
48 Pinnacle Studio 10 Plus
HET GEDEELTE SCHIJFMENU’S
Dit gedeelte van het album bevat een verzameling menu’s voor de
authoring van VCD, S-VCD en DVD die door artiesten zijn
ontworpen. Menu’s in Studio zijn eigenlijk gespecialiseerde titels:
ze kunnen worden gemaakt en bewerkt in de titeleditor. U kunt ze vanuit de
editor naar een schijfmap opslaan of direct in uw film invoegen.
Net zoals bij videoscènes en andere visuele bronnen worden schijfmenu’s
die in uw film worden gebruikt in het Album aangeduid met een groen
vinkje.
Voor informatie over het gebruik van schijfmenu’s in uw film, zie
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s.
De map Schijfmenu’s: De pictogrammen in het gedeelte Schijfmenu’s
vertegenwoordigen bestanden in de folder genoemd boven aan de
linkerpagina in het gedeelte. U kunt menu’s aan het gedeelte toevoegen
door ze in deze map op te slaan. U kunt ook een andere map als bron van
het gedeelte selecteren (zie “Bronmappen voor inhoud van Album” op
pagina 33).
Het symbool bewegende achtergrond: Sommige van de bij Studio
meegeleverde menu’s omvatten een achtergrond van bewegende video in
plaats van een bewegende afbeelding. U kunt zulke menu’s ook zelf maken.
Deze “bewegende achtergrond” kan een professioneel uiterlijk aan uw
voltooide schijf geven.
Beschikbaarheid: De functie bewegende achtergrond is alleen
beschikbaar in Studio Plus. Zie “Een bewegende achtergrond toevoegen”
op pagina 174 voor informatie over het maken en bewerken van een
bewegende videoachtergrond. Zie Een bewegende achtergrond toevoegen
voor informatie over het maken en bewerken van een bewegende
videoachtergrond.
Menu’s met bewegende achtergronden worden aangeduid door het kleine
symbool
in de hoek rechtsonder van het Album-pictogram.
Naast het grote aantal standaardmenu’s van Studio en de optionele
bewegende menu’s van Studio Plus, vindt u tevens diverse mappen met
menu’s in de serie “Pinnacle Premium DVD-menu’s”. Dit zijn “premium”
Hoofdstuk 3: Het Album 49
menus (te herkennen aan een schatkistsymbool in de linkerbovenhoek van
het menupictogram). Een groot aantal van deze professionele DVD-menu’s
beschikken over soundtracks in loops.
Let op: Als er geen vergrendelde schijfmenu’s zichtbaar zijn, controleer
dan of er een vinkje staat bij Bewerkingsomgeving Premium content
weergeven in het optiepaneel Projectinstellingen (zie pagina 226).
De premium-menu’s activeren
U kunt deze demo-overgangen gratis gebruiken, maar er wordt een Studio
“watermerk” tijdens de weergave op een gedeelte van het videobeeld
geplaatst. Als u er een in een productie wilt gebruiken, open dan het Album
op het gewenste menu en klik op het gedeelte activeren op dezelfde pagina
van het Album. Binnen een paar minuten kunt een activatiesleutel
aanschaffen zonder dat u hiervoor Studio hoeft te verlaten.
Voor meer informatie over het aanschaffen van premium-content voor
Studio, zie “Studio uitbreiden” op pagina 10.
HET GEDEELTE GELUIDSEFFECTEN
Studio wordt geleverd met een keur aan kant-en-klare
geluidseffecten. Deze wav-bestanden worden in een aantal
mappen geïnstalleerd en beslaan categorieën als “dieren”,
“bellen” en “strips”.
De map Geluidseffecten: Dit gedeelte van het album geeft de
geluidsbestanden die in een schijfmap staan weer, boven aan elke
linkerpagina in het gedeelte vermeld. U kunt de geluiden in een andere
map weergeven - dat hoeft geen map te zijn die door Studio is geïnstalleerd
- door een andere map te selecteren als bron voor de sectie (zie
“Bronmappen voor de inhoud van het Album” op pagina 33).
Naast wav-bestanden (Windows “wave”) worden bestanden in mp3-
formaat en animatiebestanden van het formaat avi ook weergegeven in het
album en kunnen ze worden gebruikt voor aanvullende audio in uw
producties.
Elke geluidsclip kunt u vooraf beluisteren door op de naam of pictogram te
klikken.
50 Pinnacle Studio 10 Plus
Voor informatie over het gebruik van geluiden in uw film, zie Hoofdstuk 11:
Geluidseffecten en muziek.
Naast de vele onbeperkte meegeleverde geluidseffecten in Studio, vindt u
tevens diverse mappen met effecten in de UFX, of “Ultimate FX” series.
Dit zijn premium-effecten (te herkennen aan een schatkistsymbool in de
naam van het geluidseffect in het Album).
Let op: Als er geen vergrendelde geluidsovergangen zichtbaar zijn, klik
dan op Bewerkingsomgeving Premium content weergeven in het
optiepaneel Projectinstellingen om ze weer te geven (zie pagina 226).
De premium geluidseffecten gebruiken
U kunt deze demo-overgangen gratis gebruiken, maar er wordt een Studio
“watermerk” tijdens de weergave op een gedeelte van het videobeeld
geplaatst. Om in een echte productie gebruik te maken van deze
overgangen, opent u het Album bij de gewenste overgang, klikt u in het
paneel activeren op dezelfde Album-pagina. Binnen een paar minuten kunt
een activatiesleutel aanschaffen zonder dat u hiervoor Studio hoeft te
verlaten.
Voor meer informatie over het aanschaffen van premium-content voor
Studio, zie “Studio uitbreiden” op pagina 10.
HET GEDEELTE MUZIEK
Dit gedeelte van het Album toont de muziekbestanden in een map
op uw harde schijf. Als u een bestand wilt gebruiken, sleept u het
op het muziekspoor of een ander audiospoor op de Tijdlijn van het
venster Film.
De map Muziek: De wav-, mp3- en andere audiobestanden komen uit de
map die op iedere linkerpagina aan de bovenkant wordt vermeld. U kunt
andere muziekbestanden toevoegen door ze in deze map op te slaan. U kunt
ook een andere map als bron voor dit gedeelte selecteren (zie “Bronmappen
voor inhoud van Album” op pagina 33).
Informatie over het gebruik van achtergrondmuziek in uw film vindt u in
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek.
Hoofdstuk 4: Het venster Film 51
HOOFDSTUK 4:
Het venster Film
Het venster Film, waar u uw film maakt van de onbewerkte materialen in
het album, neemt de onderste helft van het scherm in de modus Bewerken
van Studio in beslag. Om het venster Film te bereiken, moet u eerst naar de
modus Bewerken overschakelen indien u zich daar nog niet bevindt:
De titelbalk van het venster Film bevat verschillende belangrijke knoppen
en schermen. De knoppen van de gereedschapskist links van de titelbalk
openen de videogereedschapskist en de audiogereedschapskist, die op
pagina 58 worden besproken.
Rechts van de gereedschapskistknoppen bevindt zich een tekstvak waar de
bestandsnaam van het project wordt weergegeven. Status- en
waarschuwingsberichten worden indien nodig ook in dit vak weergegeven.
Nog verder naar rechts ziet u de knoppen Audio scrubbing, Clip splitsen en
Clip verwijderen. Uiterst rechts staan drie de knoppen weergaveselectie (zie
“Weergaven van het Filmvenster” op pagina 54).
52 Pinnacle Studio 10 Plus
Knop audio scrubbing
Standaard wordt er alleen tijdens de weergave een voorbeeld van de
audio van uw project weergegeven. De functie audio scrubbing van
Studio, die u in- en uitschakelt met de luidsprekerknop, biedt tevens een
audiovoorbeeld tijdens het scrubben door de film.
Audio scrubbing maakt het montagewerk eenvoudig als u de montage op
het geluid afstemt.
Knop Clip/scène splitsen – het scheermes
Klik op deze knop om de momenteel geselecteerde clip in het
venster Film of de momenteel geselecteerde scène in het album te
splitsen.
Er gaat geen informatie verloren. Is het item een scène uit het album, dan
wordt het op het aangegeven punt in twee kleinere scènes opgesplitst. Is het
item een clip in het venster Film, dan wordt het gedupliceerd en
automatisch tot het splitspunt getrimd.
De knop Scheermes kunt u samen met de knoppen voor spoorvergrendeling
in de weergave Tijdlijn van het venster Film gebruiken om speciale
bewerkingen zoals invoegbewerkingen en bewerkingen uit te voeren waarin
de audio voor de video komt of erachteraan komt. Zie “Geavanceerde
Tijdlijn-bewerking” op pagina 77.
Een clip splitsen: De plaatsing van de bewerkingslijn in de
oorspronkelijke clip bepaalt het splitspunt. Past u het gereedschap
scheermes toe, dan dupliceert Studio de clip en trimt het gedeelte na het
splitspunt in het eerste exemplaar en tot het splitspunt in de tweede kopie
Hoofdstuk 4: Het venster Film 53
Knop Clip verwijderen – de prullenbak
Met deze knop verwijdert u de momenteel geselecteerde inhoud in
alle weergaven van het Filmvenster. Wanneer videoclips in de het
hoofd video-spoor van uw project worden gewist, wordt het gat dat anders
in uw film zou ontstaan standaard opgevuld. Hiertoe worden clips op
andere sporen verwijderd of ingekort om ervoor te zorgen dat alles op
elkaar blijft afgestemd.
Als u clips op andere sporen wist, worden de gaten hiertussen niet
standaard automatisch verwijderd, zodat de timing van andere clips niet
wordt beïnvloed.
Als u de op de toets Ctrl
drukt terwijl u op de knop verwijderen klikt of op
de toets Delete drukt, wordt het standaardgedrag voor het huidige spoor
omgedraaid. Dit betekent het volgende: op het hoofdvideospoor blijft er na
drukken op Ctrl+Delete
een gat achter wanneer er een clip wordt
verwijderd, terwijl op andere sporen het gat wordt opgevuld. In geen van
beide gevallen worden andere sporen beïnvloed.
U hebt eveneens toegang tot verwijderingbewerkingen via het contextmenu
voor clips op de Tijdlijn (dit menu verschijnt als u met de rechtermuisknop
klikt).
De verwijderingopties van de rechtermuisknop voor clips op de Tijdlijn
zijn voor clips op het hoofdvideospoor (L) anders dan voor de andere
sporen (R). De menu's bevatten de contextafhankelijke
toetsencombinaties.
Plaatsen: bewerkingslijn, schuifregelaars
De huidige positie is het beeld dat in de Player wordt weergegeven als u
aan een clip werkt in het venster Film. In de weergave Tijdlijn wordt het
aangeduid door de bewerkingslijn. U kunt de huidige positie wijzigen door
de schuifregelaar van de tijdlijn (waaraan de bewerkingslijn hangt) of de
schuifregelaar van de player te verplaatsen.
54 Pinnacle Studio 10 Plus
Is het gereedschap Clipeigenschappen open, dan is er een derde
schuifregelaar, de trimschuifregelaar, beschikbaar. Hiermee kunt u de
huidige positie binnen de clip tijdens het trimmen aanpassen
WEERGAVEN VAN HET FILMVENSTER
Het venster Film biedt drie verschillende weergaven van uw project:
Tijdlijn, Storyboard en Tekst. Selecteer het beeld dat u wilt gebruiken door
op de knoppen voor beeldkeuze in de hoek rechtsboven aan het venster
Film te klikken.
Storyboard-weergave
Het beeld Storyboard toont de volgorde van
videoscènes en overgangen. Het gebruikt kleine
pictogrammen om snel een film te structureren. U kunt kiezen voor grote en
kleine thumbnails via het selectievakje Grote storyboard-pictogrammen
weergeven in het optiepaneel Projectinstellingen.
Hoofdstuk 4: Het venster Film 55
Tijdlijnweergave
Tijdlijnweergave toont de posities en duur van clips
in verhouding tot de Tijdschaal. Deze weergave geeft
ook tot acht sporen weer waarop u verschillende typen clips kunt plaatsen:
• Video plus schermvullende schijfmenu’s, titels en
afbeeldingen: Het spoor video bevat het primaire
beeldmateriaal in uw productie. Zie Hoofdstuk 5: Videoclips, Hoofdstuk
9: Schijfmenu’s en Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden voor meer
informatie.
• Oorspronkelijke (of “synchrone”) audio: Het spoor
oorspronkelijke audio bevat de audio die samen met de video
van uw camera was opgenomen. U kunt de audioclips op dit
spoor manipuleren om verschillende effecten te bereiken met behulp van
invoegbewerkings- en splitsbewerkingstechnieken. Zie
“Invoegbewerking” (pagina 79) en “Splitsbewerking” (pagina 81) voor
meer informatie.
• Overlayvideo en -audio: In Studio Plus kunt u video en
beelden die op het spoor overlay zijn geplaatst, gebruiken in
combinatie met de functies Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-
instelling om uw videoproducties een professioneel uiterlijk te
geven. Deze functies zijn vergrendeld in andere versies van
Studio; bij gebruik verschijnt er een “watermerk” op de uitvoer.
U kunt altijd een upgrade naar Studio Plus aanschaffen als u
deze geavanceerde mogelijkheden wilt gebruiken. De oorspronkelijke
audio voor overlay-video wordt opgeslagen op het bijbehorende
audiospoor. Zie Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus
voor details over het spoor overlay.
• Titel en grafische overlays: Afbeeldingen die op het spoor titel
zijn geplaatst, worden als overlays op de hoofdvideo
weergegeven met transparante achtergronden. Zie Hoofdstuk 8:
Stilstaande beelden en Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s voor meer informatie.
• Geluidseffecten en voice-overs: De audioclips op dit spoor
worden gemixt met het spoor oorspronkelijke audio en het spoor
achtergrondmuziek om de voltooide soundtrack voor uw film te
maken. Zie Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek voor volledige
informatie.
56 Pinnacle Studio 10 Plus
• Achtergrondmuziek: De achtergrondmuziek voor uw films kan
worden gemaakt op elke gewenste duur met het gereedschap
SmartSound (pagina 183) of geïmporteerd met het gereedschap
CD-audio (pagina 182). Uw soundtrack kan ook gebruik maken van
mp3 en andere muziekbestanden (zie pagina 179).
• Schijfmenu’s, hoofdstukmarkeringen en terug-naar-
menukoppelingen: Dit is een extra spoor dat boven het spoor
video verschijnt wanneer de film tenminste een schijfmenu bevat. Zie
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s voor informatie.
Omdat veel bewerkingshandelingen alleen in de weergave Tijdlijn kunnen
worden uitgevoerd, moet u het selecteren wanneer uitgebreid, gedetailleerd
of geavanceerd bewerken is vereist.
Spoor vergrendelen
Het spoor video heeft normaal gesproken voorrang over alle anderen voor
trimmen of verwijderen. Dit heeft verschillende consequenties:
• Trimt u een videoclip, dan worden simultaan op andere sporen lopende
clips ook getrimd.
• Verwijdert u een videoclip, dan wordt het gebruikte tijdsegment ook
verwijderd uit alle parallelle clips.
• Clips die geheel binnen een film vallen worden ook verwijderd.
Dit gedrag kunt u indien nodig omzeilen met een functie waarmee u elk
spoor afzonderlijk van de anderen kunt vergrendelen,
en het daarbij uitsluit van het bewerken van de
handelingen en afspeelhandelingen.
U kunt klikken op de hangslotknoppen langs de
rechterrand van het venster Film om het vergrendelen
van het bijbehorende spoor in of uit te schakelen. Met
het vergrendelen van sporen krijgt Studio de functies
Hoofdstuk 4: Het venster Film 57
invoegbewerking en splitsbewerking (zie Hoofdstuk 5: Videoclips).
Sporen dempen en verbergen
De audiosporen kunnen afzonderlijk worden
aangesproken met de knoppen Dempen aan de
rechterkant van het venster Film. Deze knoppen hebben
dezelfde functie als dempingsknoppen in het
gereedschap Volume en balans. (Zie pagina 193 voor
meer informatie.)
De equivalente bewerking voor videosporen voert u
uit met de knoppen verbergen. U kunt deze knoppen
gebruiken om de video van een spoor tijdelijk uit uw
project weg te laten. Dit is met name handig om te
kijken wat er echt gebeurt bij het bewerken van
overlayvideo in Studio Plus.
Plaatsingsinformatie
Studio biedt u verschillende soorten informatie over uw acties in de
weergave van Tijdlijn.
De statuslijn: Het gebied statuslijn links in de titelbalk geeft berichten
weer terwijl u clips bekijkt en andere handelingen uitvoert.
Plaatsingssymbolen: Sleept u een clip naar de positie op de tijdlijn, dan
geeft Studio informatie om u te vertellen of de huidige plaatsing van de clip
geldig is. De vorm van de muisaanwijzer en de kleuren van de verticale
lijnen geeft aan wat u wel en niet kunt doen.
Als u bijvoorbeeld probeert een geluid op het videospoor te plaatsen,
verandert de kleur van de plaatsingssymbolen van groen naar rood en
verandert de muisaanwijzer van “kopiëren” naar “onbeschikbaar”. De
statuslijn geeft aan dat er alleen scènes, titels, foto’s, menu’s en overgangen
op het videospoor aanwezig zijn.
Groene plaatsingslijnen met de aanwijzer “kopiëren”
betekenen dat een
bewerking geldig is. Rode plaatsingslijnen met de muisaanwijzer “niet-
beschikbaar” ;, geven aan dat deze niet geldig is.
58 Pinnacle Studio 10 Plus
Tekstweergave
De Tekstweergave van het venster Film is een lijst
die de start- en eindtijden van clips weergeeft,
evenals de duur ervan. Daarnaast zijn aangepaste
namen voor clips zichtbaar in deze weergave.
DE GEREEDSCHAPSKISTEN
De gereedschapskisten bieden een handige aanwijs- en klikinterface voor
het verwerken van handelingen – clips aan uw film toevoegen, bestaande
clips aanpassen en speciale effecten. Studio biedt afzonderlijke
gereedschapskisten voor video en audio.
De gereedschapskisten zijn alleen beschikbaar in de modus Bewerken. Ze
worden geopend en gesloten met de knoppen links van het venster Film.
Hoofdstuk 4: Het venster Film 59
• Knoppen gereedschapskistselector in een paneel aan de linkerkant. Klikt
u op een van deze knoppen, dan wordt het overeenkomstige gereedschap
geopend.
• Het momenteel geselecteerde gereedschap rechts. Dubbelklikken op een
venster in venster Film geeft ook het overeenkomstige gereedschap weer
(behalve voor titelclips, die meteen in Titeleditor worden geopend
wanneer u erop dubbelklikt).
Alle knoppen voor het selecteren van gereedschap, behalve de bovenste in
elke set, openen gespecialiseerde gereedschappen. De bovenste knop in
beide gereedschapskisten is het gereedschap Clipeigenschappen. Het geeft
een gereedschap weer dat geschikt is voor trimmen en het op andere manier
bewerken van het type clip dat momenteel geselecteerd is in het venster
Film.
De Titeleditor
Een krachtig stuk gereedschap dat u niet direct kunt bereiken via de
gereedschapskisten is de Titeleditor. Hierin kunt u tekst, beelden en andere
grafische bronnen combineren om titels en schijfmenu’s voor uw Studio-
producties te maken. U bereikt de Titeleditor via de gereedschappen Titel
en Schijfmenu of met de opdracht Ga naar Titel-/Menu-editor uit het met de
rechtermuisknop geactiveerde contextmenu in het venster Film. Zie
Hoofdstuk 10: De Titeleditor voor volledige informatie.
60 Pinnacle Studio 10 Plus
De videogereedschapskist
Met de zeven gereedschappen in deze gereedschapskist verandert of maakt
u visuele cliptypes, zoals videoclips, titels, stilstaande beelden en
schijfmenu’s.
Clipeigenschappen: Het gereedschap Clipeigenschappen past de
start- en eindtijden van elk willekeurig type clip aan. Dit wordt
“trimmen” genoemd. Met het gereedschap kunt u ook een
omschrijvende naam voor de clip intypen. Het gereedschap presenteert
tevens extra interfacecomponenten die passen bij de clip die wordt bewerkt.
Titels: Met dit gereedschap kunt u de naam en duur van titels
bewerken.. De knop Titel bewerken brengt u naar de titeleditor om
de tekst en het uiterlijk van de titel te wijzigen.
Schijfmenu’s: Het gereedschap Schijfmenu heeft een aantal
knoppen voor het bewerken van de koppelingen tussen de knoppen
op het schijfmenu en invoerpunten in uw film genaamd
hoofdstukmarkeringen, die op het menuspoor in het venster Film worden
vertegenwoordigd. De knop Menu bewerken opent Titeleditor, waar u de
visuele verschijning van een menu kunt aanpassen.
Frame grabber: Dit gereedschap neemt een schermafdruk van een
afzonderlijk beeld van uw film of uit uw huidige videobron. U kunt
het in uw film gebruiken of het voor gebruik in andere
toepassingen bewaren. Net als bij de modus Opnemen zelf, geeft dit
gereedschap een verschillende interface weer als uw huidige opnamebron
DV is dan wanneer u een niet-DV-bron gebruikt.
Hoofdstuk 4: Het venster Film 61
SmartMovie: Dit gereedschap combineert uw bronbeeldmateriaal
met het digitale liedbestand van uw keuze om een muziekvideo te
maken in een enorme hoeveelheid stijlen.
Gereedschap BIB en kleurwaarde-instelling: dit gereedschap
biedt een alternatieve, grafische interface voor de Studio Plus
effecten Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-instelling.
Video-effecten: Studio geeft u talloze plug-in video-effecten met
dit gereedschap. Elke videoclip of stilstaand beeld in uw project
kan effecten gebruiken, of dat nu alleen of gecombineerd is.
Naast de basisbibliotheek met nuttige effecten, biedt Studio een aantal
“vergrendelde” premium-effecten die u kunt uitproberen. Voor meer
informatie over het aanschaffen van premium-content voor Studio, zie
“Studio uitbreiden” op pagina 10.
De audiogereedschapskist
De zes gereedschappen in deze set werken op of maken audioclips –
“oorspronkelijke” audio, voice-overs, geluidseffecten, andere
audiobestanden, CD-tracks en achtergrondmuziek van SmartSound.
Clipeigenschappen: Met het gereedschap Clipeigenschappen kunt
u de start- en de eindtijden van elk type clip aanpassen
(“trimmen”). U kunt tevens een omschrijvende naam voor de clip
invoeren om indien gewenst de standaardnaam te wijzigen. (Clipnamen
worden weergegeven wanneer het venster Film in Tekstweergave is.) De
andere knoppen van het gereedschappen verschillen afhankelijk van het
type clip.
62 Pinnacle Studio 10 Plus
Volume en balans: Dit gereedschap biedt u volumeknoppen voor
elke van de drie audiosporen: oorspronkelijke audio (audio
opgenomen bij video), geluidseffecten en voice-overs en
achtergrondmuziek. U kunt er ook een willekeurig spoor of alle sporen mee
dempen en real-time volume fade toevoegen. Gebruik de knop balans en
surround om elk spoor onafhankelijk van elkaar in een eendimensionale
stereo of tweedimensionale ruimte met surround sound te plaatsen.
Wanneer het spoor overlay is geopend, biedt het gereedschap een vierde set
knoppen voor het instellen van de audio van het spoor overlay.
Beschikbaarheid: surround sound en overlay-video wordt alleen
ondersteund in Studio Plus.
Voice-overs opnemen: Kik om een voice-over op te nemen op de
knop Opnemen en begin in uw microfoon te spreken.
CD-audio toevoegen: Gebruik dit gereedschap om hele of
gedeeltelijke nummers van een audio-cd toe te voegen.
Achtergrondmuziek: Met dit gereedschap kunt u
achtergrondmuziek toevoegen via SmartSound, Studio’s krachtige
muziekgenerator. Kies een stijl, lied en versie. Studio maakt dan
een muzikale soundtrack die past bij de duur van uw film.
Audio-effecten: Met dit gereedschap kunt u plug-ineffecten op
elke audioclip toepassen. De populaire VST-standaard voor audio
plug-ins wordt ondersteund. Hierdoor kunt u uw bibliotheek
uitbreiden met add-on effecten en effecten van andere fabrikanten. Een
aanpasbaar filter voor ruisonderdrukking wordt als een standaardeffect
geleverd. Beschikbare effecten in Studio Plus zijn onder andere zowel
grafische als parametrische EQ, echo, chorus enzovoort.
U kunt sommige “gewatermerkte” premium-effecten uitproberen. Andere
premium-effecten zijn beschikbaar via de Pinnacle website door te klikken
op Meer effecten… in de audio-effectenbrowser. Voor meer informatie
over het aanschaffen van premium-content voor Studio, zie “Studio
uitbreiden” op pagina 10.
Hoofdstuk 5: Videoclips 63
HOOFDSTUK 5:
Videoclips
De hoeksteen van de meeste videoprojecten in Studio is het gedeelte Album
dat uw opgenomen videoscènes bevat. Om uw bewerkte film te maken,
sleept u scènes vanuit het album naar het venster Film, waar ze als
bewerkbare videoclips worden behandeld.
Dit hoofdstuk geeft aan hoe u de punten “in” en “uit” (start en einde) voor
elke clip moet instellen. De bewerkingsinterface van het venster Film
maakt dit “trim”proces simpel, snel en nauwkeurig. De in dit hoofdstuk
besproken methoden voor het trimmen van video (“Videoclips trimmen”,
pagina 69) kunnen voor het grootste deel ook worden toegepast op andere
cliptypen (zoals titels en geluidseffecten). Deze worden in latere
hoofdstukken besproken.
Een gedeelte verderop in dit hoofdstuk bespreekt meer geavanceerde
bewerkingstechnieken inclusief splitsbewerkingen en invoegbewerkingen.
U kunt deze gebruiken om uw film een professionelere uitstraling te geven.
Zie “Geavanceerde Tijdlijn-bewerking” op pagina 77.
We kijken naar visuele effecten in Studio en naar sommige effecten die u
kunt gebruiken in uw films – om een fout te verbergen, een idee door te
geven of gewoon voor de lol. Zie “Video-effecten gebruiken” op pagina 85.
Tot slot bekijken we SmartMovie, de automatische filmgenerator van
Studio. SmartMovie combineert op intelligente wijze een
muzieksoundtrack met uw videomateriaal om een muziekvideo op de maat
van de muziek te maken. Met een reeks stilstaande beelden kunt u een
diashow maken. Beide modi ondersteunen een reeks stijlopties.
64 Pinnacle Studio 10 Plus
BASISHANDELINGEN VOOR
VIDEOCLIPS
De eerste stap in het maken van een film is het plaatsen van een aantal
videoscènes uit het album in het venster Film, waar ze bewerkbare clips
worden. Op een bepaald moment zult u waarschijnlijk ook een paar
overgangen, titels, audio en andere extra’s toevoegen, maar een set
videoscènes is het startpunt voor bijna elk project.
Dit gedeelte legt uit hoe u scènes aan uw film toevoegt, en hoe u moet
werken met scènes uit meerdere opnamebestanden. Het bespreekt ook een
aantal interfaceonderdelen die handige informatie leveren terwijl u werkt.
Videoclips aan uw film toevoegen
Er bestaan twee manieren om een video aan uw film toe te voegen:
Slepen en neerzetten: Sleep een scène uit het gedeelte Videoscènes van
het album en zet die neer in het venster Film. Dit is normaal gesproken de
makkelijkste en snelste manier om een ruwe versie van uw film te maken.
U kunt meerdere scènes tegelijk slepen als u dat wenst.
Het Klembord: De standaard Klembord-bewerkingen (Knippen, Kopiëren
en Plakken) kunt u voor videoclips in het venster Film gebruiken. De
bewerking Kopiëren werkt ook op scènes uit het album.
Is een scène of clip in het venster Film geplakt, dat wordt het ingevoegd op
de eerste grens van de clip, beginnend op de bewerkingslijnpositie. U kunt
de standaardsneltoetsen van het toetsenbord gebruiken voor bewerkingen
met het Klembord (Ctrl+X
voor knippen, Ctrl+C voor kopiëren, Ctrl+V
voor plakken). U kunt ook de gewenste bewerking uit het contextmenu
selecteren.
Wanneer het venster Film zich in de weergave Tijdlijn bevindt, kunt u een
videoscène of clip op een van de volgende sporen plaatsen:
Hoofdstuk 5: Videoclips 65
• Het hoofdspoor video. Indien de clip over bijbehorende audio beschikt,
dan wordt deze aan het oorspronkelijke audiospoor toegevoegd. Deze
video dient als de achtergrond voor overlay-video of titels op de lagere
sporen van de Tijdlijn.
• Het spoor overlay. Video op dit spoor wordt geplaatst op de inhoud van
het spoor video. U kunt de effecten Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-
instelling gebruiken om een gedeelte van het spoor overlay transparant
te maken, zodat een gedeelte van de hoofdvideo zichtbaar is. Met
uitzondering van Studio Plus worden clips op het spoor overlay
weergegeven met een “watermerk”. Als u besluit het spoor overlay in
uw films te gebruiken, kunt u altijd een upgrade naar Studio Plus
aanschaffen.
• Het spoor titel. In Studio Plus, bij een verborgen overlay-spoor, wordt
door het plaatsen van een videoclip op het spoor titel het spoor overlay
geopend en kan de clip worden geplaatst. In andere versies van Studio
accepteert de titel geen videoclips. Hetzelfde geldt wanneer het spoor
overlay reeds wordt weergegeven.
• Het spoor geluidseffecten of het spoor achtergrondmuziek. Als u een
videoclip op een van deze sporen wilt plaatsen, vervalt de
oorspronkelijke audio van het spoor.
Werken met meerdere opnamebestanden
Voor sommige projecten wilt u misschien scènes van meerdere bronbanden
toevoegen of van verscheidene opnamebestanden die van een band zijn
gemaakt. Laad hiervoor elk van de bestanden achter elkaar en sleep alle
scènes die u wilt van elk bestand naar uw film.
Zo gebruikt u meerdere opnamebestanden:
1. Sleep scènes van het eerste opnamebestand naar het venster Film.
2. Met de vervolgkeuzelijst of de knop Map in het gedeelte Videoscènes
van het album, opent u het tweede opnamebestand. Studio geeft alleen
scènes weer van het huidige bestand in het album. Zie “Een
opgenomen videobestand openen” op pagina 35 voor gedetailleerde
informatie over deze stap.
3. Sleep scènes van het tweede opnamebestand naar het venster Film. Ga
zo door totdat u alle bestanden hebt doorlopen.
66 Pinnacle Studio 10 Plus
Vanwege het feit dat een film ofwel in het standaard (4:3) formaat ofwel in
het breedbeeld (16:9) formaat kan staan, kunt u in Studio frameformaten
niet combineren in het Filmvenster. Standaard bepaalt de eerste videoclip
die u aan een film toevoegt het frameformaat van de film; latere clips
worden indien nodig op dit formaat aangepast. Zie “Het projectformaat
voor video” hieronder voor verdere informatie.
Het projectformaat voor video
De videoscènes die u aan een project toevoegt, hoeven niet allemaal
afkomstig te zijn van hetzelfde apparaat of van hetzelfde bestandstype te
zijn. Ze hoeven niet eens dezelfde framegrootte, hoogte/breedteverhouding
of framesnelheid te hebben.
Voor weergave van video in Studio moet er echter een gemeenschappelijk
frameformaat worden gebruikt. Met het gedeelte Projectformaat in het
optiepaneel Projectinstellingen kunt u het formaat voor nieuwe projecten
aangeven. Dit kan zowel expliciet (bijvoorbeeld “NTSC Widescreen”) als
impliciet aan de hand van het formaat van de eerste clip die u aan het
project toevoegt.
Het huidige projectformaat wordt als gereedschapstekst op de projecttitel in
het Filmvenster weergegeven.
Hoofdstuk 5: Videoclips 67
Het projectformaat is van toepassing op alle video- en afbeeldingsclips in
het Filmvenster en op de voorbeeldweergave van deze clips in de Player.
Visuele content in het Album, zoals opgenomen videoscènes, wordt
standaard in het originele formaat weergegeven, onafhankelijk van het feit
of dit formaat overeenkomt met het projectformaat.
Als u zwarte balken (“letterboxing”) in uw projectvideo wilt voorkomen,
maar toch gebruik wilt maken van scènes die in de verkeerde
hoogte/breedteverhouding zijn opgenomen, dan zijn er twee mogelijkheden:
• Gebruik H-/B-verhouding opdrachten in het Album menu. Hiermee rekt
u de scènes in het Album uit naar de proporties van het projectframe;
hierbij treedt wel enige vervorming op. Raadpleeg “Video H-/B-
verhouding” op pagina 37 voor meer informatie.
• Gebruik het effect 2D Editor met keyframing om een “pan en scan”
versie van uw video te maken. Studio’s maken vaak gebruik van deze
techniek om hun films passend te maken voor een standaard
televisiescherm bij het overzetten naar videoband of DVD. Bij deze
methode treedt geen vervorming op, maar bij ieder frame gaat enig
materiaal verloren. Met zorgvuldige tracking van de film met behulp van
keyframing kunt u ondanks dit probleem over het algemeen acceptabele
resultaten behalen.
Beschikbaarheid: Het effect 2D Editor en de functie voor keyframing zijn
alleen beschikbaar in Studio Plus.
Bronvideo in de “verkeerde” H-/B-verhouding compenseren door
zwarte balken (L) toe te voegen, tot het volledige frame (C) te trekken
plus pan en scan (R). Iedere methode heeft zijn eigen bezwaren.
Renderen op de achtergrond
Het projectformaat wordt tevens gebruikt als het doelformaat voor renderen,
het proces waarbij video wordt gegenereerd voor materiaal waarin HFX
overgangen, effecten of andere voor de computer veeleisende functies
worden gebruikt. Totdat deze video is gerenderd, is de weergave ervan
wellicht niet gelijkmatig en volledig gedetailleerd tijdens de
voorbeeldweergave.
68 Pinnacle Studio 10 Plus
Studio voert de berekeningen op de achtergrond uit terwijl u werkt. Deze
functie wordt bediend via het gedeelte Renderen op de achtergrond in het
optiepaneel Video- en audio-instellingen.
Volg het advies van het dialoogvenster met betrekking tot de codec voor
het renderen op de achtergrond om de berekeningstijd te reduceren bij de
uitvoer van uw film.
Als u van plan bent een voorbeeld van uw video te bekijken op een extern
apparaat (alleen Studio Plus), moet u wellicht het projectformaat en de
codec voor renderen op de achtergrond instellen op het apparaat. Als u
bijvoorbeeld een voorbeeld bekijkt op een analoge monitor die op uw DV-
camcorder is aangesloten, dan moet het renderen op de achtergrond in DV
worden uitgevoerd.
Interfacekenmerken
Studio biedt een keur aan visuele cues met betrekking tot de videoclips in
het venster Film:
• Wordt een clip toegevoegd aan het venster Film, dan verschijnt er een
groen vinkje op het pictogram van het album voor de overeenkomstige
scène. Het vinkje blijft staan zolang welke clip dan ook in het venster
Film bij die scène hoort.
• Om de oorspronkelijke locatie van een clip in uw bronvideo te zien,
gebruikt u de opdracht Scène in Album zoeken in het contextmenu voor
clips van het venster Film. Studio markeert de scène in het album
waaruit de geselecteerde clip komt. Omgekeerd gebruikt u Album
Scène in project zoeken om te tonen hoe een bepaalde scène uit het
album in uw huidige project wordt gebruikt.
Hoofdstuk 5: Videoclips 69
• Worden aangrenzende scènes uit het album in een sequentie in het
venster Film geplaatst, dan wordt de grens tussen de clips als een
gestippelde rand weergegeven. Zo kunt u een overzicht houden van uw
clips en het beïnvloedt niet hoe deze in het venster Film kunnen worden
gemanipuleerd.
• In de modus Tijdlijn worden de door u op een clip toegepaste speciale
effecten aangegeven met kleine pictogrammen langs de onderkant van
de clip. Deze komen overeen met de effectgroepen die op de browser
van het gereedschap Video-effecten wordt weergegeven. U kunt het
gereedschap openen voor het bewerken van parameters door op een van
de pictogrammen te dubbelklikken.
Het sterpictogram onder deze videoclip toont dat minimaal één van de
effecten in de groep “Leuke” is toegepast.
VIDEOCLIPS TRIMMEN
In het algemeen bevatten opgenomen videoscènes meer materiaal dan u
eigenlijk nodig hebt voor uw film. “Trimmen” – het proces van het
aanpassen van de punten in en uit van een clip om ongewenst
beeldmateriaal te verwijderen – is een fundamentele bewerkingshandeling.
Door trimmen gaan geen gegevens verloren: Studio stelt nieuwe start- en
eindpunten voor de clip in het venster Film in, maar de bron van de clip -
de oorspronkelijke scène uit het album - blijft intact. Dat betekent dat u
clips altijd naar hun oorspronkelijke staat kunt herstellen of andere
trimpunten kunt selecteren.
70 Pinnacle Studio 10 Plus
Studio kent twee manieren om elke clip (videoscènes, overgangen, titels,
stilstaande beelden, audioclips en schijfmenu’s) te trimmen:
• Direct op de tijdlijn (zie “Trimmen op de tijdlijn met handvatten”
hieronder).
• Met gebruik van het gereedschap Clipeigenschappen (zie “Trimmen met
het gereedschap Clipeigenschappen” op pagina 74).
U kunt een videoclip tot alle gewenste in- en uit-punten binnen de grenzen
van de oorspronkelijke scène trimmen.
Trimmen op de tijdlijn met handvatten
De snelste manier om te trimmen is door de randen van de clips direct op
de tijdlijn te slepen. Let op de player terwijl u trimt, zodat u het beeld kunt
vinden waarmee u wilt beginnen of eindigen.
We bekijken eerst het makkelijke trimgeval in een film met maar een clip.
Daarna gaan we naar de gebruikelijkere situatie waar een afzonderlijke clip
wordt getrimd die omringd is door andere clips.
Zo trimt u een afzonderlijke clip op de tijdlijn:
1. Verwijderen alle clips behalve een clip van de tijdlijn. Is de tijdlijn leeg,
sleep er dan een scène in uit het album.
2. Breid de tijdschaal uit om fijne aanpassingen te vergemakkelijken.
Plaats de muisaanwijzer ergens op de tijdlijn behalve direct boven de
bewerkingslijn. De aanwijzer verandert in een kloksymbool. Klik en
sleep het naar rechts om de tijdschaal uit te breiden.
Deze afbeelding toont de maximale uitbreiding, waar elk
streepmarkering een afzonderlijk beeld vertegenwoordigt:
Hoofdstuk 5: Videoclips 71
3. Plaats uw muisaanwijzer over de rechterrand van de clip. De aanwijzer
wordt een pijl naar links.
4. Klik en sleep naar links terwijl u een oogje in het zeil houdt op de
player, die steeds bijwerkt om het laatste beeld in de getrimde clip weer
te geven.
Terwijl u de clip verkleint, wordt de pijlcursor tweedirectioneel. Dit
geeft aan dat u de cliprand naar links en rechts kunt slepen. U kunt de
clip tot maar een beeld verkleinen of deze tot het einde van de
bronscène vergroten.
5. Laat de muisknop los. De clip is nu getrimd.
Meerdere clips
Het geheim van een clip trimmen wanneer meerdere clips op de tijdlijn
staan, is dat u eerst de te trimmen clip moet selecteren door erop te klikken
met de muis.
Zo trimt u met meerdere clips op de tijdlijn:
1. Zet twee korte clips op de tijdlijn.
2. Pas de tijdschaal aan totdat de gewenste clip een handige grootte voor
bewerken heeft.
3. Klik op de tweede clip. Het videospoor zou er nu zo moeten uitzien:
U kunt de rechterrand van de clip trimmen als in het voorbeeld van de
afzonderlijke clip boven. Terwijl u dat doet, wordt het laatste beeld van
de clip in de player weergegeven. Zolang de tweede clip geselecteerd
72 Pinnacle Studio 10 Plus
blijft, kunt u meer video blijven trimmen door de rand naar rechts te
slepen of wat getrimde video herstellen door de rand naar links te
slepen.
4. Terwijl de tweede clip nog steeds geselecteerd is, beweegt u uw
muisaanwijzer over de linkerrand van de clip totdat de aanwijzer in een
pijl naar rechts verandert.
5. Sleep de linkerrand van de tweede scène naar rechts.
Terwijl u sleept, wordt het eerste beeld van de clip in de player
weergegeven. Zolang de clip geselecteerd blijft, kunt u meer video
blijven trimmen door de rand naar rechts te slepen of wat getrimde
video herstellen door de rand naar links te slepen.
6. Laat de muisknop los. De clip die u hebt getrimd springt terug langs de
rechterrand van de eerste clip.
Gaten en opvullingen: knippen met de Ctrl-toets
Zoals we in het bovenstaande voorbeeld hebben gezien, wordt bij het
inkorten van een clip op het videospoor de clip en eventuele clips rechts
ervan naar links verplaatst om te voorkomen dat er een gat ontstaat.
Tegelijkertijd worden clips op andere sporen ingekort om de gehele Tijdlijn
synchroon te houden. Als u een clip op een willekeurig ander spoort knipt,
wordt de gaten echter niet automatisch opgevuld en worden de andere
sporen niet beïnvloed.
Hoofdstuk 5: Videoclips 73
Dit standaardgedrag voor knippen vereenvoudigt het bewerken en monteren
in de meeste gevallen. Studio biedt u echter ook een mogelijkheid om dit
gedrag om te draaien. Als u op de Ctrl-toets drukt voordat u een
clip op het
videospoor begint te knippen, wordt deze clip (en ook geen enkele andere)
verplaats. Gaten worden niet opgevuld. Er is dus geen enkel effect op
andere sporen.
Als Ctrl
gebruikt voor het knippen van clips op andere sporen, wordt het
normale gedrag omgedraaid. De clips op het spoor ‘kruipen naar elkaar toe’
om het ontstane gat op te vullen. Clips op sporen naast de clip die wordt
geknipt, worden hierdoor niet beïnvloed.
Let op: Zie pagina 53 voor een beschrijving van deze werking van Ctrl
bij het verwijderen van clips.
Tips voor het trimmen van clips
Hebt u er moeite mee om de randen van de clips tijdens het trimmen te
manipuleren, probeer dan het volgende:
• Controleer of de clip die u wilt trimmen geselecteerd is en dat het de
enige is die geselecteerd is.
• Maak de tijdschaal groter totdat het makkelijker is om nauwkeurige
aanpassingen te doen.
• Voorkom dat u de tijdschaal te ver uitbreidt omdat clips hierdoor erg
lang lijken. Gebeurt dit, maak het dan ongedaan totdat de schaal is zoals
u die wilt hebben of maak de schaal kleiner door het naar links te slepen.
U kunt ook een passende waarde uit het contextmenu van de tijdschaal
selecteren.
74 Pinnacle Studio 10 Plus
Trimmen met het gereedschap
Clipeigenschappen
Hoewel u videoclips direct op de tijdlijn kunt trimmen met
volledige nauwkeurigheid voor het beeld, is snel en precies trimmen
vaak makkelijker te doen met het gereedschap Clipeigenschappen.
Selecteer om dit gereedschap te bereiken, de clip die u wilt wijzigen,
gebruik daarna de menuopdracht Gereedschapskist Clipeigenschappen
aanpassen of klik op een van de gereedschapskistknoppen linksboven aan
het venster Film. (Nog een keer klikken op de knop sluit het gereedschap.)
In het geval van videoclips – in feite alle clips behalve titels – kunt u ook
het gereedschap Clipeigenschappen openen en sluiten door te
dubbelklikken op de clip in een willekeurige weergave van het venster Film.
Het gereedschap Clipeigenschappen kunt u gebruiken om elk type clip aan
te passen. Het biedt een toepasselijke bedieningsset voor elk type.
Het tekstvak Naam: Voor een videoclip, zijn de meeste knoppen van
clipeigenschappen voor het trimmen. De enige uitzondering in het tekstvak
Naam. Hierin kunt u een aangepaste naam aan de clip toewijzen om de door
Studio toegewezen standaardnaam te vervangen.
Het vak Naam wordt in het gereedschap Clipeigenschappen voor alle
cliptypen aangeboden. Clipnamen worden gebruikt door de
tekstweergave van het venster Film, en kunnen ook worden bekeken als
voorbijschietende labels wanneer uw muis over clips in de weergave
Storyboard beweegt.
Hoofdstuk 5: Videoclips 75
Voorbeeldgebieden: Afzonderlijke voorbeeldgebieden geven de in- en uit-
beelden van de getrimde clip weer, samen met een teller en instelknoppen.
De lay-out van elk voorbeeldgebied lijkt op die van de Player tijdens
normale bewerking.
Afspeelpositie instellen: Met bediening in de vorm van een schuifregelaar
langs de onderkant van het gereedschap kunt u de afspeelpositie op elke
plek binnen de clip instellen. U kunt tevens de afspeelpositie wijzigen via
de tellerknoppen en instelknoppen die tussen de twee voorbeeldgebieden
staan.
De tellers gebruiken: De posities die door alle drie de tellers worden
weergegeven staan in verhouding tot het begin van de clip, positie
0:00:00.0. Net als met de teller op de player kunt u de tellers in het
gereedschap Clipeigenschappen aanpassen door in een van de vier vakken
te klikken (uren, minuten, seconden, beelden) om het te selecteren en dan
met de instelknoppen te wijzigen. Is geen van de vakken nadrukkelijk
geselecteerd, dan zijn de instelknoppen van toepassing op het beeldenvak.
Transportknoppen: Terwijl het gereedschap Clipeigenschappen wordt
gebruikt, zijn de transportknoppen in het middelste gebied een vervanging
voor de knoppen die normaal gesproken op de player verschijnen. Deze
speciale transportknoppen bevatten onder andere een knop Weergave in
loop /Pauze
die kan worden gebruikt om herhaaldelijk door het
getrimde gedeelte van de clip te gaan terwijl de trimpunten worden
aangepast.
De trimpunten instellen: De knop linkerhaak
naast de teller in het
linkervoorbeeldgebied en de knop rechterhaak
naast de teller in het
rechtervoorbeeldgebied, stellen hun respectievelijke trimpunten in op de
huidige positie.
U kunt elk trimpunt ook aanpassen door:
• een waarde direct in de teller in te voeren
• een tellervak aan te passen met de instelknoppen
• de bijbehorende trimschuifmaat te slepen
Het tekstvak Duur: Dit vak geeft de lengte van de getrimde clip in uren,
minuten, seconden en beelden weer. Past u de waarde aan door de nummers
direct te bewerken of door op de geassocieerde instelknoppen te klikken,
dan wordt het uitpunt van de clip gewijzigd. Natuurlijk kunt u de duur niet
naar minder dan een frame verminderen of het vergroten tot buiten de
grenzen van de oorspronkelijke videoscène.
76 Pinnacle Studio 10 Plus
Gebruikstip: Wilt u van het trimmen van een clip op het spoor video
naar het trimmen van een andere overschakelen, klik dan gewoon op de
nieuwe clip terwijl het gereedschap Clipeigenschappen open blijft of
sleep de schuifregelaar naar de nieuwe clip.
Getrimde clips terugzetten
Verandert u uw mening over een bepaalde trimhandeling (of groep
handelingen) na het bekijken van een voorbeeld, gebruik dan de knop
Ongedaan maken (of Ctrl+Z
) of zet de getrimde clip met de hand terug met
een van deze methoden:
• Sleep de rechterrand van de clip direct op de tijdlijn totdat het niet
verder gaat,
• Sleep in het gereedschap Clipeigenschappen de trimschuifmaten naar de
einden van de clip.
CLIPS SPLITSEN EN COMBINEREN
Wilt u een clip op het spoor video in het midden van een andere clip
invoegen, splits dan de laatste in twee delen en voeg vervolgens het nieuwe
item in. Een clip “splitsen” heeft tot resultaat dat het in feite wordt
gedupliceerd. Beide clips worden dan automatisch getrimd zodat de eerst
op het splitspunt eindigt en de tweede daar begint.
Zo splitst u een clip in de tijdlijnweergave:
1. Kies het splitspunt.
U kunt elke methode gebruiken die de huidige positie aanpast, zoals
het verplaatsen van de schuifregelaar van de tijdlijn, op Afspelen en
daarna op Pauze klikken of de tellerwaarde in de player bewerken.
Hoofdstuk 5: Videoclips 77
2. Klik met de rechtermuisknop binnen de clip die u wilt splitsen en
selecteer Clip splitsen uit het pop-up menu. U kunt ook controleren of
de bewerkingslijn staat waar u de clip wilt splitsen en op de knop
Clip/scène splitsen (scheermes) klikken (zie pagina 52)
.
De clip wordt op de huidige positie gesplitst.
Zo herstelt u een gesplitste clip:
• Gebruik de knop Ongedaan maken (of druk op Ctrl+Z). Zelfs wanneer u
andere handelingen hebt gedaan sinds u de clip hebt gesplitst, kunt u met
het ongedaan maken op meerdere niveaus net zover teruggaan als nodig
is. Of:
• Is ongedaan maken ongewenst vanwege tussenkomende handelingen die
u niet wilt weggooien, dan kunt u beide helften van de gesplitste clip
vervangen met het origineel uit het album. Of:
• Verwijder een helft van de gesplitste clip en trim de andere eruit.
Zo combineert u clips in het venster Film:
Selecteer de clips die u wilt combineren, rechtsklik vervolgens en kies
Clips combineren.
De bewerking is alleen toegestaan als de combinatie van clips ook een
geldige clip is – met andere woorden een doorlopend uittreksel van de
bronvideo. Op de tijdlijn ontmoeten clips die kunnen worden gecombineerd
elkaar op een gestippelde lijn.
GEAVANCEERDE TIJDLIJN-
BEWERKING
Let op: De aanvullende geavanceerde functies van Studio Plus,
gebruikmaken van het spoor overlay, worden besproken in Hoofdstuk 6:
Bewerken van twee sporen in Studio Plus.
Tijdens de meeste bewerkingshandelingen houdt Studio automatisch de
clips op de verschillende tijdlijnsporen gesynchroniseerd. Wanneer u
bijvoorbeeld een scène uit het album op het spoor video invoegt, blijven de
relatieve posities van alle clips rechts van de invoeging ongewijzigd.
78 Pinnacle Studio 10 Plus
Soms wilt u mogelijk echter de standaardsynchronisatie vervangen. U wilt
misschien een nieuwe videoclip in uw project invoegen zonder enige clips
van andere typen te verplaatsen. Of u wilt video afzonderlijk bewerken van
de begeleidende oorspronkelijke audio – een waardevolle techniek met
verscheidene variaties, die verderop wordt besproken.
Dergelijke speciale bewerkingen zijn mogelijk met behulp van de knoppen
spoorvergrendeling langs de rechterrand van het venster Film in de
Tijdlijnweergave. Elk van de standaardsporen (allemaal behalve het spoor
menu) biedt een vergrendelingsknop. Zie “Spoor vergrendelen” op pagina
56 voor meer informatie over het vergrendelen van sporen.
Een vergrendeld spoor is grijs gemaakt in de Tijdlijnweergave. Dit geeft
aan dat de clips op het vergrendelde spoor niet kunnen worden geselecteerd
of bewerkt in alle drie de weergaven. Ook worden ze niet beïnvloed door
bewerkingshandelingen op ontgrendelde sporen.
Behalve het spoor menu kan elke combinatie van sporen worden
vergrendeld.
Het vergrendelen van het spoor titel voorkomt bijvoorbeeld dat de duur van
een titel wordt gewijzigd zelfs wanneer u clips op het hoofd videospoor op
dezelfde tijdindex trimt.
Is het spoor Titel ontgrendeld, dan trimt het trimmen van de videoclip
erboven automatisch de titel.
Hoofdstuk 5: Videoclips 79
Invoegbewerking
In gewoon bewerken in de tijdlijn worden een videoclip en de
oorspronkelijke audio die erbij is opgenomen als een eenheid behandeld.
Hun speciale relatie wordt in het venster Film gesymboliseerd door de lijn
die de indicator van het spoor video met de indicator van het spoor
oorspronkelijke audio koppelt. Dit geeft aan dat deze laatste afhankelijk is
van de eerste.
Via de spoorvergrendelingsknoppen kunt u de twee sporen afzonderlijk
behandelen voor bewerkingen als invoegbewerking. Dit betekent over het
algemeen een deel van een clip op het spoor video vervangen terwijl het
spoor oorspronkelijke audio ongestoord verdergaat.
Let op: In Studio Plus kunnen invoegbewerkingen ook worden uitgevoerd op
de overlay video- en audiosporen door middel van methodes die analoog zijn
aan hetgeen hier wordt beschreven.
Bijvoorbeeld in een korte videofilm die iemand laat zien die een verhaal
opnieuw vertelt, zou u misschien een beeld van een persoon in het publiek
kunnen laten zien die glimlacht (of slaapt!) zonder de hoofdaudio te
verlaten.
Zo voegt u een invoegbewerking op het spoor video in:
1. In de Tijdlijnweergave van het venster Film klikt u op de
vergrendelknop van het oorspronkelijke audio spoor om het spoor te
vergrendelen.
De knop Vergrendeling wordt in rood gemarkeerd en het spoor
zelf is grijs gemaakt om aan te geven dat de inhoud ervan niet
zal worden beïnvloed door bewerkingshandelingen.
2. Maak ruimte vrij op het spoor video voor de videoclip die u wilt
invoegen. Plaats de schuifregelaar van de tijdlijn op het punt waarop u
wilt dat het invoegen begint en gebruik de knop Clip/scène splitsen.
Beweeg nu naar de plaats waar de invoeging moet eindigen en splits
wederom de clip. Verwijder ten slotte het deel van de video dat door de
invoeging zal worden vervangen.
80 Pinnacle Studio 10 Plus
Omdat het audiospoor nog steeds intact is door de vergrendeling,
beweegt de video rechts van het invoegpunt niet naar links om het gat
te vullen dat u in de tijdlijn hebt gemaakt, omdat de video en audio dan
niet langer gesynchroniseerd zouden zijn. Zou u nu een voorbeeld van
uw video bekijken, dan zou u een zwart scherm zien terwijl het
gatgedeelte wordt afgespeeld, maar het geluidsspoor zou normaal zijn.
3. Het enige dat u nu nog moet doen, is de clip plaatsen die u wilt
invoegen. Sleep de clip (vanuit het album of elders op de tijdlijn) in het
gat in het spoor video dat u zojuist gemaakt hebt.
Is de ingevoegde clip te lang voor de ruimte die u hebt gemaakt, dan
wordt het automatisch getrimd om in de ruimte te passen. U kunt het
trimmen aanpassen met het gereedschap Clipeigenschappen.
Invoegbewerking op het spoor oorspronkelijke audio
De omgekeerde invoegbewerking waarin een geluidsclip in het spoor
oorspronkelijke audio over ononderbroken video wordt ingevoegd, is
minder vaak nodig maar wordt ook met gemak uitgevoerd in Studio.
De procedure is gelijk aan die voor het invoegen van video: u keert gewoon
de rollen van de twee sporen om bij elke stap.
Hoofdstuk 5: Videoclips 81
Splitsbewerking
In “splitsbewerking” worden de audio en video van een clip afzonderlijk
getrimd zodat de overgang naar de ene plaatsvindt voor de overgang naar
de andere.
Let op: In Studio Plus kunnen splitsbewerkingen ook worden uitgevoerd op de
overlay video- en audiosporen door middel van methodes die analoog zijn aan
hetgeen hier wordt beschreven.
In een “L-snede” gaat video vooraf aan de gesynchroniseerde audio. In een
“J-snede” komt de audio eerst.
Tip: Voor sneller, preciezer trimmen is het misschien hulpvol om het
gereedschap Clipeigenschappen open te hebben wanneer u de
procedures in dit gedeelte volgt. Dubbelklik op een van de videoclips
voordat u begint om het gereedschap te openen.
De L-snede
In een L-snede komt de snede naar nieuwe video voor de snede in de audio.
Stel uzelf een op video opgenomen les voor waarin de video af en toe
weggaat van de spreker om reis- of natuurscènes weer te geven die het
onderwerp van de les illustreren.
Audio en video gaan tegelijkertijd weg
In plaats van de audio en de video tegelijkertijd te snijden, kunt u ervoor
kiezen de stem van de spreker in de volgende scène te laten overlappen. Dit
maakt het duidelijk voor het publiek dat de nieuwe scène die het publiek nu
bekijkt de uitleg illustreert die de spreker heeft gegeven.
82 Pinnacle Studio 10 Plus
Let erop, dat de grenzen van de video- en audioclip in de voltooide snede
een L-vorm vormen.
Audio gaat weg na video. De resulterende “L”-vorm is in deze illustratie
omrand
Deze techniek kan op veel manieren effectief worden gebruikt. U kunt
erover denken het te gebruiken wanneer de video van de tweede clip dient
om de audio van de eerste clip te verduidelijken.
Zo voert u een L-snede uit:
1. Pas de tijdlijn aan zodat u makkelijk het aantal beelden of seconden
kunt aftellen dat u wilt overlappen.
2. Selecteer de linkerclip en trim de rechterrand ervan tot het punt waarop
u wilt dat de audio eindigt.
Hoofdstuk 5: Videoclips 83
3. Vergrendel het audiospoor. Sleep nu de rechterrand van de video van
dezelfde clip terug naar rechts naar het punt waar de video moet starten.
4. Terwijl het audiospoor nog steeds vergrendeld is, sleept u de video van
de tweede clip naar links totdat het de oorspronkelijke clip ontmoet.
Is er te weinig video over aan het begin van de tweede clip om deze
trim mogelijk te maken, dan zult u eerst een voldoende hoeveelheid
van zowel de video evenals de audio moeten trimmen en het dan
opnieuw proberen.
5. Ontgrendel het audiospoor.
De video gaat nu over naar de tweede clip voor de audio. Video is
getrimd vanaf het einde van de eerste clip en audio is getrimd vanaf het
begin van de tweede clip.
De J-snede
In de J-snede komt de audio binnen voordat de video overschakelt. Dit kan
effectief zijn als de audio van de tweede clip de kijker op het materiaal in
de scène voorbereidt.
We keren terug naar het opgenomen lesvoorbeeld. Stel dat we nu
terugschakelen naar de spreker aan het einde van het geïnterpoleerde
beeldmateriaal. Als we het volgende deel van de les een paar tellen voor de
video ons weer het podium toont op het geluidsspoor laten verschijnen, is
de wijziging veel minder abrupt.
Deze keer omranden de clipgrenzen de letter J:
84 Pinnacle Studio 10 Plus
Audio gaat weg voor video. De resulterende “J”-vorm is in deze illustratie
omrand
Zo voert u een J-snede uit:
1. Pas de tijdlijn aan zodat u makkelijk het aantal beelden of seconden
kunt aftellen dat u wilt overlappen.
2. Net als voorheen: trim de rechterrand van de linkerclip terug, zowel
video als audio, met de overlappingsinterval.
3. Vergrendel het audiospoor. Sleep nu de rechterrand van de video van
dezelfde clip terug naar rechts met de overlappingsinterval.
4. Ontgrendel het audiospoor.
De audio gaat nu over naar de tweede clip voor de video.
Let op: De hierboven beschreven procedures voor het uitvoeren van de
L-snede en de J-snede zijn niet de enige mogelijkheden. Met de J-snede
bijvoorbeeld, zou een andere methode zijn de rechter clip tot het
gewenste startpunt van de video te trimmen en daarna met het videospoor
vergrendeld het audiogedeelte naar links te slepen om de audio van de
linkerclip te overlappen.
Hoofdstuk 5: Videoclips 85
VIDEO-EFFECTEN GEBRUIKEN
Het grootste deel van de videobewerking bestaat uit het selecteren, ordenen
en trimmen van videoclips, het koppelen van clips aan overgangseffecten
en het combineren ervan met andere materialen zoals muziek en stilstaande
beelden.
Soms moet u echter ook de videobeelden zelf aanpassen, ze op de een of
andere manier manipuleren om een gewenst effect te behalen. Studio’s
gereedschap Video-effecten biedt een uitgebreide set plug-in video-effecten
die op video of stilstaande beelden kunnen worden toegepast. Zie pagina 96
voor omschrijvingen van de basisset van efffecten die bij Studio worden
geleverd.
Het gereedschap Video-effecten is het zevende gereedschap in de
Videogereedschapskist. Het heeft twee hoofdgebieden: links een
effectenlijst die weergeeft welke effecten al zijn toegepast op de
momenteel geselecteerde clip(s) en rechts een parameterpaneel waar u het
effect naar wens kunt afstemmen.
Video-effecten versus audio-effecten
In de meeste opzichten werken het gereedschap Video-effecten en het
gereedschap Audio-effecten identiek, behalve wat betreft het type materiaal
waarop ze worden toegepast.
86 Pinnacle Studio 10 Plus
Werken met de effectenlijst
Elke videoclip of beeldclip in uw project kan worden aangepast via een of
meer video-effecten. Elk effect wordt op zijn beurt toegepast op het
oorspronkelijke beeld in de volgorde waarop ze in het gereedschap Video-
effecten staan.
Via de selectievakjes naast elke effectnaam kunt u effecten afzonderlijk in-
en uitschakelen zonder ze uit de lijst te hoeven verwijderen (dit zou ervoor
zorgen dat alle aangepaste parameterinstellingen verloren gaan). In de
illustratie hierboven is het effect “Snelheid” uitgeschakeld terwijl de twee
andere effecten in de lijst van kracht blijven.
Effecten toevoegen en verwijderen
Om een effect toe te voegen aan de lijst voor de
huidige clip, klikt u op de knop Nieuw effect
toevoegen, die een effectbrowser rechts van het gereedschapsvenster opent.
Klik op een item in de lijst Categorie van de browser om de namen van de
afzonderlijke effecten in die categorie weer te geven. Selecteer het
gewenste effect en klik daarna op de knop OK om het effect toe te voegen.
Om het momenteel geselecteerde effect te verwijderen uit de lijst,
klikt u op de knop Effect verwijderen (prullenbak).
Hoofdstuk 5: Videoclips 87
De browser Video-effecten is hier geopend op de Studio Plus RTFX-
pagina. Op deze pagina vindt u een extra set effecten voor Studio Plus.
De andere vermelde pakketten bevatten andere premium-effecten dienen
afzonderlijk te worden aangeschaft. Met de laatste ‘categorie’, Meer
effecten, wordt er een pagina op de Pinnacle website geopend waar u
extra premium-effecten kunt vinden.
Premium video- en audio-effecten kunnen - net zoals ander vergrendelde
content in Studio - gratis worden gebruikt. Er wordt echter een
“watermerk” aan de weergegeven video toegevoegd. Als u het effect in een
echte productie wilt gebruiken, dan kunt u een activatiesleutel aanschaffen
zonder Studio te verlaten. Voor meer informatie over het aanschaffen van
vergrendelde video- en audio-effecten en andere premium-content voor
Studio, zie “Studio uitbreiden” op pagina 10.
De volgorde van effecten wijzigen
Het totaalresultaat van meer dan een effect op dezelfde clip
gebruiken kan variëren afhankelijk van de volgorde waarin de
effecten worden toegepast. Met de pijltoetsen Omhoog en Omlaag
van de effectenlijst, kunt u de positie van elk effect in de
verwerkingsketen wijzigen. De knoppen zijn van toepassing op het
momenteel geselecteerde effect.
88 Pinnacle Studio 10 Plus
Effectparameters wijzigen
Is een effect geselecteerd in de effectenlijst, dan biedt het parameterpaneel
aan de rechterkant van het venster gereedschap Video-effecten bediening
voor het aanpassen van de parameters van het effect als die er zijn.
De bediening voor de basisbibliotheek van effecten die met Studio wordt
geleverd, wordt verderop beschreven (beginnend op pagina 97). Add-on
effecten worden in hun eigen on-line documentatie beschreven. U krijgt
hier toegang toe via het parameterpaneel door op functietoets F1
te drukken
of op de knop Help
linksboven aan het parameterpaneel te klikken.
Let op: Sommige plug-ineffecten kunnen hun eigen parametervensters
met gespecialiseerde bediening aanbieden. In zulke gevallen geeft het
parameterpaneel op het effectgereedschap een enkele knop Bewerken
weer, die toegang verschaft tot de externe editor.
Hoofdstuk 5: Videoclips 89
Parameterinstelling gebruiken
Om het gebruik van parameters te vergemakkelijken, bieden veel effecten
instellingen waarmee u een effect voor een bepaald gebruik kunt
configureren door gewoon een naam uit een lijst te selecteren.
In Studio Plus zijn er twee soorten instellingen: statische, waarmee één set
effectparameters wordt opgeslagen, en keyframed, waarmee meerdere sets
parameters in de vorm van keyframes worden opgeslagen (zie hieronder).
In versies van Studio die geen ondersteuning voor keyframing bieden, zijn
alleen statische instellingen beschikbaar.
De snelste manier om een effect te configureren is vaak te starten met een
voorkeuze die uw wens het dichtst benadert en vervolgens de parameters
met de hand fijn af te stemmen.
Effecten herstellen (Reset): Een speciaal type voorkeuze is de
standaardfabrieksinstelling van elk effect. U kunt de standaard op elk
moment herstellen door op de knop Herstellen onder aan het
parameterpaneel te klikken.
Als u op Herstellen klikt wanneer keyframing wordt gebruikt, dan worden
de standaard parameterwaarden alleen aan het keyframe op de huidige
filmpositie toegewezen. Als het nog niet bestond, wordt dit keyframe
gemaakt.
90 Pinnacle Studio 10 Plus
Keyframing
De parameters voor Studio video-effecten worden normaal gesproken
toegepast bij het eerste frame van de videoclip en blijven tot aan het einde
ongewijzigd. Dit is het standaardgedrag van ieder effect dat u aan de clip
toevoegt.
Beschikbaarheid: de hier beschreven keyframing-functie is alleen beschikbaar
in Studio Plus.
Gewoonlijk veranderen de parameterwaarden van een effect niet
gedurende videoclip waarbij het effect hoort.
Keyframing – de mogelijkheid om parameterwaarden geleidelijk aan te
passen binnen een videoclip – opent een brede reeks nieuwe mogelijkheden
voor het gebruik van effecten in uw films.
Iedere keyframe bevat een volledige set parameterwaarden voor het effect
en geeft aan bij welk frame binnen de clip deze waarden volledig moeten
worden toegepast.
Met keyframing kunnen nieuwe sets parameterwaarden net zo vaak als
gewenst gedurende de gehele clip worden toegepast.
Tussen keyframes worden numerieke parameterwaarden automatisch van
frame tot frame aangepast om de keyframe-waarden zo geleidelijk mogelijk
te koppelen.
Hoofdstuk 5: Videoclips 91
Een grafisch beeld van de keyframes in het bovenstaande voorbeeld. De
waarden voor Zoom (Z), Horizontale positie (H) en Verticale positie (V)
worden bepaald door keyframe 1 bij de start van de clip, bij keyframe 2
na ongeveer eenderde van de clip en bij keyframe 3 aan het einde. De
waarden worden geleidelijk gewijzigd voor de tussenliggende frames.
De meeste effecten ondersteunen keyframing. Een aantal effecten biedt
geen ondersteuning, ofwel vanwege het feit dat ze geen parameters hebben
of omdat, zoals bij het effect Snelheid, keyframing geen nut heeft.
Keyframing-scenario’s
Bij ieder toegepast effect kan een clip theoretisch net zoveel keyframes als
frames bevatten. In de praktijk hebt u er meestal maar een paar nodig.
Twee keyframes zijn genoeg om soepel over te schakelen tussen
parameterwaarden van de ene instelling naar de andere gedurende de
gehele clip.
Keyframing geeft u precieze controle over de manier waarop het effect op
de clip wordt toegepast. Het is bijvoorbeeld heel eenvoudig om een effect
te laten opkomen en verdwijnen.
92 Pinnacle Studio 10 Plus
Met een set van vier keyframes kunt u één of meerdere
parameterwaarden laten opkomen bij de start van een clip en
verdwijnen aan het einde van de clip.
Een diashow met pannen en zoomen zoals beschreven in
“Clipeigenschappen bewerken” (pagina 138) kan worden gemaakt door
het effect Pan en Zoom op één stilstaand beeld toe te passen. Twee
keyframes met identieke parameters definiëren het begin en het einde
van iedere weergave – zoveel als gewenst – binnen de presentatie.
Keyframing gebruiken
Zoek in het parametervenster van een effect dat keyframing ondersteunt
naar het vakje Gebruik Keyframes en plaats er een vinkje in. Als u dit niet
doet, blijft het effect een enkele set parameterwaarden gedurende de gehele
clip.
Hoofdstuk 5: Videoclips 93
Als u keyframing voor effect inschakelt, worden er automatisch twee
keyframes gemaakt. Het ene keyframe wordt aan het begin van de clip
geplaatst, en het andere aan het einde ervan. De parameters voor beide
frames worden ingesteld op een niet-keyframe waarde. Op de Tijdlijn van
het venster Film verschijnt er een keyframe gemarkeerd op de videoclip. De
markeringen van het keyframe worden weergegeven zolang het
parametervenster van het effect geopend blijft.
De keyframes voor het effect dat momenteel in het venster met
effectparameters is geopend, worden weergegeven als genummerde
markeringen op een verticale lijn. Het huidige keyframe, indien van
toepassing, is gemarkeerd (in dit geval keyframe 3).
Tegelijkertijd worden er onder in het parametervenster extra knoppen
weergegeven: de knoppen Toevoegen en Verwijderen, de indicator Huidige
keyframe met pijlen naar voren en achteren en de teller Keyframe-tijd met
pijlen.
94 Pinnacle Studio 10 Plus
Er verschijnen nieuwe knoppen onder in het parametervenster wanneer
keyframes zijn ingeschakeld
De indicator Huidige keyframe geeft het nummer aan van het
keyframe dat is gekoppeld aan het frame dat u in het
Filmvenster bekijkt. Gebruik de pijlen om van het ene keyframe naar het
volgende keyframe te gaan. Terwijl u klikt, springt de scrubber van het
Filmvenster naar de volgende keyframe-positie.
Als u frames van uw film bekijkt waarvoor geen keyframe is gedefinieerd,
dan geeft de indicator een streepje weer. De weergegeven
parameterwaarden zijn de waarden die tijdens weergave van toepassing zijn
op het huidige frame.
Om een keyframe op een gewenst punt te maken, klikt u op de knop
Toevoegen of past u eenvoudigweg de parameters aan: als u dit doet, voegt
Studio automatisch een keyframe toe.
Keyframes worden opeenvolgend genummerd vanaf het begin van de clip.
Als er een nieuwe keyframe wordt ingevoegd, of een oude wordt
verwijderd, worden de volgende keyframes opnieuw genummerd om de
volgorde te corrigeren.
De knop Verwijderen is beschikbaar indien het huidige frame een keyframe
heeft; dit is dus wanneer de indicator Huidige keyframe een getal in plaats
van een streepje toont.
De teller Keyframe-tijd toont de tijdverschuiving binnen de clip van de
huidige filmtijd – het frame dat in de Player wordt weergegeven. Het eerste
keyframe staat daarom op tijd nul, en het laatste staat op een verschuiving
die gelijk is aan een frame minus de duur van de clip.
Hoofdstuk 5: Videoclips 95
Wanneer het huidige frame een keyframe heeft, dan kan de tijdverschuiving
worden gewijzigd met behulp van de pijlen van de teller. De posities van
het eerste en laatste keyframe kunnen niet worden aangepast. U kunt andere
keyframes vrij verplaatsen tussen de huidige posities van de aangrenzende
keyframes.
De tijd van keyframe 2 instellen.
Voorbeeld bekijken en berekenen
Terwijl u met het gereedschap Video-effecten werkt, effecten kiest en
parameterinstellingen aanpast, geeft de player een dynamisch bijgewerkt
voorbeeld van het huidige beeld in uw film. Een afzonderlijk beeld
bekijken is misschien niet zeer verhelderend bij de effecten die tijdens de
duur van de clip veranderen (zoals het effect Waterdruppel, pagina 104).In
zulke gevallen moet u de clip afspelen om de volledige invloed te zien van
de clip die u toepast.
Omdat veel effecten een intensieve berekening vereisen, zal een geheel
vloeiend en gedetailleerd voorbeeld van de volledige clip in de meeste
gevallen niet onmiddellijk beschikbaar zijn. Telkens wanneer effecten
worden toegevoegd of verwijderd of instellingen worden gewijzigd, begint
Studio de clip te “renderen” – het definitieve uiterlijk opnieuw te berekenen
– op de achtergrond zonder uw werk te onderbreken. Er verschijnt een
gekleurde balk op de Tijdschaal boven de clip terwijl renderen op de
achtergrond wordt uitgevoerd.
Renderen op de achtergrond is optioneel. U kunt deze functie indien
gewenst uitschakelen in het optiepaneel Projectinstellingen (Setup
Projectinstellingen).
96 Pinnacle Studio 10 Plus
BIBLIOTHEEK MET VIDEO-EFFECTEN
De plug-in video-effecten die samen met Studio is geïnstalleerd, is verdeeld
in zes categorieën, te herkennen aan de verschillende pictogrammen:
• Restauratie-effecten helpen fouten in de bronvideo te verbeteren
zoals ruis en cameraschokken.
• Tijdeffecten, zoals Snelheid in Studio Plus, wijzigen het
afspeeltempo zonder het uiterlijk van de videobeelden zelf te
wijzigen.
• Met Stijleffecten zoals Embosseleren en Oude film kunt u een
opvallende visuele stijl voor een extra impact toevoegen.
• Overlay-effecten ondersteunen de overlay-functies van Studio
Plus, zoals Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-instelling.
• Leuke effecten zoals Waterdruppel en Stralenkrans bieden extra
ruimte voor creativiteit en plezier in uw films.
• Met Kleureffecten kunt u de inkleuring van een clip aanpassen,
hetzij subtiel dan wel dramatisch.
Plug-in effecten zijn onderverdeeld in pakketten met één of meerdere
effecten. In deze handleiding bespreken we de vijf effecten in het pakket
Standard RTFX (zie pagina 97), dat bij alle versies van Studio wordt
geleverd. Daarna geven we een korte beschrijving van de meer dan 20 extra
effecten in het pakket Plus RTFX (pagina 100), dat wordt geleverd bij
Studio Plus.Volledige documentatie van de parameters voor de Plus-
effecten is te vinden in de contextgevoelige on-line help; deze functie is
toegankelijk via de knop help
linksboven in het parameterpaneel van
ieder effect of via de knop F1
(druk hierop terwijl het paneel is geopend).
Uw effectenbibliotheek bouwen
Studio’s plug-in-ontwerp betekent dat u voortdurend nieuwe effecten aan
uw bibliotheek van video-effecten kunt toevoegen wanneer ze op de markt
komen. Uitbreidingspakketten van effecten van Pinnacle en andere
aanbieders zullen naadloos met het programma worden geïntegreerd.
Hoofdstuk 5: Videoclips 97
Sommige uitbreidingseffecten worden in Studio geleverd als vergrendelde,
premium-content. Deze bevatten de pakketten RTFX Volume 1 en 2 van
Pinnacle. U kunt een voorbeeld van dergelijke effecten bekijken in Studio,
maar er wordt een “watermerk” aan het effect toegevoegd.
Door een activatiesleutel te kopen, kunt u het watermerk verwijderen.
Hiervoor hoeft u Studio niet te verlaten. Voor meer informatie over het
aanschaffen van premium-content voor Studio raadpleegt u “Studio
uitbreiden” op pagina 10.
Waarschuwing: Studio’s plug-in video-effecten zijn
computerprogramma’s. Dat houdt in dat ze handelingen kunnen uitvoeren
die uw systeem kunnen ontwrichten of schade aan uw systeem kunnen
toebrengen. Hierbij moet u denken aan het aanpassen of verwijderen van
bestanden en het bewerken van het systeemregister. Pinnacle adviseert u
daarom geen plug-ins van andere producten te gebruiken, behalve die van
betrouwbare producenten.
STANDAARDEFFECTEN
In dit gedeelte vindt u een beschrijving van vier van de vijf effecten in de
groep Standard RTFX bovenaan aan de effectbrowser van Studio. Het
vijfde, Pan en Zoom, wordt besproken onder “De interface van het effect
Pan en Zoom” op pagina 143.
Automatische kleurcorrectie, Ruisonderdrukking en Stabiliseren worden
restauratie-effecten genoemd. Deze effecten helpen defecten in de
bronvideo te corrigeren, zoals ruis en cameratrillingen.
Let op: Studio’s restauratie-effecten voor video zijn filters voor
algemene doeleinden die ontworpen zijn om de gebruikelijkste
problemen op een keur aan materiaal te verminderen. Het zijn echter
geen wondermiddelen. Uw resultaten zijn afhankelijk van het
oorspronkelijke materiaal en de ernst en aard van de problemen.
98 Pinnacle Studio 10 Plus
Automatische kleurcorrectie
Dit effect compenseert onjuiste kleurbalans in uw video. Het idee lijkt op
de instelling “witbalans” op een camcorder.
Helderheid: Kleurcorrectie kan de helderheid van het beeld aantasten. U
kunt met deze schuifregelaar indien nodig een handmatige correctie
toepassen. (Technisch gezien regelt de bediening het “contrastgamma” van
het beeld in plaats van de werkelijke helderheid.)
Let op: Het effect Automatische kleurcorrectie kan videoruis in de clip
als neveneffect van het bewerken inbrengen. Gebeurt dit met een zeer
storende graad, voeg dan het effect Ruisonderdrukking toe dat hieronder
wordt omschreven.
Ruisonderdrukking
Deze plug-in past een algoritme voor ruisonderdrukking toe die het uiterlijk
van video met ruis kan verbeteren. Om artefacten (beeldfouten die worden
veroorzaakt als neveneffect van beeldbewerking) te voorkomen, wordt
ruisonderdrukking alleen toegepast in gebieden van het beeld waar de
hoeveelheid beweging onder een bepaalde drempelwaarde valt.
Bewegingsdrempel: Deze schuifregelaar beheert de drempelwaarde.
Schuift de schuifregelaar naar rechts dan wordt de hoeveelheid beweging
die het effect zal tolereren groter. Hierdoor zal de proportie van het beeld
dat wordt beïnvloed de neiging hebben groter te worden. Tegelijkertijd
wordt tevens het gevaar van het introduceren van onacceptabele artefacten
verhoogd.
Hoofdstuk 5: Videoclips 99
Stabiliseren
Evenals de elektronische functie beeldstabilisatie in veel digitale
camcorders minimaliseert dit effect bewegingen of trillingen die door de
beweging van de camera worden veroorzaakt. De randgebieden van het
beeld worden verwijderd en het centrale deel wordt met ongeveer 20%
vergroot om het beeld te vullen. Door de grenzen van de geselecteerde
regio beeld voor beeld aan te passen, kan Studio de ongewenste
camerabeweging compenseren.
Studio’s effect Stabiliseren werkt door een geselecteerd gebied
(binnenste lijnen) naar volledige beeldgrootte uit te breiden. Het gebied
wordt van beeld tot beeld aangepast om lichte richtingsverschillen te
compenseren die door het schudden van de camera worden veroorzaakt.
Snelheid
Met dit geavanceerde effect kunt u de snelheid van een videoclip traploos
instellen van 10 tot 500 procent van de normale snelheid, zowel voorwaarts
als achterwaarts.
De lengte van de clip verandert als u de snelheid aanpast.
Als de clip audio bevat, dan wordt het geluid ook versneld of vertraagd.
Met de optie om de originele toonhoogte te behouden, voorkomt dat er
ineens cartoonstemmetjes op uw soundtrack staan.
100 Pinnacle Studio 10 Plus
PLUS EFFECTEN
Het Studio Plus RTFX pakket met video-effecten wordt geleverd bij Studio
Plus. Gebruikers van andere Studio versies kunnen de effecten in hun bezit
krijgen door te upgraden naar Studio Plus.
Dit gedeelte geeft een korte beschrijving van ieder effect in de groep,
behalve:
• Twee van de Overlay-effecten worden elders besproken (Kleurwaarde-
instelling op pagina 122, en Beeld-in-beeld op pagina 117).
• Het effect HFX Filter, waarmee u geanimeerde 3D overgangen kunt
maken en bewerken met de Hollywood FX software van Pinnacle, wordt
buiten Studio geopend en beschikt over een eigen on-line help. HFX
Filter maakt gebruik van een speciaal Pinnacle
categoriepictogram.
De effecten staan hieronder in dezelfde volgorde als in de effectbrowser,
waar ze op categorie zijn gesorteerd (zie pagina 96). Volledige
beschrijvingen, inclusief alle parameters, zijn beschikbaar in de
contextgevoelige help wanneer het venster met de effectparameters is
geopend in Studio Plus.
Vervagen
Vervaging aan uw video toevoegen geeft een resultaat dat lijkt op filmen
met een onscherpe lens. Met Studio’s effect Vervagen kunt u afzonderlijke
sterkten van horizontale en verticale vervaging over het hele beeld of elk
rechthoekig gebied daarbinnen toevoegen. U kunt gemakkelijk alleen een
geselecteerd gedeelte van het beeld vervagen, bijvoorbeeld het gezicht van
een persoon. Dit effect is bekend van nieuwsverslagen op tv.
Hoofdstuk 5: Videoclips 101
Embosseleren
Dit gespecialiseerde effect simuleert het uiterlijk van een geëmbosseleerd
beeldhouwwerk of beeldhouwwerk met licht reliëf. De sterkte van het
effect wordt geregeld via de schuifregelaar Hoeveelheid.
Embosseleren kan worden gebruikt in combinatie met het effect
Kleurcorrectie om het contrast en de helderheid aan te passen (rechts).
Oude film
Oude films hebben enkele kenmerken die meestal als ongewenst worden
beschouwd: korrelige beelden die veroorzaakt zijn door oude
fotographische ontwikkelprocessen, stippen en strepen van stof en lint die
aan de film blijven kleven en periodieke verticale lijnen waar de film
gekrast is tijdens het projecteren.
Met het effect Oude film kunt u deze defecten simuleren om uw zuivere
video het uiterlijk te geven van films die onder de jaren hebben geleden.
102 Pinnacle Studio 10 Plus
Verzachten
Het effect Verzachten brengt een zachte vervaging in uw video aan. Dit kan
handig zijn voor het toevoegen van een romantisch tintje of het verbergen
van rimpels. Een schuifknop bepaalt de kracht van het effect.
Bevlekt glas
Dit effect simuleert het uiterlijk dat de video wordt bekeken door een kozijn
van onregelmatige polygonen die in een mozaïekstructuur zijn gearrangeerd.
Met de schuifknoppen kunt u de gemiddelde afmetingen van de
veelhoekige “tegels” in het beeld instellen en de breedte van de donkere
randen tussen de tegels bepalen (van nul (geen randen) tot de maximale
waarde).
Drie variaties van het effect Bevlekt glas
Luma Key
Dit overlay-effect werkt op vergelijkbare wijze als Kleurwaarde-instelling
(pagina 122), maar in dit geval worden de transparante gebieden van het
beeld op de voorgrond gedefinieerd door informatie over de luminantie
(helderheid) in plaats van kleur.
Hoofdstuk 5: Videoclips 103
2D Editor
Gebruik dit effect om het beeld te vergroten en in te stellen welk gedeelte
ervan wordt weergegeven, of om het beeld te verkleinen en optioneel een
rand en schaduw toe te voegen.
Aardbeving
Het Studio Plus Aardbeving effect laat het videobeeld schommelen om een
seismische gebeurtenis te simuleren. De hevigheid stelt u in via
schuifknoppen voor snelheid en intensiteit.
Stralenkrans
Dit effect simuleert de krans die u ziet wanneer direct fel licht aureolen of
overbelichte gebieden binnen het videobeeld maakt.
U kunt de oriëntatie, het formaat en het type van het hoofdlicht bepalen.
Met de eerste van de hieronder vermelde opties kunt u het licht verwijderen,
terwijl de secondaire effecten – stralen en reflecties – wel worden
gegenereerd.
De acht Type-opties.
104 Pinnacle Studio 10 Plus
Vergroten
Met dit effect kunt u een virtueel vergrootglas toepassen op een
geselecteerd gedeelte van het videoframe. U kunt de lens in drie dimensies
plaatsen, horizontaal en verticaal binnen het frame bewegen en dichter bij
of juist verder van het beeld plaatsen.
Bewegingsvervaging
Dit effect simuleert de vervaging die het resultaat is wanneer een camera
tijdens het filmen snel wordt bewogen. Zowel de hoek als de hoeveelheid
vervaging kunnen worden ingesteld.
Niet-vervaagd beeld (L) en horizontaal (C) en diagonaal (R) vervaagde
versies.
Waterdruppel
Dit effect simuleert de aanraking van een druppeltje op het oppervlak van
water. Het produceert zich uitbreidende, concentrische rimpelingen.
Stadia in het effect Waterdruppel (voorkeuze “Grote druppel”).
Hoofdstuk 5: Videoclips 105
Watergolf
Dit effect voegt vervorming toe om een reeks oceaangolven te simuleren
die door het videoframe spoelen tijdens het afspelen van de clip. Via de
parameters kunt u het aantal, de onderlinge afstand, de richting en de diepte
van de golven bepalen.
Zwart-wit
Dit effect vermindert een beetje of alle kleurinformatie uit de
oorspronkelijke video, met resultaten die van deels onverzadigd (de
voorkeuze “Verbleekt”) tot volledig monochroom (“Zwart-wit”) lopen. De
schuifregelaar Hoeveelheid regelt de sterkte van het effect.
Kleurcorrectie
Met de vier schuifknoppen in het parameterpaneel van dit effect bepaalt u
de kleur van de huidige clip voor wat betreft:
Helderheid: de intensiteit van het licht
Contrast: het bereik van lichte en donkere waarden
Kleurtoon: de plaats van het licht in het spectrum
Verzadiging: de hoeveelheid pure kleur, van grijs tot volledig verzadigd
106 Pinnacle Studio 10 Plus
Inverteren
Ondanks de naam zet het effect Inverteren de weergave niet op zijn kop. In
plaats van het beeld zelf worden de kleurwaarden in het beeld omgekeerd:
de complete lichtintensiteit en/of kleur van alle pixels wordt opnieuw
ingevuld; dit resulteert in een direct herkenbaar, maar opnieuw ingekleurd
beeld.
Dit effect maakt gebruik van het YCrCb-kleurmodel, dat één kanaal voor
luminantie (helderheidinformatie) en twee kanalen voor chrominantie
(kleurinformatie) heeft. Het YCrCb-model wordt vaak gebruikt in digitale
videoapplicaties.
Belichting
Het effect Belichting biedt correctie en verbetering van video die is
opgenomen met slechte of onvoldoende belichting. Het effect is in het
bijzonder geschikt voor het repareren van materiaal dat in de buitenlucht is
opgenomen met heldere achtergrondbelichting, waarbij het onderwerp in de
schaduw staat
Poster
Met dit effect kunt u het aantal kleuren regelen dat wordt gebruikt om elke
beeld van de clip te berekenen, helemaal vanaf het volledige
oorspronkelijke palet naar twee kleuren (zwart en wit) terwijl u de
schuifregelaar Hoeveelheid van links naar rechts schuift. Gebieden met een
gelijksoortige kleur worden samengesmolten in grotere platte gebieden
naarmate het palet kleiner wordt.
Hoofdstuk 5: Videoclips 107
RGB-kleurbalans
RGB-kleurbalans heeft in Studio Plus een dubbele rol. Aan de ene kant
kunt u het gebruiken om video te corrigeren waarin sprake is van
ongewenste kleur. Aan de andere kant kunt u er kleuring mee geven om een
bepaald effect te bereiken. Een avondscène kan bijvoorbeeld worden
verbeterd door blauw toe te voegen en de algehele helderheid enigszins te
verlagen. U kunt zelfs een video die in daglicht is gemaakt er als een
nachtscène uit laten zien.
Sepia
Dit effect geeft het uiterlijk van antieke fotografie aan de clip door deze in
sepiatinten te berekenen in plaats van volledig in kleur. De sterkte van het
effect wordt met de schuifregelaar Hoeveelheid geregeld.
Witbalans
De meeste videocamera’s hebben een optie voor “witbalans” voor het
automatisch aanpassen van de kleurrespons aan het omgevingslicht.
Wanneer deze optie is uitgeschakeld of niet volledig effectief is, zal de
kleuring van het videobeeld eronder leiden.
Het effect Witbalans van Studio corrigeert het probleem door u in staat te
stellen aan te geven welke kleur in het beeld als “wit” moet worden
beschouwd. De aanpassing die moet worden gemaakt om die
referentiekleur wit te maken, wordt vervolgens toegepast op iedere pixel
van het beeld. Als het referentiewit goed is gekozen, zal de kleuring er
natuurlijker uitzien.
108 Pinnacle Studio 10 Plus
HET MUZIEKVIDEOGEREEDSCHAP
SMARTMOVIE
Een muziekvideo maken ziet er misschien uit als veel werk, zelfs met de
handige bewerkingsfuncties van Studio. Talloze korte clips moeten
zorgvuldig worden uitgelijnd op het ritme van de soundtrack om ervoor te
zorgen dat de muziek en video correct gecoördineerd zijn.
Met het gereedschap SmartMovie van Studio kunt u echter een
dynamische, op ritme gesynchroniseerde muziekvideo bijna
onmiddellijk maken in uw keuze van stijlen en met gebruik van een
willekeurige combinatie van videobeeldmateriaal en muziek.
U kunt ook diapresentaties maken. SmartMovie kan direct een
diapresentatie maken van een reeks stilstaande beelden. Hierbij beschikt u
over allerlei stijlen en ook synchrone muziek is mogelijk.
Het gereedschap SmartMovie begeleidt u
met simpele instructies stap voor stap door
het maakproces. U begint via het Album.
Zoek de gewenste videoscènes of
stilstaande beelden en sleep ze naar het
Filmvenster.
Tip: de Tijdlijnweergave van het Filmvenster wordt aanbevolen voor het
werken met audioclips.
Staan de beelden op de juiste plaats, voeg dan een clip met SmartSound,
CD-audio of digitale muziek (wav, mp3) toe aan het spoor
achtergrondmuziek.De lengte van deze clip – en niet de hoeveelheid visueel
materiaal dat u levert – bepaalt de lengte van uw muziekvideo.
Hoofdstuk 5: Videoclips 109
SmartMovie stijlen
Selecteer een stijl in de vervolgkeuzelijst bovenaan het venster van de
functie SmartMovie. U vindt er een reeks stijlen voor zowel muziekvideo’s
als diashows.
U ziet een korte beschrijving van iedere stijl in de statusballon terwijl u de
door de lijst met stijlen scrollt.
Bij videostijlen krijgt u de beste
resultaten als de startduur van uw
videomateriaal ongeveer het dubbele
is dan die van het geluidsspoor.
Iedere diashowstijl beschikt over zijn
eigen ideale verhouding tussen het
aantal foto’s en de lengte van de song.
De statusballon biedt hulp bij het kiezen van de juiste verhoudingen.
SmartMovie opties
Met de optie Clips in willekeurige volgorde gebruiken kunt u het visuele
materiaal door elkaar mengen zonder rekening te houden met de
aanvankelijke volgorde. Bij sommige stijlen is deze optie standaard. Het
eindproduct krijgt een betrekkelijk uniforme structuur, maar de narratieve
continuïteit leidt eronder.
De schuifregelaar Balans past de aanwezigheid van het spoor
achtergrondmuziek in verhouding tot de andere audiosporen aan. Beweeg
de schuifregelaar helemaal naar rechts als u alleen het muziekspoor in de
voltooide video wilt horen.
110 Pinnacle Studio 10 Plus
De laatste configuratiestap is het invoeren van tekst voor de openingstitels
en de aftiteling. Elke tekstregel bestaat uit twee bewerkingsvakken.
Gebruik Tab
en Shift+Tab om tussen de linker- en rechtervakken te
springen.
Het grote moment …
Klik ten slotte op de knop SmartMovie maken en leun achterover terwijl
Studio uw film genereert.
SmartMovie gebruiken in modus Opnemen
U kunt in Studio direct na het opnemen van uw video naar de functie
SmartMovie gaan. Om deze optie te gebruiken, start u de opname op de
gebruikelijke wijze. Plaats vervolgens een vinkje in het desbetreffende
selectievakje in het dialoogvenster Opname starten.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 111
HOOFDSTUK 6:
Bewerken van twee
sporen in Studio Plus
Studio Plus biedt nu de geweldige mogelijkheid van videobewerking op
meerdere sporen. Deze nieuwe versie van Studio beschikt namelijk over
een extra videospoor in de tijdlijn van het Filmvenster, het zogenoemde
overlay-spoor. U kunt nu gebruikmaken van de geavanceerde effecten
beeld-in-beeld en kleurwaarde-instelling terwijl het gemak en de eenvoud
van de gestroomlijnde en logische gebruikersinterface van Studio behouden
zijn gebleven.
Kennismaken met het spoor overlay
Na installatie geeft de tijdlijn de vijf sporen weer die ervaren Studio-
gebruikers kennen: het spoor video met het spoor oorspronkelijke audio, en
de sporen titel, geluidseffect en muziek.
Om het nieuwe overlay-spoor te openen, sleept een videoclip van het
Album in het Filmvenster en plaats u het op het spoor titel . Het
overlay-spoor verschijnt direct met de clip op de juiste positie .
112 Pinnacle Studio 10 Plus
Plaats video op het spoor titel om het overlay-spoor te openen.
Naast het overlay-spoor beschikt Studio nu ook over een overlay-
audiospoor voor de oorspronkelijke audio-informatie van de videoclip.
Wanneer de sporen overlay video en audio zijn geopend, accepteert Studio
niet langer videoclips op het spoor titel. Sleep clips van het Album naar
wens direct naar de sporen video of overlay.
Videoclips op de sporen video en overlay.
Het sporen overlay weergeven en verbergen
We hebben zojuist gezien dat de sporen overlay video- en audiosporen
worden weergegeven zodra u de eerste overlay-clip toevoegt. Wanneer u de
laatste clip van deze sporen verwijdert, verbergt Studio deze sporen weer.
Dit standaardgedrag zorgt ervoor dat het Filmvenster overzichtelijk blijft.
Als u echter veelvuldig gebruikmaakt van overlay-video, vindt u het
wellicht handiger om het spoor altijd te laten weergeven. Activeer hiertoe
de opdracht Overlay-track altijd weergeven in het contextmenu dat
verschijnt wanneer u met de rechtermuisknop in het Filmvenster klikt.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 113
A/B-bewerkingen
Het tweede videospoor in Studio Plus vereenvoudigt vaak de
bewerkingstaken – invoegbewerkingen, L-snede en J-snede besproken
onder “Geavanceerde Tijdlijn-bewerking” op pagina 77.
Een invoegbewerking is bijvoorbeeld heel eenvoudig: sleep de clip die u
wilt invoegen gewoon op het spoor overlay en knip hem naar wens bij. (Zie
“Het gereedschap Beeld-in-beeld” hieronder als u het tweede videobeeld in
een kleiner beeld wilt weergeven, zodat slechts een klein gedeelte van de
hoofdvideo aan het zicht wordt onttrokken.)
Een invoegbewerking op het spoor overlay. De hoofdvideo is
onzichtbaar wanneer de B-clip wordt weergegeven.
In de J-snede en de L-snede begint het audiogedeelte van een clip iets voor
(J) of na (L) de video. Deze functies worden vaak samen gebruikt om het
begin en het einde van een ingevoegde clip soepel te laten verlopen.
114 Pinnacle Studio 10 Plus
Splitsbewerking op het spoor overlay. Het overlay videospoor is
vergrendeld, waardoor de audio van de B-clip kan worden geknipt. De
hoofdaudio kan naar wens worden gereduceerd of volledig worden
gedempt.
Het gereedschap Beeld-in-beeld
Beeld-in-beeld (vaak afgekort tot “BIB”) – het invoegen van een extra
videobeeld binnen het hoofdbeeld – is een veelzijdig effect dat vaak in
professionele tv-producties wordt gebruikt.
Beeld-in-beeld met optionele rand, schaduw en afgeronde hoeken (links).
Splitseffecten, zoals de verticale split rechts, zijn voorbeelden van de
veelzijdige mogelijkheden van het BIB-gereedschap.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 115
Om Beeld-in-beeld te gebruiken, begint u op de normale manier door een
aantal videoclips in de tijdlijn van het Filmvenster te slepen. Plaats de clips
die u als achtergrondvideo wilt gebruiken op het spoor video. De clip op de
voorgrond – de BIB-clip – komt op het overlay-spoor onder de hoofdclip.
Let op: Als u het scherm wilt splitsen, bijvoorbeeld zoals rechts te zien is
in de bovenstaande illustratie, maakt het niet uit welke van de twee clips
op welk spoor komt te staan.
Nu de clips op hun plaats staan, selecteert u de voorgrondclip en
opent u het gereedschap voor Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-
instelling. Dit is het zesde gereedschap in de gereedschapskist van
het Filmvenster. We verwijzen meestal afzonderlijk naar de twee
onderdelen van het gereedschap, namelijk de gereedschappen Beeld-in-
beeld (Picture-in-Picture) en de Kleurwaarde-instelling (Chroma Key).
Het gereedschap Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-instelling is eigenlijk
twee soorten gereedschappen in één. Omdat ze onafhankelijk worden
gebruikt, behandelen we ze als afzonderlijke gereedschappen. Deze
illustratie toont de BIB-kant van het gereedschap. Klik op de tab
Kleurwaarde-instelling om over te schakelen.
Knoppen van het gereedschap Beeld-in-beeld
Het grootste gedeelte van de linkerkant van het BIB-gereedschap is een
interactief lay-outgebied waar u de afmetingen, plaatsing en bijsnijdingen
van de overlay-video kunt bekijken en aanpassen. De aanpassingen die u
verricht, zijn in de Player tijdens het werken te zien.
Het lay-outgebied bestaat uit twee modi die u selecteert via de keuzerondjes
Schaal en Bijsnijden.
116 Pinnacle Studio 10 Plus
Schaalmodus: het grijze, geblokte gedeelte van het lay-outgebied
vertegenwoordigt het transparante gedeelte van het overlay-beeld, waardoor
onderliggende video kan worden bekeken. Normaal gesproken staat dit bij
BIB voor het grootste gedeelte van het scherm. De overlay is klein genoeg
om te voorkomen dat de hoofdvideo onzichtbaar wordt. U kunt het BIB-
beeld op drie manieren aanpassen:
• Klik op het BIB-beeld en sleep het in het lay-outgebied om het een
nieuwe positie in het hoofdvideobeeld te geven.
• Gebruik de middelste bedieningspunten aan de randen van het BIB-
beeld om de afmetingen willekeurig te wijzigen.
• Gebruik de bedieningspunten op de hoeken van het BIB-beeld om het
formaat aan te passen, maar de verhoudingen in stand te houden (“aspect
ratio”).
Bijsnijdenmodus: in deze modus vertegenwoordigt het lay-outgebied het
gehele overlay-beeld, ongeacht de feitelijke afmetingen die in de modus
Formaat zijn ingesteld. De rechthoek die door de bedieningsknoppen
worden gedefinieerd, geeft aan welke gedeelte van het beeld zichtbaar is.
Buiten het zichtbare gebied is het beeld semi-transparant en schijnt het
geblokte patroon erdoorheen.
Net zoals in de Formaatmodus kunt u met de bedieningsknoppen aan de
zijkant de kniprechthoek naar wens aanpassen. Als u de bedieningsknoppen
in de hoeken gebruikt, blijft de aspect ratio, de verhouding, bewaard.
Het BIB-gereedschap in de modi Schaal (L) en Bijsnijden (R).
Instelling: kies een naam voor de instelling om in één keer alle BIB-
instellingen op de vooraf bepaalde waarden in te stellen. U kunt een
instelling kiezen als een eerste benadering van de gewenste instellingen en
deze later handmatig aanpassen om precies het gewenste resultaat te krijgen.
Transparantie: gebruik deze schuifknop als u wilt dat de onderliggende
video door de overlay zichtbaar is. Door de schuifknop naar rechts te
verplaatsen, wordt overlay - met zijn rand en schaduw - steeds transparanter.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 117
Rand: met deze knoppen bepaalt u de
kleur,breedte en transparantie van de rand die
rondom het overlay-beeld wordt getekend. Stel
de breedte in op nul (schuifknop geheel naar
links) als u helemaal geen rand wilt. Zie pagina
125 voor informatie over het gebruik van deze
kleurinstellingen.
Via de schuifknop Zachtheid bepaalt u de mate
van vervaging aan de buitenrand. Verplaats de
schuifknop naar links voor een harde rand of
naar rechts om de rand over te laten lopen in de
achtergrondvideo. Plaats een vinkje in het
selectievakje Afgeronde hoeken als u de hoeken
van de BIB-rechthoek wilt afronden.
Schaduw: met deze knoppen stelt u de kleur,
breedte, hoek en transparantie in van het
slagschaduweffect dat de illusie geeft dat het
overlay-beeld boven de achtergrondvideo zweeft.
Stel de breedte (met de schuifknop Afstand) op
nul in als u niet wilt dat de schaduw zichtbaar is.
Het cirkelvormige knopvak voor het instellen
van de schaduw biedt u acht keuzen voor het
plaatsen van de schaduw in verhouding tot het
beeld.
Beeld-in-beeld inschakelen: via dit selectievakje kunt u het BIB-effect in-
en uitschakelen.
Toepassen op nieuwe clips: deze optie is handig wanneer uw dezelfde
BIB-instellingen voor een aantal verschillende clips wilt instellen. Als er
een vinkje bij deze optie staat, wordt BIB automatisch toegepast op iedere
nieuwe clip die u op het overlay-spoor sleept. Hierbij worden dezelfde
instellingen gebruikt als de laatste keer dat het gereedschap geopend was.
De interface van het BIB-effect
Als u de BIB-parameterinstellingen liever numeriek dan grafisch instelt,
dan kunt u een andere interface gebruiken van het gereedschap Video-
effecten. U kunt de beide methoden ook combineren door de grafische
interface van het BIB-gereedschap te gebruiken om de eerste instellingen
aan te geven en deze later via de numerieke effectparameters precies in te
stellen.
118 Pinnacle Studio 10 Plus
De beschikbare parameterinstellingen van het effect Beeld-in-beeld zijn
vrijwel identiek aan die van het gereedschap BIB:
Parameterinstellingen voor het effect Beeld-in-beeld.
Positie: met de schuifknoppen Horizontaal en Verticaal bepaalt u de
positie van het midden van het BIB-beeld ten opzichte van het midden van
het achtergrondbeeld.
Formaat: met de schuifknoppen Breedte en Hoogte bepaalt u het formaat
van het BIB-beeld als een percentage van de oorspronkelijke afmetingen.
Desgewenst kunt u via Knippen het uiteindelijke formaat van het BIB-beeld
op het scherm nog verder verkleinen.
Knippen: via de vier schuifknoppen in deze groep kunt u een percentage
van het originele PIP-videobeeld weghalen. Hierdoor is het mogelijk
onnodige gedeeltes van het beeld te verwijderen en op het hoofdonderwerp
te focussen.
Video: met de schuifknop Transparantie bepaalt u de gewenste mate
waarin de achtergrondvideo door het BIB-overlay schijnt.
Rand: de parameters in deze groep zijn gelijk aan de instellingen Rand van
het BIB-gereedschap. U kunt de kleur, de dikte, de transparantie en de
zachtheid van de randen van de overlay instellen. Desgewenst kunt u de
optie voor afgeronde hoeken selecteren. Als bonus biedt de effectinterface
afzonderlijke knoppen voor Breedte en Hoogte om de randdikte in te stellen
in plaats van de enkele instelling van het gereedschap.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 119
Schaduw: net zoals in de groep Rand zijn deze parameters hoofdzakelijk
gelijk aan de instellingen van het PIP-gereedschap, behalve dat de
parameters Horizontale offset en Verticale offset iets meer flexibiliteit
bieden bij het positioneren van de schaduw in vergelijking tot de
instellingen Afstand en Hoek van het gereedschap.
Het gereedschap Kleurwaarde-instelling
Kleurwaarde-instelling is een veel gebruikte techniek waarmee objecten op
de voorgrond in een videoscène kunnen worden opgenomen hoewel ze niet
aanwezig waren – en dit is vaak ook niet mogelijk – op het moment dat de
scène werd opgenomen. Wanneer een actiester in een vulkaan valt, met een
enorme kakkerlak vecht of de bemanning redt via een riskante
ruimtewandeling, dan is er waarschijnlijk kleurwaarde-instelling of een
gerelateerde technologie voor de scène gebruikt.
Kleurwaarde-instelling effecten worden vaak “blue-screen” of “green-
screen” effecten genoemd omdat de actie op de voorgrond voor een blauwe
of groene achtergrond wordt gefilmd. De achtergrond wordt vervolgens
elektronisch verwijderd. Vervolgens wordt de voorgrondactie op de
achtergrond van de uiteindelijke scène geplaatst. Deze achtergrond is dan
elders gefilmd.
Blauw en groen zijn de meest gebruikte kleuren voor kleurwaarde-
instelling omdat bij de verwijdering ervan de menselijk huidtinten niet
worden aangetast, maar principe kan iedere tint worden gebruikt voor het
gereedschap Kleurwaarde-instelling van Studio.
Een scène met kleurwaarde-instelling: een clip op het videospoor (L)
wordt gekozen als de achtergrond voor een green-screen clip op het
overlay-spoor (M). Via kleurwaarde-instelling wordt het groen
verwijderd en is de scène voltooid (R).
120 Pinnacle Studio 10 Plus
Net zoals bij beeld-in-beeld is de eerste stap bij het gebruik van de functie
Kleurwaarde-instelling het slepen van videoclips naar de Tijdlijn. Plaats de
gewenste clips voor de achtergrondvideo op het spoor video. De
voorgrondclip (die een uniforme, sterk verzadigde achtergrond moet
hebben zoals de middelste clip in de bovenstaande illustratie) wordt op het
overlay-spoor onder de hoofdclip geplaatst.
Als de clips op hun plaats staan, selecteert u de voorgrondclip en
opent u het gereedschap Beeld-in-beeld en Kleurwaarde-instelling.
Dit is het zesde gereedschap in de videogereedschapskist van het
Filmvenster. Selecteer de tab Kleurwaarde-instelling om de nodige
instellingen te laten weergeven.
Het tabblad Kleurwaarde-instelling van het gecombineerde gereedschap.
Knoppen van het gereedschap Kleurwaarde-
instelling
Het gereedschap Kleurwaarde-instelling maakt een “masker”, te zien in de
afbeelding Hoofdkanaal aan de linkerzijde van het gereedschap. Hier wordt
het transparante gedeelte van het beeld in zwart getekend en het
ondoorschijnende deel – het deel dat uiteindelijk in de video zichtbaar is –
wordt in wit getekend. De meeste andere knoppen gebruikt u om precies
aan te geven welke gebieden van het beeld in het transparante gedeelte van
het masker worden geplaatst. Hiertoe bepaalt u de “hoofdkleur” en
bijbehorende eigenschappen.
Transparantie: gebruik deze knop als u wilt dat de onderliggende video
door de normaal gesproken ondoorschijnende overlay zichtbaar is. Door de
schuifknop naar rechts te verplaatsen wordt overlay, met zijn rand en
schaduw, steeds transparanter.
Instelling: dit gereedschap biedt twee standaardinstellingen, “Groen
scherm” en “Blauw scherm”. Deze instellingen vormen goede beginpunten
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 121
voor het instellen van het gereedschap als u een van de standaardkleuren
van Kleurwaarde-instelling gebruikt.
Hoofdkleur: gebruikt de bijbehorende knoppen om de kleur te selecteren
die uit het videobeeld wordt verwijderd, zodat alleen de gewenste
voorgrond overblijft. Zie pagina 125 voor informatie over het gebruik van
de kleurknoppen.
In plaats van een daadwerkelijke kleur selecteert u alleen een tint zonder
rekening te houden met andere eigenschappen – verzadiging en intensiteit –
die in combinatie met tint een complete kleurspecificatie bepalen. De
gekozen tint wordt aangeduid door de positie van het gemarkeerde gebeid
op de cirkelomtrek van de weergave kleurcirkel.
De kleurcirkel van het gereedschap Kleurwaarde-instelling geeft een
reeks waarden voor tinten (langs de rand) en kleurverzadiging (langs de
straal). Pixels in het overlay-beeld waarvan de tint en verzadiging
binnen het gemarkeerde gebied vallen, worden als transparant
beschouwd.
Tolerantie: met deze schuifknop bepaalt u de breedte van de reeks tinten
die als onderdeel van de “hoofdkleur” worden herkend. Door de knop naar
rechts te verplaatsen, wordt de hoek van de boog van het gemarkeerde
gebied op de kleurcirkel vergroot.
Minimale verzadiging: verzadiging is de hoeveelheid tint in een kleur.
Een pixel met nul verzadiging (dit komt overeen met het midden van de
kleurcirkel) heeft geen tint en valt onder de “grijsschaal”, waarvan de
extremen wit en zwart zijn. Kleurwaarde-instelling werkt het effectiefst
wanneer de achtergrond zeer uniform is verzadigd. Daardoor kan deze knop
op een hoge waarde worden ingesteld. In het echte leven resulteren de
nukken van belichting en apparatuur vaak in een achtergrond die niet ideaal
is. Door de schuifknop naar links te verplaatsen, wordt er een bredere reeks
122 Pinnacle Studio 10 Plus
verzadigingswaarden geaccepteerd. Dit wordt aangegeven door een
gemarkeerd gebied dat dichter in de buurt van het midden van de
kleurcirkel komt.
Zachtheid: deze schuifknop bepaalt de densiteit van de onderliggende
video. Als de knop geheel naar links staat, is de hoofdvideo geheel zwart.
Naarmate u de knop naar rechts verplaatst, komt de video langzaam op tot
volledige densiteit.
Vlekonderdrukking: het aanpassen van deze knop kan videoruis of
flikkering aan de randen van het voorgrondobject onderdrukken.
Instellen kleurwaarde inschakelen: met behulp van dit selectievakje kunt
u het effect Kleurwaarde-instelling in- en uitschakelen.
Toepassen op nieuwe clips: deze optie is handig wanneer u dezelfde
instellingen voor de Kleurwaarde-instelling voor een aantal verschillende
clips wilt gebruiken. Zolang er een vinkje bij deze optie staat, worden de
kleurwaarde-instellingen automatisch worden toegepast op iedere nieuwe
clip die u op het overlay-spoor sleept. Hierbij worden dezelfde instellingen
gebruikt die werden weergegeven toen het gereedschap voor het laatst was
geopend.
De interface van het effect Kleurwaarde-instelling
Als u de parameterinstellingen voor de Kleurwaarde-instelling liever
numeriek dan grafisch instelt, dan kunt u een andere interface gebruiken
van het gereedschap Video-effecten. U kunt de beide methoden ook
combineren door de grafische interface van het gereedschap Kleurwaarde-
instelling te gebruiken om de eerste instellingen aan te geven en deze later
via de numerieke effectparameters precies in te stellen.
De Studio Plus plug-in Kleurwaarde-instelling biedt parameterinstellingen
die vrijwel gelijk zijn aan die van de functie kleurwaarde-instelling. De
plug-in beschikt echter over een extra optie, Instelling omkeren. Wanneer
deze optie is geactiveerd, worden de gedeelten die normaal gesproken
ondoorzichtig zijn als transparant behandeld, en de transparante als
ondoorzichtig; het gevolg hiervan is dat de onderliggende video overal
zichtbaar is behalve in het gedeelte dat door het gekleurde scherm wordt
bedekt.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 123
Parameterinstellingen voor het effect Kleurwaarde-instelling.
De functie kleurwaarde-instelling biedt een speciale weergave van de
gegenereerde transparantie. Als u deze weergave in de Player wilt krijgen
terwijl u met de effectparameters werkt, klikt u op het selectievakje Toon
key.
Toon key gebruiken: links de instelling, rechts de echte weergave
Tips voor kleurwaarde-instelling
Hoe goed uw software ook is, een succesvol gebruik van kleurwaarde-
instelling is afhankelijk van het zorgvuldig voorbereiden van de scène en de
beelden. Wellicht zult u moeten experimenteren om alle details precies in
orde te krijgen. Hier volgt een aantal tips waarmee u aan de slag kunt:
124 Pinnacle Studio 10 Plus
Belicht het achtergronddoek zo gelijkmatig mogelijk: vaak blijkt
achtergrondkleuring die op het blote oog gelijkmatig lijkt tijdens de
weergave donkere of waterige gebieden te vertonen. Dit is van nadelige
invloed op de kleurwaarde-instelling, waarvoor immers een gelijkmatige,
verzadigde kleur nodig is. Gebruik meerdere lampen op het
achtergronddoek om er zeker van te zijn dat het gehele doek goed wordt
belicht, zonder dat er heldere plekken zijn. Diffuus zonlicht, zoals bij een
lichtbewolkte hemel, werkt goed als u buiten wilt filmen.
Let op: U kunt een aantrekkelijk geprijsd professioneel achtergronddoek
voor kleurwaarde-instelling aanschaffen op de Pinnacle website.
Zorg ervoor dat het onderwerp geen schaduw op het scherm werpt:
stel de belichting van uw onderwerp en voorgrond zodanig in dat er geen
schaduwen over het achtergronddoek vallen. Het onderwerp dient niet meer
dan meter voor het achtergronddoek te staan.
Een scène voor kleurwaarde-instelling voorbereiden. De
achtergronddoek is goed en evenwichtig belicht en goed achter het
onderwerp geplaatst, zodat er geen hinderlijke schaduwen zijn. De
belichting van het onderwerp dient zodanig te worden gekozen dat hij
aansluit op de belichting van de achtergrond die in het beeld wordt
geplaatst.
Kies de voorgrondkleuren zorgvuldig: laat het onderwerp geen groene
kleren dragen als u voor een groen scherm filmt of blauw als u voor een
blauw scherm filmt; deze gebieden worden namelijk verwijderd als ze
overeenkomen met de correctiekleur. U dient hier ook goed op te letten als
u met minder gelijkmatige achtergronddoeken werkt waarvoor een brede
kleurtolerantie in de kleurwaarde-instelling noodzakelijk is.
Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus 125
Maak een glad profiel: kleurwaarde-instelling werkt beter met een gladde,
duidelijke rand dan met een gekartelde of complexe rand. Probeer het
onderwerp met een glad profiel te filmen. Met name het filmen van haar is
lastig; probeer het haar glad te kammen. Het is nog beter als het onderwerp
een hoed of pet draagt.
Gebruik kleine beeldkaders: hoe breder het kader is, hoe groter de
achtergrond moet zijn en hoe moeilijker het is om alles onder controle te
houden. Een manier om de zaken eenvoudig te houden, is het onderwerp
vanaf de heup in plaats van in volledig beeld te filmen.
Kleuren selecteren
Voor het selecteren van kleuren in gereedschappen en effecten
met een kleurparameter, klikt u op de knop kleurmonster (links)
of de knop oogdruppelaar. Met de eerste knop wordt er een dialoogvenster
geopend waarin u een standaardkleur kunt kiezen, en met de tweede knop
kunt u een kleur selecteren door op een plaats op het scherm te klikken.
Twee manier om kleuren in te stellen: het dialoogvenster van Windows
om kleuren te kiezen (L) verschijnt wanneer u op de knop kleurmonster
van sommige gereedschappen en effecten klikt. Klik op de knop
oogdruppelaar om een kleur in het voorbeeldvenster van de Player of
elders te selecteren; de muisaanwijzer krijgt nu de vorm van een
oogdruppelaar (R).
Hoofdstuk 7: Overgangen 127
HOOFDSTUK 7:
Overgangen
Een overgang is een geanimeerd effect dat het overgaan van de ene clip
naar de andere vloeiend – of juist nadrukkelijk laat gebeuren. Fades, vegen
en oplossingen zijn gebruikelijke overgangstypen. Andere overgangen zijn
exotischer en kunnen zelfs ingewikkelde 3D-illustraties bevatten.
Overgangen worden in hun eigen gedeelte van het album opgeslagen (zie
“Het gedeelte Overgangen” op pagina 44). Om een overgang te gebruiken,
sleept u deze vanuit het album naar het venster Film en zet u deze neer
naast een willekeurige videoclip of stilstaand beeld.
Een serie overgangen (de pictogrammen tussen de videoclips) in
Storyboard-weergave
In de weergave Tijdlijn kunt u de overgang neerzetten op het spoor video,
het spoor voor overlays of het spoor titel. Op het spoor video biedt de
overgang een brug tussen twee schermvullende clips (of tussen en clip en
een zwart scherm als de overgang slechts een buurman heeft, zoals aan het
begin van de film). Op de sporen overlay en titel slaat de overgang een brug
tussen twee overlays (of een overlay en een transparantie).
Diagram: Vijf kiekjes uit het leven van een diagonale veegovergang van
2 seconden
Moet een overgang twee seconden duren (de standaardduur voor een
overgang in een nieuwe installatie van Studio), dan begint de tweede clip
128 Pinnacle Studio 10 Plus
twee seconden voordat de eerste clip is afgelopen te draaien. Aan het begin
is alleen de eerste clip zichtbaar; aan het einde heeft de tweede clip de
eerste geheel vervangen. De details van wat er gebeurt als de eerste clip
langzaam wordt verwijderd en de tweede langzaam verschijnt, hangen van
het overgangstype. Aangezien de videoclips overlappen, is de totale duur
van de twee clips bij elkaar verminderd met de duur van de overgang.
Hier ziet u dezelfde overgang als hierboven, deze keer gebruikmakend
van echte video. Voor de duidelijkheid is de overgangsgrens in de drie
middelste frames benadrukt in wit. Beide clips blijven draaien terwijl de
overgang bezig is
Overgangstypen en het gebruik daarvan
Zoals alle effecten moeten overgangen niet op zich worden gebruikt,maar
om te passen bij de algemene behoeften van uw films. Zorgvuldig gekozen
overgangen kunnen op subtiele wijze de betekenis van de film en de manier
waarop het wordt afgespeeld versterken zonder de aandacht op zich te
vestigen. Kijken naar de manier waarop overgangen worden gebruikt in
professioneel geproduceerde video op televisie zal u veel suggesties aan de
hand doen om uw eigen films te verbeteren. Over het algemeen is het
verstandig niet te veel overgangen te gebruiken die abrupte wijzigingen
veroorzaken of op een andere manier de aandacht op zich vestigen: er is
een groot verschil tussen een subtiele oplossing en een hartvormige veeg.
De basisovergangen die hieronder worden besproken – fades, oplossingen
(dissolves), vegen (wipes), schuiven (slides) en duwen (pushes) – behoren
tot de eerste groep standaardovergangen (de “2D-overgangen”) in het
Album.
Een set uitgebreidere overgangen vinden we in de groep Alpha Magic. Dit
is het tweede item in de vervolgkeuzelijst van overgangsgroepen in het
album.
De vele andere groepen op de lijst behoren allemaal tot de Hollywood FX,
een grote set ingewikkelde overgangen die driedimensionele afbeeldingen
bevatten. De overgangen van Hollywood FX worden aan het einde van dit
gedeelte besproken (pagina 130).
Hoofdstuk 7: Overgangen 129
Snede (Cut): Een snede is de minimale overgang – een onmiddellijke
verschuiving van de ene scène naar de volgende. Dit is de
standaardovergang in Studio. Een snede is passend wanneer er een sterke
inherente verbinding tussen een clip en de volgende is. Bijvoorbeeld
wanneer de camera van positie of hoek verandert binnen een scène.
Fade: Deze overgang verdwijnt vanaf het begin van een videoclip
vanuit een zwart scherm of vanaf het einde van een clip naar een
zwart scherm. Een fade die tussen twee clips wordt neergezet maakt een
fade-down gevolgd door een fade-up. De overgang Fade is het eerste
overgangspictogram in het album.
Een fade wordt meestal aan het begin en het einde van een film gebruikt, of
wanneer er een grote onderbreking in voortgang is, zoals wanneer een
nieuw gedeelte begint. Een film van een toneelspel zou een fade tussen
aktes goed kunnen gebruiken.
Oplossing (Dissolve): Een oplossing lijkt op een fade, behalve dat
een nieuwe scène met een fade-up begint terwijl de oude nog bezig
is met een fade-down. De visuele overlapping die dit als resultaat
heeft is minder dramatisch dan een fade, maar minder abrupt dan een snede.
Een korte oplossing kan een snede minder erg doen lijken, terwijl een lange
oplossing handig kan zijn om het verdergaan van de tijd te suggereren.
Veeg, schuif en duw (Wipe, Slide, Push): In elk van
deze drie standaardovergangstypen, wordt de
binnenkomende video beetje bij beetje onthuld achter
een hoek die in een bepaalde richting over het beeld beweegt. De bij deze
paragraaf getoonde pictogrammen van het album vertegenwoordigen
respectievelijk een veeg naar links, een schuif naar beneden en naar links
en een duw naar rechts.
In een veegovergang, nemen zowel de oude als de nieuwe video hun
normale positie in het beeld tijdens de hele overgang in. De nieuwe video
komt in beeld terwijl de overgangshoek het beeld oversteekt, ongeveer als
een nieuw behang dat over een oud behang wordt gerold.
Een schuif lijkt op een veeg, maar in dit geval schuift het beeld van de
nieuwe video over het scherm tot het zijn thuispositie bereikt. Het effect
doet denken aan een jalouzie die over een venster wordt getrokken.
Een duw lijkt weer op een schuif, behalve dan dat de oude video uit het
beeld wordt geduwd terwijl de nieuwe video binnenkomt. Het lijkt op een
filmrol die van het ene beeld naar het volgende beeld wordt getransporteerd.
130 Pinnacle Studio 10 Plus
Hollywood FX voor Studio
Pinnacle Systems’ Hollywood FX omvat een groot aantal
dramatische 3D-overgangen en effecten. Deze zijn ideaal voor
openingsfilmpjes, sport en actiebeeldmateriaal of muziekvideo’s.
Hollywood FX voldoet aan professionele verwachtingen voor kwaliteit
zonder al te veel gebruiksgemak te moeten prijsgeven.
Er wordt een basisset met volledig functionele Hollywood FX met Studio
meegeleverd, samen met “watermerk” demoversies van een groot aantal
andere effecten. Afgezien van het watermerk (een speciale grafische
afbeelding die op een gedeelte van het effect wordt geplaatst), kunt u een
voorbeeld van demo-effecten bekijken in Studio. Als de demoversies u
bevallen, dan kunt u ze op dezelfde als andere premium content in Studio
aanschaffen. Voor meer informatie zie “Studio uitbreiden” op pagina 10.
Eveneens on-line verkrijgbaar is het HFX Creator bewerkingsgereedschap
voor Hollywood FX. Met deze software kunt u de Hollywood FX
aanpassen en geheel nieuwe effecten creëren. HFX
Creator beschikt over functionaliteit voor geavanceerde
beeldbewerking voor vliegrichtingen en alle parameters,
krachtige warp plug-ins en een 3D tekstgenerator. U kunt
tevens een grote reeks 3D effecten met meerdere
vensters maken met gebruik van externe videobronnen,
levensechte 3D objecten en belichting toevoegen.
Als over wilt gaan tot de aanschaf van HFX Creator klikt
u op de knop Bewerken in het gereedschap
Clipeigenschappen voor Hollywood FX-overgangen.
Voorbeelden van overgangen in uw film
bekijken
In Studio kunt u voorbeelden van overgangen in de player bekijken. Sleep
en zet een overgang neer in het venster Film, klik op de knop Afspelen (of
druk op [Spatiebalk
]) en zie hoe de overgang past bij uw materiaal.
U kunt ook voorbeelden van overgangen bekijken door ze in de player of
op de tijdlijn van het venster Film te schuiven.
Hoofdstuk 7: Overgangen 131
Achtergrondberekening van Hollywood FX
Renderen op de achtergrond is een optionele functie waarbij de
berekeningen die nodig zijn voor het maken van een gedetailleerd
voorbeeld van Hollywood FX-overgangen en andere effecten als een “taak
op de achtergrond” wordt uitgevoerd. U kunt renderen op de achtergrond
configureren in het optiepaneel Video- en audio-instellingen (Setup
Video- en audio-instellingen). Zie “Video- en audio-instellingen” op pagina
226 voor details.
Totdat de berekening van een overgang voltooid is, zal de player een
voorbeeld ervan in een verminderde resolutie en met een verminderde
beeldsnelheid afspelen. Er verschijnt een gekleurde balk op de Tijdschaal
boven de clip terwijl renderen op de achtergrond wordt uitgevoerd.
Audio-overgangen
Videoclips in het venster Film hebben normaal gesproken synchrone audio.
Is er geen overgang, dan gaan zowel de video als audio van een clip naar de
volgende. Wordt een overgang geplaatst tussen twee clips, dan doet de
audio een cross-fade (de audiotegenhanger van een oplossing).
De enige uitzondering op deze regel is de fade-overgang. Deze haalt de
audio er volledig uit en zet deze er weer in.
Normale overgangen veroorzaken een cross-fade in de
audio (links). In een fade-overgang (rechts), gaat de
audio er langzaam uit en komt weer terug met de video
132 Pinnacle Studio 10 Plus
De opdracht Rimpelovergang
Deze functie van Studio is uitermate geschikt voor het maken van een
snelle diapresentatie van een set stilstaande beelden of videofotoboek uit
een set korte clips. Een dergelijke presentatie is interessanter wanneer u elk
paar clips met een overgang verbindt. Rimpelovergang biedt u een snelle en
makkelijke manier om dit voor elkaar te krijgen.
Begin met een stel clips op de tijdlijn, voeg daarna een overgang in van het
gewenste type tussen de eerste twee clips.
Selecteer nu alle clips behalve de eerste, klik met de rechtermuisknop op
een ervan en selecteer Rimpelovergang uit het pop-up menu.
Studio voegt een kopie van de oorspronkelijke overgang tussen elk paar
van geselecteerde clips in.
Hoofdstuk 7: Overgangen 133
TRIMOVERGANGEN
Hoewel overgangen geen echte clips zijn, worden ze op soortgelijke manier
behandeld als clips binnen Studio’s bewerkingsomgeving. Evenals andere
clips kunt u overgangen direct op de tijdlijn van het venster Film trimmen,
of met behulp van het gereedschap Clipeigenschappen.
Zie “Trimmen op de tijdlijn met handvatten” op pagina 70 voor een
bespreking van de eerste methode. De maximaal toegestane duur van een
overgang is een frame minder dan de kortste aangrenzende clip.
Trimmen met het gereedschap
Clipeigenschappen
De menuopdracht Gereedschapskist Clipeigenschappen
aanpassen start het gereedschap Clipeigenschappen voor de
geselecteerde clip. Voor alle overgangstypen biedt dit gereedschap
voorbeeldknoppen en de mogelijkheid om twee eigenschappen in te stellen:
• Wijzig om de duur van de overgang in te stellen, de waarde in de teller
Duur. De duur van een overgang moet altijd korter zijn – zelfs al is het
maar één beeld – dan de kortste aangrenzende clip.
• Via het tekstvak Naam kunt u een aangepaste naam aan de clip geven
om de standaardnaam te vervangen die door Studio is toegewezen. Het
vak Naam wordt in het gereedschap Clipeigenschappen voor alle
cliptypen aangeboden. Clipnamen worden gebruikt door de
Lijstweergave van het venster Film. U kunt ze ook lezen als
voorbijschietende labels wanneer uw muis over clips in de Storyboard-
weergave blijft staan.
Veel overgangseffecten ondersteunen ook een optie “omgekeerde richting”.
Hierdoor loopt de overgangsanimatie achteruit, waardoor bijvoorbeeld een
draaiende veeg met de klok mee of tegen de klok in kan gaan. Het
selectievakje Omgekeerd is ingeschakeld wanneer de huidige overgang
deze optie ondersteunt.
134 Pinnacle Studio 10 Plus
Als u de HFX Creator applicatie hebt aangeschaft, kunt u deze in Studio
openen door op de knop Bewerken in het gereedschap Clipeigenschappen
voor Hollywood FX-overgangen te klikken. HFX Creator is een extern
bewerkingsprogramma met een groot aantal opties die worden beschreven
in de bijbehorende documentatie.
Voorbeeld bekijken in het gereedschap
Clipeigenschappen
Het gereedschap Clipeigenschappen biedt voorbeeldknoppen voor
overgangen die op overgangen voor videoclips lijken. Zie “Trimmen met
het gereedschap Clipeigenschappen” op pagina 74 voor meer informatie.
De voorbeeldgebieden geven het laatste volledige beeld weer van de
uitgaande clip en het eerste volledige beeld van de binnenkomende clip. De
voorbeeldbeelden worden bijgewerkt terwijl u het vak Duur bewerkt.
Met de transportknoppen kunt u het overgangseffect in de player beeld voor
beeld of op volledige snelheid bekijken. De knop Weergave in loop/Pauze
loopt herhaaldelijk door de overgang op normale afspeelsnelheid.
Zowel de teller (en de bijbehorende instelknoppen) als de schuifregelaar
geven u directe toegang tot elk gewenst punt binnen de overgang.
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden 135
HOOFDSTUK 8:
Stilstaande beelden
Video houdt meestal bewegende beelden in, maar de meeste producties
omvatten ook niet-bewegende titels of afbeeldingen en kunnen ook andere
soorten stilstaande beelden bevatten.
U kunt de volgende typen stilstaande beelden in uw films gebruiken:
• Alle typen tekstonderschriften en afbeeldingen, inclusief schuivende
aftiteling en “kruipende” berichten.
• Foto’s of tekeningen die in afbeeldingsbestanden zijn opgeslagen die
zich op een schijf bevinden.
• Afzonderlijke videobeelden die met het gereedschap Frame grabber
verkregen zijn.
• “Schijfmenu’s” voor authoring van DVD en VCD. Deze
gespecialiseerde afbeeldingen worden besproken in Hoofdstuk 9:
Schijfmenu’s.
Al deze stilstaande beelden kunnen op een van twee manieren worden
behandeld, afhankelijk van op welk spoor u ze neerzet in de tijdlijn van het
venster Film:
• Om een schermvullend beeld met een vaste achtergrond toe te voegen,
voegt u het beeld toe aan het spoor video.
• Om een beeld toe te voegen zodat het in uw film met een transparante
achtergrond verschijnt, sterk vergroot over de clips op het spoor video,
plaatst u het op het spoor titel. De kleur van de pixel in de
linkerbovenhoek van het beeld wordt als transparant beschouwd zodra
het beeld op dit spoor wordt geplaatst. Voor optimale resultaten is het
wellicht nodig het beeld eerst te bewerken in een
beeldbewerkingprogramma.
136 Pinnacle Studio 10 Plus
Let op: Gebruikers van Studio Plus beschikken over een aanvullende
optie, het spoor overlay, om hun beelden aan de Tijdlijn toe te voegen.
Zie Hoofdstuk 6: Bewerken van twee sporen in Studio Plus voor details.
Het album bevat afzonderlijke gedeelten voor titels, bitmapped beelden en
schijfmenu’s. Al deze bronnen worden als afzonderlijke bestanden op uw
harde schijf opgeslagen. U kunt ook uw eigen titels en schijfmenu’s in
Studio’s Titeleditor maken en ze direct aan uw film toevoegen zonder ze
eerst als aparte bestanden op te nemen (zie Hoofdstuk 10: De Titeleditor).
Op soortgelijke wijze kunnen stilstaande videobeelden direct van het
gereedschap Frame grabber worden toegevoegd (zie “De Frame grabber”
op pagina 144).
Schermvullende beelden
Een schermvullend beeld is een beeld dat op het spoor video is geplaatst.
Het vult het gehele scherm en vervangt de video. Wanneer de voorafgaande
videoclip eindigt, speelt Studio de clip met het stilstaand beeld af. Het
visuele effect is dat de video eindigt en wordt vervangen door de afbeelding
totdat de volgende clip begint.
Overlaybeelden
Een overlay-beeld is een beeld dat op het spoor titel wordt geplaatst. Het
wordt sterk vergroot op de huidige videoclip zonder de video te vervangen.
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden 137
Transparantie in overlaybeelden regelen
Bekeken in het album of in een afbeeldingseditor lijkt een overlaybeeld een
vaste achtergrond te hebben. Als u het echter op het spoor titel plaatst,
verdwijnt de achtergrond en wordt de video erdoorheen zichtbaar.
Studio gebruikt de kleur van de bovenste linkerpixel van het beeld om te
bepalen welke gebieden transparant zullen zijn. Pixels die gelijk zijn aan
deze worden niet getekend wanneer het beeld wordt berekend over video.
Dit schema werkt goed voor stilstaande beelden die consistente vaste
achtergrondkleuren hebben. Soms moet u misschien de bovenste
linkerpixel bewerken van een bitmapped beeld om het transparantie-effect
te krijgen dat u wenst. Een beeldbewerkingsprogramma – zelfs Windows
Paint – kan dit doen.
De automatische transparantiefunctie is van toepassing op afbeeldingen die
via de titeleditor in Studio worden geïmporteerd evenals die welke via het
album worden bereikt.
Een diapresentatie maken
Wilt u een snelle diapresentatie van stilstaande beelden of videoclips in
elkaar draaien, gebruik dan Studio’s functie Rimpelovergang om een
geselecteerde overgang snel tussen elk paar clips of beelden in te voegen.
Zie pagina 132 voor meer informatie.
Effecten toepassen
De meeste plug-in video-effecten van Studio zijn bruikbaar voor stilstaande
beelden. (Uitzonderingen zijn effecten zoals Snelheid die alleen nuttig zijn
voor bewegende video.) Zie “Video-effecten gebruiken” op pagina 85
voor uitgebreide informatie.
138 Pinnacle Studio 10 Plus
STILSTAANDE BEELDEN BEWERKEN
Evenals andere clips kunt u overgangen direct op de tijdlijn van het venster
Film trimmen, of met behulp van het gereedschap Clipeigenschappen.
Zie “Trimmen op de tijdlijn met handvatten” op pagina 70 voor een
bespreking van de eerste methode. Het verschil met een stilstaand-beeldclip
is dat u die naar elke gewenste duur kunt uitbreiden, terwijl een videoclip
niet langer kan zijn dan de oorspronkelijke scène uit het album.
Effecten als Vervagen, Poster en Kleurcorrectie kunnen op alle typen clips
van stilstaande beelden op dezelfde manier als op videoclips worden
toegepast. Zie “Bibliotheek met video-effecten” op pagina 96.
Beeldbewerking via Clipeigenschappen
De menuopdracht Gereedschapskist Clipeigenschappen
aanpassen start een versie van het gereedschap Clipeigenschappen
voor het type van de momenteel geselecteerde clip. U kunt ook het
bovenste gereedschappictogram in de gereedschapskist gebruiken.
Voor bitmap-beelden, inclusief gewone foto- en beeldbestanden, en voor
schijfmenu's, dubbelklikt u op de clip voor een derde manier om toegang
tot het gereedschap te krijgen. Door op een titel te dubbelklikken, wordt
deze titel echter direct in de Titeleditor geopend.
Met alle versies van het gereedschap Clipeigenschappen kunt u de duur en
de naam van de huidige clip instellen. Ga hiertoe als volgt te werk:
• Wijzig om de lengte van het stilstaande beeld in te stellen de waarde in
de teller Duur.
• Via het tekstvak Naam kunt u een aangepaste naam aan de clip geven
om de standaardnaam te vervangen die door Studio is toegewezen.
Clipnamen worden gebruikt door de tekstweergave van het venster Film
en u kunt ze ook lezen als voorbijschietende labels wanneer u de muis
op clips in de Storyboard-weergave laat staan.
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden 139
Het gereedschap Clipeigenschappen voor schijfmenu's wordt beschreven in
Hoofdstuk 9: Schijfmenu's. Zie Hoofdstuk 10: De Titeleditor voor details
over het bewerken van de eigenschappen van titels.
Foto's en afbeeldingen bewerken
Via het gereedschap Clipeigenschappen voor het bewerken van bitmap-
beelden kunt u diverse belangrijke beeldbewerkingstaken uitvoeren:
• Inzoomen op uw afbeeldingen en foto's om onnodig materiaal weg te
snijden en de aandacht volledig te richten op het belangrijke deel van het
beeld;
• Het beeld met stappen van 90 graden draaien om foto's die gemaakt zijn
in “portretmodus” (staand) te kunnen gebruiken;
• Het rode ogen effect verwijderen. Dit effect kan optreden als het
onderwerp van een foto recht in de lens kijkt op het moment dat de
flitser flitst;
• In Studio Plus kunt u animaties met “pannen en zoomen” maken waarin
een beeld in hoge resolutie wordt weergegeven als een reeks soepel in
elkaar overgaande close-ups in diverse stadia van vergroting. Deze
techniek is nauw verbonden met de bekende documentairemaker Ken
Burns.
Het gereedschap Clipeigenschappen voor foto's beschikt over knoppen
voor pannen en zoomen waarmee u zich op een interessant gedeelte kunt
richten. In Studio Plus kan Pannen en zoomen worden geanimeerd om
een effect te creëren waarbij van het ene middelpunt naar het andere in
het beeld wordt overgeschakeld. Geanimeerd pannen en zoomen is in
andere versie beschikbaar door te upgraden naar Studio Plus.
Als u een beeld wilt roteren met 90 graden zet u in
“landschapmodus” (breder dan hoog, liggend). Klik op een
van de knoppen beeld roteren. Desgewenst klikt u vaker op
de knop totdat de clip in de juiste positie staat.
140 Pinnacle Studio 10 Plus
Als u het beeld opnieuw wilt inkaderen, klikt u direct op het
voorbeeldvenster van het gereedschap en sleept het beeld met ingedrukte
linkermuisknop in een gewenste richting totdat het in de juiste positie staat.
Laat de knop weer los om de bewerking te voltooien. Vervolgens gebruikt
u de schuifknop Zoom om het beeldformaat naar wens te vergroten of te
verkleinen. Pas de positie en de vergroting met deze knoppen aan totdat het
beeld naar uw wensen is gesneden en aangepast.
Met de knop Herstellen worden alle wijzigingen met betrekking tot positie
en zoomen ongedaan gemaakt. De oorspronkelijke kadering van het beeld
wordt hersteld.
Met de functie voor het verminderen van rode ogen kunt
een natuurlijk beeld in foto's herstellen waarin de ogen van
het onderwerp rood zijn. (Dit probleem wordt veroorzaakt
door licht van de flitser dat wordt weerspiegeld door de
retina van het oog wanneer het onderwerp recht in de camera kijkt.)
Om de rode-ogen correctie in te schakelen, klikt u op de linkerknop in het
vak rode ogen. De knop blijft ingedrukt als u erop hebt geklikt. Klik nu op
het beeldvoorbeeld met de linkermuisknop op en links van het gebied
waarin u het effect wilt toepassen. Houd de knop ingedrukt, sleep de muis
naar beneden en naar rechts totdat het gebied volledig is ingesloten. Als u
de muisknop weer loslaat, wordt het effect rode-ogen correctie direct
toegepast binnen de rechthoek die u hebt aangegeven.
Normaal gesproken is het niet nodig om het gebied waarin het effect moet
worden toegepast heel precies aan te geven. Een grotere rechthoek kan zelfs
een beter resultaat opleveren dan een kleiner gebied dat alleen het oog
afbakent. Als het effect bij de eerste poging het probleem niet verhelpt,
probeer het dan opnieuw met een andere rechthoek.
Het rode-ogen correctie algoritme van Studio biedt uitstekende resultaten
met een brede reeks foto's. Bij sommige foto's zal het resultaat echter beter
zijn dan bij andere.
Om rode-ogen correctie na toepassing weer te verwijderen, klikt u op de
rechterknop in het vak rode ogen.
Geanimeerd Pannen en zoomen in Studio Plus
Als u over Studio Plus beschikt of een activatiesleutel aanschaft via de
knop activeren bij pannen en zoomen, dan kunt effectieve animaties maken
van uw foto’s en grafische beelden. Gebruik voor deze techniek
afbeeldingen met een zo hoog mogelijke resolutie. Dergelijke afbeeldingen
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden 141
kunnen namelijk verder worden uitvergroot voordat de kwaliteit merkbaar
achteruitgaat.
U begint met het maken van
een animatie met pannen en
zoomen door op het
selectievakje Animatie van
start tot einde te klikken om deze functie voor de huidige clip te activeren.
Hierdoor worden de keuzerondjes Start instellen en Einde instellen
bruikbaar. Start instellen is geselecteerd. Gebruik de knoppen voor pannen
en zoomen om de kadrering voor het begin van de clip in te stellen.
Tenslotte klikt u op de knop Einde instellen en gebruikt u de knoppen om
de kadrering voor het einde van de clip in te stellen.
Wanneer de clip wordt afgespeeld, genereert Studio de tussenliggende
beelden om de beelden aan het begin en het einde in een vloeiende animatie
op elkaar aan te sluiten.
De bovenstaande procedure beschrijft de eenvoudigste vorm van animatie
met pannen en zoomen. Effectieve toepassingen zijn onder andere:
• Het verplaatsen van een foto op volledige beeldgrootte naar een
gedetailleerd beeld van een persoon of een voorwerp in het beeld. Dit
geeft een vergelijkbaar effect als inzoomen bij het maken van een
videofilm. U kunt dit effect gebruiken om de kijker voor te bereiden op
een reeks beelden van hetzelfde close-up onderwerp vanuit meerdere
hoeken of om verdere close-ups van verschillende onderdelen van
dezelfde scène te laten zien.
• Overgang van een detail naar weergave op volledige beeldgrootte, zoals
bij uitzoomen met een videocamera. Hierbij gaat de kijker weer terug
naar de oorspronkelijke context. U kunt dit gebruiken om een hoofdstuk
of een aflevering in uw film af te sluiten.
• Pannen door een brede scène om de details één voor één in beeld te
brengen. U kunt deze techniek gebruiken om een gevoel van ontdekking
over te brengen zodra een dramatisch of grappig detail uiteindelijk in
beeld komt.
Complexe animaties met pannen en zoomen
Als u pannen en zoomen achterelkaar op een aantal exemplaren van
hetzelfde beeld toepast, lijkt het of u de kijker een rondleiding geeft. U
vertelt een verhaal, een verhaal dat langzaam duidelijker wordt terwijl u de
aandacht op het ene na het andere detail legt.
142 Pinnacle Studio 10 Plus
Verhalen vertellen is misschien niet zo eenvoudig, maar het uitvoeren van
uw verhaal in Studio is heel gemakkelijk. Zodra u de eerste clip hebt
ingesteld met de eerste “pannen en zoomen camerabeweging”, kopieert u
de clip zo vaak als nodig en verandert de instelling van het einde voor
iedere clip.
Het is vrijwel altijd aan te raden om de beginkadrering van een nieuwe clip
in de reeks af te stemmen op de eindkadrering van de voorgaande clip. Op
deze manier wordt de reeks bewegingen vloeiend met elkaar verbonden. In
de tweede clip, en alle volgende clips, klikt u op de knop Aanpassen op
vorige clip als u continuïteit wilt.
Om ervoor te zorgen dat de film een tijdje aandacht besteed aan de
afzonderlijke details nadat u hebt gepand, voegt u een niet-geanimeerde
kopie van ieder beeld tussen de verschillende bewegingen in. Plaats deze
statische clips op de gebruikelijke manier in de reeks met behulp van de
knop Aanpassen op vorige clip.
De knoppen voor pannen en zoomen worden hier gebruikt om
beurtelings te focussen op vier beelden in het satirische schilderij “An
Election Entertainment” van de Engelse kunstenaar William Hogarth.
Een vijfde beeld wordt teruggetrokken zodat het gehele doek zichtbaar
wordt (het maximale zichtbare gedeelte in een breedbeeld zonder zwarte
balken). De functie genereert automatisch een vloeiende beweging van
het ene beeld naar het volgende en pant en zoomt indien noodzakelijk
tegelijkertijd.
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden 143
Geanimeerd pannen en zoomen met keyframes
Studio Plus gebruikers beschikken over een andere optie voor het animeren
van hun pannen en zoomen producties: keyframing. Deze functie zorgt
ervoor dat een reeks pannen en zoomen-bewegingen aan één enkele clip
worden gekoppeld (in plaats van één beweging voor een reeks clips). Zie
“Keyframing” op pagina 90.
De interface van het effect Pan en Zoom
Als alternatief voor het instellen van animaties met pannen en zoomen
animaties met behulp van het gereedschap Clipeigenschappen kunt u de
eigenschappen met betrekking tot de start en het einde van de beelden
numeriek invoeren in het video-effect Pan en Zoom. Deze alternatieve
interface vindt u in het gereedschap Video-effecten. U kunt de twee
methodes ook combineren, waarbij u de grafische interface van het
gereedschap gebruikt om de beginstellingen te selecteren en u vervolgens
de numerieke effectparameters gebruikt voor de fijnafstelling.
Het effect Pan en Zoom is te vinden in de groep Leuke effecten. De
parameters voor pannen en zoomen zijn precies gelijk aan die van de
functie-interface: u kunt de schuifknoppen gebruiken om Zoom,
Horizontale positie en Verticale positie in te stellen. Er zijn echter geen
gelijke parameters voor de knoppen voor rode ogen correctie van de
functie-interface.
Tip: Studio Plus gebruikers kunnen keyframing gebruiken om diashows
met Pan en Zoom te maken met de effectparameters.
Parameterinstellingen voor het effect Pan en Zoom.
144 Pinnacle Studio 10 Plus
DE FRAME GRABBER
De frame grabber kan een stilstaand beeld opnemen van elke video-
opnamebron die door Studio wordt ondersteund of een afzonderlijke beeld
uit een willekeurige videoclip in uw huidige project halen. U kunt het
opgenomen beeld direct aan uw film toevoegen of op een schijf opslaan in
een groot aantal standaardafbeeldingsformaten.
Zodra u een opgenomen beeld op een schijf hebt opgeslagen, kunt u:
• Het in andere software-applicaties gebruiken.
• Het in beeldbewerkingssoftware manipuleren.
• Het terug importeren in uw films als een stilstaand beeld via het album
of de titeleditor.
Het gereedschap Frame grabber
Gebruik het gereedschap Frame grabber samen met de player.
Om toegang te krijgen, opent u de gereedschapskist en klikt u op
de knop Frame grabber.
Speel de film of bronvideo af totdat het beeld dat u wilt opnemen in de
player wordt weergegeven en klik vervolgens op de knop Opnemen. Het
opgenomen beeld verschijnt in het voorbeeldgebied van het gereedschap,
klaar om aan uw film te worden toegevoegd of als een bestand op schijf te
worden opgeslagen.
De frame grabber in modus Van film opnemen. Neemt u op van een
externe bron (zoals een camcorder), dan wordt de Camcorderbediening
weergegeven. Met DV-apparatuur kunt u de bronband vanuit het
gereedschap navigeren
Hoofdstuk 8: Stilstaande beelden 145
Opnemen van: Selecteer een bron voor de frame grabber door op de knop
Film of de knop Camcorder boven aan het gereedschap te klikken.
Camcorder kiezen betekent dat de frame grabber uw huidige videobron
gebruikt zoals geconfigureerd in het optiepaneel Opnamebron (pagina 220)
en het optiepaneel Opnameformaat (pagina 223).
Let op: het opnemen van een frame vanaf de camcorder wordt niet
ondersteund voor HDV-apparatuur.
Transportknoppen: Als uw bronvideo een digitale camcorder of
videorecorder is die op een 1394-poort is aangesloten, dan biedt Studio
handige transportknoppen op het scherm voor het zoeken van het frame dat
u wilt gebruiken. Zie voor een omschrijving van deze knoppen “De
camcorderbediening” op pagina 19.
Flikker reduceren: Bevat de bronvideo van de Frame grabber veel
beweging, dan kan het opgenomen beeld veel flikkering weergeven. U kunt
dit verminderen of voorkomen door de optie Flikker reduceren in te
schakelen. Omdat Flikker reduceren ook de resolutie enigszins vermindert,
moet u niet de optie gebruiken als het algehele resultaat ongewenst is voor
een bepaald beeld.
Opnemen: Klik op de knop Opnemen wanneer u het beeld dat u wilt
opnemen in de player hebt en de optie Flikker reduceren hebt
geconfigureerd. Het opgenomen beeld wordt weergegeven in het voorbeeld
gebied van het gereedschap en de twee knoppen voor uitvoer (Aan film
toevoegen en Op schijf opslaan) zijn ingeschakeld.
Aan film toevoegen: Deze knop voegt het opgenomen beeld in het spoor
video van het venster Film voor de momenteel geselecteerde clip in.
Op schijf opslaan: Deze knop opent een dialoogvenster Opslaan als zodat
u een map, bestandsnaam en beeldformaat kunt selecteren voor het bestand
waarin het opgenomen beeld zal worden opgeslagen. Het dialoogvenster
biedt ook bediening waarmee u de resolutie van het opgeslagen beeld naar
een van een keur aan standaardgrootten kunt instellen, naar de
oorspronkelijke grootte van het opgenomen beeld of naar een aangepaste
grootte die u invoert.
Is de “hoogte-/breedteverhouding” van de grootte die u kiest anders dan die
van het opgenomen beeld, dan wordt het beeld voor zover nodig gerekt. Dit
kan zichtbare vervormingen van vormen veroorzaken. Mensen kunnen er
bijvoorbeeld onnatuurlijk dun uitzien of onnatuurlijk plat.
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 147
HOOFDSTUK 9:
Schijfmenu’s
Met de komst van de schijfformaten DVD, VCD and S-VCD is video een
interactief medium geworden, dat nieuwe mogelijkheden heeft voor zowel
de videograaf als het publiek.
Het ontwikkelen – de “authoring” – van een schijf in een van deze formaten
betekent verder gaan dan het oude idee van het maken van een film om in
strikte volgorde van begin tot eind te kijken. Nu kan het publiek bepalen
welke delen van de film worden bekeken en in welke volgorde.
Het belangrijke nieuwe onderdeel dat authoring van schijven mogelijk
maakt is het menu. Een bepaalde schijf kan een menu, een paar of veel
menu’s bevatten die allemaal bestaan uit een stilstaand beeld of een korte
videofilm. Gebieden binnen de menu’s, genaamd knoppen, kunnen door de
kijker worden geselecteerd om koppelingen naar andere inhoud op de schijf
te activeren. Het activeren van een koppeling veroorzaakt een
onmiddellijke overdracht naar een van de volgende zaken:
• Een normale videofilm, die in deze context een “hoofdstuk wordt
genoemd”. Hoofdstukknoppen geven vaak een klein pictogrambeeld
weer van de video waaraan ze gekoppeld zijn.
• Een andere pagina van hetzelfde menu. Er worden meerdere pagina’s,
met hetzelfde paginaontwerp maar andere hoofdstukknoppen, gebruikt
als een menu te veel knoppen voor op één pagina heeft.
• Een ander menu.
In tegenstelling tot alle andere cliptypen, worden menu’s automatisch in
een lus weergegeven. Wordt het einde van een menuclip tijdens het
bekijken van een diskvoorbeeld of tijdens het afspelen bereikt, dan wordt
het meteen opnieuw gestart. Dit creëert een sprong in de afspeelpositie die
alle clips beïnvloedt die simultaan met het menu draaien, onafhankelijk van
het type - video (als het menu een overlay is), audio of stilstaand beeld.
148 Pinnacle Studio 10 Plus
Het volgende diagram is opgebouwd volgens de storyboard van het venster
Film. Het geeft weer hoe het eerder geïllustreerde menu, dat in het diagram
als M1 wordt weergegeven, zou kunnen passen in de algehele opzet van een
eenvoudige film met twee menu’s.
Elk menu wordt in de film gevolgd door meerdere hoofdstukken, die met
een uitzondering allemaal bestaan uit een enkele clip. Ons menu M1 bevat
koppelingen naar vijf hoofdstukken. Ons menu is ontworpen om twee
hoofdstukkoppelingen per pagina weer te geven. Daarom hebben we drie
pagina’s nodig om alle koppelingen weer te geven. (De tweede pagina is de
pagina die in de illustratie verschijnt.) We hebben elke pagina ook een
koppeling naar het menu M2 gegeven.
De eenvoudige lay-out van deze korte film kan makkelijk worden
uitgebreid om grote aantallen clips te organiseren. Van dezelfde elementen
worden ook veel ingewikkeldere films gemaakt: Menu’s van meerdere
pagina’s met koppelingen naar hoofdstukken en andere menu’s.
Beschikbaarheid: schijven met meerdere menu’s worden niet ondersteund in
de versies SE en QuickStart van Studio.
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 149
Authoring van schijven in Studio
Voor de bewerkingsdoeleinden in Studio is een schijfmenu slechts weer een
cliptype. Net zoals bij titels kunt de menu’s in het Album gebruiken of
aanpassen. Ook kunt u ze helemaal zelf maken in de Titeleditor (zie
Hoofdstuk 3: Het Album en Hoofdstuk 10: De Titeleditor).
Om een idee te krijgen van wat gedaan moet worden, moet u eens proberen
het paar “instant” projecten hieronder te maken. U hoeft geen schijven te
maken, maar u kunt een voorbeeld van uw film bekijken met de DVD-
afspeelknoppen op de player (zie “De knoppen voor de DVD Player” op
pagina 152).
Instant videoscènecatalogus: Selecteer tegelijk in een leeg project een
flink aantal scènes uit het Album en sleep de scènes naar het videospoor.
Schakel nu over naar het gedeelte Schijfmenu van het Album (het onderste
tabblad) en sleep een van de menu’s naar het begin van de tijdlijn. Als
Studio u vraagt of u wilt dat er bij het begin van iedere videoclip
hoofdstukken worden gemaakt, klik dan op Ja (zie “Menu’s uit het Album
gebruiken” op pagina 150). Boven aan de tijdlijn verschijnt een nieuw
spoor en een klein teken verschijnt boven al uw clips. Deze
vertegenwoordigen koppelingen van het menu dat u zojuist hebt
toegevoegd. En dat is alles - leun achterover en geniet van de show.
Instant diapresentatie: Begin deze keer in het gedeelte Stilstaande
beelden van het album. Sleep zoveel beelden als u wilt op het videospoor
van een leeg project, sleep daarna een willekeurig schijfmenu als de eerste
clip op de tijdlijn binnen en klik weer op Ja wanneer er gevraagd wordt of
wilt dat automatisch koppelingen worden gemaakt. Ga daarna naar het
gedeelte Overgangen van het album, kies een overgang en sleep het tussen
het menu en het eerste van uw stilstaande beelden. Selecteer tot slot alle
stilstaande beelden (klik op de eerste en gebruik dan Shift en klikken op de
laatste), klik met de rechtermuisknop en selecteer Rimpelovergang uit het
pop-up menu. Instant diapresentatie!
150 Pinnacle Studio 10 Plus
Menu’s en titels
De opgemerkte overeenkomst op pagina 149 tussen titels en schijfmenu’s is
niet alleen aan de oppervlakte: een menu is in feite “een titel zonder
knoppen”. Eigenlijk kan elk stilstaand beeld worden gebruikt als de basis
voor het maken van een menu binnen de titeleditor.
Evenals titels kunnen menu’s in schermvullende weergave op het spoor
video worden gebruikt of als overlays op het spoor titel. Wordt een menu
als een overlay gebruikt, dan wordt het achtergrondbeeld ervan onderdrukt:
alleen knoppen, informatie en afbeeldingen worden weergegeven. Zo kan
het menu een achtergrond van bewegende video hebben.
Menu’s uit het album gebruiken
Het gedeelte Schijfmenu’s van het album bevat een verzameling
menu’s ontworpen voor bepaalde gelegenheden, authoring-stijlen
en hoofdstukaantallen. Elk menu biedt een achtergrondafbeelding,
een titel, een set hoofdstukknoppen (over het algemeen met ruimte voor
pictogrambeelden), en een paar knoppen Volgende pagina en Vorige
pagina.
Het aantal hoofdstukknoppen per pagina varieert van een menuontwerp tot
het andere. Een criterium voor het selecteren van menu’s is derhalve het
aantal clips waarmee het moet kunnen werken. Het is over het algemeen
prettiger voor de kijker om door een paar menupagina’s met veel knoppen
per pagina te bladeren dan door veel pagina’s met weinig knoppen per
pagina.
Tijdens het bewerken ziet u alle knoppen die het menu te bieden heeft.
Tijdens het afspelen zijn alleen de knoppen zichtbaar waaraan u
koppelingen hebt toegewezen.
Menu’s met minder knoppen hebben meer ruimte voor knopinfo. Menu’s
met veel knoppen hebben afgekorte knopinfo of helemaal geen knopinfo.
Of u knopinfo nodig hebt en of die dan eenvoudig moet zijn (“Hoofdstuk
1”) of omschrijvend (“De taart aansnijden”) hangt af van uw stijl van
authoring en de inhoud van de film.
In de formaten VCD en S-VCD moet de kijker hoofdstukken numeriek
selecteren (door getallen op de afstandsbediening in te toetsen), dus is het
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 151
gebruikelijk om knopinfo toe te voegen die het hoofdstuknummer bevat
wanneer u de authoring voor deze formaten doet.
Menu’s op de tijdlijn neerzetten
Sleept u een menu uit het album en zet u het neer op de sporen video of titel,
dan biedt Studio u de optie om automatisch koppelingen te genereren naar
alle videoclips rechts van het menu op de tijdlijn. Meerdere clips worden
indien nodig in hoofdstukken gecombineerd om de minimale
hoofdstuklengte die u aangeeft te bereiken.
Dit is de snelste en makkelijkste manier om een koppeling in een
schijfmenu te maken. Het kan echter zijn dat u iets anders wilt in een
bepaalde authoring-situatie. Vinkt u het selectie vakje Niet opnieuw vragen
aan, dan wordt uw keuze van Ja of Nee de standaardhandeling wanneer u in
de toekomst in een menu sleept. U kunt tevens de standaardbewerking
instellen of het bevestigingvenster herstellen in het gedeelte Bij toevoegen
van een schijfmenu van het optiepaneel Projectinstellingen (zie
“Projectinstellingen” op pagina 226).
Om de hoofdstukkoppelingen handmatig te maken in plaats van de
automatische koppelingfunctie te gebruiken, gebruikt u de opdracht
Hoofdstuk instellen in het pop-up contextmenu voor iedere videoclip die u
wilt toevoegen, of gebruikt u de knop Hoofdstuk instellen op het
gereedschap Clipeigenschappen voor schijfmenu’s.
152 Pinnacle Studio 10 Plus
De knoppen voor de DVD Player
Studio’s Player biedt een gespecialiseerde set
knoppen voor het bekijken van een voorbeeld van
films die menu’s bevat. Ze zijn opgebouwd volgens
de knoplay-out op een typische afstandsbediening van een DVD-speler.
Schakel de player over naar DVD-modus door op de knop DVD in-
/uitschakelen in de rechteronderhoek van de player te klikken.
Een groep DVD-knoppen verschijnt en wordt onder het voorbeeldscherm
van de player geactiveerd:
Hier volgen de functies van de afzonderlijke DVD-knoppen:
Hoofdmenu: Springt naar het eerste menu in uw film en begint met
afspelen (of gaat daarmee verder).
Vorig menu: Springt naar het meest recente actieve menu en begint
met afspelen (of gaat daarmee verder). Nog een keer klikken springt
weer terug van het menu naar de meest recente clip.
Vorig hoofdstuk, volgend hoofdstuk: Klikt u op de knop Vorig
hoofdstuk dan gaat u naar het begin van het huidige hoofdstuk indien
u daar nog niet bent. Klik nogmaals om naar het vorige hoofdstuk te
gaan. De knop Volgend hoofdstuk neemt u vooruit mee naar het
volgende hoofdstuk in de film. Binnen een menu lopen deze knoppen
respectievelijk achteruit en vooruit door de menupagina's.
Knopselectie: De vier pijlknoppen in deze cluster
bewegen de cursor op het scherm binnen een schijfmenu
om een van de knoppen te selecteren. De ovale knop in
het midden van de cluster activeert de momenteel
geselecteerde knop op het schermen die is aangegeven
door een markering.
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 153
Menuknoppen direct activeren
Een kenmerk van de player die losse DVD-spelers niet hebben is de
mogelijkheid om direct op de knoppen op het scherm te klikken. Wanneer
een knop zichtbaar is in het voorbeeldgebied van de player in DVD-modus,
dan kunt u erop klikken om de koppeling van de knop te volgen.
Menu’s bewerken op de tijdlijn
Menu’s kunt u trimmen op de tijdlijn evenals elke andere clip met stilstaand
beeld (zie “Trimmen op de tijdlijn met handvatten” op pagina 70).
De duur van de clip instellen is over het algemeen minder belangrijk voor
menuclips dan voor andere typen, aangezien menu’s blijven draaien tijdens
het afspelen terwijl ze wachten op invoer van de gebruiker. Wilt u echter
een zich herhalende video-achtergrond of herhalende audio bij uw menu’s,
dan zult u de duur van het menu moeten aanpassen aan de duur van de
gebruikte clips.
Het spoor menu
Menuknoppen koppelen naar bepaalde punten binnen uw film. Die
punten zijn gemarkeerd door tekens op het spoor menu, dat boven
het spoor video verschijnt als een menu voor de eerste keer aan uw
film wordt toegevoegd (en weer verdwijnt als alle menu’s worden
verwijderd).
Het menu zelf wordt gemarkeerd door een gekleurde rechthoek in het spoor
menu (M1 en M2 in de illustratie hierboven). Elke koppeling naar een
hoofdstuk wordt weergegeven door het teken “C”. Hier volgt een
vergroting van het eerste gedeelte van de Tijdschaal, die de rechthoek
weergeeft die het eerste menu identificeert en de hoofdstuktekens voor drie
van de clips waarvoor het een koppeling is.
154 Pinnacle Studio 10 Plus
Het volgende gedeelte van de Tijdschaal in de bovenstaande
overzichtsillustratie omvat de vierde hoofdstukkoppeling van M1 en een
koppeling (de naar links wijzende pijl) van het einde van de vorige clip
terug naar het menu. Een resultaat van het instellen van de link is dat de
clip C4 alleen kan worden bereikt vanuit het menu. De clip C4 wordt
gevolgd door menu M2, die - samen met de bijbehorende tekens -
automatisch in een nieuwe kleur wordt getekend.
Beschikbaarheid: schijven met meerdere menu’s worden alleen
ondersteund in Studio Plus.
Bewerken op het spoor menu
Tekens op het spoor menu kunnen worden verplaatst door ze met de muis te
slepen. Hierbij wordt de locatie gewijzigd waarop de koppeling wordt
uitgevoerd in de film. Wordt een videoclip verplaatst, dan worden ook alle
tekens die eraan verbonden zijn verplaatst.
Zo maakt u een koppeling:
Klik met de rechtermuisknop op het spoor menu of het spoor video en kies
Hoofdstuk instellen of Terug naar menu, afhankelijk van welke soort
koppeling u wilt maken.
Koppelingen Terug naar menu worden altijd aan het einde van de huidige
clip gemaakt in plaats van op het precieze punt waar u klikt. U zult niet
vaak vanuit het midden van een clip willen teruggaan. U kunt het
koppelingsteken echter naar een nieuwe positie slepen als dat nodig is.
Zo plaatst u een koppeling elders:
Klik op het teken voor de koppeling en sleep het langs het spoor menu naar
diens nieuwe positie.
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 155
Zo verwijdert u een koppeling:
• Klik met de rechtermuisknop op het koppelingsteken en selecteer
Verwijderen uit het pop-up menu of
• Selecteer het teken en markeer het daardoor. Druk vervolgens op de
toets Delete.
Bewerken met het gereedschap
Clipeigenschappen
Met het gereedschap Clipeigenschappen voor schijfmenu’s kunt u
hoofdstukkoppelingen maken, bewerken en afstemmen. Het geeft
ook toegang tot de titeleditor voor het aanpassen van de visuele
inhoud van het menu.
Evenals het gereedschap Clipeigenschappen voor andere cliptypen, kunt u
met dit gereedschap een aangepaste naam voor het menu instellen door het
vak Naam te bewerken en de clip trimmen door het vak Duur te bewerken.
De knop Menu bewerken rechtsboven in het gereedschap opent het menu in
de titeleditor. Daar kunt u alle visuele aspecten van het menu wijzigen: de
afbeeldingen voor achtergrond en knoppen, het uiterlijk en de inhoud van
de bijschriften en nog veel meer. Voor volledige informatie over de vele
mogelijkheden van de Titeleditor, zie Hoofdstuk 10: De Titeleditor.
Het voorbeeldgebied aan de linkerkant van het gereedschap toont hoe het
menu eruit ziet en heeft ook interactieve functies die u kunt gebruiken
wanneer u hoofdstukkoppelingen maakt. (Deze worden op pagina 158
omschreven onder “Knoppen voor het bewerken van hoofdstukken”.)
156 Pinnacle Studio 10 Plus
De andere knoppen staan in vier groepen:
• Knoppen voor het bekijken van een menuvoorbeeld
• De opties van Menutype
• Knoppen voor koppelingseigenschappen
• Knoppen voor het bewerken van hoofdstukken
Knoppen voor het bekijken van een menuvoorbeeld
Deze knoppen bevinden zich onder het voorbeeldgebied.
Paginaselector: Voor menu’s met meerdere pagina's (die
meer koppelingen dan een enkele pagina kan bevatten)
kunt u met de pijlknoppen selecteren welke pagina actief is
in het voorbeeldgebied. U kunt elke pagina in het menu selecteren
waarvoor koppelingen zijn gedefinieerd.
Andere manieren om menupagina’s te selecteren:
• Blader door de pagina’s door op de koppelingsknoppen van de pagina in
het voorbeeldgebied te klikken.
• Gebruik de Knopselector (omschreven op pagina 157) om een knop op
een willekeurige pagina van het menu te selecteren.
Selectievakje Koppelingsnummers weergeven: Vink dit
selectievakje aan om over elke knop in het menu
koppelingsnummers te laten weergeven in het voorbeeldgebied.
Koppelingsnummers komen overeen met het formaat en de kleur van
hoofdstuktekens in het spoor menu.
De opties van Menutype
Deze twee opties bepalen of u of Studio de hoofdstukkoppelingen voor dit
menu zal organiseren.
Selecteert u Automatische scène-index, dan zorgt Studio ervoor dat uw
hoofdstukkoppelingen in dezelfde volgorde op het menu staan als in de film
zelf, zelfs wanneer u de volgorde van de clips in het venster Film door
elkaar gooit. Bij de instelling Handmatig is de volgorde, waarin
hoofdstukken op het menu worden weergegeven, aan u overgelaten.
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 157
Tip: Wilt u uw hoofdstukinstellingen sorteren maar in de toekomst
beslissingen kunnen nemen over hun volgorde, klik dan eerst op
Automatische scène-index (om de koppelingen te sorteren) en daarna op
Handmatig.
Knoppen voor koppelingseigenschappen
De knoppen in dit gebied stellen de weergave-eigenschappen van de
hoofdstukkoppelingen op het menu in.
Knopselector: Elke koppelingsknop in uw menu,
onafhankelijk van de pagina waarop die zich bevindt, heeft
een uniek volgnummer. Gebruik de pijltoetsen op deze knop om de
menuknop te kiezen waaraan u wilt werken. De geselecteerde knop wordt
gemarkeerd in het voorbeeldgebied. U kunt ook een knop selecteren door
erop te klikken in het voorbeeldgebied.
Tekstvak Knopinfo: De tekst voor de huidige knop
bewerken zonder naar de titeleditor te gaan. Het teken
“#” in knopinfo heeft een speciale betekenis: Studio vervangt het door de
volgnummer van de knop. Gebruik deze functie om zeker te zijn dat uw
knoppen juist genummerd zijn onafhankelijk van wijzigingen in de lay-out
van het menu. Om andere kenmerken van een knopinfo te wijzigen – de
positie ervan, lettertype en opmaak – klikt u op de knop Menu bewerken om
titeleditor te starten.
Knop Pictogram instellen: Standaard is het op een menuknop
weergegeven pictogrambeeld het beeld waaraan de knop
gekoppeld is. U kunt echter elk willekeurig beeld in uw film als
pictogram uitkiezen. Verplaats hiervoor de schuifregelaar van de tijdlijn
naar het exacte beeld dat u wenst (zoals weergegeven in de player) en klik
op de knop Pictogram instellen.
Selectievakje Pictogrammen bewegend: Vink deze
optie aan als u wilt dat de knoppen van uw menu
bewegende video van hun doelhoofdstukken
weergeven in plaats van een statisch pictogrambeeld. Omdat deze functie
vereist dat de bewegende pictogrammen vooraf worden berekend, zullen de
resultaten niet meteen verschijnen wanneer u een voorbeeld van uw film
bekijkt in de player. In plaats hiervan ziet u een gekleurde balk op de
Tijdschaal boven de menuclip. Deze balk geeft aan dat de clip op de
achtergrond wordt gerenderd zonder dat uw sessie wordt onderbroken.
158 Pinnacle Studio 10 Plus
Renderen op de achtergrond is optioneel. U kunt deze functie indien
gewenst uitschakelen in het optiepaneel Video- en audio-instellingen (Setup
Video- en audio-instellingen). Zie pagina226 voor meer informatie.
Knoppen voor het bewerken van hoofdstukken
De bediening in dit gedeelte selecteert of past de afzonderlijke
hoofdstukknoppen binnen een menu aan.
De knoppen Hoofdstuk instellen: Deze
knoppen maken of verbreken de koppeling
tussen de op dit moment geselecteerde
hoofdstukknop in het menu en diens doelclip.
Zo stelt u een koppeling in: Plaats de Tijdlijn-schuifregelaar binnen een
clip van een menu, video of stilstaand beeld en klik op de knop Hoofdstuk
maken
. Voor videoclips en clips met stilstaande beelden wordt het
hoofdstukpunt ingesteld op de exacte plaats van de schuifregelaar binnen de
clip.
Zo verwijdert u een koppeling: Klik op de knop Hoofdstuk verwijderen
.
Knop Terug naar menu: Hiermee maakt u een koppeling
“teruggaan-naar-menu” aan het einde van de huidige clip. Dit is de
plaats waar u het meestal zult willen hebben. Tijdens het afspelen
veroorzaakt de koppeling een onmiddellijke sprong naar diens menu. Wilt u
een koppeling teruggaan-naar-menu in het gereedschap Clipeigenschappen
maken, plaats dan de schuifregelaar van de tijdlijn in de clip waar u de
koppeling wilt hebben en klik op Terug naar menu instellen.
Het selectievakje Teruggaan na ieder hoofdstuk: Stel deze optie in om
een koppeling teruggaan-naar-menu na elk hoofdstuk in dit menu in te
stellen. Maakt u het selectievakje leeg, dan worden alle koppelingen
teruggaan-naar-menu voor dit menu verwijderd, of ze nu handmatig of
automatisch zijn toegevoegd.
Koppelingen maken via slepen en neerzetten
Het gereedschap Clipeigenschappen voor schijfmenu’s ondersteunt slepen
en neerzetten als een snelle en makkelijke manier om koppelingen voor
menuknoppen te maken.
Hoofdstuk 9: Schijfmenu’s 159
Zo maakt u een koppeling met slepen en neerzetten:
• Klik op de clip in het venster Film waarnaar u wilt koppelen en sleep het
naar een knop in het voorbeeld gebied voor het gereedschap
Clipeigenschappen. De knop is gekoppeld aan het eerste beeld van de
clip. Of:
• Klik op de knop waarvoor u een koppeling wilt maken en sleep het naar
een clip in het venster Film. In dit geval koppelt u naar het punt binnen
de clip waarop u de knop neerzet – over het algemeen niet het eerste
beeld.
Het gereedschap Schijfmenu
Opent u dit gereedschap terwijl een menu geselecteerd is, dan is
het gelijk aan het openen van het gereedschap Clipeigenschappen;
in andere gevallen biedt het een knop Menu maken die u naar de
titeleditor brengt om het proces van het maken van een nieuw schijfmenu te
starten.
Omdat het ontwikkelen van een menu een relatief ingewikkelde bewerking
is, maakt Studio van de gelegenheid gebruik u eraan te herinneren dat het
album kant-en-klare menu’s bevat.
Vindt u dat deze herinnering niet meer nodig is, vink dan het selectievakje
Niet opnieuw vragen aan voordat u op de knop OK klikt.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 161
HOOFDSTUK 10:
De Titeleditor
Studio’s ingebouwde titeleditor is een krachtige functie voor het maken en
bewerken van titels en andere afbeeldingen. Het uitgebreide pakket aan
tekst- en beeldeffecten en gereedschappen biedt eindeloze mogelijkheden
voor het visuele ontwerp van uw film.
De titeleditor is niet beperkt tot het maken van passieve titels. Voor
schijfprojecten kunt u ook de speciale knoppen die nodig zijn voor het
behandelen van kijkersinteractie bij de menu’s van films op VCD, S-VCD
en DVD toevoegen en bewerken.
Een titel maken in het gereedschap Titeleditor van Studio. Het grote
gedeelte dat de afbeelding en de tekst bevat is het venster Bewerken,
terwijl het paneel dat het grootste deel van de rechterkant in beslag
neemt het album van titeleditor is. Andere knoppen bevinden zich in
clusters rond het venster Bewerken.
162 Pinnacle Studio 10 Plus
Titeleditor starten
De veelzijdigheid van de titeleditor ziet u terug in de vele manieren waarop
u het vanuit de modus Bewerken van Studio kunt bereiken via een van de
gereedschappen in de Videogereedschapskist (zie pagina 60) of een
muisopdracht op een van de sporen van de tijdlijn (zie pagina 55).
• Zo maakt u een schermvullend(e) titel of menu: Selecteer Ga naar
Titel-/Menu-editor uit het contextmenu in het videospoor van de tijdlijn.
• Zo maakt u een overlaytitel of -menu: Dubbelklik op het spoor titel
van de tijdlijn.
• Zo maakt u een titel of menu uit de gereedschapskist: Open het
gereedschap Titel maken en klik op Titeloverlay of Volledig scherm.
• Zo bewerkt u een schermvullende titel: Dubbelklik op de titel in een
willekeurige weergave van het venster Film of klik met de
rechtermuisknop op de titel en selecteer Ga naar Titel-/Menu-editor.
• Zo bewerkt u een schermvullend menu: Dubbel-klik op het menu in
een willekeurige weergave en klik op de knop Menu bewerken of klik
met de rechtermuisknop en selecteer Ga naar Titel-/Menu-editor.
• Zo bewerkt u een overlaytitel of -menu: Dubbelklik op de clip op het
spoor titel of in Lijstweergave of klik met de rechtermuisknop in een
willekeurige weergave en selecteer Ga naar Titel-/Menu-editor.
• Zo bewerkt u een titel of menu uit de gereedschapskist: Met de clip
open in het gereedschap Clipeigenschappen klikt u op Menu bewerken
of de knop Titel bewerken.
Is de lijst overweldigend? Maakt u zich maar geen zorgen. In de praktijk zal
het bereiken van de Titel via de dichtstbijzijnde mogelijkheid u het
gewenste resultaat leveren. Maakt u toch per ongeluk een overlay wanneer
u een schermvullende titel of schermvullend menu wilt of andersom, sleep
het dan gewoon naar het andere spoor van de tijdlijn. Ziet u dat u een titel
aan het maken bent terwijl u een schijfmenu wilde hebben, dan kunt u
makkelijk in titeleditor overschakelen.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 163
DE KNOPPEN VAN TITELEDITOR
De belangrijkste knoppen van Titeleditor zijn rond het venster Bewerken
gegroepeerd (zie de afbeelding op pagina 161).
Titelachtige knoppen
De vier knoppen in dit cluster staan aan de linkerkant van het scherm boven
het venster Bewerken van de Titeleditor. Er kan maar
een knop tegelijk geselecteerd zijn. Selecteer de
eerste knop als u een stilstaande titel maakt. De
tweede maakt een afrollende titel, waarin de titeltekst en afbeeldingen op
het scherm omhoog gaan terwijl de titel wordt weergegeven, net als met de
aftiteling aan het einde van een film. De derde maakt een kruipende titel
waarin de titel wordt weergegeven als een enkele regel tekst die van rechts
naar links over het scherm loopt net als de beursgegevens bij een
programma met economisch nieuws.
Beschikbaarheid: afrollende en kruipende titels worden alleen
ondersteund in Studio Plus.
De vierde knop wordt gebruikt voor het maken van schijfmenu’s, die u kunt
beschouwen als “titels met knoppen”. In feite is een menu net als iedere
andere titel behalve wat twee attributen betreft:
• Een menu heeft tenminste een knop. Een titel heeft geen knoppen. Voegt
u een knop toe aan een titel dan wordt deze een menu en de laatste knop
uit een menu verwijderen maakt daar een titel van. Op hetzelfde idee
voortgeborduurd: klikt u op de knop Menu terwijl u een titel bewerkt,
dan voegt Studio automatisch een knop aan de titel toe.
• Een menu kan geen afrollende of kruipende tekst bevat. Titeleditor staat
niet toe dat u aan menuknoppen een afrollende of kruipende titel
toevoegt.
164 Pinnacle Studio 10 Plus
Objectgereedschapskist
Dit cluster van vier gereedschapsknoppen van de
Titeleditor bevindt zich links onder het venster Bewerken.
Het eerste gereedschap (de pijl) wordt gebruikt voor
alle bewerkingshandelingen op het momenteel
geselecteerde object. Een geselecteerd object wordt
omring door een aantal controlepunten waarmee u de
grootte, positie, afmetingen en andere geometrische
kenmerken kunt instellen.
De andere drie gereedschappen zijn voor het maken van objecten in het
venster Bewerken –tekstkaders, ellipsen en rechthoeken.
Elk gereedschap wordt op dezelfde algemene manier
gebruikt. Klik op een van de drie gereedschappen, klik
daarna op het venster Bewerken op het punt waar een
hoek van het object moet komen. Sleep de muis om
hebt object een omtrek te geven zoals door de
stippellijn wordt aangegeven.
Heeft het object de gewenste grootte en afmetingen,
laat dan de muis los. Welk type het ook is, het object
wordt gemaakt met de aangegeven afmetingen. De
andere attributen ervan - kleur, arcering, schaduw
enzovoort – worden bepaald door het momenteel
geselecteerde uiterlijk in het album van Titeleditor.
Alle attributen kunnen later naar wens worden gewijzigd.
Nadat het object is gemaakt, wordt het objectgereedschap gedeselecteerd
dat u hebt gebruikt en de selectiepijl wordt weer actief. Het object zelf
wordt geselecteerd – weergegeven zoals op de gebruikelijke manier door de
controlepunten – en kan nu met de muis worden gemanipuleerd.
Objecten opnieuw ordenen in drie dimensies
Omdat object elkaar kunnen overlappen, is
het makkelijk om in situaties te komen waar
een object dat volledig zichtbaar moet zijn
deels of geheel verborgen wordt door een of
meerdere objecten. Gebruik in zulke gevallen
de vier herordeningsopdrachten in het menu
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 165
Titel/Laag van Titeleditor. Deze opdrachten beïnvloeden het momenteel
geselecteerde object, gesymboliseerd door vierkant “3” in het diagram.
• Naar voorgrond: Het object wordt voor alle andere objecten geplaatst.
In het diagram staat object 3 nu voor object 1.
• Naar achtergrond: Het object wordt achter alle andere objecten
geplaatst. Object 3 staat nu achter object 5.
• Een laag naar voren: Object 3 staat nu voor de objecten 2, 4 en 5, maar
nog altijd achter object 1.
• Een laag naar achteren: Object 3 staat nu achter 1, 2 en 4, maar nog
altijd voor object 5.
Over tekstobjecten
Het selecteren van een tekstobject verschilt in een belangrijk opzicht van
het selecteren van een rechthoek of ellips: het tekstvak van het object wordt
meteen in een staat van “gereedheid” gebracht waarin elke activiteit van het
toetsenbord ervoor zorgt dat het tekstvak wordt geactiveerd en de
ingevoerde tekst begint weer te geven.
De activatie van het tekstvak wordt aangegeven via een tekstinvoegcursor,
het gewijzigde uiterlijk van het objectkader en het verdwijnen van de
controlepunten.
Is een tekstobject niet geselecteerd, dan kunt u het tekstvak ervan direct
activeren door in het midden van het object te klikken. Wilt u dat het
selectiekader en de controlepunten verschijnen, klik dan op de randen van
het object. Met andere objecttypen kunt u op een willekeurige plek in het
object klikken om het te selecteren.
Klik om een tekstvak te deactiveren op een willekeurige plek in het venster
Bewerken buiten het object.
Omdat tekst een centrale rol speelt in de meeste titels en menu's, zal de
teksteditor automatisch een tekstobject in het midden van het venster
166 Pinnacle Studio 10 Plus
Bewerken maken en activeren als u gewoon begint te typen op een moment
wanneer er nog geen tekstobject bestaat.
Geavanceerde tekstbewerkingsfuncties
Net als in een tekstverwerkingsprogramma kunt u met Titeleditor een
geselecteerde tekenreeks opmaken. Markeer gewoon een aangrenzende set
tekens met de muis en pas de gewenste opmaak toe.
Ondersteunde bewerkingen op tekenreeksen omvatten tekstopmaak
(lettertype, stijl en uiterlijk), Klembord-bewerkingen (knippen, kopiëren,
plakken), verwijderen en een aantal speciale opdrachten voor het plaatsen,
spatiëren en schalen die alleen vanaf het toetsenbord kunnen worden
bereikt. Lees voor informatie hierover Bijlage G: Sneltoetsen.
Bewerken - Knoppen voor modusselectie
Dit paar knoppen vormt het tweede cluster langs de onderkant
van het venster Bewerken van Titeleditor. Hun functie is het
beheren van welke van twee sets van bewerkingshandelingen beschikbaar
is voor het momenteel geselecteerde object.
• De eerste knop is standaard aan wanneer een object nieuw wordt
gemaakt. Hiermee kunnen de bewerkingen verplaatsen, schalen en
roteren worden gestart met een selectiekader dat negen controlepunten
bevat:
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 167
• Klikken op de tweede knop schakelt de bewerking schuintrekken in, die
slechts een controlepunt nodig heeft.
Bij tekstobjecten biedt de tweede knop nog twee bewerkingen, afstand,
positie en vervormen instellen. U bereikt ze via controlepunten in het
midden van elke rand van het tekstkader:
Afstand tussen tekens (L) en Positie en vervormen instellen (R)
168 Pinnacle Studio 10 Plus
Lay-outknoppen voor objecten
De twee linkerknoppen in dit cluster zijn bestemd voor
het groeperen en de-groeperen van de objecten van de
Titeleditor. De eerste knop is beschikbaar wanneer meerdere objecten
worden geselecteerd. De handeling ervan is het verbinden van de objecten
tot een groep – een samengesteld object dat als afzonderlijke eenheid wordt
behandeld door bewerkingshandelingen. Is een groep geselecteerd, dan zijn
al diens controlepunten tegelijk zichtbaar. Met elk van hun kunt u de groep
manipuleren.
Een groep van drie objecten
De tweede knop, die beschikbaar is wanneer een groepsobject is
geselecteerd, deelt de groep op in de samenstellende objecten.
Hoewel het mogelijk is om “groepen te groeperen”, gaat het groeperen
altijd maar een niveau diep. Het degroeperen van een supergroep heeft
daarom als resultaat dat alle samenstellende objecten weer op zichzelf staan.
De volgende knop opent een pop-out menu van 11 bewerkingen die alleen
op groepen van toepassing zijn. Met de eerste zes kunt u een set objecten
langs een van hun vier randen of een van hun twee middelste lijnen
uitlijnen. Het volgende opdrachtpaar zorgt voor de spatiëring van de
objecten op gelijke intervallen in verticale of horizontale richting en de
laatste drie wijzigen de grootte van de objecten zodanig dat ze even breed,
even hoog of beide zijn. Al deze opdrachten zijn zeer handig voor het
maken van menu’s omdat u over het algemeen de menuknoppen op een
gebruikelijke manier ontworpen wilt hebben.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 169
De laatste lay-outknop voor objecten opent nog een klein pop-
out menu, deze houdt bezig met objecten uitlijnen. De negen
opties hier zijn in een grafische vorm die op een speelbord
voor boter, kaas en eieren lijkt. Klikt u op een van de negen
gebieden, dan wordt het object naar de overeenkomstige hoek
van het scherm verplaatst (zoals gedefinieerd in het “tekstveilige” gedeelte
dat is aangegeven door rode stippellijnen), of naar het midden.
Meervoudige selectie van objecten
De eerste stap in het maken van een groep is het selecteren van meerdere
objecten die de groep zullen vormen. U kunt dit op de volgende manieren
doen:
• Door met de muis te klikken en te slepen om een selectierechthoek te
markeren (een “selectiekader”) die alle objecten omvat die u wilt
kopiëren. Of:
• Door te klikken op het eerste object dat u wilt groeperen en daarna via
Ctrl
en klikken alle andere objecten te selecteren.
Tijdelijke groepen
Elke selectie van meerdere objecten werkt als een tijdelijke groep. Deze
kan als een eenheid worden verplaatst, uitgelijnd, geroteerd, gekleurd
enzovoort. De tijdelijke groepering verliest zijn identiteit echter zodra u
elders in het venster Bewerken. Daarentegen blijft een groep, die met de
knop Groeperen is gemaakt, bestaan totdat deze uitdrukkelijk wordt
gedegroepeerd.
Knoppen voor het Klembord en verwijderen
De knoppen in dit cluster bieden de vertrouwde
bewerkingen Knippen, Kopiëren, Plakken en
Verwijderen. Ze werken allemaal op groepen, afzonderlijke objecten of op
geselecteerde tekst binnen een tekstobject van Titeleditor. De eerste drie
werken met het Klembord van Windows terwijl de vierde het gekozen
materiaal gewoon verwijdert zonder het Klembord te beïnvloeden.
170 Pinnacle Studio 10 Plus
Tekststijlknoppen
De knoppen in dit cluster, rechtsboven in het bewerkingsvenster van de
Titeleditor, zien er bekend uit voor mensen die tekstverwerkingssoftware
gebruiken. De knoppen worden toegepast op zowel de momenteel
geselecteerde tekst evenals alle nieuwe tekst die kan worden ingevoerd
totdat de instellingen weer worden gewijzigd.
Links staan drie knoppen voor de lettertypestijl, die respectievelijk de
stijlen vet (bold), cursief (italics) of onderstrepen (underline)
vertegenwoordigen.
Misschien is het verrassend, maar de stijlknop onderstrepen – en dit is de
enige knop die dit kan – kan op elk type object worden toepast, niet alleen
tekst (probeer het gerust eens uit!). Hierdoor kunt u de onderstreepte
markeringsstijl bij knoppen gebruiken die van grafische objecten zijn
gemaakt: rechthoeken, ellipsen en afbeeldingen.
De vierde knop opent een pop-out menu van
tekstopmaakopties. In tegenstelling tot de andere
knoppen in dit cluster die het uiterlijk van
afzonderlijke tekens regelen, zijn de opties in dit
menu van toepassing op alle tekst in een
willekeurig tekstvak.
De drie opties voor het uitlijnen – Links, Midden en
Rechts – beïnvloeden de plaatsing van de tekst
binnen het vak zelf binnen het venster Bewerken,
wat de functie van het menu Uitlijnen is
).
Passend verkleinen, Passend vergroten,
Woordafbreking aan en Woordafbreking uit zijn
opties die bepalen hoe uw tekst wordt behandeld wanneer de grootte van
een tekstvak wijzigt. Met Woordafbreking aan, de standaard voor een
nieuw tekstvak, resulteert het wijzigen van het vak in het opnieuw opmaken
van de tekst – met woordafbreking – naar de nieuwe breedte van het vak
(terwijl de resulterende hoogte van de tekst weer de hoogte van het vak
bepaalt). Woordafbreking uit verwijdert alle “zachte” regelafbrekingen
(regelafbrekingen toegevoegd voor woordafbreking), maakt vervolgens het
vak zo breed mogelijk om de tekst te bevatten. De modus Woordafbreking
wordt automatisch ingeschakeld wanneer u nog meer tekens in het tekstvak
typt.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 171
Met Passend vergroten wordt de tekst tijdens het wijzigen van de grootte
gewijzigd om beide boxafmetingen te volgen. Met Passend verkleinen blijft
de tekst in zijn oorspronkelijke grootte tenzij het vak kleiner gemaakt wordt.
In dat geval wordt de grootte van de tekst gewijzigd als bij Passend
vergroten. Geen van beide Passend-opdrachten wijzigt de line divisions
/lijnverdelingen van de tekst.
De vervolgkeuzelijst voor lettertypen en de tekengrootte selecteren
voltooien de groep van tekststijlknoppen.
HET ALBUM VAN TITELEDITOR
Het album van Titeleditor is het rechthoekige paneel aan de
rechterkant van het scherm Titeleditor. Het bevat bronnen voor het
bouwen van menu's en titels op dezelfde manier waarop het
hoofdalbum van Studio Album bronnen bevat voor het maken van
films.
Het album van de titeleditor wordt bestuurd door de groep van vier
knoppen links weergegeven die tussen het venster Bewerken en het
album zelf staat. Elke knop opent een van de vier gedeelten van het album:
Uiterlijk zoeken, het gedeelte Achtergronden, het gedeelte Afbeeldingen en
het gedeelte Knoppen.
Uiterlijk zoeken
Dit gedeelte van het album van Titeleditor bevat drie subgedeelten
die u kunt bereiken via de tabbladen Standaard, Aangepast en
Favorieten boven aan.
Het tabblad Standaard is een collectie stijlen die worden toegepast op de
tekst en andere objecten die u in uw titel gebruikt. Elke stijl bestaat uit een
kleur (of kleurverloop of transparantie) voor elk van de “opvulling”
(oppervlak), rand en schaduw van het object waarop het wordt toegepast,
plus een afzonderlijke vervagingsparameter voor elk. De laatste parameter
is schaduwrichting, waarvoor acht mogelijkheden bestaan.
172 Pinnacle Studio 10 Plus
Om het uiterlijk van een bestaand object te wijzigen, klikt u gewoon op het
door u gewenste uiterlijk terwijl het object geselecteerd is. Nieuwe objecten
worden gemaakt met het meest recent gekozen uiterlijk.
Een uiterlijk selecteren in Uiterlijk zoeken: Elke knop in het tabblad
Standaard is beschikbaar in acht stijlen. Ze worden als submenu aan u
gepresenteerd. Elk uiterlijk heeft een numeriek ID dat als knopinfo onder
uw muis wordt weergegeven. Hierboven staat de muis op uiterlijk 23-3
Via de knop Aangepast kunt u de meegeleverde uiterlijken bewerken of uw
eigen uiterlijken maken door de bovengenoemde parameters aan te passen.
De identieke sets knoppen passen respectievelijk de parameters voor
opvulling, rand en schaduw aan. Hier volgt de bediening:
De drie optieknoppen bovenaan selecteren een vaste kleur, een
kleurverloop of geen kleur (transparantie). Klikt u op een kleurmonster
naast de eerste knop dan wordt een verder standaard Windows-
dialoogvenster voor kleurselectie gestart waaraan een schuifregelaar
Ondoorschijnendheid (0-100%) is toegevoegd.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 173
Het monster naast de tweede knop opent een
kleurverloopontwerper waarmee u een kleurverloop kunt
vastleggen door de startkleuren aan elke hoek van een
vierkant oppervlak toe te wijzen. Klik op de kleurmonsters
in de hoeken van het kleurverloopvenster om de kleur voor
die hoek in een dialoogvenster voor kleurselectie te
selecteren.
Let op: Sommige van de ingewikkeldere meegeleverde uiterlijken
gebruiken speciale interne kenmerken en kunnen daarom niet worden
bewerkt.
Via de knop Favorieten kunt u bepaalde aangepaste
uiterlijken opslaan die u in de toekomst opnieuw kunt
gebruiken om u het onthouden of opslaan van de gebruikte parameters te
besparen. Klik op de linkerknop om het huidige uiterlijk als een van uw
favorieten op te slaan. Klik op de rechterknop om de momenteel
geselecteerde “favoriet” te verwijderen.
Het gedeelte Achtergronden
Een titel of menu kan vier typen achtergrond bevatten: een vaste
kleur, een kleurverloop, transparantie (helemaal geen achtergrond)
of een afbeeldingsbestand (zoals een tekening, foto of opgeslagen
videobeeld).
De opties kleur en kleurverloop in het gedeelte Achtergronden van de
titeleditor werken op dezelfde manier als die in Uiterlijk zoeken (pagina
171), behalve dat de kleur of het kleurverloop dat u selecteer meteen wordt
toegepast op de achtergrond van de titel die u aan het bewerken bent.
Werkt u aan een overlaytitel, dan vindt u interessante manieren om de
instelling Ondoorschijnendheid op de dialoogvensters voor kleurselectie
voor deze knoppen te gebruiken, vooral wanneer de overlay met
174 Pinnacle Studio 10 Plus
overgangen wordt gecombineerd. Normaal gesproken zult u echter een
transparante achtergrond voor titels gebruiken en transparantie is de
standaard achtergrondselectie voor een nieuwe titel of menu.
De laatste optie voor achtergronden is afbeelding - een afbeeldingsbestand
in elk willekeurig standaardformaat. Zoals bij veel van de gedeelten van het
hoofdalbum van Studio worden de achtergronden getekend uit een bronmap
die kan worden gewijzigd met de mapknop. Het afbeeldingsbestand dat u
met de mapknop selecteert, wordt de nieuwe achtergrond en de
afbeeldingsbestanden in de map worden als kleine pictogrammen op het
paneel van het album weergegeven. Indien nodig rekt Titeleditor het
achtergrond bestand totdat het de breedte of hoogte van het scherm vult
maar wijzigt de afmetingen niet.
Een bewegende achtergrond toevoegen
In Studio Plus kunnen schijfmenu’s een achtergrond van bewegende video
hebben (en dus niet alleen een statisch beeld). Om een dergelijke
bewegende achtergrond te maken, of er een te vervangen, klikt u op de
mapknop en zoekt u naar een filmbestand in het bestandstype AVI, MPEG
of WMV.
Om filmbestanden te zien bij het zoeken naar een map op uw harde schijf,
selecteert u het gewenste filmtype (of “Alle bestanden”) in het vak
“Bestanden van type”.
De volgende regels zijn van toepassing als u een bewegende menuclip
toevoegt of verandert:
• De lengte van de film die u toevoegt als achtergrondeffect is niet van
invloed op de lengte van de menuclip in het Filmvenster. Als de film
korter dan de clip is, dan wordt hij gewoon net zo vaak herhaald als
nodig is om de vereiste tijd te vullen; als de film langer is, dan wordt hij
afgekort. U kunt de lengte van het menu op de gebruikelijke wijze
aanpassen op de tijdlijn of via Clipeigenschappen.
• Als u een breedbeeldfilm als een menuachtergrond in een project in
standaardformaat gebruikt, of een standaardfilm voor een
breedbeeldproject, dan wordt de film uitgerekt of ingekrompen om met
het projectformaat overeen te komen.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 175
Het gedeelte Afbeeldingen
Evenals bij de zojuist besproken achtergrondafbeeldingen, kunnen
de afbeeldingen in het gedeelte Afbeeldingen van het album van de
titeleditor van elk standaardtype zijn. In plaats van te worden gerekt om het
venster Bewerken te vullen worden deze afbeeldingen als
afbeeldingsobjecten aan de titel toegevoegd en op normale grootte
weergegeven met acht controlepunten waarmee ze elders kunnen worden
geplaatst en de grootte ervan kan worden gewijzigd (maar niet geroteerd of
schuin getrokken).
Afbeeldingsobjecten gedragen zich net als tekstobjecten en de twee typen
grafisch object wat betreft groeperen, uitlijning en gelijksoortige knoppen.
Het gedeelte Knoppen
Aangezien knoppen het magische ingrediënt zijn dat titels in
interactieve menu's verandert, is dit gedeelte van het album van
Titeleditor vooral belangrijk voor authoring van DVD, VCD en S-VCD.
Ruim gezegd is een knop een gedeelte van het scherm waar de gebruiker op
de een of andere manier interactie mee kan hebben. Knoppen worden
geclassificeerd volgens de handeling die ze produceren wanneer de
gebruiker ze activeert en niet hun uiterlijk dat over het algemeen dient te
worden gekozen om een duidelijke tip over hun gedrag te geven, maar dat
is niet vereist. De vier soorten knoppen zijn:
• Standaard: Klikken op de knop zorgt ervoor dat het afspelen naar een
hoofdstuk springt (gewone video) of naar een ander menu. De koppeling
tussen de knop en diens doel wordt gemaakt in het gereedschap
Clipeigenschappen, niet in de titeleditor.
• Pictogram: Deze speciale vorm van het knoptype standaard geeft een
klein pictogrambeeld (of een bewegend pictogramvoorbeeld) weer van
het gedeelte van de film waarnaar het een koppeling bevat.
176 Pinnacle Studio 10 Plus
• Vorige: Deze knop verschijnt op de tweede en volgende pagina’s van
menu’s met meerdere pagina’s (menu’s met meer koppelingen van
standaard of pictogramknoppen dan op een pagina passen). Het koppelt
naar de vorige menupagina.
• Volgende: Deze knop verschijnt op alle behalve de laatste pagina van de
menu’s met meerdere pagina's. Het bevat een koppeling naar de
volgende pagina.
De meegeleverde knopontwerpen van Studio omvatten verschillende
voorbeelden van elk type. Elke knop is een afbeeldingsbestand in het
formaat Targa (tga). Bekijkt u de bestanden nader in een grafisch
programma zoals Adobe PhotoShop of Paint Shop Pro, dan zult u zien dat
het transparante deel van de knopafbeelding en het speciale gedeelte voor
het weergeven van pictogrammen (waar van toepassing), gedefinieerd
worden door een alpha channel die in de afbeelding zit.
Zoals gewoonlijk kunt u via een mapknop de schijfdirectory kiezen waaruit
de weergegeven beelden worden gehaald.
Om een meegeleverde knop te gebruiken, sleept u het gewoon van het
album naar het venster Bewerken, waar het een knopobject wordt – in feite
een tweeling van het afbeeldingsobject.
De standaardhandeling van de meegeleverde knoppen
wordt bepaald door hun bestandsnamen, maar een
nieuwe handeling kan aan het momenteel
geselecteerde knopobject uit de vervolgkeuzelijst in
het gedeelte Knoppen van het album van titeleditor
worden toegewezen. De eerste keuze op die lijst,
“Geen knop”, verwijdert de handeling van het object – nu is het slechts een
afbeelding. Deze andere keuzes komen overeen met de bovengenoemde
knoptypen.
Tip: Onthoud dat niet het uiterlijk van een knop diens gedrag bepaalt,
maar het knoptype dat eraan is toegewezen.
Hoofdstuk 10: De Titeleditor 177
Knopmarkering
DVD-menu’s (maar geen VCD- en
S-VCD-menu’s), geven visuele informatie
door de huidige knop te markeren terwijl
de gebruiker door het menu schuift.
Speciale actieve markering onderscheidt
een knop die wordt geactiveerd vlak
voordat de handeling wordt uitgevoerd. (U kunt een voorbeeld van deze
markering bekijken in de player en interactie hebben met het menu waarbij
u de muis of de DVD-knoppen van de player gebruikt.)
Met de titeleditor kunt u de kleur toewijzen die voor elk type markering zal
worden gebruikt en een stijloptie die bepaalt hoe de markeringen worden
getekend. De knoppen voor deze instellingen bevinden zich onder de lijst
knoptype:
Klik op de kleurmonsters Actief en Geselecteerd om de markeringskleuren
in te stellen die het beste met uw menu werken. Het kan uw menu’s
duidelijker maken als u constante markeringskleuren voor alle menu’s op
een schijf gebruikt.
De drie opties voor de markeringsstijl zijn van links naar rechts:
• Kader: De markering wordt getekend als rechthoek die de knop omsluit.
• Vorm volgen: De markering bedekt het zichtbare gedeelte van de knop,
welke vorm die ook heeft.
• Onderstrepen: De knop is onderstreept.
Deze onderstrepingsopties kunnen op elk type knop worden toegepast dat
van elk willekeurig objecttype gemaakt is, niet slechts de knopafbeeldingen
die van het album is ingebracht. Haal het vinkje uit het selectievakje
Markeerstijl als u het markeren van knoppen wilt uitschakelen terwijl u in
Titeleditor werkt.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 179
HOOFDSTUK 11:
Geluidseffecten en muziek
Video mag dan worden beschouwd als een hoofdzakelijk visueel medium,
maar de rol van geluid in uw films is vaak even belangrijk als die van de
beelden op het scherm.
Bioscoopfilms en televisieproducties bevatten talloze typen audio, om te
beginnen de dialoog en andere geluiden die tijdens live actie worden
gemaakt. Deze onbewerkte soundtrack wordt in uw films gebracht met de
video tijdens de modus Opnemen. Het verschijnt in het venster Film in de
Tijdlijnweergave op het spoor oorspronkelijke audio onder het videospoor.
In Studio Plus kan de oorspronkelijke audio ook op het spoor overlay audio
staan.
De meeste commerciële producties hebben ook geluidseffecten nodig -
dichtslaande deuren, botsende auto’s, blaffende honden enzovoort - en af en
toe wat muziek, die kan bestaan uit speciaal voor de productie gemaakte
muziek, opgenomen liedjes of allebei. Voice-overs en andere aangepaste
audio zijn ook vaak nodig.
U kunt al deze typen toegevoegd geluid in uw films gebruiken:
• Een goede startset van effecten in wav-formaat wordt samen met Studio
geïnstalleerd en anderen zijn beschikbaar van vele bronnen.
• Het gereedschap SmartSound maakt automatisch een muziekspoor van
elke gewenste duur in een keur aan stijlen.
• U kunt mp3-bestanden vanuit het Album op de Tijdlijn plaatsen of audio
en MP3-tracks van een CD importeren met de functie CD-audio.
• Met het gereedschap Voice-over kunt u een verhaal of commentaar
toevoegen terwijl u een voorbeeld van uw film bekijkt.
Audio, ongeacht het type, wordt aan uw productie als clip aan het venster
Film toegevoegd. Deze clips kunt u verplaatsen, trimmen en bewerken op
een soortgelijke manier als videoclips en stilstaande beelden.
180 Pinnacle Studio 10 Plus
Zodra een geluidsclip onderdeel van uw film is, kunt u het aanpassen met
fades en andere volume-aanpassingen. U kunt de plaatsing van uw clips
binnen een stereo- of surround-mix aanpassen en zelfs de plaatsing
willekeurig binnen de clip bepalen. U kunt tevens Studio’s audio-effecten
toepassen waaronder ruisonderdrukking en echo.
Beschikbaarheid: surround sound wordt alleen ondersteund in Studio Plus.
Informatie over surround sound
Een “surround”-mix gaat verder dan de twee standaardkanalen en biedt een
bioscoopachtig geluidsbeeld voor uw DVD-producties. In Studio kunt u de
waarneembare positie van ieder audiospoor onafhankelijk in de mix
plaatsen. U kunt het spoor “pannen” (het spoor een nieuwe positie geven,
zowel vloeiend als abrupt) in iedere gewenste richting en net zo vaak u dat
wilt gedurende de gehele film.
Om een voorbeeld van surround sound te beluisteren terwijl u aan het
bewerken bent in Studio, dient u over een geluidskaart te beschikken met
ondersteuning voor 5.1 kanaaluitvoer.
Let op: Zelfs als u uw surround-mix niet in voorbeeldmodus kunt horen,
verschijnt deze nog altijd op uw DVD's. Een surround-
voorbeeldweergave stelt u in staat accurater te mixen.
Een surround-soundtrack kan in twee vormen naar de DVD worden
uitgevoerd:
• In het type Dolby Digital 5.1; de zes surround-kanalen worden
afzonderlijk van elkaar op de schijf opgeslagen en worden bij weergave
op een volledige 5.1 surround-geluidsinstallatie rechtstreeks naar de
bijbehorende luidsprekers gevoerd .
• Bij het type Dolby Digital 2.0 wordt de surround-mix in twee kanalen
gecodeerd. Als uw DVD wordt weergegeven op systemen met een Pro
Logic- of Pro Logic 2-decoder en een 5.1 of betere luidsprekeropstelling,
dan wordt de oorspronkelijke surround-informatie hersteld. Op andere
systemen wordt het gecodeerde geluid in conventioneel stereo
weergegeven.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 181
De audiosporen van de tijdlijn
De tijdlijn van het venster Film bevat diverse audiosporen:
Spoor oorspronkelijke audio: Dit bevat de audio die samen met uw
videoclips is opgenomen. Soms wordt dit “synchrone” audio genoemd
omdat het simultaan met het spoor video wordt opgenomen.
Overlay audiospoor: de oorspronkelijke audio van videoclips op het spoor
overlay.
Spoor geluideffect en voice-over: Geluidseffecten en voice-overs zijn de
typische inhoud op dit spoor. Geluidseffecten worden in uw project
gebracht vanuit het gedeelte Geluidseffecten van het album (zie “Het
gedeelte Geluidseffecten” op pagina 49). Voice-overs worden gemaakt met
het gereedschap Voice-over (omschrijving op pagina 184).
Achtergrondmuziekspoor: Gebruik dit spoor om mp3- of wav-
audiobestanden, achtergrondmuziek van SmartSound gegenereerd door
Studio en muziek (of andere inhoud) van audio-compact disks (CD’s) toe te
voegen. Audiobestanden worden geïmporteerd via het gedeelte Muziek van
het album (zie pagina 50). Maak SmartSound-clips met het gereedschap
SmartSound en CD-audioclips met het gereedschap CD-audio (zie “Het
gereedschap SmartSound” op pagina 183 en “Het gereedschap CD-audio”
op pagina 182).
De audiosporen in Tijdlijn: oorspronkelijke audio, geluidseffect en
voice-over, en achtergrondmuziek. Een vierde audiospoor verschijnt
wanneer het spoor overlay zichtbaar is; dit bevat de oorspronkelijke
audio van video op dat spoor.
182 Pinnacle Studio 10 Plus
Audiosporen omwisselen
Hoewel de audiosporen hun gespecialiseerde rollen hebben, zoals boven
beschreven, regelen deze voornamelijk de keuze van het spoor waar nieuwe
clips zullen verschijnen. Oorspronkelijke audio zal altijd op het spoor
oorspronkelijke audio worden gezet wanneer een nieuwe videoclip
binnenkomt. Nieuwe voice-overs zullen altijd op het spoor geluidseffecten
en voice-overs worden geplaatst en nieuwe CD-audio en SmartSound-clips
zullen aan het spoor achtergrondmuziek worden toegevoegd.
Zodra een clip echter is gemaakt, kunt u het naar een ander audiospoor
verplaatsen als dat voor u handig is: elk spoor kan namelijk elk type
audioclip herbergen. Hierdoor krijgt u de flexibiliteit om bijvoorbeeld twee
geluidseffecten tegelijk te gebruiken, door gewoon een van hen op het
spoor achtergrondmuziek te plaatsen.
Het enige audiospoor met een speciale status is oorspronkelijke audio.
Standaard worden audioclips op dit spoor parallel met de inhoud van het
spoor video op dezelfde tijdindex bewerkt. Om de audio als een
afzonderlijke clip te behandelen, vergrendelt u het spoor video (door op het
hangslotpictogram aan de rechterkant van het venster Film te klikken). Zie
“Geavanceerde Tijdlijn-bewerking” op pagina 77 voor meer informatie.
Het gereedschap CD-audio
Gebruik dit gereedschap om een audioclip van een CD-nummer te
maken. U kunt nummers binnen het gereedschap bekijken en een
heel nummer of een uittreksels aan uw film toevoegen.
Ligt er een CD in de speler die u nog niet eerder hebt gebruikt in een
project van Studio, dan zal Studio u vragen de naam ervan in te voeren
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 183
voordat u verdergaat. De knoppen op het gereedschap worden pas
beschikbaar wanneer Studio minstens een gegeven op de vervolgkeuzelijst
CD-titel heeft staan.
Selecteer de CD waarvan u audio wilt opnemen in de vervolgkeuzelijst CD-
titel en een nummer op die CD uit de lijst Nummer. Aangezien CD-titel ook
een bewerkbaar tekstvak is, kunt u indien gewenst de naam wijzigen
waarmee Studio naar deze CD verwijst. De naamswijziging is van
toepassing op zowel de huidige evenals toekomstige sessies.
Hebt u de CD en het nummer geselecteerd, dan kunt u nu optioneel de clip
trimmen en een aangepaste naam geven met de andere knoppen op de
bediening. Deze knoppen zijn gebruikelijk voor de meeste audiocliptypen
en worden zowel voor het bewerken als voor het maken van clips gebruikt.
Ze worden besproken op pagina 187 onder “Trimmen met het gereedschap
Clipeigenschappen”.
Als u uw keuze hebt gemaakt, klikt u op de knop Aan film toevoegen.
Studio neemt de muziekclip op vanaf het CD-station en voegt hem toe aan
het spoor achtergrondmuziek, te beginnen bij de huidige tijdindex (zoals
getoond door de schuifregelaar van de tijdlijn en het voorbeeldscherm in de
Player).
Het gereedschap SmartSound
SmartSound maakt automatisch achtergrondmuziek in de stijl van
uw keuze. Binnen die stijl selecteert u een van meerdere liedjes en
binnen dat lied een willekeurig aantal versies. De lijst van
beschikbare versies hangt ook af van de duur van de achtergrondmuziek die
u specificeert.
184 Pinnacle Studio 10 Plus
Om muziek te maken voor een bepaalde set clips, selecteert u die clips
voordat u het gereedschap SmartSound opent. (Om uw hele film te
selecteren, gebruikt u Bewerken Alles selecteren of drukt u op Ctrl+A
.)
De totale lengte van de geselecteerde clips bepaalt de startinstelling voor de
muziekduur, hoewel u de waarde op elk moment kunt aanpassen op de
tijdlijn of direct bewrken in de teller Duur in het gereedschap.
Kies in het gereedschap SmartSound een stijl, lied en versie uit de
aangeboden lijsten. Elke stijl biedt zijn eigen verzameling liedjes aan en elk
lied zijn eigen selectie van versies. Gebruik de knop Voorbeeld om het
liedje te beluisteren wanneer het gereedschap is geopend.
Voer een naam in voor de clip in het vak Naam en pas de duur ervan
desgewenst aan met de teller Duur. De lengte van de muziekclip die u
maakt wordt precies aangepast op de duur die hebt geselecteerd.
Als u liever werkt SmartSound-geluidseffecten in plaats van liedjes,
selecteer dan Geluidseffecten in plaats van Muziek in de vervolgkeuzelijst
Type.
U kunt de selectie liedjes die u ter beschikking staan wijzigen door een
andere optie te kiezen in de vervolgkeuzelijst Scope. Selecteer Alles om
toegang te krijgen tot de gehele SmartSound-catalogus als u over een
internetverbinding beschikt. U kunt een voorbeeld van de liedjes
beluisteren en de noodzakelijke liedjes voor uw film aanschaffen.
Als u uw keuze hebt gemaakt, klikt u op de knop Aan film toevoegen.
Studio maakt de nieuwe clip op het spoor achtergrondmuziek beginnend op
de huidige tijdindex (zoals getoond door de schuifregelaar van de tijdlijn en
het voorbeeldscherm in de Player).
Met behulp van de knop SmartSound rechtsonder in het gereedschap opent
u een dialoogvenster met opties en knoppen voor het onderhouden van uw
SmartSound-bibliotheek.
Het gereedschap Voice-over
Een voice-over opnemen in Studio is even gemakkelijk als het
voeren van een telefoongesprek. Open gewoon het gereedschap
Voice-over, klik op Registratie en spreek in de microfoon. U kunt
vertellen terwijl u de film ziet spelen zodat uw woorden passen bij de actie
op het scherm. U kunt het gereedschap ook gebruiken als een snelle manier
om ambient muziek of zelfgemaakte geluidseffecten via uw microfoon op
te nemen.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 185
Voordat u audio kunt opnemen met het gereedschap Voice-over, moet u een
microfoon aansluiten op de microfooningang van de geluidskaart van uw pc.
U moet tevens ten minste een videoclip in het venster Film hebben.
Bekijk de videoscènes in uw film en beslis waar u wilt dat de voice-over
begint en eindigt. Bent u klaar, open dan het gereedschap Voice-over. Let
op: de opnamelamp – de zwarte rechthoek linksboven in de vorige
illustratie – staat niet aan.
Selecteer uw startpunt op de tijdlijn van het venster Film. U kunt dit doen
door een clip te selecteren, de film af te spelen en dan op het gewenste
moment te stoppen of door de schuifregelaar van de tijdlijn te bewegen.
Plaats de microfoom voor gebruik en probeer een testfrase te spreken om
uw opnameniveau te testen (zie “Voice-overniveau” hieronder). Bent u
tevreden, klik dan op de knop Registratie (die wordt omgezet in een knop
Stoppen). Wacht even terwijl de opnamelamp eerst
STAND BY weergeeft en
vervolgens een 3-2-1 countdown doorloopt.
Geeft de lamp
RECORDING aan en begint de film af te spelen in de player,
begin dan met uw verhaal.
Klik tot slot op de knop Stoppen. De lamp gaat uit en de voice-overclip
wordt automatisch op het spoor geluidseffecten en voice-overs geplaatst.
Bekijk de clip door die te selecteren en daarna op de knop Afspelen te
drukken.
186 Pinnacle Studio 10 Plus
Voice-overniveau
Het opnameniveau voor een voice-overclip wordt
ingesteld wanneer u de voice-over maakt en kan achteraf
niet worden gewijzigd. U kunt het afspeelvolume echter
op elk moment wijzigen. Het opnameniveau wordt
ingesteld met de schuifregelaar Opnameniveau en de
begeleidende niveaumeter op het gereedschap Voice-over.
Houd deze meter in de gaten om ervoor te zorgen dat uw
opnameniveaus niet te hoog of te laag worden. De
indicator verandert zijn kleur van blauw (0-70% modulatie)
via geel naar rood. Probeer over het algemeen ervoor te zorgen dat uw
audio piekt in het gele gebied (71-90%) en buiten het rode gebied (91-
100%).
Opnameopties voor Voice-over
De setupdialoogvensters van Studio omvatten verscheidene instellingen die
uw opnameconfiguratie en kwaliteit beïnvloeden. Dit gedeelte geeft een
korte samenvatting. Zie “Video- en audio-instellingen” op pagina 228 voor
gedetailleerde informatie.
U opent deze opties via Setup Video- en audio-instellingen op de
hoofdmenubalk.
De vervolgkeuzelijst Microfoon in dit dialoogvenster somt de vele
manieren op waarop een microfoon op uw bepaalde geluidskaart kan zijn
aangesloten. De gegevens in de lijst moeten er ongeveer als volgt uitzien,
van een systeem met een NVIDIA® geluidskaart:
Maak uw keuze uit deze lijst, sluit dan uw microfoon op de aangegeven
manier aan (bijvoorbeeld Microphone of Line In).
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 187
De aanpassingen Kanalen en Samplefrequentie op het dialoogvenster
Opties regelen de kwaliteit van voice-overs of andere opgenomen audio.
Stel ze in op het hoogste kwaliteitsniveau dat u denkt nodig te zullen
hebben, maar onthoud dat een betere kwaliteit meer ruimte op de schijf
nodig heeft.
AUDIOCLIPS TRIMMEN
Net als bij andere cliptypen, kunt u audioclips direct op de tijdlijn trimmen
of door het gereedschap Clipeigenschappen te gebruiken. Zie “Trimmen op
de tijdlijn met handvatten” op pagina 70 voor een bespreking van de eerste
methode.
De meeste typen audioclips kunnen worden getrimd vanaf een minimum
van een beeld tot de volledige lengte van de clipinhoud. SmartSound-clips
kunnen worden getrimd op de tijdlijn tot maar een seconde, en naar boven
zonder beperking.
Trimmen met het gereedschap
Clipeigenschappen
De menuopdracht Gereedschapskist Clipeigenschappen
aanpassen start het gereedschap Clipeigenschappen voor de
geselecteerde clip. U kunt het gereedschap ook bereiken door op
een audioclip te dubbelklikken.
Om mee te beginnen biedt het gereedschap knoppen waarmee u twee door
alle clips gedeelde eigenschappen kunt zien of bewerken:
• Om de duur van de clip in te stellen, wijzigt u de waarde in de teller
Duur.
• Via het tekstvak Naam kunt u een aangepaste naam aan de clip geven
om de standaardnaam te vervangen die door Studio is toegewezen.
Clipnamen worden gebruikt door de Lijstweergave van het venster Film.
188 Pinnacle Studio 10 Plus
U kunt ze ook lezen als voorbijschietende labels wanneer uw muis over
clips in de Storyboard-weergave blijft staan.
De andere knoppen die het gereedschap biedt, hangen af van het type
audioclip dat u het geeft.
Oorspronkelijke audio, geluidseffecten en voice-
overs
Het gereedschap Clipeigenschappen biedt dezelfde soort trimknoppen voor
geluidseffecten en voice-over clips als voor videoclips, maar geeft een
grafiek weer van de audiogolfvorm in plaats van visuele voorbeeldgebieden.
Zie om te leren hoe u moet trimmen met deze knoppen, “Trimmen met het
gereedschap Clipeigenschappen” op pagina 74.
Onthoud dat clips op de sporen oorspronkelijke audio en overlay audio
alleen onafhankelijk kunnen worden bewerkt wanneer het bijbehorende
videospoor is vergrendeld. Zie “Geavanceerde Tijdlijn-bewerking” op
pagina 77.
CD-audio
Voor CD-audioclips, gebruikt het gereedschap Clipeigenschappen dezelfde
trimknoppen als boven, maar biedt daarnaast vervolgkeuzeselectors voor
CD-titel en Nummer. U kunt ze gebruiken om de bron van de clip op elk
gewenst moment te wijzigen. CD-titel is ook een bewerkbaar tekstvak, dus
u kunt de eigenlijke titel van de CD invoeren.
SmartSound
®
SmartSound-clips kunnen worden bijgewerkt tot bijna iedere lengte,
behalve dat erg korte clips van een bepaalde duur niet beschikbaar zijn in
elke combinatie van stijl en lied. Dit gereedschap is in feite identiek aan het
gereedschap voor het maken van SmartSound-clips (omschreven onder
“Het gereedschap SmartSound” op pagina 183). Alleen is de knop Aan film
toevoegen vervangen door de knop Wijzigingen accepteren.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 189
AUDIOVOLUME EN MIXEN
De audioniveaus en stereo plaatsen van afzonderlijke clips kan ofwel direct
op de tijdlijn worden aangepast of met het gereedschap Volume en balans.
Elke techniek heeft zijn eigen voordelen. Aanpassen op de tijdlijn geeft u
een goed idée van tijd versus volume of balans, terwijl het gereedschap
Volume en balans mengen mogelijk maakt – afzonderlijk het volume en de
stereobalans van elk van de sporen aanpassend.
Voor authoring van schijven biedt het gereedschap Volume en balans de
mogelijkheid voor het maken van een surround soundtrack in plaats van
een stereo soundtrack. Met dit gereedschap kunt u een van de audiosporen
dynamisch van voor naar achter evenals van links naar rechts positioneren.
Beschikbaarheid: surround sound wordt alleen ondersteund in Studio Plus.
Anatomie van een audioclip
Een audioclippictogram op de tijdlijn bevat verschillende onderdelen. De
grenzen van de clip worden door verticale balken aangeduid. De eigenlijke
inhoud van de audio wordt aangegeven door de golfvormgrafiek:
Uittreksel van een golfvormgrafiek van drie aangrenzende clips
Het uiterlijk van de golfvormgrafiek verraadt iets over het karakter van het
geluid. Een rustig geluid heeft een smalle golfvorm, die dicht bij de
middelste lijn van de clip ligt. Een luid geluid heeft een golfvorm met
grotere pieken en dalen die bijna de randen van de clip bereiken. Een
continu geluid, zoals de motor van een auto, heeft veel dicht op elkaar
komende impulsen. Een staccato geluid heeft korte impulsen die worden
gescheiden door stiltes waar de golfvorm een horizontale lijn is.
190 Pinnacle Studio 10 Plus
Aanpassingslijnen
De blauwe volumelijn onthult grafisch de volumewijzigingen die u in de
clip hebt aangebracht. Hebt u het volume helemaal niet aangepast, dan
loopt de lijn recht door het midden van de clip op ongeveer driekwart van
de hoogte van de clip. Dit is het niveau “zero gain” of nulversterking (0 dB),
waar het oorspronkelijke volume van de clip noch verhoogd noch verlaagd
is.
Hebt u het volume van de gehele clip verhoogd of verlaagd, dan is de lijn
nog steeds horizontaal, maar hoger of lager dan het basisniveau
nulversterking.
Hebt u tot slot volumeaanpassingen binnen de clip, dan bestaat de lijn uit
hellende segmenten die elkaar ontmoeten bij aanpassingshandvatten voor
volume.
In tegenstelling tot de golfvormgrafiek of de aanpassingslijnen voor balans
en fade (zie hieronder) wordt de aanpassingslijn voor het volume
logaritmisch geschaald. Waargenomen volume varieert logaritmisch met de
sterkte van een audiosignaal. Met deze functie kan de aanpassingslijn
daarom nauwkeurig modelleren wat u daadwerkelijk hoort. Een naar boven
hellend lijnsegment produceert bijvoorbeeld een gladde, strakke fade-up
van het start- tot het eindniveau.
De groene stereobalanslijn en de rode voor-achter balanslijn werken op
een soortgelijke manier als de volumelijn, behalve dat in beide gevallen de
neutrale positie het verticale midden van de clip is en de aanpassingsschaal
is lineair.
Het omhoog brengen van de stereobalanslijn plaatst de uitvoer van de
audioclip verder naar links van de luisteraar, terwijl het verlagen ervan de
clip verder naar rechts van de luisteraar plaatst.. Op soortgelijke wijze
brengt het verhogen van de fade-lijn de clip weg van de luisteraar en het
verlagen ervan verplaatst de clip naar de luisteraar toe.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 191
Let op: U kunt de fade-lijn van een clip alleen bekijken en bewerken
wanneer het gereedschap Volume en balans in de modus surround staat.
U kunt het effect van het aanpassen van de lijn alleen beluisteren op
systemen waarop surround sound kan worden afgespeeld.
Om te selecteren welke van de drie aanpassingslijnen momenteel wordt
weergegeven, gebruikt u het contextmenu van de audioclip:
.
Beschikbaarheid: surround sound wordt alleen ondersteund in Studio Plus.
Audio aanpassen op de tijdlijn
Audioniveaus kunnen direct binnen de clip worden aangepast. Gebruik de
muisaanwijzer om de blauwe volumelijn aan te passen (zie “Anatomie van
een audioclip” op pagina 189).
Voegt u een nieuwe audioclip aan de Tijdlijn toe:
• De aanpassingslijn voor het volume van de nieuw gemaakte clip
verbindt de lijnen van de voorafgaande en volgende clips indien die
aanwezig zijn.
• Zijn er geen volumeaanpassingen uitgevoerd voor andere clips op het
spoor, dan is de volumelijn door de nieuwe clip horizontaal. De hoogte
ervan weerspiegelt het totale spoorvolume zoals die in het gereedschap
Volume en balans is ingesteld.
• Zijn er geen volumeaanpassingen uitgevoerd voor andere clips of het
totale spoorvolume, dan staat de hoogte van de volumelijn door de
nieuwe clip op driekwart hoogte.
Om het volume van een clip op de tijdlijn aan te passen, selecteert u de clip
(door met de linkermuisknop te klikken) en beweegt u daarna uw
muisaanwijzer dicht bij de lijn. De aanpassingscursor voor volume
verschijnt dan:
192 Pinnacle Studio 10 Plus
Klik met de linkermuisknop en sleep het omhoog of omlaag binnen de clip.
De volumelijn buigt terwijl deze de muis volgt.
Laat u de muis los, dan maakt Studio een aanpassingshandvat op de
volumelijn.
Staat uw muisaanwijzer over een aanpassingshandvat op een geselecteerde
clip, dan verschijnt een gemarkeerde versie van de aanpassingscursor voor
het volume. Met deze cursor kunt u het aanpassingshandvat zowel verticaal
als horizontaal klikken en slepen.
Klik met de rechtermuisknop op een aanpassingshandvat om de opdracht
Volume-instelling wissen uit het contextmenu te bereiken. Deze opdracht
verwijdert een aanpassingshandvat. Gebruik Volumewijzigingen
verwijderen om alle handvatten uit de clip te verwijderen.
Balans en fade aanpassen
De balanslijnen links-rechts en voor-achter hebben dezelfde
bewerkingseigenschappen als de zojuist besproken volumelijn, behalve dat
hierbij de neutrale instelling op de halve hoogte van de clip staat, in plaats
van driekwart zoals voor het volume.
In het geval van balans links-rechts (stereo), plaatst het aanpassen van de
lijn omhoog van het midden de audio verder naar links. Met balans voor-
achter (“fade”) wordt de schijnbare bron van de audio van de luisteraar weg
verplaatst door de lijn omhoog aan te passen; het naar beneden aanpassen
van de lijn brengt de audio dichterbij (richting de achterste luidsprekers).
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 193
Wijzigingen verwijderen
U kunt audio-aanpassingen individueel of tegelijkertijd voor een gehele
audioclip verwijderen. Selecteer de desbetreffende opdracht in het
contextmenu van de clip:
Het gereedschap Volume en balans
Vergeleken met het aanpassen van audio op de tijdlijn, biedt het
gereedschap Volume en balans meer aanpassingsfunctionaliteit
georganiseerd in een handige locatie. Het biedt tevens
balansknoppen voor links-rechts en surround-sound. Het gereedschap werkt
ongeveer als een traditioneel audiomengpaneel.
Beschikbaarheid: surround sound weergave wordt alleen ondersteund in
Studio Plus.
Het gereedschap Volume en balans biedt afzonderlijke niveauknoppen voor
de afzonderlijke audiopsoren: oorspronkelijke audio (links in de illustratie),
overlay audio, geluidseffect en voice-over, en achtergrond muziek (rechts).
De knoppen voor overlay audio worden alleen weergegeven wanneer de
sporen overlay video en audio in het Filmvenster zijn geopend.
Met behulp van de balansregelaar, die aan de rechterkant van het
gereedschap is geplaatst, kunt u de audio van een clip – of een gedeelte
ervan – in stereo (eendimensionaal) of twee surround (tweedimensionaal)
modi plaatsen. U selecteert de mode in de vervolgkeuzelijst boven de
regelaar.
194 Pinnacle Studio 10 Plus
Elk audiospoor heeft zijn eigen set niveauknoppen.
De set voor het spoor oorspronkelijke audio wordt
links weergegeven.
De afzonderlijke knoppen en schermen omvatten een
knop spoor dempen . Is deze knop in de positie
omlaag, dan zullen geen audioclips van het spoor in
uw film worden gebruikt. Het pictogram van de knop
spoor dempen heeft nog een tweede doel: het
identificeert op welk spoor de niveauknoppen van
toepassing zijn. Het is het enige zichtbare punt van
verschil tussen de drie sets niveauknoppen.
De knop spoorniveau verhoogt of verlaagt het
algemene volume voor het spoor. Het beïnvloedt
daarom de verticale positie van de lijnen voor
volumeaanpassing op alle clips op het spoor, maar
wijzigt hun omtrek niet. Klik op de knop en sleep
deze met een draai met de klok mee (tot de maximale positie op 2 uur) om
het volume te verhogen. Gebruik een draai tegen de klok in (tot het
minimum van 6 uur) om het volume te verlagen.
Niveauknoppen, volledig uit (L), standaard (M) en volledig aan (R)
De schaal relatief niveau van het spoor samen met de geassocieerde
knop fader worden in decibellen (dB)gekalibreerd. De markering 0 dB
komt overeen met het niveau waarop de clip is opgenomen.
De positie van de knop fader geeft het volumeniveau weer op de huidige
positie in uw film in verhouding tot het niveau waarop de huidige clip is
opgenomen. Sleep de knop omhoog of omlaag om het niveau aan te passen.
De knop is “grijs” (uitgeschakeld) als er geen clip op het spoor op de
huidige tijdindex is. Is het spoor gedempt, dan is de knop grijs en is deze
ingesteld op het minimum van diens bereik. Het aanpassen van de fader
resulteert in het toevoegen van een aanpassingshandvat voor volume aan
het spoor zoals eerder omschreven.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 195
De omtrek van het afspeelvolume van een spoor, of envelop, combineert het
totale spoorniveau met het relatieve niveau op elk punt op het spoor. Dit
gecombineerde niveau, dat grafisch wordt weergegeven door de lijnen voor
volumeaanpassing op audioclips, wordt op de eigenlijke audiogegevens
toegepast om het uitvoerniveau van het spoor te produceren. Dit wordt
vertegenwoordigd op de niveaumeter . Deze geeft tijdens het afspelen
licht om het niveau op de huidige tijdindex weer te geven. Om
audio“clippen” te voorkomen – het onaangename geluid dat wordt
geproduceerd door een poging om volumeniveaus buiten het bereik van een
digitaal signaal in te stellen – moet u ervoor zorgen dat het niveau van de
meter nooit helemaal de top van de balk bereikt.
De knoppen voor fade produceren een fade-in vanaf of een fade-out naar
de huidige positie van de film. Voor een visuele bevestiging van hun effect
kunt u het gedrag van de volumelijn van de clip bekijken wanneer op de
fade-knoppen wordt geklikt. Pas dit aan in het optiepaneel
Projectinstellingen (Setup Projectinstellingen) onder Volume-fades.
Fades zijn te dicht bij het begin of het einde van een clip niet beschikbaar.
De balansbediening
Deze regelaar beschikt over drie modi, stereo, surround en dialoog, die u
selecteert in de vervolgkeuzelijst boven de regelaar. U kunt de mode op
ieder gewenst moment wisselen – zelfs binnen een individuele audioclip.
Beschikbaarheid: surround sound wordt alleen ondersteund in Studio Plus.
In iedere modus wordt de positie van iedere track op ieder punt in de film
weergegeven door het luidsprekerpictogram (ofwel ‘puck’). Het pictogram
komt overeen met het pictogram op de dempindicator voor het
bijbehorende spoor.
In de modus stereo, stelt u de positie van het spoor in door het
luidsprekerpictogram links en rechts tussen een paar hoofdluidsprekers te
slepen:
196 Pinnacle Studio 10 Plus
Het spoor oorspronkelijke audio (L) en het spoor achtergrondmuziek (R)
aan tegenovergestelde kanten van een stereomix. Het spoorpictogram
geluidseffecten en voice-overs wordt weergegeven als een grijze omtrek
(links van het midden). Dit geeft aan dat het spoor gedempt is of dat er
geen clip op het spoor op de huidige tijdindex staat.
In de modus surround kunt u elk spoor van voor naar achter positioneren
(“fade”) evenals van links naar rechts (“balans”). Elk spoor kan overal
afzonderlijk worden geplaatst binnen het rechthoekige luistergebied dat
door de vier hoekluidsprekers wordt gedefinieerd.
Het concept van de modus dialoog is gelijkend aan dat van surround, maar
beschikt tevens over de centerluidspreker aan de voorzijde van het
luistergebied. Door een gedeelte van de audio van een clip naar het midden
te sturen, kunt u de ogenschijnlijke locatie van het geluid binnen de
surroundmix bepalen. Tegelijkertijd kunt u de plaatsing van de geluidsbron
naar wens aanpassen in twee richtingen, zoals in de standaardmodus
surround.
Surround- en dialoogmodi: links is het muziekspoor in de Surround-
modus achter in het luistergebied geplaatst. Het originele audiospoor op
dezelfde tijdindex is in dialoog-modus (zie rechts). De dialoog-modus is
gericht op de originele audio door de centerluidspreker in de mix op te
nemen.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 197
Er zijn twee manieren om de positie van een spoorpictogram in het
balansvenster in te stellen. Klik op het trackpictogram en sleep het naar de
gewenste positie of beweeg het door de driehoekige locatieknoppen onder
en rechts van de bediening te slepen. De locatieknop onder het balansbeeld
past de plaatsing links-rechts aan van de audio-uitvoer van de momenteel
geselecteerde clip, terwijl de knop rechts de plaatsing voor-achter regelt.
Sleep het spoorpictogram direct (L) of met locatieknop (R)
Volume en balansomtrekken bekijken
Elke audioclip in uw project geeft een omtreklijn weer die het volume, de
links-rechtsbalans of voor-achterbalans weergeeft. Om te selecteren welk
van de drie lijntypen wordt weergegeven, gebruikt u de opdrachten op het
contextmenu van een audioclip (zie “Anatomie van een audioclip” op
pagina 189).
De omtreklijnen kunt u direct op de tijdlijn aanpassen met
aanpassingshandvatten. Zie voor meer informatie“Audio aanpassen op de
Tijlijn” op pagina 191.
AUDIO-EFFECTEN
U kunt alle audioclips in uw project aanpassen met de plug-in
audio-effecten van Studio. U opent deze effecten via het
gereedschap Audio-effecten, het zesde gereedschap in de
Audiogereedschapskist. De werking van dit gereedschap is identiek aan die
van het gereedschap Video-effecten. Zie “Video-effecten gebruiken”
(pagina 85) voor een complete beschrijving.
198 Pinnacle Studio 10 Plus
Evenals bij vdeo-effecten is uw blibliotheek van audio plug-ins uitbreidbaar.
Elk audio-effect dat de populaire standaard VST gebruikt, kan in Studio op
dezelfde manier worden gebruikt als de effecten die bij het programma
geleverd zijn.
Pictogrammen voor audio-effecten
In de modus Tijdlijn worden alle speciale effecten die u
hebt toegepast op een audio- of videoclip aangeduid
met kleine pictogrammen aan de onderkant van de clip.
Deze corresponderen met de categorieën die worden
weergegeven in de browser Nieuw effect toevoegen in
de gereedschappen Audio-effecten en Video-effecten.
Deze categorieën worden toegelicht in de paragraaf
“Bibliotheek met video-effecten” op pagina 96.U kunt
het desbetreffende gereedschap openen om de
parameters aan te passen door op een van de
pictogrammen te dubbelklikken.
In deze illustratie is het effect Ruisonderdrukking op
beide audioclips toegepast. Het sterpictogram onder de
videoclip toont dat een of meer van de effecten in de
groep “Leuke effecten” erop is toegepast.
Over de effecten
Het krachtige filter Ruisonderdrukking is beschikbaar in alle versies van
Studio. Het wordt hieronder besproken.
Studio Plus beschikt over een extra groep audio-effecten. Deze worden kort
beschreven vanaf pagina 200. Volledige documentatie over de parameters
voor de Plus effecten is te vinden in de contextgevoelige on-line help; deze
is toegankelijk door op de knop help
linksboven in het parameterpaneel
van het effect te klikken of door op de toets F1
te drukken wanneer het
paneel is geopend.
Er is een speciale categorie voor het Studio Plus effect Snelheid ; dit effect
is momenteel uniek omdat het tegelijkertijd werkt voor video en audio. Dit
effect wordt besproken op pagina 99.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 199
Ruisonderdrukking
Deze geavanceerde filter onderdrukt ongewenste ruis in elke audioclip. De
filter reageert dynamisch op de wijzigende ruisomstandigheden binnen de
clip. De voorkeuze die u kiest biedt het startpunt waarvandaan het
aanpassende algoritme verdergaat.
U kunt uw resultaten vaak nog meer verbeteren door de parameters van
Ruisonderdrukking en Fijn afstemmen aan te passen. Er is een vertraging
van ongeveer een seconde voordat een nieuwe instelling een hoorbaar
effect heeft. Doe uw wijzigingen daarom in Kleine hoeveelheden en
pauzeer daarna om te controleren of er een verbetering is.
Ruisonderdrukking: Wordt een camcorder buiten gebruikt en zijn de
acteurs ver verwijderd van de microfoon, dan kan de “bronruis” erg hoog
zijn en om het nog erger te maken kan de interne ruis van de camcorder
worden versterkt tot een storend niveau. Zou een jasmicrofoon verbonden
aan de line-ingang van de camcorder worden gebruikt terwijl de scène werd
opgenomen, dan zou de bronruis echter zeer laag kunnen zijn. Pas deze
regelaar aan om overeen te komen met de ruisomstandigheden van het
eigenlijke signaal.
Fijn afstemmen: Dit regelt de hoeveelheid restauratie die moet worden
gebruikt. Het is alleen nodig wanneer het niveau van Ruisonderdrukking
laag is, omdat de ruis op hogere niveaus reeds geëlimineerd is.
Auto-aanpassen: wanneer deze optie is geselecteerd, past het filter
automatisch de wijzigingen in het type of de hoeveelheid ruis in de clip aan.
De Fijnafstemming wordt niet gebruikt wanneer Auto-aanpassen is
ingeschakeld.
Wind verwijderen: Dit selectievakje start een filter die windgeruis en
soortgelijke ongewenste achtergrondgeluiden in de audioclip vermindert.
200 Pinnacle Studio 10 Plus
Let op: De filter Ruisonderdrukking helpt bij een grote hoeveelheid
materiaal, maar het is geen wondermiddel. Uw resultaten zijn afhankelijk
van het oorspronkelijke materiaal en de ernst en aard van de problemen.
PLUS EFFECTEN
Het Studio Plus pakket met audio-effecten is alleen beschikbaar in Studio
Plus. Gebruikers van andere Studio versies kunnen in het bezit komen van
deze effecten door te upgraden naar Studio Plus.
Dit gedeelte geeft een korte beschrijving van de afzonderlijke effecten in de
groep. Volledige beschrijving, inclusief alle parameters, zijn beschikbaar in
de contextgevoelige help wanneer het venster met de effectparameters in
Studio Plus is geopend.
De effecten staan hieronder in dezelfde volgorde als in de effectbrowser.
ChannelTool
De basiswerking van dit Studio Plus effect is het leiden van het stereo-
audiosignaal. Hiermee kunt u één van de linker- en rechterinvoerkanalen
(of beide) aansluiten op één van de uitvoerkanalen (of beide). Bovendien
biedt ChannelTool speciale instellingen, zoals Fase omkeren en Spraak
verwijderen – het “karaoke-effect”.
Chorus
Studio Plus Chorus creëert een voller geluid door herhaaldelijk “echo’s” in
de audiostream te plaatsen. Door eigenschappen in te stellen, zoals de
frequentie waarmee echo’s terugkeren en de afname in volume van de ene
herhaling tot de andere, is een reeks resultaten mogelijk, inclusief flanger-
achtige geluiden en andere speciale effecten.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 201
De-Esser
Dit Studio Plus audiofilter verwijdert op onopvallende wijze bovenmatig
sissende geluiden in opgenomen spraak. Via parameters kunt u het effect
precies instellen voor de opname die u wilt corrigeren.
Equalizer
Grafische equalizers zoals deze in Studio Plus zijn in concept vergelijkbaar
met de toonregelaars voor hoge en lage tonen op audioapparatuur, maar
bieden een veel grotere mate van aanpassing. De equalizer van Studio
verdeelt het audiospectrum in tien banden. Iedere band is gericht op een
andere geluidsfrequentie.
Let op: In muziektermen beslaat elke band van de equalizer een octaaf
en de middelste frequentie benadert de noot B wat betreft toonhoogte.
Met de schuifregelaars kunt u de bijdrage van de frequenties van elke band
aan het totale geluid over een bereik van 48 dB (-24 tot +24) verhogen of
verlagen. De aanpassing op een band wordt met volle sterkte op de
middelste frequentie toegepast, en zwakt af naar nul in beide richtingen.
Het scherm boven de schuifregelaars geeft de activiteit over het
audiospectrum weer terwijl uw project wordt afgespeeld.
202 Pinnacle Studio 10 Plus
Grungelizer
De Grungelizer (Studio Plus) voegt ruis en statisch geluid toe aan uw
opnamen. Het kan uw clips laten klinken alsof u ze op een radio met slechte
ontvangst of een gekraste vinylplaat hoort.
Regelaar (Leveller)
Dit effect helpt een gebruikelijk probleem met het opnemen van audio voor
videoproducties te compenseren: de imbalans in het opgenomen volume
van verschillende elementen in de oorspronkelijke audio. Uw commentaar
terwijl u de video filmt kan bijvoorbeeld op zo’n hoog niveau zijn
opgenomen dat het andere geluiden op de locatie overstemt.
De truc in het gebruik van de Regelaar is het vinden van een doelvolume
ergens tussen de harde en zachte audio in de oorspronkelijke clip in. Onder
dat volume werkt Regelaar als een expander en voorhoogt deze het
oorspronkelijke niveau met een vaste verhouding. Boven het doelvolume
doet Regelaar dienst als compressor en vermindert daarbij het
oorspronkelijke niveau. Met een zorgvuldige aanpassing van de parameters
kan de interne balans van de audio aanzienlijk worden verbeterd.
Hoofdstuk 11: Geluidseffecten en muziek 203
Echo
Het effect Echo (Studio Plus) bootst het effect na van het afspelen van het
brongeluid in een kamer van een bepaalde grootte en geluidsweerkaatsing.
De interval tussen de aankomst van het oorspronkelijke geluid bij de oren
van de luisteraar en de eerste echo’s is groter voor een grote kamer dan
voor een kleine kamer. De snelheid waarmee echo’s wegsterven hangt af
van zowel de kamergrootte als de weerkaatsing van de muren.
De instelling voor Echo worden genoemd naar het type kamer dat ze
nabootsen – van de passagierscabine van een auto tot aan enorme
ondergrondse grot.
Stereo-echo
Met het effect Stereo-echo, beschikbaar in Studio Plus, kunt u afzonderlijke
echo’s instellen op het linker- en het rechterkanaal. Knoppen voor feedback
en balans bieden u een reeks interessante geluiden.
Stereospreiding
Met dit Studio Plus effect kunt u de waarneembare breedte van het
stereogebied in een audioclip vergroten en verkleinen. Dit effect wordt
meestal gebruikt om een mix te maken die opener en ruimtelijker is.
This Studio Plus effect allows you to decrease or increase the apparent
width of the stereo listening field in an audio clip. Most often it is used to
create a mix that sounds more open and spacious.
Hoofstuk 12: Uw film maken 205
HOOFSTUK 12:
Uw film maken
Een van de grote voordelen van digitale video is het grote en groeiende
aantal apparaten dat er gebruik van maakt. In Studio kunt u versies van uw
film maken voor alle video viewers die uw publiek gebruiken, van hand-
held DivX-spelers tot HDTV-thuisbioscopen.
Als u klaar bent met het bewerken van uw project, schakelt u over op de
modus Film maken door op de knop Film maken knop bovenaan het scherm
te klikken.
Hiermee wordt de uitvoer-browser geopend, waarmee u Studio met een
paar klikken alles vertelt wat nodig is om uw film in de gewenste vorm uit
te voeren.
De uitvoer-browser. Met de tabs aan de linkerkant kunt u opslaan op
schijf, in een bestand of op tape. Met de andere bedieningsonderdelen
kunt u uitvoeropties bepalen voor het geselecteerde mediatype. Aan de
rechterkant ziet u een grafische weergave van het schijfgebruik.
206 Pinnacle Studio 10 Plus
Ga als volgt te werk om het mediatype van uw voltooide film te selecteren
op de drie tabs aan de linkerkant van het venster: Schijf, Bestand of Band.
Met de uitvoer Schijf kunt u een film op een schijf in uw de CD- of
DVD-recorder van uw computer kopiëren. Zie pagina 207 voor meer
informatie.
Met de uitvoer Bestand worden er bestanden gemaakt die u vanaf de
harde schijf, uw website, uw draagbare filmspeler of zelfs uw
mobiele telefoon kunt bekijken. Zie pagina 210.
Met de uitvoer Band wordt uw film op een band in een camcorder of
videorecorder opgenomen. Met deze tab kunt u de film tevens naar
uw monitorscherm uitvoeren. Zie pagina 215.
De uitvoer kan snel worden geconfigureerd binnen ieder mediatype met
behulp van de lijsten in de uitvoer-browser.
Als u praktische controle zoekt, klik dan op de knop Instellingen om de
juiste reeks opties voor het geselecteerde mediatype te kiezen. Zodra u uw
instellingen hebt bevestigd, klikt u op de knop Schijf maken om te beginnen
met de uitvoer.
Uw film voorbereiden om over te zetten
Voordat uw film echt klaar is voor het overzetten, moet er meestal een
aantal voorbewerkingen plaatsvinden. Meestal moet Studio overgangen,
titels, schijfmenu’s en video-effecten die u aan uw film hebt toegevoegd
“renderen” (berekenen en generen van videobeelden in het uitvoertype).
Hoofstuk 12: Uw film maken 207
UITVOEREN OP SCHIJFMEDIA
Studio kan films rechtstreeks overzetten naar DVD, VCD (VideoCD) en
SVCD (Super VideoCD) schijven, indien de noodzakelijke hardware voor
het branden van schijven op uw systeem beschikbaar is.
Is uw systeem uitgerust met een CD-brander, dan kan Studio VCD- of
S-VCD-schijven op CD-R of CD-RW-media maken.
Uw VCD-schijven kunt u afspelen op:
• een VCD- of S-VCD-speler.
• sommige DVD-spelers. De meeste DVD-spelers kunnen werken met
CD-RW-media, maar velen kunnen nog niet betrouwbaar CD-R lezen.
De meerderheid van DVD-spelers kan het VCD-formaat aan.
• een computer met een CD-ROM- of DVD-station en afspeelsoftware
voor MPEG-1 (zoals Windows Media Player).
Uw S-VCD-schijven kunt u afspelen op:
• een S-VCD-speler.
• sommige DVD-spelers. De meeste DVD-spelers kunnen werken met
CD-RW-media, maar velen kunnen nog niet betrouwbaar CD-R lezen.
DVD-spelers die in Europa en Noord-Amerika worden verkocht, kunnen
geen S-VCD-schijven lezen. Spelers die in Azië worden verkocht,
kunnen dat vaak wel.
• een computer met een CD-ROM- of DVD-station en afspeelsoftware
voor MPEG-2.
Heeft uw system een DVD-brander, dan kan Studio (naast de bovenstaande)
DVD-schijven maken op alle opneembare DVD-media die het station
ondersteunt.
Uw DVD-schijven kunt u afspelen op:
• elke DVD-speler die kan werken met het formaat opneembare DVD die
uw brander maakt. De meeste spelers kunnen met de gebruikelijke
formaten overweg.
• een computer met een DVD-station en afspeelsoftware.
208 Pinnacle Studio 10 Plus
Of u nu wel of geen DVD-brander in uw systeem hebt, met Studio kunt u
ook een DVD-image maken – een set bestanden die dezelfde informatie
bevat die op een DVD-schijf zou worden opgeslagen – naar een directory
op uw harde schijf. De DVD-image kan vervolgens op schijf worden
gebrand.
Studio maakt uw schijf of schijfimage in drie stappen.
1. Eerst moet de hele film worden berekend om de MPEG-gecodeerde
informatie te genereren die op schijf moet worden opgeslagen.
2. Daarna moet de schijf worden gecompileerd. In deze fase maakt Studio
de eigenlijke bestanden en directorystructuur die op de schijf zullen
worden gebruikt.
3. Tot slot moet de schijf worden gebrand. (Deze stap wordt over geslagen
als u een DVD-image in plaats van een echte schijf maakt.)
Zo zet u uw film naar schijf of naar een DVD-image over:
1. Klik op de tab Schijf om het volgende bedieningspaneel te openen:
De twee cirkelvormige onderdelen tonen een samenvatting van uw
schijfgebruik. De bovenste cirkel toont de ruimte op de harde schijf die
noodzakelijk is voor het maken van uw film, terwijl de andere cirkel een
schatting van de tijd geeft die de film in beslag neemt op uw
beschrijfbare CD of DVD.
Gebruik de knop map
om de harde schijflocatie te kiezen die Studio
gebruikt voor het opslaan van tijdelijke bestanden. Als u een DVD-
image maakt, wordt dit ook in deze map opgeslagen.
2. Selecteer het Bestandstype – dit is het schijftype – dat u gebruikt. Kies
vervolgens de instelling die het beste bij uw bedoeling past.
Hoofstuk 12: Uw film maken 209
Als u de uitvoerinstellingen precies wilt bepalen, kies dan de instelling
Aangepast en klik op de knop Instellingen om het optiepaneel Schijf
maken te openen (zie “Instellingen Schijf maken” op pagina 232).
3. Klik op de groene knop Schijf maken. Studio volgt de hierboven
beschreven stappen (renderen, compileren en indien noodzakelijk
branden) om de schijf of het schijfimage te maken die u in het
dialoogvenster Schijf maken hebt aangegeven.
4. Zodra Studio klaar is met branden, wordt de schijf uitgeworpen.
Kwaliteit en capaciteit van schijfformaten
De verschillen tussen de schijfformaten DVD, VCD en S-VCD kunnen in
deze vuistregels over de videokwaliteit en capaciteit van elk formaat
worden samengevat:
• VCD: Elke schijf kan ongeveer 60 minuten MPEG-1 video met
ongeveer de helft van de kwaliteit van DVD bevatten.
• S-VCD: Elke schijf kan ongeveer 20 minuten MPEG-2 video met
ongeveer tweederde van de kwaliteit van DVD bevatten.
• DVD: Elke schijf kan ongeveer 60 minuten MPEG-2 video van
volledige kwaliteit bevatten (120 minuten wanneer de schijfrecorder
dual-layer opnames ondersteunt).
210 Pinnacle Studio 10 Plus
UITVOEREN NAAR BESTAND
Studio kan filmbestanden in de volgende formaten maken:
• AVI
• DivX
• Ipod-compatibel
• MPEG-1
• MPEG-2
• MPEG-4
• Real Media
• Sony PSP-compatibel
• Windows Media
Kies het formaat dat overeenkomt met de behoefte van uw publiek en de
details van de hardware waarmee de film wordt bekeken.
De grootte van het uitvoerbestand is afhankelijk van zowel het bestandstype
als de compressieparameters van het geselecteerde type. Hoewel
compressie-instellingen gemakkelijk kunnen worden aangepast om kleine
bestanden te produceren, gaat zware compressie ten koste van de kwaliteit.
Gedetailleerde instellingen voor de meeste formaten kunnen worden
aangepast via de optie Aangepast. Klik vervolgens op de knop Instellingen.
Andere standaardinstellingen zijn van ontworpen voor veelvoorkomende
situaties. Zie Bijlage A: Setup-opties voor informatie over de opties in
Studio.
Zodra u de uitvoeropties hebt bepaald, klikt u op de kop Bestand maken. Er
verschijnt nu een dialoogvenster waarin u de naam en locatie voor het
videobestand kunt aangeven.
Voor uw gemak beschikt de uitvoerbrowser tevens over
knoppen voor het starten van mediabestanden in Windows
Media Player of Real Player, zodat u uw uitvoerbestand
direct na het maken kunt bekijken in een externe speler.
Hoofstuk 12: Uw film maken 211
Het tabblad Bestand van de uitvoer-browser
AVI
Hoewel het AVI-bestandstype voor digitale video breed wordt ondersteund,
wordt de feitelijke codering en decodering van video- en audiogegevens in
een AVI-bestand uitgevoerd door afzonderlijke codec software.
Studio levert een DV- en een MJPEG-codec. Wilt u uw film naar een ander
formaat uitvoeren, dan kunt u elke DirectShow-compatibele codec
gebruiken die op uw pc is geïnstalleerd, zolang die codec maar
geïnstalleerd is op de pc die uw digitale film zal afspelen.
Klik op de instelling die het best aan uw behoeften voldoet of kies
Aangepast; klik vervolgens op de knop Instellingen om het venster Bestand
maken te openen (zie pagina 236).
212 Pinnacle Studio 10 Plus
DivX
Dit bestandstype, gebaseerd op MPEG-4-technologie voor videocompressie,
is populair voor videobestanden die via internet worden verspreid. Het
wordt tevens ondersteund door een reeks DivX-compatibele
hardwareapparaten, van DVD-spelers tot draagbare en handheld apparaten.
Klik op de instelling die het best aan uw behoeften voldoet of kies
Aangepast; klik vervolgens op de knop Instellingen om het venster Bestand
maken te openen (zie pagina 236).
iPod-compatibel
Net zoals DivX is dit bestandstype gebaseerd op MPEG-4
videocompressietechnologie. De combinatie van krachtige compressie met
een klein 320x240 beeldformaat produceert zeer kleine uitvoerbestanden in
vergelijking met de uitgebreidere formaten. De gegenereerde bestanden zijn
compatibel met de populaire Video iPod-apparaten en werken wellicht ook
met een aantal andere apparaattypen.
De drie kwaliteitsinstellingen selecteren verschillende gegevenssnelheden,
en bieden ieder een andere balans van kwaliteit en bestandsgrootte
Hoofstuk 12: Uw film maken 213
MPEG
MPEG-1 is het originele MPEG-bestandstype. MPEG-1-videocompressie
wordt gebruikt voor VideoCD’s, maar voor andere toepassingen hebben
nieuwere standaarden het overgenomen.
MPEG-2 is de opvolger van het bestandstype MPEG-1. Terwijl het
MPEG-1-bestandstype wordt ondersteund op alle pc’s met Windows 95 en
later, kunnen MPEG-2- en MPEG-4-bestanden alleen worden afgespeeld
op pc’s waarop de juiste decodeersoftware is geïnstalleerd. Twee van de
MPEG-2-instellingen ondersteunen HD (High Definition)
weergaveapparatuur.
MPEG-4 is weer een ander bestandstype uit de MPEG-reeks en biedt een
beeldkwaliteit die vergelijkbaar is met die van MPEG-2. maar dan met een
nog grotere compressie. Het bestandstype is met name geschikt voor
gebruik op internet. Twee van de MPEG-4-instellingen (QCIF en QSIF)
maken “kwartframe” video voor mobiele telefoons; twee andere (CIF en
SIF) maken “volledig frame” video geschikt voor handheld apparaten.
214 Pinnacle Studio 10 Plus
Aangepaste instellingen. Voor alle MPEG-varianten kunt u de functie
Aangepast gebruiken om de filmuitvoer in detail te configureren. Klik
hiertoe op de knop Instellingen om het dialoogvenster Bestand maken te
openen (zie pagina 236).
Real Media
Real Media-filmbestanden zijn ontworpen voor weergave op internet. Real
Media-films kunnen overal ter wereld worden afgespeeld door gebruikers
met RealNetworks® RealPlayer® software, gratis te downloaden op
www.real.com
.
Zie pagina 240 voor informatie over het configureren van uw uitvoer met
het dialoogvenster Bestand maken– Real Media.
Sony PSP-compatibel
Dit is een ander bestandstype gebaseerd op MPEG-4
videocompressietechnologie. Net zoals het iPod-compatibele type
produceert de combinatie van krachtige compressie met een klein 320x240
beeldformaat zeer kleine uitvoerbestanden in vergelijking met de
uitgebreidere formaten. De gegenereerde bestanden zijn compatibel met de
populaire Sony PlayStation Portable-apparaten en werken wellicht ook met
een aantal andere apparaattypen.
Hoofstuk 12: Uw film maken 215
Windows Media
Het bestandstype Windows Media is eveneens ontworpen voor streaming-
weergave op internet. De bestanden kunnen worden afgespeeld op alle
computers waarop de Windows Media Player – een gratis programma van
Microsoft – is geïnstalleerd.
Zie pagina 243 voor informatie over het configureren van uw uitvoer met
het venster Bestand maken – Real Media.
UITVOER NAAR BAND
Klik op de tab Band in de uitvoer-browser als u uw uitvoer naar een extern
videoapparaat wilt verzenden – een televisie, camcorder of videorecorder –
of naar “VGA”, voor weergave op uw beeldscherm.
De camera of videorecorder configureren...
Controleer of het opnameapparaat correct is aangesloten voordat u begint
met het genereren van de film.
Uitvoer via IEEE-1394-kabel
Heeft uw opnameapparaat een DV-ingang, sluit deze dan op uw digitale
videokaart aan met een IEEE-1394- (of “i.LINK”-)kabel. De connector op
de camcorder moet de naam
DV IN/OUT hebben.
Let op: Bij machines die het opnemen terug naar de camcorder niet
ondersteunen, waaronder veel PAL-apparaten, heet de DV-connector
gewoon DV OUT.
216 Pinnacle Studio 10 Plus
Uitvoer met analoge audio-/videokabels
Hebt u een Studio-product met een analoge (TV- of video-)uitgang zoals
Studio DVplus of DC10plus, sluit dan de videouitgangen van de
opnamekaart aan op de ingangen van de videorecorder en de audio-
uitgangen van de geluidskaart (of de opnamekaart indien van toepassing)
op de audio-ingangen van de videorecorder.
Een televisietoestel of videomonitor aansluiten
Veel camcorders hebben een geïntegreerd scherm waardoor het niet nodig
is een videomonitor aan te sluiten.
Anders moet u, om uw video te bekijken terwijl die wordt opgenomen, een
televisietoestel of een videomonitor op de video-uitgangen van uw recorder
aansluiten. Video-uitgangen zijn niet altijd beschikbaar op DV-camcorders.
Hoofstuk 12: Uw film maken 217
Uw film op videoband overzetten
Controleer of de camcorder/videorecorder is ingeschakeld en
geconfigureerd en u een band hebt geplaatst die op de plaats staat waar u de
opname wilt beginnen. U hebt nu twee opties:
1. Als u uw film op een DV-band opneemt, biedt Studio u de optie om het
DV-apparaat automatisch te bedienen. Klik op de knop Instellingen en
plaats een vinkje in het selectievakje in het vak Uitvoeropties.
Bij de meeste DV-apparaten treedt er een kleine vertraging op tussen
het ontvangen van de opdracht om op te nemen en het feitelijke begin
van de opname. Dit verschilt van apparaat tot apparaat; experimenteer
met de waarde Opname-vertragingstijd voor de beste resultaten met
uw apparaat.
2. Neemt u op analoge band op, start dan nu het opnemen op uw
videorecorder.
Klik tot slot op Afspelen in de player.
Bijlage A: Setup-opties 219
BIJLAGE A:
Setup-opties
U gebruikt de instellingen om de werking van de diverse
bedieningsonderdelen van Studio aan te passen. De standaardwaarden zijn
geschikt voor de meeste situaties en hardware. Desgewenst kunt u deze
instellingen aanpassen op uw werkmethode of uw specifieke
apparatuurconfiguratie.
Over Studio setup-opties
De setuo-opties van Studio zijn verdeeld over twee dialoogvensters met
diverse tabbladen.
Het dialoogvenster Hoofdopties beschikt over vier tabbladen met opties
voor de modi Opslaan en Bewerken. Open dit dialoogvenster en activeer
het tabblad door een van de opdrachten in de eerste groep in het menu
Setup te selecteren.
Het dialoogvenster Opties Film maken beschikt over drie tabbladen, één
voor ieder van de drie mediatypes: schijf, bestand en band. U opent dit
dialoogvenster door een van de opdrachten van in de tweede groep van het
menu Setup te selecteren.
De optie-instellingen in Studio zijn zowel van toepassing op huidige als
toekomstige Studio sessies.
220 Pinnacle Studio 10 Plus
Instellingen voor opnamebron
De wijzigingen die u aanbrengt, hebben effect op alle toekomstige
opnamen. Als u slechts één opnamesessie wilt configureren, zorg er dan
voor dat u de oude instellingen herstelt voordat u met de volgende sessie
begint.
De instellingen zijn ondergebracht in drie gedeeltes: Opnameapparaten,
Scèneherkenning tijdens video-opname en Gegevenssnelheid.
Opnameapparaten
Studio herkent de opnamehardware die u op uw systeem hebt geïnstalleerd,
zowel voor video als voor audio. Als u meer dan één apparaat hebt in een
van deze categorieën, selecteer dan het apparaat dat u voor de huidige
opnamesessie wilt gebruiken.
Video: deze apparaten zijn zowel digitale apparatuur aangesloten via een
IEEE-1394 kabel en diverse typen analoge videobronnen (Studio DC10plus,
TV tunerkaart, op USB aangesloten camera, etc). Uw selectie bepaalt de
beschikbaarheid van sommige andere Opnamebron instellingen en van veel
instellingen op het tabblad Opnameformaat.
Audio: de keuzemogelijkheden voor audioapparatuur zijn afhankelijk van
het geselecteerde opnameapparaat. Bij de meeste analoge apparaten kunt u
bijvoorbeeld een willekeurige geluidskaart input kiezen; uw
apparaatconfiguratie bepaalt welke input u moet gebruiken.
TV-standaard: kies de standaard die compatibel is met uw
opnameapparaat en uw tv of videomonitor (NTSC of PAL). NTSC is de
standaard tv-norm die in Noord-Amerika en Japan wordt gebruikt. PAL is
de standaard die in de meeste andere gebieden wordt gebruikt. Bij sommige
opnameapparaten is er nog een extra mogelijkheid: de SECAM standaard
die in Rusland, Frankrijk en sommige andere landen wordt gebruikt. Als u
uw Studio product in Europa hebt gekocht, dan is de instelling voor deze
optie PAL.
Bijlage A: Setup-opties 221
Overlay gebruiken: als u een analoge opname maakt met Studio AV/DV,
dan kunt u de “overlay” mogelijkheid van uw grafische hardware gebruiken
voor het bekijken van opnamevoorbeelden. Hiermee is een betere
voorbeeldweergave mogelijk; deze functie wordt echter niet door alle
grafische kaarten ondersteund. Schakel deze optie alleen uit wanneer er
problemen ontstaan.
Invoer videorecorder: deze optie, beschikbaar bij sommige analoge
opnameapparaten, moet zijn ingeschakeld als uw bronapparaat een
videorecorder is. Als deze optie is geactiveerd, is de opname toleranter in
het geval van A/V-synchronisatieproblemen in het binnenkomende signaal.
Opnamevoorbeeld: deze optie bepaalt of de binnenkomende video tijdens
de opname te zien is in de Player. Het genereren van de voorbeeldweergave
legt een aanzienlijk beslag op de processor; voorbeeldweergave kan op
sommige systemen leiden wegvallende beelden. Schakel deze optie alleen
uit wanneer dergelijke problemen zich voordoen.
Hoogte-/Breedteverhouding (H-/B-verh.): in deze vervolgkeuzelijst
geeft u aan of de videobron voor toekomstige analoge opnamen het
normale formaat (4:3) of breedbeeldformaat (16:9) heeft.
Scèneherkenning tijdens video-opname
Het effect van deze opties voor scèneherkenning wordt onder
“Automatische scèneherkenning” op pagina 24 beschreven. De
daadwerkelijk beschikbare opties zijn afhankelijk van het gebruikte
opnameapparaat: niet alle apparaten ondersteunen alle modi.
De eerste optie, “Automatisch gebaseerd op filmtijd en datum”, is alleen
beschikbaar bij opnemen van een DV-bron.
Uw DV camcorder neemt niet alleen beeld en geluid op, maar ook de tijd,
datum en diverse belichtingsinstellingen van de camera (in de handleiding
van uw camcorder vindt u meer details). Deze informatie wordt tijdcode
genoemd en wordt samen met de video en audio overgedragen via de IEEE-
1394-koppeling.
222 Pinnacle Studio 10 Plus
De standaardinstelling bepaalt dat Studio de tijdcode informatie gebruikt
om vast te stellen wanneer de nieuwe scènes beginnen. Het programma
gebruikt het eerste beeld van iedere nieuwe scène als pictogram in het
Album.
Tijdcode werkt niet wanneer de band:
• één of meerdere lege (niet-opgenomen) secties bevat
• onleesbaar is door beschadiging of elektronische ruis
• is opgenomen zonder de tijd- en datuminstelling van de camcorder
• een kopie van een andere band is
• is opgenomen op een 8mm of Hi8 camcorder en wordt weergegeven op
een Digital8 camcorder.
Met de laatste optie – “Geen automatische scèneherkenning” – wordt er
telkens wanneer u op de [Spatiebalk
] drukt een nieuwe scène gemaakt.
Gegevenssnelheid
Het DV-formaat is vastgelegd met een compressieverhouding van 5:1
waarbij de overdrachtssnelheid, die nodig is voor de overdracht in real time
van een DV-camcorder/videorecorder, ongeveer ligt op 3,6 MB per
seconde. overdrachtssnelheid van het opnamestation moet daarbij ten
minste 4 MB per seconde zijn, om eventuele schommelingen te kunnen
compenseren.
Test: klik op de knop om de overdrachtssnelheid
van uw huidge opnamestation te testen. Studio
schrijft en leest een bestand met een bekende
lengte en geeft u een overzicht van de resultaten
in KB/sec (4000 KB/sec is gelijk aan 4 MB/sec).
Wanneer geprobeerd is DV-scènes op te nemen en het opnamestation is
niet in staat de betreffende gegevenssnelheid te verwerken, wordt er via een
dialoogveld op het probleem gewezen. U kunt een ander station selecteren
of een station toevoegen dat wel aan de eisen voor de overdrachtssnelheid
voldoet.
Bladeren voor map: deze knop
bepaalt de schijfdirectory (en dus het
station) waarin uw opname worden opgeslagen. U kunt een standaard
bestandsnaam voor de opnamen bepalen. De knop Test (datasnelheid) voert
de test uit op het station met de opnamedirectory.
Bijlage A: Setup-opties 223
Instellingen voor het opnametype
De aantal beschikbare opties is afhankelijk van het opnameapparaat dat u
gebruikt (zie het tabblad Opnamebron). De hieronder beschreven
instellingen verschijnen niet allemaal tegelijk op uw scherm.
Instellingen
De instellingen in de andere vakken van het dialoogvenster
Opnameformaat zijn afhankelijk van uw keuze in het vak Instelling. De
beschikbare presets zijn afhankelijk van uw opnamehardware.
Voor een DV-opnamebron selecteert u de belangrijkste opnameopties in de
eerste van de twee vervolgkeuzelijsten. (De tweede lijst biedt eventuele
aanvullende opties.) Dit zijn de instellingen:
• DV: DV-opname in de hoogste kwaliteit, waarbij ongeveer 200 MB
schijfruimte per videominuut wordt gebruikt. Er zijn geen aanvullende
opties voor deze instelling. DV-opname wordt aanbevolen in plaats van
MPEG wanneer u uw voltooide project op een videoband wilt opnemen.
• MPEG: MPEG-opnamen nemen minder ruimte in beslag dan DV, maar
kosten wel meer tijd – zowel bij het opnemen in Studio als later bij het
opnemen van de voltooide film. De kwaliteitinstellingen (Hoog,
Gemiddeld en Laag) zijn beschikbaar als aanvullende opties (subopties).
Er is eveneens een instelling Aangepast waarmee u de video-instellingen
handmatig configureert. De beste instelling is de laagste instelling die
tegemoet komt aan de eisen van alle apparaten waarop uw film wordt
weergegeven. Gebruik Laag als u een film op VCD maakt; Middel als de
film voor S-VCD is bestemd; en Hoog als uw film op DVD wordt gezet.
Andere typen opnameapparaten bieden één lijst met kwaliteitopties –
normaal gesproken zijn dit de opties Goed, Beter, Best en Aangepast.
Studio AV/DV Analog wordt gebruikgemaakt van vaststaande opname-
instellingen zonder aanvullende opties.
224 Pinnacle Studio 10 Plus
Video-instellingen
Het opnameapparaat en de opties die u ervoor in het vak
Standaardwaarden hebt geselecteerd bepalen de instellingen die in dit vak
beschikbaar. Alleen de toepasbare instellingen worden weergegeven. De
instellingen kunnen alleen worden bewerkt als u een voorkeuze Aangepast
gebruikt.
Opties: deze knop biedt toegang tot de setup-opties van de codec
(compressie-/decompressiesoftware) die u hebt gekozen.
Compressie: gebruik deze vervolgkeuzelijst om de gewenste codec te
selecteren.
Breedte, Hoogte: deze vakken bepalen de afmetingen van de opgenomen
video.
Beeldsnelheid: het aantal beelden per seconde dat u wilt vastleggen. De
twee numerieke opties staan respectievelijk voor video op volledige
snelheid en video op halve snelheid. Het laagste getal (14.985 voor NTSC,
12.50 voor PAL en SECAM) bespaart schuifruimte ten koste van de
vloeiendheid.
Kwaliteit, Gegevenssnelheid: sommige codecs bieden kwaliteitopties met
betrekking tot de compressiepercentage (Kwaliteit), en andere met
betrekking tot de benodigde overdrachtssnelheid in KB/sec
(Gegevenssnelheid).
Type MPEG-bestand: selecteer een van de twee typen voor
MPEG/codering: MPEG1 of MPEG2. Het eerste type wordt vrijwel
universeel ondersteund op Windows-computers; het laatste type biedt
betere kwaliteit bij dezelfde compressieratio.
Resolutie: dit is een vervolgkeuzelijst met de beschikbare resoluties voor
de opnameopties die u hebt gekozen. Verhogen van zowel de breedte (het
eerste cijfer) en de hoogte met een factor twee verhoogt de hoeveelheid
gegevens die moet worden verwerkt met een factor vier.
Snel coderen: deze optie versnelt het coderingsproces, waarbij de kwaliteit
bij opnemen in een MPEG/bestand iets wordt verlaagd. U kunt het effect
van deze optie bekijken door een korte testopname te maken.
Bijlage A: Setup-opties 225
Audio-instellingen
U kunt deze instellingen voor het opnemen van audio alleen bewerken
wanneer u een voorkeuze Aangepast gebruikt.
Audio invoegen: verwijder het vinkje in dit selectievakje als u niet van
plan bent om de opgenomen audio in uw productie te gebruiken.
Opties: deze knop geeft u toegang tot de setup-opties van de codec
(compressie/ decompressie software) die u hebt gekozen.
Compressie: in dit menu wordt de codec weergegeven die wordt gebruikt
om de binnenkomende audiogegevens te comprimeren.
Kanalen, Samplefrequentie: deze instellingen bepalen de audiokwaliteit.
“CD-kwaliteit” is 16-bits stereo, 44,1 kHz.
MPEG-opname
Dit vak is alleen zichtbaar wanneer de MPEG preset voor opnemen van DV
is geselecteerd.
De drie opties in de vervolgkeuzelijst bepalen of er MPEG codering tijdens
de opname of als een afzonderlijke stap na de opname wordt uitgevoerd.
• Standaardcodeermodus gebruiken; Studio bepaalt welke van de andere
twee opties moeten worden gebruikt (afhankelijk van de snelheid van
uw computer).
• Realtime coderen; hierbij vinden opname en codering in één stap plaats.
Dit levert alleen goede resultaten als uw machine snel genoeg is.
• Coderen na opname; de codering wordt niet uitgevoerd voordat de
opname is voltooid. Dit duurt langer, maar is betrouwbaarder als u een
tragere CPU hebt.
226 Pinnacle Studio 10 Plus
Projectinstellingen
Deze instellingen zijn in vijf gedeelten onderverdeeld. Deze worden in de
onderstaande paragrafen beschreven. Hardware-instellingen met betrekking
tot bewerken vindt u in het venster Video- en audio-instellingen (zie pagina
228).
Bewerkingsomgeving
Projecten automatisch opslaan en laden: Als deze optie is geactiveerd,
werkt Studio uw opgeslagen project constant bij terwijl u eraan werkt. U
hoeft uw wijzigingen dus niet steeds op te slaan. Als u liever zelf bepaalt
wanneer projecten worden geladen en opgeslagen, activeer deze optie dan
niet.
Grote storyboard-pictogrammen weergeven: plaats een vinkje in dit
vakje voor meer details in de thumbnail-frames in de weergave Storyboard
in het Filmvenster.
Premium content weergeven, Premium functies weergeven: Met
premium-content en -functies kunt u Studio eenvoudig en gemakkelijk
uitbreiden als u meer bronnen nodig of meer kracht nodig hebt om uw films
te verbeteren. Premium content verwijst naar extra effecten, overgangen,
titels, menu’s en geluidseffecten. Premium functies verwijst naar pannen en
zoomen, kleurwaarde-instelling (chroma key) en andere geavanceerde
mogelijkheden.
Plaats vinkjes in de selectievakjes als u wilt dat de premium-items in het
Album en andere toepasselijke plaatsen in Studio worden weergegeven.
Over het algemeen krijgt u wanneer u op een premium-item klikt de kans
het direct te kopen en te installeren, zonder Studio te verlaten, als u over
een internetverbinding beschikt. Zie “Studio uitbreiden” op pagina 10 voor
verdere informatie.
Projectformaat
Standaard wordt uw Studio filmproject in hetzelfde videoformaat gemaakt
als de eerste clip die u eraan toevoegt. Als u nieuwe projecten in een ander
formaat wilt maken, klik dan Dit formaat voor nieuwe projecten: en
selecteer het gewenste formaat in de vervolgkeuzelijst.
Bijlage A: Setup-opties 227
Standaardduur
De tijdsduur wordt gemeten in seconden en beelden. NTSC bevat 30
beelden per seconde, PAL bevat 25 beelden per seconde.
Met deze drie instellingen bepaalt u de aanvankelijke tijdsduur voor
overgangen, stilstaande beelden en volumefades wanneer deze aan uw film
worden toegevoegd. De tijdsduur kan tijdens het bewerken naar wens
worden aangepast. De standaardwaarden van de installatie worden in de
bovenstaande illustratie getoond.
Bij het toevoegen van een schijfmenu
Wanneer u een schijfmenu op de tijdlijn plaatst, vraagt Studio of u in het
menu hoofdstukkoppelingen wilt genereren naar alle volgende clips
(tenminste tot het volgende menu). Met de onderdelen in deze
vervolgkeuzelijst kunt u het dialoogvenster voor bevestiging omzeilen door
aan te geven dat u de links altijd of juist nooit wil laten maken, of dat u wilt
dat Studio links in een nieuw menu naar de hoofdstukken maakt en
eveneens teruggaan-koppelingen terug naar het menu aan het einde van
ieder hoofdstuk plaatst. Met de laatste optie, “Vragen of er hoofdstukken
moeten worden gemaakt”, wordt het dialoogvenster voor bevestiging
ingeschakeld en de standaardinstelling van de fabriek hersteld.
228 Pinnacle Studio 10 Plus
Minimum hoofdstuklengte: als u hebt aangegeven dat Studio automatisch
hoofdstukkoppelingen moet maken wanneer u een menu toevoegt, dan
worden meerdere clips in hoofdstukken gecombineerd als dit nodig is om
de minimale duur te bereiken.
Map voor tijdelijke bestanden
In veel gevallen genereert Studio aanvullende bestanden terwijl u uw
project bewerkt en uitvoert. Deze bestanden worden allemaal opgeslagen in
de map die wordt aangegeven. Klik op de knop Map om de locatie van de
aanvullende bestanden te wijzigen – bijvoorbeeld omdat u op een bepaald
station ruimte wilt besparen.
Verwijderen: met deze knop wordt het dialoogvenster Help-bestanden
verwijderen geopend. Hiermee kunt u ruimte op de harde schijf vrijmaken
door bestanden te verwijderen die zijn gemaakt tijdens het renderen van uw
project.
Video- en audio-instellingen
In de vijf delen van dit venster vindt u instellingen voor hardware en
formaten met betrekking tot bewerken en voorbeelden.
Videovoorbeeld
Vanwege de centrale rol van de voorbeeldweergave tijdens interactieve
videobewerking, biedt Studio een reeks instellingen die van invloed zijn op
de werking van de voorbeeldweergave.
Bijlage A: Setup-opties 229
Voor voorbeeldweergave op een computermonitor, de standaard
voorbeeldweergave, is een resolutie van een kwartframe waarschijnlijk
goed genoeg. Als u een veeleisende toepassing voor de voorbeeldweergave
hebt, met name als u een extern uitvoerapparaat voor de
voorbeeldweergave gebruikt (door het te selecteren in het
vervolgkeuzemenu Extern), plaats dan een vinkje bij Voorbeeld op
volledige resolutie inschakelen. Op sommige machines zullen de prestaties
hierbij zichtbaar achteruitgaan.
Hardwareacceleratie inschakelen profiteert van de geavanceerde
mogelijkheden van uw grafische kaart (indien van toepassing). Plaats een
vinkje bij deze optie, tenzij u weergaveproblemen tijdens de
voorbeeldweergave opmerkt.
In de vervolgkeuzelijst Voorbeeldweergave op het volledige scherm kunt u
aangeven hoe Studio de voorbeeldweergave aanbiedt als op de knop
Volledig scherm op de Player klikt. De beschikbare opties in de lijst zijn
afhankelijk van uw weergavehardware.
Op een systeem met één monitor maakt de voorbeeldweergave op het
volledige scherm (afgezien van een externe voorbeeldweergave) uiteraard
gebruik van hetzelfde scherm als dat de interface van Studio gebruikt. Dit is
de optie Weergave op primaire VGA-monitor. In dit speciale geval begint
de weergave op het volledige scherm vanaf de huidige positie als u op de
knop Volledig scherm klikt en eindigt ofwel aan het einde van de film of
wanneer u op de toets Esc
drukt.
Als uw computersysteem over twee monitoren beschikt, dan wilt u het
tweede scherm waarschijnlijk gebruiken voor voorbeeldweergave op
volledig scherm. Studio staat dan volledig op uw hoofdmonitor. De
weergave op de tweede monitor wordt volledig bestuurd via de knop
Volledig scherm, onafhankelijk van het feit of uw film wordt afgespeeld of
is onderbroken.
230 Pinnacle Studio 10 Plus
De eenvoudigste optie voor voorbeeldweergave op volledig scherm is
Tweede VGA-monitor. In deze modus wordt voor de voorbeeldweergave
een zo groot mogelijk gedeelte van de monitor gebruikt (zonder de hoogte-
/breedteverhouding van de video te beïnvloeden). De voorbeeldweergave
van de Player op de hoofdmonitor blijft leeg om rekenkracht te besparen.
De twee resterende opties zijn speciale modi die u alleen kunt gebruiken als
u een videokaart met twee uitgangen hebt waarvan één uitgang van de
volgende typen is:
• ATI Radeon 9600 (of beter) met versie 5.8 (minimum) van de
Catalyst™ weergavedriver.
Om de extra voorbeeldmodi te gebruiken, dient u de tweede monitor te
deactiveren in het dialoogvenster Eigenschappen voor Beeldscherm (of
het controlecentrum van Catalyst) voordat u Studio start.
• nVidia GeForce Fx5xxx of beter of een gelijkwaardige kaart van de
Quadro serie. De minimale driverversies zijn 81.85 (GeForce) en 81.64
(Quadro).
Voordat u Studio start, moet de tweede monitor zijn geactiveerd als een
Windows bureaubladuitbreiding (niet in de modi Span of Clone).
Studio controleert bij het starten of aan de bovenstaande voorwaarden is
voldaan. Als dit het geval is, zijn de resterende opties beschikbaar:
Secundaire VGA-monitor, kleine voorbeeldweergave op primaire VGA:
deze optie gaat verder dan de andere modi voor volledig scherm door de
monitorweergave opnieuw te configureren, zodat de configuratie precies
overeenkomt met het formaat van de videospecificaties van het
frameformaat en de refresh rate van uw project. Als uw projectformaat
bijvoorbeeld 720x480 is met een NTSC refresh rate van 60 Hz, dan wordt
de monitor is die modus gezet om een zo accuraat mogelijke
voorbeeldweergave te garanderen. Tegelijkertijd wordt de gebruikelijke
kleine voorbeeldweergave in de Player op de hoofdmonitor weergegeven.
Let op: Zelfs als u de correcte grafische kaart hebt, is het mogelijk dat
het gewenste format nog steeds niet wordt ondersteund door een monitor.
Als Studio dit merkt, schakelt het programma over naar de laatste
voorbeeldmodus (volgende paragraaf).
Veilige modus secundaire VGA-monitor, kleine voorbeeldweergave: in deze
modus past Studio het videoformaat van uw project zo goed mogelijk aan
op de formaten die door de monitor worden ondersteund. Als het
frameformaat 720x480 bijvoorbeeld niet beschikbaar is, dan stelt Studio de
weergave in op 800x600 en wordt het beeld op de monitor gecentreerd. En
als de monitor 50 Hz (PAL)-uitvoer voor een bepaald monitorformaat niet
ondersteund, dan wordt er op 60 Hz overgeschakeld.
Bijlage A: Setup-opties 231
Voice-over opname
Microfoon: een vervolgkeuzelijst met opties voor het aansluiten van een
microfoon op uw hardware.
Kanalen, Samplefrequentie: deze instellingen bepalen de audiokwaliteit.
De bovenstaande instellingen zijn prima voor voice-overs.
Renderen op de achtergrond
Renderen is het proces waarbij video wordt gegenereerd voor materiaal
waarin HFX overgangen, effecten of andere voor de computer veeleisende
functies worden gebruikt. Totdat deze video is gerenderd, is de weergave
ervan wellicht niet gelijkmatig en volledig gedetailleerd tijdens de
voorbeeldweergave.
Studio voert de berekeningen op de achtergrond uit terwijl u werkt – de
functie renderen op de achtergrond.
Renderen op de achtergrond inschakelen: verwijder het vinkje in dit
vakje als u helemaal geen gebruik wilt maken van renderen op de
achtergrond. U kunt doen op een tragere computer wanneer intensieve
berekeningen ervoor zorgen dat de bewerkingen traag verlopen.
Codec automatisch instellen: laat Studio beslissen welke codec er wordt
gebruikt voor het coderen van uw gerenderde video.
Deze codec gebruiken: als u weet dat uw project op DV-band komt te
staan, kies dan DV als het formaat voor renderen op de achtergrond.
Hierdoor kan de tijd voor het renderen van de uiteindelijke film worden
verkort. Normaal gesproken kiest u MPEG als de codec voor het renderen
voor films die op schijf komen te staan.
232 Pinnacle Studio 10 Plus
Een andere afweging speelt een rol als u van plan bent een voorbeeld van
uw video op een extern apparaat te bekijken (alleen Studio Plus). In
dergelijke gevallen moet u het projectformaat en de codec voor het
renderen op de achtergrond instellen voor het apparaat dat u gebruikt. Als u
bijvoorbeeld een voorbeeld bekijkt op een analoge monitor die op uw DV-
camcorder is aangesloten, dan moet het renderen op de achtergrond in DV
worden uitgevoerd.
Surround-sound weergave
Discrete 5.1 surround sound weergave inschakelen: plaats een vinkje in dit
selectievakje als het audiosysteem op uw computer dat u voor Studio
gebruikt ondersteuning voor discrete 5.1 audio biedt. Plaats geen vinkje als
u voorbeeldweergave in surround-sound met een Pro Logic-compatibel
systeem of in stereo beluistert.
CD-station (voor het rippen van audiobestanden)
Als u muziek van CD in uw project hebt gebruikt, dan zet Studio de
audiogegevens digitaal over van de schijf naar de computer (“rippen”). Met
behulp van de vervolgkeuzelijst selecteert u welk CD-station er voor het
rippen wordt gebruikt (als u over meerdere stations beschikt).
Instellingen van Schijf maken
Met deze instellingen kunt u opties aanpassen voor het maken van VCD-,
S-VCD- en DVD-schijven en voor het maken van een DVD-schijfimage op
een harde schijf.
Voor het maken van een VCD of een S-VCD is een CD-brander of een
DVD-brander noodzakelijk; voor het maken van een DVD hebt u een
DVD-brander nodig.
Bijlage A: Setup-opties 233
Formaat
Schijftype: Selecteer VCD, SVCD of DVD.
Videokwaliteit / schijfgebruik: Deze instellingen (Automatische kwaliteit,
Beste kwaliteit, Meeste video op schijf and Aangepast) zijn alleen
beschikbaar voor S-VCD en DVD-schijven. De eerste drie zijn instellingen
die corresponderen met bepaalde gegevenssnelheden. Met de optie
Aangepast kunt u de gegevenssnelheid op een andere waarde instellen. Er
wordt altijd een schatting weergegeven van de hoeveelheid video die op de
schijf past bij de huidige instelling.
Kbits/sec: Met deze combinatie van vervolgkeuzelijst en bewerkingsveld
kunt u de gegevenssnelheid – en hiermee de videokwaliteit en de maximale
tijdsduur – van de schijf kiezen of aangeven. Hogere warden staan voor
betere kwaliteit en lagere capaciteit.
Audiocompressie: Kies een van de vier opties voor het opslaan van de
soundtrack van uw film op DVD:
• PCM-codering voor stereogeluid wordt ondersteund door alle
DVDspelers, maar neemt meer ruimte in beslag op de DVD dan MPEG.
• MPEG-audio, in MPA (MPEG-1 Layer 2) formaat, is altijd aanwezig op
PAL-spelers. Op NTSC-spelers wordt het breed ondersteund, maar het
theoretisch optioneel.
• Dolby ® Digital 2-kanaals codering kan worden gebruikt voor het
compact opslaan van een stereo- of een surround-soundtrack. Voor het
beluisteren van de surround-mix is apparatuur met Dolby Pro Logic-
compatibiliteit noodzakelijk. Op andere systemen wordt het geluid als
een normale stereomix weergegeven.
• Dolby ® Digital 5.1-kanaals codering slaat de surround-kanalen
discreet op. Voor het beluisteren van de surround-mix is een surround-
versterker en -luidsprekersysteem noodzakelijk.
Progressieve codering gebruiken: ieder frame van een normaal
televisiebeeld wordt weergegeven als twee opeenvolgende ‘velden’,
waarbij ieder veld de helft van de honderden horizontale videolijnen van
het totale beeld bevat. De oneven lijnen staan in het ene veld, en de even
lijnen staan in het andere. Het oog neemt beide velden tegelijkertijd als één
beeld waar.
Dit system, “interlaced scannen”, produceert redelijk goede resultaten
vanwege de kenmerken van televisiebeeldschermen en het menselijk
visuele systeem.
234 Pinnacle Studio 10 Plus
High-definition tv-systemen en computermonitoren bieden echter
“progressieve scanning”, waarbij het beeld van boven naar beneden met
een hoge beeldverversingsratio wordt opgebouwd. Het resultaat is een
duidelijker beeld met minder flikkering. Als uw DVD-speler en tv
progressieve scanning ondersteunen, of als u van plan bent de video alleen
op een computer af te spelen, plaats dan in een vinkje in dit vakje voor een
superieure uitvoerkwaliteit.
Altijd gehele film opnieuw coderen: via deze optie wordt uw film geheel
opnieuw gerenderd voor uitvoer. Dit wordt alleen aanbevolen als u
problemen ondervindt met uw uitvoerfilm en u het renderen op de
achtergrond als een mogelijke foutoorzaak wil wegnemen.
Brandopties
Direct op schijf branden: uw film wordt op schijf gebrand aan de hand
van het bestandstype dat u hebt geselecteerd bij Uitvoerformaat.
Schijfimage maken (maar niet branden): deze optie
is alleen beschikbaar wanneer het uitvoertype DVD is.
Uw schijfbrander wordt niet gebruikt. In plaats hiervan
worden dezelfde bestanden die normaal gesproken op
een DVD-schijf worden opgeslagen nu op de harde
schijf opgeslagen als een “schijfbeeld”. Er zijn twee
formaten voor schijfbeelden. Kies het gewenste
formaat in het gedeelte Media- en apparaatopties (zie
pagina 235).
Branden van (eerder gemaakte) schijfimage: deze optie is alleen
beschikbaar als u DVD als uitvoertype selecteert. In plaats van uw huidige
project te gebruiken om een schijf te branden, wordt er een eerder
aangemaakt schijfimage naar uw DVD-brander gestuurd. Op deze manier
kunt u het maken van een schijf in twee afzonderlijke stappen verdelen die
desgewenst in afzonderlijke sessies kunnen worden uitgevoerd. Dit is met
name handig als u meerdere kopieën van hetzelfde project wilt maken of
wanneer u de DVD op de ene computer wilt genereren en op de andere wilt
branden.
Bijlage A: Setup-opties 235
Uitwerpen (wanner schijf voltooid is): selecteer deze optie als u wilt dat
Studio de schijf automatisch uitwerpt nadat het brandproces is voltooid.
Media- en apparaatopties
Doelmedia: kies een onderdeel in deze vervolgkeuzelijst dat overeenkomt
met het type en de capaciteit van de schijf waarop u uw project wilt
branden.
Schrijfapparaat: als uw system over meerdere branders beschikt, selecteer
dan welke brander door Studio moet worden gebruikt.
Aantal: selecteer of typ het aantal exemplaren dat u van deze schijf wilt
maken.
Schrijfsnelheid: kies een van de beschikbare snelheden, of laat dit vak leeg
om de snelheid automatisch te laten selecteren.
Beeldtype: met behulp van deze vervolgkeuzelijst kunt u kiezen tussen de
beeldtypen VIDEO_TS-map en ISO-bestand. Dit kan van belang zijn als u
van plan bent het beeld in andere software te openen.
236 Pinnacle Studio 10 Plus
Instellingen Bestand maken
De lijsten Bestandtype en Instellingen, bovenaan het venster met de
instellingen voor Bestand maken voor alle bestandtypes, corresponderen
met de vervolgkeuzelijsten Bestandstype en Instelling in de uitvoer-browser
(zie Hoofdstuk 12: Uw film maken). De meeste bestandstypen delen een
gemeenschappelijk bedieningspaneel. De bestandstypen Real Media en
Windows Media beschikken over speciale bedieningspanelen, die worden
behandeld in “Instellingen van Real Media-bestand maken” op pagina 240
en “Instellingen van Windows Media-bestand maken” op pagina 243.
Het gezamenlijke venster, dat hier wordt beschreven, wordt gebruikt door
alle andere ondersteunde bestandtypen: AVI, DivX, MPEG-1, MPEG-2 en
MPEG-4.
Met het venster kunt u de instellingen voor het bestand en de compressie
instellen als u de instelling Aangepast hebt geselecteerd. De meeste
bestandstypen ondersteunen een zekere mate van aanpassing.
U kunt aangepaste instellingen gebruiken om de grootte van het
uitvoerbestand te minimaliseren, om de kwaliteit te verhogen of om het
voor te bereiden voor een speciaal doel (zoals distributie via internet) als er
eisen zijn op het gebied van kenmerken zoals framegrootte.
Bijlage A: Setup-opties 237
Het gezamenlijk instellingsvenster Bestand maken wordt gedeeld door
alle bestandtypen met uitzondering van Real Media en Windows Media.
Niet alle opties zijn beschikbaar voor alle bestandtypen.
Let op: Voor MPEG-2- en MPEG-4-bestanden is speciale
decodeersoftware nodig. Zonder de juiste decoder op uw pc, kunt u deze
bestandstypen niet afspelen.
Video-instellingen
Video invoegen: deze optie is standaard ingeschakeld. Als u het vinkje
verwijdert, beschikt het uitvoerbestand alleen uit audio.
Alle codecs tonen: standaard is dit selectievakje niet ingeschakeld: alleen
codecs die door Pinnacle Systems zijn gecertificeerd voor gebruik in Studio
worden weergegeven. Als u de optie inschakelt, worden alle codecs
weergegeven die op uw pc zijn geïnstalleerd.
Het gebruik van codecs die niet door Pinnacle Systems zijn gecertificeerd
voor het maken van opnamen met Studio voorbeeldkwaliteit kan tot
ongewenste resultaten leiden. Pinnacle Systems kan geen technische
ondersteuning bieden voor problemen die gerelateerd zijn aan het gebruik
van codecs die niet zijn gecertificeerd.
Opties: met de knop Opties opent u een codec-specifiek optiepaneel
(indien beschikbaar).
Compressie: kies de compressor (codec) die het meest geschikt is voor het
beoogde gebruik. Voor het maken van een AVI-bestand, kiest u
compressie-instellingen voor de mogelijkheden van en de codecs die
worden ondersteund door de computer van de persoon die uw werk gaat
bekijken.
Resolutie: dit is een vervolgkeuzelijst met instellingen voor
standaardopties voor Breedte en Hoogte. Met de instelling Aangepast kunt
u de dimensies direct instellen.
238 Pinnacle Studio 10 Plus
Breedte, Hoogte: de beeldgrootte wordt gemeten in pixels. De
standaardinstelling is de resolutie waarmee Studio opneemt. Door de
breedte en hoogte te verlagen, wordt de bestandsgrootte aanzienlijk
verkleind.
Framesnelheid: de standaard framerate is 29,97 frames per seconde voor
NTSC en 25 frames per seconde voor PAL. U kunt de framerate lager
zetten voor applicaties zoals webvideo. De meeste computers kunnen 352 x
240 met 15 frames per seconde vloeiend weergeven, en veel computers
kunnen meer aan.
Kwaliteit/Gegevenssnelheid: Afhankelijk van de gebruikte codecs kan
met de geïntegreerde schuifregelaar het percentage van de gewenste
kwaliteit alsmede de gegevenssnelheid worden ingesteld. Hoe hoger het
ingestelde percentage, des te groter het daaruit voortkomende bestand.
Audio-instellingen
Bij veel toepassingen is het totaal geen probleem de bestandsgrootte
minimaal te houden, wanneer dit gewenst is. De daaraan gekoppelde
audiodelen kunnen worden ingesteld op de waarden 8-bit mono bij 11 kHz.
Geadviseerd wordt bij filmcommentaar te volstaan met
8-bit 11 kHz. Stel bij muziek de waarden in op 16-Bit stereo met 22 resp.
44 kHz. In verband hiermee wordt conventionele audio-CD-muziek
opgenomen in 16-Bit stereo met 44 kHz. Standaard wordt muziek op CD-
ROM in 16-bits stereo gesampled op 44 kHz. Bij het kiezen van de juiste
audiocompressie kan ook het volgende ezelsbruggetje helpen: 11 kHz is
vergelijkbaar met AM-radiokwaliteit, 22 kHz komt overeen met FM en 16-
Bit stereo met 44 kHz CD-kwaliteit.
Audio invoegen: deze optie is standaard ingeschakeld. Als u het vinkje
verwijdert, heeft het uitvoerbestand geen geluid.
Bijlage A: Setup-opties 239
Alle codecs tonen: standaard is dit selectievakje niet ingeschakeld: alleen
codecs die door Pinnacle Systems zijn gecertificeerd voor gebruik in Studio
worden weergegeven. Als u de optie inschakelt, worden alle codecs
weergegeven die op uw pc zijn geïnstalleerd.
Opties: met de knop Opties opent u een codec-specifiek optiepaneel
(indien beschikbaar).
Compressie: de codecs die hier staan vermeld, zijn afhankelijk van het
bestandtype. In de meeste gevallen kiest u ofwel PCM (Pulse Code
Modulation) of ADPCM (Adaptive Delta PCM).
Kanalen: hier kan tussen 8- en 16-Bit mono/stereo worden gekozen,
waarbij met de verbetering van de audiokwaliteit (tweede kanaal hogere
bitdiepte) ook de bestandgrootte toeneemt.
Samplefrequentie: digitale audio-bestanden worden gemaakt met kleine,
discrete samples van analoge golfvormen, waarbij de kwaliteit toeneemt
naarmate er meer samples ter beschikking staan. Zo worden bijvoorbeeld
audio-CD’s met 44 kHz en 16-Bit stereo opgenomen. Voor de meeste
doeleinden kunnen de opnamen ook al met 11 kHz worden gegenereerd,
hetgeen vooral geldt voor filmcommentaar.
Gegevenssnelheid: met behulp van deze vervolgkeuzelijst bepaalt u de
gegevenssnelheid, en daarmee de compressieratio, voor audio. Hogere
gegevenssnelheden leiden tot hogere kwaliteit, ten koste van grotere
bestanden.
Dezelfde instellingen als het project gebruiken
Klik op de knop Als huidige project om voor uw uitvoerbestand hetzelfde
formaat te gebruiken als dat van de clip met de hoogste resolutie in uw
huidige project.
240 Pinnacle Studio 10 Plus
Instellingen van RealVideo-bestand maken
Op het tabblad RealVideo-bestand maken kunt u de instellingen voor het
maken van RealVideo-bestanden aanpassen. Hiermee bepaalt u de manier
waarop bestanden worden gemaakt die kunnen worden weergegeven in de
populaire RealNetworks® RealPlayer® player, gratis te downloaden op
www.real.com
.
Titel, Auteur en Copyright: Op basis van de informatie in deze velden
kan iedere RealVideo-clip goed worden herkend. Deze informatie wordt in
het audiobestand geïntegreerd, maar is bij gebruik van de player niet
zichtbaar.
Trefwoorden: Hier kunnen max 256 tekens worden ingevoerd om de clip
te versleutelen. Normaal gesproken dienen trefwoorden ertoe om ervoor te
zorgen dat de betreffende clip door zoekmachines op het internet kan
worden geïdentificeerd.
Videokwaliteit: met deze opties kunt u balanceren tussen beeldkwaliteit en
framerate.
Bijlage A: Setup-opties 241
• Geen video: als u deze optie selecteert, bevat het uitvoerbestand alleen
audio.
• Normaal bewegende video: aanbevolen voor clips met een gemengde
inhoud voor het uitbalanceren van bewegingskwaliteit en beeldscherpte.
• Hoogste bewegingskwaliteit: aanbevolen voor clips met beperkte actie,
zoals nieuws en interviews. Verhoogt de bewegingskwaliteit.
• Hoogste beeldschermkwaliteit: aanbevolen voor clips met veel actie
om de algehele beeldkwaliteit te verhogen.
• Diashow: de betreffende video wordt in de vorm van een diashow – dus
een serie stilstaande beelden – met de hoogst mogelijk kwaliteit
weergegeven.
• Audiokwaliteit: in dit vervolgkeuzemenu kunt u de
kenmerken van uw audiotrack bepalen. Studio gebruikt deze
informatie om de beste audiocompressie voor uw Real
Media-bestand te selecteren. Iedere volgende optie biedt een
hogere audiokwaliteit, maar leidt tot een groter bestand.
• Geen audio: als u deze optie selecteert, bevat het uitvoerbestand alleen
video.
• Alleen spraakweergave: deze optie levert voldoende kwaliteit voor
gesproken audio in clips zonder muziek.
• Spraak met achtergrondmuziek: deze optie is ontworpen voor
situaties waarbij de spraak het belangrijkst is, ondanks de
achtergrondmuziek.
• Muziek: gebruik deze optie voor een mono-track waarin muziek een
belangrijke rol speelt.
• Stereomuziek: gebruik deze optie voor een track met stereomuziek.
Webserver: Door de RealServer-optie is het mogelijk bestanden te maken
die via het streaming-proces van RealNetworks kunnen worden
gedownload. Daarbij ondersteunt de RealServer een speciale functie
waarmee de betreffende snelheid van de modemoverdracht van een
gebruiker kan worden opgeroepen en op basis van deze informatie
dynamisch kan worden aangepast. Met deze optie kunt u tot zeven
Doelgroepen selecteren. met iedere geactiveerde gegevenssnelheid neemt
de om van de bestanden toe. Dit betekent dat ook voor het opladen van de
bestanden naar de reserveer meer tijd nodig is. Spreek dus alleen die
doelgroepen aan die ook werkelijk van belang zijn.
242 Pinnacle Studio 10 Plus
Om de RealServer-optie te kunnen gebruiken, moet er een RealServer zijn
geïnstalleerd bij de provider die wordt gebruikt. Neem contact op met uw
provider wanneer dit niet duidelijk is, of gebruik de standaardoptie HTTP
waarmee u de weergave kunt optimaliseren voor één van de zes vermelde
doelgroepen.
Let op: GeoCities stelt aan zijn gebruiker RealServer ter beschikking.
Doelgroep: hier kan de door uw doelgroep gebruikte snelheid van de
modemoverdracht worden gekozen. Daarbij geldt: hoe lager de snelheid,
hoe minder de kwaliteit en hoe minder dus ook de videokwaliteit. Om de
doelgroep de gelegenheid te geven de betreffende film al tijdens het
downloaden te kunnen bekijken, is het goed een gegevenssnelheid te kiezen
die goed samengaat met de modemsnelheid die door de doelgroep wordt
gebruikt.
Door het kiezen van een speciale doelgroep wordt inderdaad ook de
maximale bandbreedte van de RealMedia-stream vastgelegd, die aan deze
groep te beschikking gesteld kan worden. Bandbreedten worden gemeten in
Kilobits per seconde (Kbps). Dit is de hoeveelheid data die via een internet-
of netwerkverbinding gedurende een bepaald tijdsbestek kan worden
afgezet, waarbij standaard modems veelal in de productnaam iets zeggen
over de ontvangst-gegevenssnelheid, zoals 28,8 of 56 Kbps.
Naast deze standaard doelgroepen kunnen clips worden opgenomen die
geschikt zijn voor overdrachtssnelheden van 100, 200 of meer Kbps. Deze
grotere bandbreedten zijn doorgaans alleen geschikt voor doelgroepen, die
via ondernemersnetwerken (LAN’s) of Digital Subscriber Line (DSL)-
modems kunnen worden bereikt.
Bijlage A: Setup-opties 243
Instellingen van Windows Media- bestand
maken
Op het tabblad Windows Media-bestand maken kunt u de instellingen
aanpassen voor het maken van Windows Media Player-bestanden.
Titel, Auteur, Copyright: met de gegevens in deze drie velden worden
Windows Media-clips geïdentificeerd. De betreffende informatie is in het
bestand geïmplementeerd en kan in de regel niet worden ingezien.
Beschrijving: met de gegevens in dit veld kunnen Trefwoorden voor de
clip worden meegegeven. De lengte van 256 tekens mag daarbij niet
worden overschreden. Dit soort beschrijvingen wordt door zoekmachines
op het internet gebruikt voor clipidentificatie.
Classificatie: geef een waardering in dit vak als nuttige informatie voor de
kijker.
Profiel: hier kan, rekening houdend met het computerplatform dat door de
doelgroep wordt gebruikt en de daarmee samenhangende performance, de
kwaliteit van de film worden ingesteld. De daarmee correlerende audio- en
videoparameters worden steeds onder het vervolgkeuzeveld getoond. Met
de optie Aangepast kunt u de instellingen precies afstellen door een keuze
te maken in een lijst met mogelijke combinaties.
244 Pinnacle Studio 10 Plus
Markeringen voor Media Player: zodra de film is gecomprimeerd, kan
deze via de Windows Media Player worden afgespeeld, waarbij tijdens de
compressie de mogelijkheid bestaat zogenaamde “clipmarkers” in te
sluiten. Met deze markeringen kan een toeschouwer rechtstreeks naar het
begin van de clip navigeren. (Wanneer de clip geen naam heeft gekregen,
wordt deze door Studio automatisch van een naam voorzien, waarbij de
betreffende projectnaam alsmede het startnummer van de oorspronkelijke
tijdcodes wordt gebruikt.
Instellingen voor het maken van banden
Studio herkent de hardware die u hebt geïnstalleerd automatisch en
configureert het Band maken weergavedoel dienovereenkomstig.
Om de filmuitvoer (band maken) naar een DV-apparaat om te leiden, biedt
Studio de mogelijkheid de opdrachten voor het starten en beëindigen met
de hand uit te voeren resp. automatisch naar de DV-camcorder te sturen.
Bijlage A: Setup-opties 245
Ga als volgt te werk om automatisch een film naar het DV-apparaat te
sturen:
1. Klik in de hoofdmenubalk van Studio op de knop Film maken.
Het gebied boven het filmvenster verandert in de werkomgeving voor
het maken van een film.
2. Klik op het tabblad Band.
3. Klik op de knop Instellingen. Het dialoogvenster Band maken
verschijnt nu.
4. Activeer voor het initialiseren van de automatische functie het
controlevakje De opname automatisch starten of stoppen.
Bij de meeste DV-apparaten treedt er een kleine vertraging op tussen
het ontvangen van de opdracht en de tijd dat er feitelijk met de
bandopname wordt begonnen. In Studio wordt dit omschreven als
opnamevertraging, waarbij de aard van de vertraging van apparaat tot
apparaat verschilt; experimenteer met uw eigen apparaat.
5. Klik op OK.
6. Klik op Maken.
Studio berekent nu de film en stuurt de betreffende opnameopdracht
naar het DV-apparaat. Daarbij wordt het eerste beeld van de film
(zonder audiodeel) gedurende de tijd van de in het optieveld
Opnamevertraging: aangegeven vertragingswaarde naar het DV-
apparaat gestuurd. Het apparaat heeft nog genoeg tijd om de band in
positie te brengen en met de opname te beginnen.
Aanwijzing: mocht bij het afspelen van de band blijken dat het eerste
deel van de videofilm niet mee werd opgenomen, dan moet de
instelling in het veld onder de optie Opnamevertraging
overeenkomstig worden verhoogd. Als u film begint met een stilstaand
beeld van het eerste beeld (alsof het een foto is), dan dient u de
instelling te verlagen.
Aanwijzing: wanneer het wenselijk is tijdens de vertragingstijd een
zwart beeld naar het opnameapparaat te sturen, plaats dan vóór het
startbeeld van de film een titel zonder inhoud (een lege titel is een
zwart beeld). Plaats een dergelijke titel na het laatste beeld om een
zwart beeld aan het eind van de film te plaatsen.
246 Pinnacle Studio 10 Plus
Analoge uitvoer
Als u uitvoert naar een analoog apparaat, is de optie Composiet of S-video
beschikbaar indien dit door uw hardware wordt ondersteund.
Uitvoer naar het scherm
Een van de opties in het vervolgkeuzemenu Video in het vak
Afspeelapparaten is “VGA-scherm”. Met deze optie wordt u voltooide
project weergegeven op uw monitor in plaats van op een extern apparaat.
Bijlage B: Tips en trucs 247
BIJLAGE B:
Tips en trucs
Hier volgt een aantal hints van de technische specialisten van Pinnacle met
betrekking tot het kiezen, gebruiken en onderhouden van een
computersysteem voor videotoepassingen.
Hardware
Voor een effectief gebruik van Studio moet de hardware optimaal worden
voorbereid en geconfigureerd.
Wij adviseren het gebruik van UDMA IDE-harde schijven, temeer daar
deze in combinatie met Studio betrouwbare video overdrachtssnelheden
realiseert. Voorts adviseren wij de opnamen in geen geval op de harde
schijf op te nemen waarop zowel Windows als Studio is geïnstalleerd.
Aangezien het opnemen van videobeelden in DV-formaat een
overdrachtssnelheden van 3,6 MB per seconde vereist, dient de harde schijf
een performance te hebben van ten minste 4 MB/seconde, waarbij een nog
hogere overdrachtssnelheid extra zekerheid betekent.
U kunt de hoeveelheid benodigde ruimte op de harde schijf berekenen door
de waarde 3,6 MB/sec te gebruiken.
Voorbeeld:
1 uur video = 3600 seconden (60 x 60)
3600 seconden x 3.6 MB/s = 12,960 MB
1 uur video gebruikt dus 12,9 GB ruimte op de harde schijf.
248 Pinnacle Studio 10 Plus
Standaard harde schijven hebben bij video-opname door de automatische
interne kalibrering het nadeel dat daartoe soms de continue datastroom
moet worden onderbroken. Bij het opnemen is dit niet te merken, aangezien
Windows beelden tijdelijk in een buffer kan opslaan. Bij de weergave vanaf
de harde schijf kunnen echter slechts enkele beelden tussentijds worden
opgeslagen.
Daarom is het ook beslist noodzakelijk dat er een continue datastroom -
zonder onderbrekingen - wordt geleverd. Anders ontstaan er voortdurende
tijdelijke schokken, ofschoon alle beelden aanwezig zijn en de harde schijf
erg snel is.
Harde schijf voorbereiden
Voorafgaand aan het opnemen van videomateriaal is het nodig dat:
• Sluit alle prorgramma’s en taken die op de achtergrond actief zijn. Houd
voor het openen van Studio de toetsen Ctrl en Alt ingedrukt en druk
vervolgens op de toets Del. Daarmee wordt het venster Programma
afsluiten geopend. Klik nu op de gewenste toepassing in het keuzemenu
en klik op de knop Taak beëindigen. Herhaal dit voor alle vermeldingen
in de lijst behalve voor Explorer en Systray. Er zijn
softwareprogramma’s beschikbaar die u hierbij kunnen helpen.
• Klik op Start
Programma’s
Bureau-accessoires
Systeemwerkset
ScanDisk
Ga na of Uitgebreid is geactiveerd. Klik op Uitvoeren (dit kan enige
tijd duren).
• Nadat ScanDisk is beëindigd, klikken op Start
Programma’s
Bureau-accessoires
Systeemwerkset
Defragmentatie (dit kan enige
tijd duren).
• Schakel energiebeheer uit. Klik met de rechter muisknop op het
Bureaublad en kies Eigenschappen Schermbeveiliging en klik onder
Energiebesparende functies van de monitor op Instellingen).
Controleer of onder Instellingen voor energiebeheerschema's de optie
Nooit is geselecteerd.
Algemene aanwijzing: videobewerkingsprogramma’s zijn niet
multitasking. Sluit daarom andere geopende programma’s tijdens het
opnemen vanaf een video of het maken van een film (videoband of CD.
Bij videobewerking storen andere geopende programma’s niet.
Bijlage B: Tips en trucs 249
RAM
Hoe groter het werkgeheugen, hoe comfortabeler er met Studio kan worden
gewerkt. U hebt mimimaal 512 MB aan RAM-geheugen nodig om met het
programma te werken, en wij raden sterk 1 GB (of meer) aan.
Moederbord
Intel Pentium of AMD Athlon 1.4 GHz of hoger – hoe hoger hoe beter.
Software
Kleurdiepte instellen
1. Een kleurdiepte van 16-bit wordt aangeraden.
2. Klik met de rechter muisknop op de desktop en kies Eigenschappen.
3. Kies onder Kleuren de vermelding Hoge kleuren (16-bit).
De instelling van de overlay betreft uitsluitend de weergave op de
computermonitor, de opgenomen beelden aan de video-uitgang verschijnen
in ware kleuren en volledige resolutie.
Herhalingsfrequentie vergroten
Wanneer er met het gebruikte systeem een onvoldoende beeldfrequentie
wordt bereikt, (voor PAL/SECAM 25 beelden per seconde, voor NTSC
29,97 beelden per seconde) neem dan de volgende stappen:
Netwerkstuurprogramma’s en applicaties
deactiveren
Aangezien een netwerk tijdens het opnemen en het afspelen vaak voor
onderbrekingen zorgt, is het raadzaam niet binnen een netwerk te werken.
Geluidsopname
Neem alleen geluid op wanneer dit echt nodig is, aangezien een video-
opname met geluid veel processortijd in beslag neemt. Wij adviseren het
gebruik van een PCI-geluidskaart.
250 Pinnacle Studio 10 Plus
Digitale video met geluid
Wanneer er digitale videosequenties met geluid worden opgenomen, let er
dan op dat geluidsopnamen ook ruimte op de harde schijf innemen:
• CD-kwaliteit (44 kHz, 16 Bit-stereo) betekent ongeveer 172 KByte/sec.;
• Stereokwaliteit (22 kHz, 16 Bit-Stereo) ongeveer 86 KByte/sec., en
• Monokwaliteit (22 kHz, 8 Bit-Mono) altijd nog 22 KByte/sec.
Hoe beter de geluidskwaliteit, hoe meer ruimte er wordt gebruikt. De
maximale kwaliteit (CD) is alleen in uitzonderingsgevallen nodig. De
minimale kwaliteit (11kHz/8Bit-Mono) levert daarentegen zelden
bevredigende audioresultaten.
Studio en computeranimatie
Als u computeranimatie bewerkt met Studio of u animatie met digitale
video wilt combineren, zorg er dan voor dat u de animaties met dezelfde
beeldgrootte en verversingsfrequentie als de oorspronkelijke video maak :
Kwaliteit TV-bijsnijden PAL NTSC Audio
DV Ja 720 x 576 720 x 480 44 kHz 16-bit stereo
Wanneer deze aanwijzing niet wordt opgevolgd kan de formaatomrekening
onnodig lang duren en kunnen na de omrekening bij de weergave in de
animatie storingen optreden.
Bijlage C: Problemen oplossen 251
BIJLAGE C:
Problemen oplossen
Voordat u problemen gaat oplossen, dient u eerst uw hardware en software
te controleren.
Software update: wij bevelen u aan om de nieuwste updates voor de
besturingssystemen voor Windows XP te installeren. U kunt deze updates
downloaden vanaf de volgende site:
windowsupdate.microsoft.com/default.htm
Zorg ervoor dat de nieuwste versie van de Studio-software is geïnstalleerd.
Dit kan via het menu Help Software updates vanuit het programma zelf.
Studio zal via Internet zelf controleren of er nog updates beschikbaar zijn.
Hardware controleren: zorg ervoor dat alle geïnstalleerde hardware
correct functioneert en dat de nieuwste stuurprogramma’s zijn geïnstalleerd
en niet als zijnde defect zijn gemarkeerd onder Apparaatbeheer in Windows
(zie onder). Indien een van de onderdelen gemarkeerd is, dient u het
probleem op te lossen alvorens de installatie te starten.
De nieuwste stuurprogramma’s installeren: wij bevelen u ook aan om de
nieuwste stuurprogramma’s voor uw geluidskaart en grafische kaart te
installeren. Tijdens het opstarten van de Studio-software zal worden
gecontroleerd of uw geluidskaart en grafische kaart DirectX ondersteunt.
Ga naar de website van de betreffende fabrikant om de nieuwste
stuurprogramma’s voor uw geluidskaart en grafische kaart te installeren.
Veel gebruikers hebben een grafische kaart van het merk NVIDIA of ATI.
De nieuwste stuurprogramma’s voor deze kaarten zijn beschikbaar op:
www.nvidia.com en www.atitech.com
Gebruikers met een Sound Blaster geluidskaart kunnen voor updates terecht
op:
us.creative.com
252 Pinnacle Studio 10 Plus
Apparaatbeheer openen
De optie Apparaatbeheer van Windows XP, waarmee de hardware van uw
systeem kan worden geconfigureerd, speelt een belangrijke rol bij het
oplossen van problemen.
In alle Windows-versies krijgt u op de volgende manier toegang tot de optie
Apparaatbeheer: klik met de rechtermuisknop op Deze computer en
selecteer Eigenschappen in het menu dat nu verschijnt. Nu verschijnt het
dialoogvenster Systeem. U vindt de knop Apparaatbeheer op het tabblad
Hardware.
TECHNISCHE HULP ON LINE
De Pinnacle Support Knowledge Base is een archief waarin u via een
zoekfunctie in meer dan duizend regelmatig bijgewerkte artikelen kunt
zoeken naar de meest voorkomende vragen en onderwerpen van gebruikers
over Studio en andere Pinnacle-producten. Gebruik deze kennisdatabase
voor het vinden van antwoorden op vragen over de installatie, het gebruik
of het oplossen van problemen van Pinnacle Studio.
Via de volgende website krijgt u toegang tot de kennisdatabase:
http://www.pcle.com/selfhelp
De homepage van de kennisdatabase verschijnt nu. U hoeft zich niet te
registreren om de database te kunnen gebruiken. Als u echter een specifieke
vraag naar de technische helpdesk wilt sturen, dient u wel eerst een account
aan te maken. Lees eerst alle voor uw vraag relevante artikelen in de
database, voordat u contact opneemt met de technische helpdesk.
De kennisdatabase gebruiken
In de vervolgkeuzelijst Product selecteert u “Studio Version 10”. Indien
van toepassing kunt u aanvullend een Subproduct, een categorie of beide
selecteren. Wanneer u een subproduct of een categorie selecteert, beperkt u
het aantal niet-relevante zoekresultaten. Een nadeel is wel dat u wellicht
nuttige informatie van meer algemene aard mist. Als u niet zeker weet
welke categorie u moet selecteren, gebruikt u de optie Alle categoriën.
Bijlage C: Problemen oplossen 253
Als u naar een bepaald artikel wilt zoeken, typt u een korte zin of een aantal
trefwoorden in het tekstvak. Gebruik niet te veel woorden; de zoekfunctie
werkt het beste als er slechts een paar trefwoorden worden opgegeven.
Zoekvoorbeeld
In de onderstaande lijst van veelvoorkomende problemen is het eerste
onderwerp “Studio loopt vast of hangt in modus Bewerken”.
Typ “Vastlopen in modus Bewerken” in het zoekvenster en klik op de knop
Zoeken. Dit levert ongeveer 60 tot 150 zoekresultaten op. Het eerste
zoekresultaat “Studio loopt vast in Bewerken” somt alle bekende oorzaken
en de mogelijke oplossingen voor dit probleem op.
Als u alleen op het trefwoord “Vastlopen” zoekt, levert dat veel minder
zoekresulaten op die allemaal verwijzen naar het vastlopen van applicaties
binnen Studio.
Als een zoekopdracht niet tot het gewenste zoekresultaat leidt, probeert u
het opnieuw door andere trefwoorden voor de zoekopdracht te gebruiken. U
kunt ook de opties Search by en Sort by gebruiken om specifieke of
veelgebruikte artikelen op te vragen.
Zoeken op Antwoord-ID
Als u het Antwoord-ID-numner weet van het antwoord waarnaar u zoekt,
kunt u het betreffende onderwerp direct opvragen. Als er een opnamefout
optreedt als u op de knop Opnemen klikt, verwijst iemand u misschien wel
naar artikel 2687 in de kennisdatabase, “Ik krijg een opnamefout met
Studio”. Selecteer in het vervolgkeuzemenu Search by de optie “Antwoord-
ID”, voer de ID in het tekstvak in en klik op Search.
Top 7 van zoekopdrachten in de kennisdatabase
1. Studio loopt vast in modus Bewerken (ID 6786).
2. Opnamefout bij het starten van de opname (ID 2687).
3. Studio loopt vast bij berekenen (ID 6386).
4. CD of DVD-brander wordt niet herkend (ID 1593).
5. Studio loopt vast tijdens opstarten of start helemaal niet op (ID 1596).
6. Hollywood FX-overgangen zijn na de upgrade nog steeds voorzien van
een watermerk (ID 1804).
7. De foutmelding “Kan het DV-opnameapparaat niet initialiseren”
verschijnt in de modus Opnemen (ID 2716).
De informatie op de volgende pagina’s is gebaseerd op de deze
veelgelezen artikelen uit de kennisdatabase.
254 Pinnacle Studio 10 Plus
Studio loopt vast in modus Bewerken
Antwoord-ID 6786
Als Studio vastloopt, ligt dit ofwel aan de configuratie of er bestaat een
probleem met een project- of contentbestand. Deze fouten kunnen vaak met
behulp van de volgende procedures worden opgelost:
• Studio deïnstalleren en opnieuw installeren.
• De computer optimaliseren.
• Een beschadigd project opnieuw aanmaken.
• Een beschadigde clip opnieuw opnemen.
Om het probleem zo goed mogelijk op te lossen, dient u eerst vast te stellen
welke van de onderstaande problemen het meest op het probleem lijkt waar
u mee te maken hebt. Vervolgens kunt u de fout aan de hand van de
bijbehorende instructies verhelpen:
• Geval 1:Studio loopt op willekeurige momenten vast. Er kan geen
specifieke oorzaak voor de fout worden vastgesteld, maar het
programma loopt regelmatig vast.
• Geval 2:Studio loopt vast telkens als u in de modus Edit een bepaald
tabblad of een specifieke knop selecteert.
• Geval 3:Studio loopt vast telkens als u een bepaalde volgorde van
stappen uitvoert.
Geval 1: Studio loopt op willekeurige momenten vast
Probeer de volgende oplossingen achtereenvolgens uit:
Installeer de nieuwste versie van Studio: zorg ervoor dat u de nieuwste
versie van Studio 10 gebruikt. Ga voor de nieuwste versie naar de volgende
website:
http://www.pinnaclesys.com/support/studio10
Sluit alle andere programma’s af, voordat u aan de installatie van een
nieuwe versie van Studio begint.
Studio-instellingen aanpassen: selecteer Geen achtergrondberekening in
de vervolgkeuzelijst Berekening en verwijder het vinkje in het selectievakje
Video- en audio-instellingen. Beide opties vindt u in het optiepaneel
Bewerken (zie pagina 226).
Bijlage C: Problemen oplossen 255
Achtergrondtaken beëindigen: sluit alle overige applicaties af en breek
eventuele achtergrondtaken af, voordat u Studio opstart.
Druk op Ctrl+Alt+Delete
om Taakbeheer te openen. Op het tabblad
Toepassingen zult u niet veel informatie vinden, maar onder het tabblad
Processen staan alle programma’s die op dat moment draaien. Omdat het
lastig te bepalen is welke programma’s niet mogen worden afgesloten, zijn
er softwareprogramma’s beschikbaar om u hierbij te helpen.
Harde schijf defragmenteren: na verloop van tijd kunnen de bestanden
op uw harde schijf erg gefragmenteerd raken (zij worden opgeslagen in
meerdere delen en op verschillende locaties op uw harde schijf). Dit
vertraagd de toegang tot programma’s en leidt eventueel tot
performanceproblemen. Gebruik daarom een hulpprogramma voor
defragmentatie (bijvoorbeeld van Windows) om dit probleem te voorkomen
of te verhelpen. Volg het volgende menupad om toegang te krijgen tot het
ingebouwde defragmentatieprogramma: gebruik het commando
Defragmentatie in het menu Programma’s Bureau-asseccoires
Systeemwerkset.
Audio- en videostuurprogramma’s updaten: zorg ervoor dat u de
nieuwste stuurprogramma’s voor uw geluidskaart en grafische kaart hebt
gedownload vanaf de website van de betreffende fabrikant. Om te
controleren over welke geluidskaart en grafische kaart u beschikt, gebruikt
u de optie Apparaatbeheer van Windows.
Om vast te stellen welke videokaart u hebt, klikt u op het plus-teken voor
Beeldschermadapters in de lijst. De naam van uw videokaart wordt nu
weergegeven. Als u op de naam dubbelklikt, verschijnt er een ander
dialoogvenster. Hier selecteert u het tabblad Stuurprogramma. Er verschijnt
nu informatie over de fabrikant van het stuurprogramma en de namen van
de stuurprogrammabestanden.
De geluidskaart wordt weergegeven in de sectie Besturing voor geluid,
video en spelletjes van Apparaatbeheer. Als u hier ook op dubbelklikt,
krijgt u toegang tot de stuurprogrammagegevens.
Windows updaten: zorg ervoor dat u alle nieuwste beschikbare Windows-
updates hebt geïnstalleerd.
“Beste weergave”: gebruik deze systeemoptie om visuele extra’s uit te
schakelen die alleen maar extra CPU-tijd verbruiken. Klik met de
rechtermuisknop op Deze computer, selecteer Eigenschappen in het menu
en klik vervolgens op het tabblad Geavanceerd. Onder Prestaties klikt u op
de knop Instellingen om het dialoogvenster Instellingen voor prestaties te
openen. Selecteer de optie Beste weergave en klik op OK.
256 Pinnacle Studio 10 Plus
DirectX updaten : installer de nieuwste update voor DirectX. Deze versie
kunt u downloaden vanaf de volgende Microsoft-site:
www.microsoft.com/windows/directx
Ruimte vrijmaken op uw opstartstation: zorg ervoor dat u 10 GB of
meer vrije ruimte beschikbaar hebt op uw opstartstation voor paging.
Studio verwijderen, opnieuw installeren en updaten: indien uw Studio-
installatie niet meer goed werkt, probeert u dan het volgende:
1. Studio deïnstalleren: klik op Start Programma’s Studio 10
Gereedschappen Studio 10 verwijderen en volg vervolgens de
instructies op het scherm, totdat het proces voltooid is. Als het
deïnstallatieprogramma vraagt of u gedeelde bestanden wilt
verwijderen, klikt u op Ja op alles. Koppel de camera en de kabel van
uw DV-board los als deze waren aangesloten.
2. Studio opnieuw installeren: plaats uw Studio-CD en installeer de
software opnieuw. Zorg ervoor dat u bent aangemeld als Administrator
(of als gebruiker met Admin-bevoegdheden) als u Studio installeert.
Wij raden u aan om Studio in de standaarddirectory te installeren op
het hoofdstation van het besturingssysteem.
3. Nieuwste versie van Studio downloaden en installeren: klik in het
menu Help Software updates om te controleren of er nieuwe updates
beschikbaar zijn. Als er een nieuwe versie voor Studio op de website
wordt gevonden, wordt u gevraagd om deze versie te downloaden.
Download dit patch-bestand op een locatie waar u het bestand
gemakkelijk kunt terugvinden (zoals op het bureaublad), sluit Studio
daarna af. Dubbelklik nu op het bestand dat u zojuist hebt gedownload
om een update voor Studio uit te voeren.
Beschadigd project opnieuw aanmaken: probeer de eerste minuten van
uw project opnieuw te creëren. Als er geen problemen optreden, gaat u
voorzichtig door met het betreffende project. Controleer regelmatig of het
systeem stabiel blijft.
Beschadigde videoclip of corrupt audiobestand repareren: soms wordt
het programma alleen instabiel als u een bepaald audiobestand of een
bepaalde videoclip bewerkt. In dergelijke gevallen moet u het audiobestand
of de videoclip opnieuw opnemen. Als het audiobestand of de videoclip
door een andere toepassing is gecreëerd, neemt u deze indien mogelijk
opnieuw met Studio op. Hoewel Studio een groot aantal videoformaten
ondersteunt, kan de betreffende clip wellicht beschadigd zijn of in een
onbekend formaat zijn opgeslagen. Als het gaat om een wav of mp3
bestand kan dit problemen opleveren. Converteer een dergelijk bestand
Bijlage C: Problemen oplossen 257
daarom in een ander formaat, voordat u het bestand importeert. Veel wav
en mp3 bestanden van Internet zijn beschadigd of niet-standaard.
Windows opnieuw installeren: dit is nogal een drastische stap, maar als de
vorige oplossingen geen soelaas bieden, zou Windows zelf wel eens
beschadigd kunnen zijn. Hoewel de andere toepassingen schijnbaar zonder
problemen draaien, kan de grootte van de videoclips in Studio het systeem
zodanig belasten dat zich een latente instabiliteit openbaart.
Geval 2: Studio loopt vast telkens als u een bepaald
tabblad of een specifieke knop selecteert
Probeer eerst de oplossingen van Geval 1. Dergelijke problemen treden
vaak op als Studio niet op de juiste manier is geïnstalleerd of beschadigd is.
Vaak kan het probleem worden verholpen door Studio te deïnstalleren,
opnieuw te installeren en de nieuwste versie te downloaden.
Een andere mogelijkheid: maak een nieuw project aan met de naam
“test01.stu” om te controleren of een bepaalde fout alleen bij een specifiek
project optreedt. Open het demo-videobestand en sleep de eerste scènes
naar de Tijdlijn. Klik nu op het tabblad of de knop die de fout veroorzaakt.
Als het testproject niet vastloopt, ligt het probleem bij het project waarin u
momenteel werkt en niet bij Studio of uw systeem. Als het testproject ook
vastloopt, kunt u contact opnemen met onze helpdesk en geef de details van
het probleem aan ons door. Wij zullen trachten het probleem te simuleren
en een oplossing te vinden.
Geval 3: Studio loopt vast telkens als u een bepaalde
volgorde van stappen uitvoert
Dit is een iets complexere versie van Geval 2 en er dienen dan ook dezelfde
stappen te worden uitgevoerd. Omdat het vaak erg lastig is om de exacte
volgorde van de stappen te achterhalen die tot een fout leiden, dient u heel
methodisch te werk te gaan. Het gebruik van een klein testproject, zoals
beschreven in Geval 2, kan erbij helpen om bepaalde variabelen uit te
sluiten die uw testresultaten kunnen verstoren.
258 Pinnacle Studio 10 Plus
Opnamefout bij starten van opname
Antwoord-ID 2687
Sommige problemen kunnen worden teruggevoerd tot een incompatibiliteit
of probleem met opnamekaarten van andere fabrikanten:
• ATI: Studio werkt met de meeste All In Wonder kaarten.
• Hauppauge: ga naar de sectie FAQ op onze website voor informatie over
kaarten van Hauppauge.
• nVidia: Studio werkt met de meeste nVidia-kaarten die voor video-
opname zijn ontworpen.
Problemen oplossen in stappen
U wilt voor de daadwerkelijke opname de video eerst in het
voorbeeldvenster bekijken.
1. Controleer de standaardinstellingen voor het opnemen in Studio.
Omdat u waarschijnlijk over meer dan één opnameapparaat (1394-
kaarten, TV-tuners, webcams, enzovoort) beschikt, dient u de juiste
opnamebron te selecteren. In de modus Opnemen van Studio klikt u op
de knop Instellingen en vervolgens op het tabblad Opnamebron in het
dialoogvenster Setup-opties. Selecteer uw video-opnameapparaat in de
vervolgkeuzelijst Video.
Als het gewenste apparaat niet in de lijst is opgenomen, gebruikt u de
functie Apparaatbeheer van Windows. Als het stuurprogramma voor
uw opnameapparaat is gemarkeerd of niet in de lijst staat, dient u het
stuurprogramma als volgt opnieuw te laden:
• Pinnacle-stuurprogramma’s: plaats de CD voor het opvragen en
installeren van de Pinnacle-stuurprogramma’s voor de kaart die u
hebt geïnstalleerd.
• Stuurprogramma’s van andere fabrikanten: plaats de CD die bij het
opnameapparaat is meegeleverd of neem contact op met de
fabrikant (of bezoek de website) voor het nieuwste stuurprogramma.
2. Als u via een analoge bron opneemt, moet u ervoor zorgen dat het juiste
analoge type geselecteerd is. In het Diskometer-venster (in de modus
Opnemen van Studio), klikt u op het linker tabblad om het
dialoogvenster voor de analoge video-instellingen te openen. Selecteer
Composiet of S-video.
Bijlage C: Problemen oplossen 259
Als de juiste optie al is geselecteerd, kiest u voor de andere en
selecteert u na enkele seconden opnieuw de juiste optie. Hiermee kunt
u de opnamemodus resetten, zodat het inkomende signaal goed wordt
ontvangen.
3. Als u via een analoge bron opneemt, moet u de kabelaansluitingen
controleren. De kabelaansluitingen moeten overeenkomen met de
instellingen voor Composiet of S-video zoals hierboven beschreven.
Gebruik indien mogelijk een andere kabel, band of videorecorder om te
controleren of het probleem door één van deze onderdelen wordt
veroorzaakt.
4. Zorg ervoor dat de koppen van de speler schoon zijn en dat de banden
goed zijn. Zorg ervoor dat alle fysieke aansluitingen goed vastzitten.
5. Als u via een analoge bron opneemt, moet u op de knop afspelen op het
bronapparaat drukken, voordat u kunt opnemen – er is geen bediening
via het scherm beschikbaar. Wanneer uw speler niet werkt als u op de
knop Opname starten drukt, treedt er een opnamefout op.
Wanneer de opnamefout blijft optreden, nadat u de bovenstaande stappen
hebt uitgevoerd, dient u uw setup met behulp van het A
MCAP-
opnameprogramma te testen. AMCAP is een generiek programma waarmee
de apparaatcompatibiliteit kan worden getest. Als u niet kunt opnemen via
A
MCAP, gebruikt u momenteel wellicht niet het juiste stuurprogramma
voor uw opnamekaart voor uw Windows-versie.
Ga als volgt te werk als u A
MCAP wilt gebruiken:
1. Klik op Start Programma’s Studio 10 Gereedschappen Am-
opname.
2. In het A
MCAP-venster selecteert u het opnameapparaat in het menu
Apparaten.
3. Als u op Opties Voorbeeld klikt, moet er een video in het A
MCAP-
venster te zien zijn als de kabel correct is aangesloten en de bron
(camcorder, videorecorder, enzovoort) is ingeschakeld. Voor een
opname klikt u op de menuoptie Opnemen en selecteert u Opname
starten. U dient wellicht nog enkele selecties te maken om uw
opnamekaart in te stellen.
Let op: AMCAP werkt niet in combinatie met opnameapparatuur met
MPEG-encoders (zoals MovieBox USB, PCTV Deluxe, MP20, en TDK
Indi).
In het onwaarschijnlijke geval dat u na alle oplossingsmogelijkheden nog
steeds niet met Studio kunt opnemen met uw opnamekaart, kunt u het
probleem omzeilen door het gebruik van een ander programma voor de
260 Pinnacle Studio 10 Plus
opname. U importeert de videoclip hierna in Studio om hem te bewerken en
af te spelen.
Studio loopt vast bij berekenen
Antwoord-ID 6386
Bij dit probleem loopt Studio “vast” tijdens het berekenen (hierbij wordt
uw video in de modus Film maken voorbereid op het uiteindelijke afspelen).
Voor een passende oplossing voor een specifiek probleem volgt u de
stappen voor de hieronder beschreven Geval waarop uw probleem het
meeste lijkt:
• Geval 1: Het berekenen stopt direct nadat het is gestart.
• Geval 2: Het berekenen stopt op een willekeurig moment in een project.
De functie wordt niet steeds op hetzelfde moment beëindigd als het
berekenen meerdere keren wordt uitgevoerd.
• Geval 3: Het berekenen stopt steeds op hetzelfde moment in een project,
onafhankelijk van het aantal pogingen. Deze fout heeft meer dan één
mogelijke oorzaak.
Geval 1: Het berekenen stopt direct
Als het systeem direct vastloopt, nadat u op de knop Maken hebt geklikt, is
er sprake van een configuratieprobleem in uw systeem. Probeer de
meegeleverde demovideo te berekenen. Als dit mislukt, is er duidelijk
sprake van een probleem in het systeem. De demovideo werd bij ons intern
namelijk aan verschillende tests onderworpen en er kon geen
berekeningsprobleem worden vastgesteld.
Oplossingen:
• Studio deïnstalleren en opnieuw installeren.
• Andere software die wellicht niet samen met Studio kan worden
gebruikt, deïnstalleren (andere videobewerkingssoftware, andere video
codecs, enzovoort).
• Zorg ervoor dat u alle beschikbare Windows service packs hebt
geïnstalleerd.
• Windows opnieuw installeren (zonder het programma eerst te
deïnstalleren). In Windows XP wordt deze procedure Repareren
genoemd.
Bijlage C: Problemen oplossen 261
Geval 2: Het berekenen stopt op een willekeurig
moment
Als de functie berekenen op een willekeurig moment en zelfs binnen
hetzelfde project vastloopt, kan het probleem worden veroorzaakt door
achtergrondtaken, stroombeheer of een temperatuurprobleem van de
computer.
Mogelijke oplossingen:
• Controleer uw harde schijf op fouten en voer een defragmentatie uit.
• Sluit eventuele achtergrondtaken af, zoals anti-virusprogramma’s,
schijfcontroleprogramma’s en faxmodems.
• Schakel alle stroombeheer uit.
• Installeer koelers in de computerbehuizing.
Geval 3: Het berekenen stopt steeds op hetzelfde
moment
Als het berekenen steeds op hetzelfde punt binnen een project stopt,
controleer dan of dit probleem ook in andere projecten optreedt. Indien dit
niet het geval is, is het betreffende project wellicht beschadigd; indien dit
wel het geval is, probeer dan een gemeenschappelijke factor te achterhalen.
Het vinden van een oplossing voor dit type probleem wordt een stuk
gemakkelijker als u een specifiek object in een project kunt aanwijzen,
waardoor het berekeningsproces wordt beëindigd. Een verwijdering of
wijziging van het betreffende object kan ertoe leiden dat het
berekeningsproces kan worden voltooid, hoewel de fout in enkele gevallen
gewoon op een ander moment in het project weer opduikt.
Een paar mogelijke oplossingen en tussenoplossingen:
1. Controleer de clips van het project op beschadigde videobeelden. Deze
kunnen grijs, zwart, geblokt of vervormd worden weergegeven. Als u
dergelijke beschadigde beelden tegenkomt, verwijder deze dan uit de
clip. U kunt de clip ook opnieuw opnemen.
2. Voer een defragmentatie van uw harde schijf uit.
3. Zorg ervoor dat u over voldoende geheugencapaciteit beschikt – bij
voorkeur tien of meer gigabyte – op de harde schijf die u voor de video
gebruikt. Het berekeningsproces neemt eventueel veel
geheugencapaciteit in beslag en kan worden verstoord als er
onvoldoende schijfruimte is.
4. Als u een afzonderlijke harde schijf voor alle opnames gebruikt, moet
u de map met tijdelijke bestanden naar deze schijf verplaatsen.
262 Pinnacle Studio 10 Plus
5. Kopieer het stukje waar het berekeningsproces stopt en voer dit in een
nieuw project in. Voeg 15 tot 30 seconden aan elke kant van de fout in.
Probeer dit stukje naar een AVI-bestand te berekenen. Als dit gelukt is,
gebruikt u dit bestand om het beschadigde stukje in het oorspronkelijke
project te vervangen.
6. Bereken het hele project naar een AVI-bestand, maak een nieuw
project aan en importeer het bestand. Als u een schijf maakt, moet u
ook de hoofdstukmarkeringen en menu’s in het nieuwe project
toevoegen. Deze omzeiling werkt het beste met NTFS-partities om de
4 GB bestandslimiet in FAT32-partities te omzeilen (alleen een DV-
opname van 18 mogelijk).
Het is mogelijk een bestaande FAT32 harde schijf partitie om te zetten naar
NTFS zonder opnieuw te formatteren. Op deze manier kunt u de limiet van
4 GB omzeilen. De volgende procedure geldt voor het c: station. Voor
andere partities gebruikt u eenvoudigweg de correcte stationsletter
(bijvoorbeeld d of f) in de stappen 4 en 5.
Een FAT32-partitie omzetten naar NTFS:
1. Klik op de Start-knop van Windows.
2. Selecteer de opdracht Uitvoeren....
3. Typ cmd in het dialoogvenster Uitvoeren en klik op OK.
Er verschijnt nu een opdrachtvenster.
4. Typ vol c: bij de prompt, druk op Enter
en noteer het volumelabel
(“PinWin” in de onderstaande illustratie).
5. Typ convert c: /fs:ntfs en druk op Enter.
Hiermee wordt de conversie van FAT32 naar NTFS gestart. Zodra
hierom wordt gevraagd, typt u de volumelabel die u zojuist hebt
genoteerd.
Bijlage C: Problemen oplossen 263
CD- of DVD-brander wordt niet herkend
Antwoord-ID 1593
Als Studio uw schijfbrander niet herkent als u uw project op een schijf wilt
zetten, verschijnt gewoonlijk de foutmelding “Er is geen schrijfapparaat
gevonden.” Het station wordt ofwel niet door Studio of niet door Windows
herkend. Als deze fout na de installatie van een patch voor Studio optreedt,
is de kans groot dat het updateproces niet correct is verlopen. In dergelijke
gevallen dient u Studio eerst te deïnstalleren, vervolgens opnieuw te
installeren en zoals onder 2 hieronder beschreven te updaten.
Mogelijke oplossingen en omzeilingen:
1. Controleer of de brander in de lijst van Apparaatbeheer is opgenomen.
Indien dit niet het geval is, dient u voor een correcte installatie van het
apparaat de documentatie van uw brander door te nemen of contact op
te nemen met de fabrikant.
2. Deïnstalleer Studio en installeer het programma vervolgens opnieuw
vanaf de originele CD. Voer vervolgens een update uit met de meest
actuele patch. Zie pagina 256 voor instructies.
3. Ga naar de website van de fabrikant voor een firmware-update. U vindt
de firmware-versie van uw brander onder Apparaatbeheer in het
dialoogvenster met eigenschappen.
4. Controleer in Apparaatbeheer of de harde schijf controller een VIA
controller is. De website van VIA:
www.viaarena.com/?PageID=2
5. Als u andere brandersoftware gebruikt, zoals Nero, Adaptec of Roxio
Easy CD Creator, dient u hiervoor een upgrade naar de nieuwste
versie uit te voeren. Als Studio het station nog steeds niet herkent,
deïnstalleert u de andere brandersoftware en probeert u het opnieuw.
264 Pinnacle Studio 10 Plus
Studio loopt vast tijdens opstarten of start
helemaal niet op
Antwoord-ID 1596
Problemen tijdens het opstarten doen zich op verschillende manieren voor.
Studio geeft een foutmelding tijdens het opstarten of loopt ergens middenin
het opstartproces vast of “hangt volledig” – u kunt het programma niet
meer besturen – terwijl het opstartproces zonder enige problemen lijkt te
zijn verlopen.
Ga in elk van de bovengenoemde gevallen als volgt te werk:
1. Herstart de computer. Klik na het herstarten op het Studio-pictogram.
2. Wacht enkele minuten om te kijken of het programma echt is
vastgelopen. Wacht zelfs als u denkt dat Studio niet meer opstart nog
enkele minuten. Op sommige computers kan de opstartprocedure meer
tijd in beslag nemen dan verwacht.
3. Deïnstalleer Studio en installeer het programma vervolgens opnieuw.
( Zie pagina 256 voor instructies.)
4. Download het stuurprogramma voor uw geluidskaart en installeer deze
opnieuw. Houd er rekening mee dat de geluidskaart DirectX moet
ondersteunen.
5. Verwijder de geluidskaart uit het systeem. Enkele oudere
geluidskaarten werken niet goed in combinatie met nieuwere versies
van Windows. Dit kunt u controleren door de computer af te sluiten, de
geluidskaart te verwijderen en de computer opnieuw op te starten. Als
Studio nu opstart, moet de geluidskaart waarschijnlijk worden
teruggeplaatst (ervan uitgaande dat u de nieuwste stuurprogramma’s
hebt geïnstalleerd zoals aangegeven in de vorige stap).
6. Download de software voor de grafische kaart en installeer deze
opnieuw. Houd er rekening mee dat de kaart DirectX moet
ondersteunen.
Bijlage C: Problemen oplossen 265
De foutmelding “Kan het DV-
opnameappararaat niet initialiseren”
verschijnt in de modus Opnemen
Antwoord-ID 2716
De foutmelding luidt volledig: “Pinnacle Studio kan het DV-
opnameapparaat niet initialiseren. Controleer of de camcorder is
aangesloten en aan staat.”
Deze foutmelding verschijnt als u opneemt via een digitale bron (DV of
Digital8 camcorder) die aangesloten is op de DV-poort (ook wel
“FireWire” of “1394” poort genoemd).
Als u via een analoge bron opneemt:
• U moet uw standaardinstelling voor de opname aanpassen. In het venster
Opnameapparaten in het dialoogvenster Opnamebron ziet u dat Video
en Audio is ingesteld op “DV Camcorder – Pinnacle 1394”. Dit is de
standaardinstelling. Als u via een analoge bron wilt opnemen, dient u het
betreffende apparaat in beide lijsten te selecteren.
• Veel analoge opnamekaarten beschikken niet over een audio in
aansluiting. U moet in dit geval zowel het audioopnameapparaat in
Studio op de ingang (line in) van uw geluidskaart instellen als de
analoge audiobron (videorecorder of analoge camcorder) op de line in
aansluiting van de geluidskaart aansluiten.
Mogelijke oplossingen als u via een digitale bron opneemt:
1. Controleer of zich de camera in de VTR/VCR-modus bevindt. Als u
opneemt dient het apparaat op het lichtnet zijn aangesloten (geen
gebruik van batterijen!).
2. Koppel de 1394-kabel los en sluit deze weer aan. Controleer of u niet
per ongeluk een USB-kabel gebruikt die is aangesloten op de USB-
poort. Studio neemt niet op van een DV- of Digital8-camcorder als
deze niet is aangesloten op de DV-poort.
3. Schakel de camcorder uit en vervolgens weer in. De muisaanwijzer
verandert even in een zandloper zodra u de camcorder aanzet om aan te
geven dat het apparaat wordt herkend en Windows het stuurprogramma
gaat laden. Windows XP geeft standaard een melding als de camcorder
wordt ingeschakeld.
266 Pinnacle Studio 10 Plus
4. Schakel de computer uit en plaats de 1394-opnamekaart in een andere
PCI-slot. Als u geen slot beschikbaar hebt, verwisselt u de
opnamekaart met een kaart uit een andere slot. Herstart de computer.
De hardwarewizard van Windows zou de “nieuwe” hardware
automatisch moeten herkennen. Volg eventuele instructies op het
scherm om de laadprocedure van het stuurprogramma te voltooien.
Controleer onder Apparaatbeheer of het stuurprogramma correct is
geladen.
5. Controleer onder de optie Apparaatbeheer of de stuurprogramma’s van
de 1394-poort en de DV/D8 camcorder allebei correct zijn geladen. Zie
“Stuurprogramma’s controleren” hieronder.
Stuurprogramma’s controleren
Uw 1394- en DV-drivers controleren:
1. Open het dialoogvenster Apparaatbeheer in Windows. ( Zie pagina 252
voor instructies over hoe u dit dialoogvenster opent.)
2. Er mogen geen stuurprogramma’s met het gele uitroepteken
in de
lijst staan. Indien dit wel het geval is, is het gemarkeerde
stuurprogramma niet correct geladen en zal niet goed werken.
3. Het stuurprogramma voor de opnamekaart is een OHCI-compliant
IEEE-1394 host controller driver en staat onder het kopje IEEE 1394
Bus host controllers.
4. Het stuurprogramma voor de camcorder staat onder het kopje
Beeldapparaten als hij correct is geladen.
Klik op de knop Verwijderen
in de werkbalk van Apparaatbeheer
en vervolgens op de knop Zoeken naar hardwarewijzigingen
.
5. Het stuurprogramma wordt nu herladen. Gewoonlijk wordt er niet
naar de Windows-CD gevraagd, maar als dit wel het geval is, volgt u
de instructies op het scherm.
Als er geen foutmarkeringen staan...
Beide stuurprogramma's staan in de lijst zonder foutmarkeringen. Wij raden
u aan om de stuurprogramma’s in dit geval te deïnstalleren en opnieuw te
laden. Ga hiervoor als volgt te werk:
1. Deïnstalleer het stuurprogramma voor de DV-camcorder.
2. Koppel de DV- of Digital8-camcorder los van de 1394-poort.
3. Deïnstalleer de OHCI-compliant 1394 host controller driver.
4. Installeer de host controller driver opnieuw.
Bijlage C: Problemen oplossen 267
5. Sluit de DV- of Digital8-camcorder weer aan.
Uw camcorder moet nu automatisch worden herkend en de
stuurprogramma’s moeten worden geladen.
Windows-installatie repareren
Als de foutmelding “kan niet initialiseren” blijft verschijnen na het
uitvoeren van de hierboven beschreven stappen, is de kans groot dat de
ingebouwde 1394-stuurprogramma’s van Windows beschadigd zijn. In dit
geval raden wij u aan om Windows opnieuw te installeren (zonder het eerst
te deïnstalleren). Hiervoor moet u het Windows-installatieprogramma
opstarten dat op de originale Windows-CD staat. In XP wordt deze
procedure Repareren genoemd. Voor aanvullende hulp raden wij u aan om
contact op te nemen met de computerfabrikant.
INSTALLATIEPROBLEMEN
Er verschijnt een foutmelding bij het installeren van
Studio vanaf CD
Oplossing 1: Start de computer opnieuw op. Zodra de computer opnieuw is
opgestart, probeert u Studio opnieuw te installeren.
Oplossing 2: controleer of er krasjes, vingerafdrukken of vuil op de CD
zitten. Maak de CD indien nodig schoon met een zachte doek. Installeer
Studio opnieuw.
Oplossing 3: sluit toepassingen op de achtergrond af. Ga als volgt te werk:
Gebruik de knop Taak beëindigen knop in Windows Taakbeheer of gebruik
een van de beschikbare softwareprogramma’s die u hierbij kunnen helpen.
Om ervoor te zorgen dat er geen applicaties worden geladen bij het
opstarten van de PC, neemt u de volgende stappen:
1. Klik op Start Uitvoeren
2. Typ in het dialoogvenster Openen: msconfig
3. Klik op OK
268 Pinnacle Studio 10 Plus
Het venster Hulpprogramma voor systeemconfiguratie verschijnt nu.
Klik op de tab Opstarten. Verwijder alle vinkjes uit de selectievakjes
behalve die bij Explorer en System Tray (SysTray.exe).
Hardware niet gevonden tijdens installatie.
Mogelijke oorzaak: In de BIOS is er geen IRQ toegwezen het PCI slot
waarop de hardware is geïnstalleerd of de IRQ wordt met een ander
apparaat gedeeld. Misschien is de kaart niet goed in het the PCI slot
geplaatst.
Oplossing: Sluit de kaart opnieuw aan in hetzelfde slot of in een ander slot.
In de meeste gevallen verkrijgt u een andere IRQ toewijzing door de
computer uit te schakelen en de DV-kaart of andere hardware in een ander
slot te installeren.
PROBLEMEN BIJ HET GEBRUIK
Bij het opnemen worden beelden weggelaten of de
video schokt.
Mogelijke oorzaak: De overdrachtssnelheid van de harde schijf is te laag.
Oplossing: In combinatie met enkele UDMA harde schijven kan het bij
hogere gegevenssnelheden gebeuren dat bij het afspelen van een AVI-
bestand de weergave schokt. De oorzaak hiervan is dat de harde schijf
tijdens het lezen een rekalibrering uitvoert die tot de onderbrekingen leidt.
Dit is geen fout van Studio, maar vindt zijn oorzaak in de werking van de
harde schijf in de combinatie met de overige systeemcomponenten.
De snelheid van de harde schijf kan soms door enkele maatregelen worden
verbeterd:
1. Alle programma’s of taken die op de achtergrond actief zijn, worden
afgesloten. Houd voor het oproepen van Studio de toetsen Ctrl en Alt
ingedrukt en activeer de toets Del. Daarmee wordt het venster
Progamma afsluiten geopend. Klik nu op de gewenste toepassing in
het keuzemenu en klik op de knop Taak beëindigen. Herhaal dit voor
alle vermeldingen in de lijst behalve voor Explorer en Systray.
Bijlage C: Problemen oplossen 269
2. Klik op Start > Programma’s > Bureau-accessoires > Systeemwerkset
> ScanDisk.
3. Ga na of Uitgebreid is geactiveerd. Klik op Uitvoeren (dit kan enige
tijd duren).
4. Nadat ScanDisk is beëindigd, klikken op Start > Programma’s >
Bureau-accessoires > Systeemwerkset > Defragmentatie (dit kan enige
tijd duren).
5. Schakel energiebeheer uit. Klik met de rechter muisknop op het
Bureaublad en kies Eigenschappen > Schermbeveiliging en klik onder
> Energiebesparende functies van de monitor op Instellingen).
Controleer of onder Instellingen voor energiebeheerschema's de optie
Nooit is geselecteerd.
6. Kies Start-Menu
> Instellingen > Configuratiescherm > Systeem. Klik
op Prestatie > Bestandssysteem > Probleemoplossing.
7. Schakel de Write-behind caching voor alle stations uitschakelen uit en
klik op OK.
8. Zet in het tabblad Vaste schijf de Read-aheadoptimalisatie op Geen.
Dit leidt over het algemeen tot een toename van de data transferrate.
Let op: bij enkele harde schijven kan dit echter tot een verslechtering
van de schrijfsnelheid leiden!
Algemene aanwijzing: Video bewerkingsprogramma’s zijn niet
multitasking. Sluit daarom andere geopende programma’s tijdens het
opnemen van een video of het maken van een film (videoband of CD).
Bij videobewerking storen andere geopende programma’s niet.
Er wordt geen videobeeld weergegeven in het
voorbeeld van de Player.
Opposing 1: Wijzig de videoresolutie en/of kleurdiepte in het
dialoogvenster Eigenschappen voor Beeldscherm:
1. Klik met de rechter muisknop op het Bureaublad en kies
Eigenschappen, klik vervolgens op de tab Instellingen.
2. Kies bij Kleurkwaliteit de opties voor 16 bits, 24 bits en 32 bits.
3. Kies bij Beeldschermresolutie de diverse beschikbare instellingen,
oplopend van 800x600.
Oplossing 2: Mogelijk wordt er voor de videokaart een
standaardstuurprogramma van Windows gebruikt of een oudere
stuurprogrammaversie. Het kan ook zijn dat het videostuurprogramma
defect is. Neem contact op met de leverancier van de videokaart om vast te
270 Pinnacle Studio 10 Plus
stellen of het nieuwste stuurprogramma correct op het systeem is
geïnstalleerd. Installeer het videostuurprogramma opnieuw volgens de
aanwijzingen van de fabrikant of met ondersteuning van een technische
supportafdeling of download het nieuwste stuurprogramma van de website
van de fabrikant en installeer deze.
Oplossing 3: Direct-X werd mogelijk niet goed op het systeem
geïnstalleerd. Kies Start > Programma’s > Studio > Help > DirectX
Diagnostic Tool. Klik op het tabblad Display en op de knop Test. Laat de
test uitvoeren en start de Direct 3D-test. Wanneer de videokaart deze test
niet goed doorstaat, neem dan contact op met de leverancier van de
videokaart.
Algemene aanwijzing: Bezoek onze website voor extra hulp bij het
oplossen van problemen bij DirectX, inclusief specifieke oplossingen
voor bepaalde opnamehardware.
Bij het uitvoeren van de band is het beeld en/of
geluid schokkerig of afwezig.
Achtergrond: Er is een groot aantal mogelijke oorzaken voor dergelijke
problemen. Het is van belang te weten dat de gegevens die van en naar uw
camera gaan tijdens de overdracht constant kwetsbaar zijn voor storing.
Digitale gegevens worden vanuit de camcorder via de IEEE-1394 naar de
1394 kaart overgebracht en van daaruit naar het moederbord van het
systeem. Hierbij gaan de gegevens via de kabel van de harde schijf naar de
harde schijf, waar ze worden opgeslagen. De uitgaande gegevens leggen
deze reis in omgekeerde volgorde af. Ieder proces dat de gegevensstroom
stoort of vertraagt, op welk moment dan ook, is een potentiële bron van
problemen bij de video-uitvoer.
Oplossing 1: Zorg ervoor dat er tijdens het opnemen van het vidoebeeld
geen beelden verloren gaan. Beelden die tijdens de opname verloren zijn
gaan leveren problemen op tijdens de uitvoer. Er zijn andere opties
oplossingen voor opname problemen. Meer informatie hierover vindt u in
de Pinnacle kennisdatabase op onze website:
www.pinnaclesys.com/support/studio10
Oplossing 2: Sla uw huidige project op, sluit alle applicaties en start het
systeem opnieuw op. Zodra Windows is gestart, opent u het project in
Studio zonder dat u andere programma’s opent. Probeer het project nu op
band te zetten. Als het probleem zich blijft voordoen, probeert u de
volgende oplossing.
Bijlage C: Problemen oplossen 271
Oplossing 3: Uw systeem instellen:
• Verwijder achtergrondafbeeldingen (wallpaper) van het bureaublad.
• Verwijder tijdelijke internetbestanden van het systeem en maak de
Prullenbak leeg.
• Controleer het systeem op virussen.
• Schakel de schermbeveiliging uit en schakel eventuele
stroombesparende functies uit in het besturingssysteem of in de BIOS.
De meeste stroom besparende functies zijn toegankelijk via het
pictogram Energiebeheer in Configuratiescherm.
• Sommige systemen beschikken over aanvullende stroombesparende
functies die alleen in de BIOS kunnen worden uitgeschakeld. Raadpleeg
de systeemdocumentatie voor meer informatie.
• Sommige USB-apparaten – scanners, webcams enzovoort – kunnen
problemen veroorzaken met andere typen software zoals
videobewerkingsapplicaties als Studio. Verwijder deze apparaten
tijdelijk om het probleem op te lossen.
Oplossing 4: Verhoog de efficiëntie van de harde schijf.
• Gebruik een aparte harde schijf voor opname: Het wordt aanbevolen
om bij het werken met digitale video een tweede, aparte harde schijf te
gebruiken voor het opnemen van de videogegevens. Hiermee voorkomt
u dat Windows en Studio de opnameschijf tegelijkertijd willen
gebruiken – bijvoorbeeld voor het bijwerken van het swap bestand van
het systeem.
• Defragmenteer de harde schijf: Door het gebruik raken harde schijven
na verloop van tijd “gefragmenteerd”. Dit betekent dat de bestanden op
inefficiënte wijze in kleine groepjes worden opgeslagen in plaats van in
één cluster. Hierdoor kan de bestandstoegankelijkheid aanzienlijke
vertraging oplopen. Het is dus belangrijk om de harde schijf regelmatig
te defragmenteren. De functie voor het defragmenteren vindt u op de
meeste Windows-systemen via Bureau-accessoires Systeemwerkset in
het menu Start.
• Controleer de overdrachtssnelheid van de harde schijf: De Pinnacle
videobewerkingsoftware beschikt over een ingebouwde test om de
snelheid te meten waarmee de opnameschijf gegevens overdraagt. Indien
de schijf niet optimaal functioneert, kunnen sommige
videobewerkingstaken mislukken.
272 Pinnacle Studio 10 Plus
Ga als volgt te werk om de transfersnelheid van de harde schijf te
testen:
• Klik op Setup Opnamebron. Klik rechtsonder in het setup venster op
de knop Test (overdrachtssnelheid).
De test wordt nu uitgevoerd. Op de meeste systemen bedragen de
snelheden tussen de 25.000 en 35.000 Kbytes/sec.
Algemene aanwijzing: Als u systeemwijzigingen aanbrengt waardoor de
snelheid van de opnameschijf wordt verhoogd – bijvoorbeeld DMA
inschakelen – dan moet u de test opnieuw uitvoeren. Op deze manier
herkent de software de wijziging.
Oplossing 5: Gebruik onze PPE-functie.
Gebruik de PCI Performance Enhancer functie van Pinnacle. Deze functie
is geïnstalleerd in het submenu Extra onder Studio in het menu Start
Programma’s.
Oplossing 6: Werk de controller driver van de harde schijf bij.
In Apparaatbeheer controleert u of de harde schijf controller een Via
controller is. Als dit het geval is, download dan een driverupdate op de
website van de fabrikant:
www.viaarena.com/?PageID=2
Bijlage D: Videografietips 273
BIJLAGE D:
Videografietips
Iedereen die over enige basiskennis beschikt kan goed videomateriaal
vastleggen en op basis hiervan een interessante, spannende of informatieve
film maken.
U begint met een schetsmatig script of draaiboek en vervolgens gaat u de
beelden vastleggen. Zelfs tijdens deze fase dient u al rekening te houden
met de montagefase door ervoor te zorgen dat u een aantal goede shots hebt
die een goede basis vormen.
Bij het monteren van een film voegt u alle beeldfragmenten samen in een
harmonieus geheel. Hierbij kiest u voor bepaalde technieken, overganeg en
effecten die het beste bij uw bedoelingen passen.
Een belangrijk onderdeel van de montage is het maken van een soundtrack.
Het juiste geluid – dialoog, muziek, commentaar of effecten – ondersteunen
het beeld en zorgen ervoor dat het geheel meer is dan de som der delen.
Studio beschikt over de functies die u nodig hebt om een thuisvideo van
professionele kwaliteit te maken. De rest is aan u – de videofilmer.
Een draaiboek maken
Het is niet altijd nodig om een draaiboek te maken, maar het kan zeer nuttig
zijn bij grote videoprojecten. U bepaalt zelf hoe eenvoudig of complex het
draaiboek wordt. Een eenvoudige lijst met de geplande scènes kan
voldoende zijn; misschien wilt u notities met gedetailleerde camera-
instellingen of gesproken teksten. De ambitieuze filmer kan een volledig
script schrijven waarin iedere camerahoek in detail wordt beschreven,
274 Pinnacle Studio 10 Plus
inclusief informatie over de lengte van de shots, de belichting en de
rekwisieten.
Ontwerp voor een eenvoudig draaiboek:
Titel: “Jan op de cartbaan”
Nr. Instelling Tekst / Geluid Duur Datum
1 Gezicht van Jan met helm,
camera zoomt uit
“Jan rijdt vandaag
zijn eerste rit ...”,
Geluid van motoren
op de achtergrond.
11 sec
din.
06/22
2 Startklaar vanuit het zicht van
de rijder, lage camerapositie.
In de hal klinkt
muziek, motorgeluid.
8 sec
din.
06/22
3 Man met startvlag wordt in de
scène begeleid tot aan de
startpositie. Camera blijft. Man
loopt na de start uit het beeld.
“Er vandoor ...”,
Start aftellen,
startschot op de
achtergrond.
12 sec
din.
06/22
4 Jan bij de start van voren,
camera draait mee, toont Jan
tot aan de bocht, nu van
achteren.
Muziek in de hal niet
meer hoorbaar,
dezelfde muziek van
CD er achter
plaatsen;
motorengeluid.
9 sec
din.
06/22
5 ...
Montage
Vanuit verschillende perspectieven
Neem een belangrijke gebeurtenis – indien mogelijk - altijd op vanuit
verschillende perspectieven en cameraposities. Bij de montage kan
naderhand de beste instelling worden gekozen of gecombineerd. Maak
bewust opnamen vanuit een ander perspectief (eerste de clown in de piste,
maar ook de lachende toeschouwer, zoals de clown die ziet.) Interessante
gebeurtenissen kunnen vaak ook achter de persoon plaatsvinden of de
hoofdpersonen kunnen van achteren worden bekeken. Dit kan een grote
hulp zijn om later in de film evenwicht aan te brengen.
Bijlage D: Videografietips 275
Close-ups
Wees niet zuinig met close-ups, detailopnamen, van belangrijke dingen en
personen. Detailopnamen werken op een televisiescherm meestal beter dan
overzichten en kunnen later goed voor effecten worden gebruikt.
Opnemen van overzichten / dichtbij-opnamen
Hele overzichten geven de toeschouwer later een overzicht en tonen de
plaats van handeling. Deze scènes kunnen later worden gebruikt voor het
inkorten van langere scènes. Wanneer vanaf een dichtbij-instelling naar een
volledig overzicht wordt gemonteerd, ziet de toeschouwer de details niet
meer - hierdoor kan een sprong in de tijd gemakkelijker worden
ingebouwd. Ook een toeschouwer, ingevoegd in een opname van dichtbij,
kan een ogenblik van de eigenlijke gebeurtenissen afleiden.
Complete handelingen
Neem handelingen steeds volledig op. Dat vergemakkelijkt later de
montage.
Tussenmontages
Het omgaan met het aspect tijd binnen een film vraagt enige oefening. Lang
durende handelingen kunnen niet altijd volledig worden gefilmd en moeten
binnen een film vaak sterk verkort worden weergegeven. Toch moet de
handeling logisch blijven en mogen lassen niet zonder meer worden
opgemerkt.
Hiervoor worden tussenmontages gebruikt. Tussenmontages leiden de
toeschouwer af van de eigenlijke handeling – hierdoor kunnen tijdsprongen
worden ingevoegd zonder dat de toeschouwer zich hiervan bewust wordt.
Het geheim van een succesvolle tussenmontage is het aanbrengen van een
duidelijk verband tussen de scènes. In een plotgerelateerde tussenmontage
is het verband gelegen in de opeenvolgende gebeurtenissen in een zich
ontwikkelende verhaal. Een shot van een nieuwe auto kan bijvoorbeeld
worden gebruikt om een documentaire over het ontwerp en de productie
van de auto te introduceren.
Een neutrale tussenmontage impliceert zelf geen verhaalontwikkeling of
een verandering van tijd of plaats, maar kan worden gebruikt om diverse
onderdelen van een scène op een soepele wijze aan elkaar te plakken. Door
de camera tijdens een podiumdiscussie te richten op een geïnteresseerd
publiekslid, kunt u daarna onopvallend naar een later punt in dezelfde
discussie gaan en het tussenliggende gedeelte achterwege laten.
276 Pinnacle Studio 10 Plus
Externe tussenmontage tonen iets anders dan de handelingen. Tijdens een
shot in het gemeentehuis tijdens een trouwceremonie, kunt u bijvoorbeeld
een andere ruimte laten zien waar op dat moment een verrassing in
gereedheid wordt gebracht.
Tussenmontages moeten de boodschap van de film onderstrepen en dienen
altijd in de situatie te passen om verwarring te voorkomen en niet af te
leiden van de daadwerkelijke verhaallijn.
Logisch verloop van de handeling
De in de videomontage achter elkaar geplaatste instellingen moeten een
passende wisselwerking hebben met de betreffende handeling. Alleen met
een logisch verloop van de handelingen kan de toeschouwer de
gebeurtenissen volgen. Probeer door een snel of spectaculair begin van
meet af aan de interesse van de toeschouwer te winnen en houd deze vast
tot het einde. De interesse, c.q. de oriëntatie van de toeschouwer kan door
niet logische opeenvolging of door een onjuiste tijdvolgorde van scènes
verloren gaan. Dit geldt ook voor te hectische of te korte opnamen (minder
dan 3 seconden). Motieven moeten niet al te veel verschillen van de
volgende instellingen.
Gaten overbruggen
Probeer de gaten die ontstaan tussen het filmen van diverse locaties te
overbruggen. U kunt close-ups gebruiken om chronologische overgangen te
overbruggen: inzoomen op het gezicht en na een paar seconde uitzoomen
naar een volgende scène.
Continuïteit behouden
Continuïteit – consistentie van details van de ene scène naar de andere
scène – is heel belangrijk om een goed resultaat te behalen. Voorkom
zonnig weer en toeschouwers die onder een paraplu zitten.
Ritme in de montage
Het tempo waarin de verschillende formaten wisselen, beïnvloedt de
zeggingskracht en de stemming van de film. Het weglaten van een
instelling manipuleert de zeggingskracht van een film net zo goed als de
lengte van de instelling.
Voorkom beeldsprongen
Dezelfde instellingen direct na elkaar gemonteerd, geven mogelijk
beeldsprongen (dezelfde persoon bevindt zich dan weer in de linker
beeldhelft, dan weer in de rechter beeldhelft of wordt een keer met en dan
weer zonder bril getoond.
Bijlage D: Videografietips 277
Draaiingen niet achter elkaar plaatsen
Plaats draaiingen niet achter elkaar, behalve als ze dezelfde richting en
hetzelfde tempo hebben.
Vuistregels voor videomontage
Hier volgt een aantal richtlijnen die handig kunnen zijn voor het monteren
van uw film. Er bestaan geen harde regels, zeker niet wanner uw werk
grappig of experimenteel is.
• Monteer geen camerabewegingen direct na elkaar. Draaiingen, zooms en
camerabewegingen altijd scheiden door stilstaande instellingen.
• Op elkaar volgende instellingen moeten vanuit verschillende
cameraposities zijn opgenomen; maak altijd een verschil in de
opnamehoek van ten minste 45 graden.
• Werk bij grote opnamen van gezichten bij dialogen enzovoort vanuit
diverse camerahoeken.
• Perspectief wisselen bij opnamen van gebouwen. Laat bij opnamen die
wat betreft soort en grootte op elkaar lijken, de beelddiagonalen
afwisselend van rechtsvoor naar linksachter en omgekeerd verlopen.
• Montages aanbrengen in bewegingen van personen. De toeschouwer
wordt afgeleid door de lopende beweging en merkt de montage bijna
niet. D.w.z.: in het midden van de beweging kan naar een
overzichtopname worden overgestapt.
• Gebruik harmonische montages en geen beeldsprongen.
• Des te minder beweging in één instelling des te korter moet de duur zijn.
Camera-instellingen met snelle bewegingen kunnen langer zijn.
• Overzichten hebben meer inhoud en moeten dus ook langer getoond
worden.
Door het bewust achter elkaar plaatsen van videobeelden kan niet alleen
een bepaald effect worden bereikt, maar kan ook een boodschap op de
toeschouwer worden overgebracht die met beelden niet kun of moet worden
getoond. Er bestaan in principe zes methoden om door middel van montage
een boodschap over te brengen:
278 Pinnacle Studio 10 Plus
Associatieve montage
Door een bepaalde volgorde van de instellingen kan bij de toeschouwer een
associatie worden opgeroepen, maar de eigenlijke boodschap wordt niet
getoond (een man is aan het wedden bij paardenraces en in de volgende
beelden is hij bij een autodealer nieuwe dure wagens aan het bekijken).
Parallelle montage
Er worden twee handelingen parallel getoond. Er wordt heen en weer
gesprongen tussen de twee handelingen en door het verkorten van de
instellingen tegen het einde kan de spanning naar een hoogtepunt worden
opgebouwd (twee verschillende auto’s rijden vanuit verschillende richting
met hoge snelheid op het zelfde kruispunt af).
Contrastmontage
Onverwachte en zeer verschillende beelden worden bewust bij elkaar
gemonteerd om de toeschouwer een contrast duidelijk te maken (een toerist
ligt op het strand – en in de volgende beelden worden hongerlijdende
kinderen getoond).
Vervangende montage
Gebeurtenissen die niet getoond kunnen of mogen worden, worden door
een andere gebeurtenis vervangen (er wordt een kind geboren, maar in
plaats van de geboorte wordt een ontluikende knop getoond).
Causale montage
Instellingen hangen causaal met elkaar samen: zonder de eerste instelling is
de tweede niet te begrijpen (een man maakt ruzie met zijn vrouw en slaapt
in het volgende beeld onder een brug.
Montage naar vorm
Beelden met verschillende inhoud kunnen samen worden gemonteerd
wanneer ze een gemeenschappelijk kenmerk hebben. Bijvoorbeeld dezelfde
vorm, kleur, bewegingen (bol van de waarzegger en aardbol, gele regenjas
en gele bloem, parachutespringer en omlaag dwarrelende veer).
Bijlage D: Videografietips 279
Achteraf geluid toevoegen
Geluid toevoegen is een kunst, maar een kunst die geleerd kan worden. Het
is zeker niet gemakkelijk het bijbehorende commentaar op het juiste punt te
geven, maar kort en informatief commentaar is een grote hulp voor de
toeschouwer. Het ingesproken commentaar moet natuurlijk en vertellend
zijn. Opgelezen of bewust zorgvuldig geformuleerd commentaar klinkt
meestal onecht en moet zo mogelijk worden vermeden.
Kort commentaar
In principe geldt voor commentaar: minder is meer. Beelden moet voor zich
spreken en dingen die de toeschouwer in de beelden kan herkennen, hoeven
niet van commentaar te worden voorzien.
Oorspronkelijke geluid behouden
Gesproken commentaar moet zodanig met het oorspronkelijke geluid of de
muziek worden gemengd dat het oorspronkelijke geluid nog wordt
waargenomen. Het geluid hoort bij de opgenomen videobeelden en moet
mogelijk niet helemaal worden weggehaald, want zonder geluid komt de
video gemakkelijk steriel en minder authentiek over. Toch worden er vaak
bijgeluiden opgenomen van bijvoorbeeld vliegtuigen en auto’s, waarvan er
geen beelden zijn. Evenals sterk windgeruis, dat ook storend werkt, moeten
deze worden weggemonteerd of worden vervangen door passend
commentaar of bijbehorende muziek.
Passende muziek kiezen
Passende muziek geeft de film een laatste professionele afwerking en kan
de zeggingskracht van een video krachtig benadrukken. De gekozen muziek
moet echter op de boodschap van de film worden afgestemd. Soms is dit
een tijdrovende aangelegenheid en een uitdaging die zeker de moeite waard
is. En eenmaal geslaagd wordt dit door de toeschouwer zeer gewaardeerd.
280 Pinnacle Studio 10 Plus
Titels
Titels moeten informatief zijn, de inhoud beschrijven en de belangstelling
wekken. De Title Editor bidet u onbeperkte creatieve mogelijkheden. In
principe kan bij het maken van titels voor de videofilm vrij gefantaseerd
worden.
Korte, heldere titels gebruiken
Titels moeten kort zijn en weergegeven in grote, goed leesbare lettertypen.
Titelkleur
Goed leesbaar zijn de volgende combinaties van achtergrond en letters:
wit/rood, geel/zwart en wit/groen. Wees voorzichtig met witte titels op een
zwarte achtergrond. Sommige videosystemen kunnen geen contrasten aan
die groter zijn dan 1: 40 en kunnen deze niet meer gedetailleerd weergeven.
Tijd op het scherm
Als vuistregel moet een lang genoeg worden weergegeven om twee keer
gelezen te kunnen worden. Hanteer een tijdsduur van ongeveer drie
seconden voor een titel van tien letters. Voor iedere vijf extra letters dient u
de weergavetijd met een seconde te verlengen.
“Gevonden” titels
Behalve aftiteling bieden natuurlijke titels als wegbewijzering,
straatnaambordjes of voorpagina’s van lokale kranten vaak interessante
mogelijkheden.
Bijlage E: Woordenlijst 281
BIJLAGE E:
Woordenlijst
De lijst met multimediaterminologie bevat computer- en videotermen. De
belangrijkste termen worden hieronder gedefinieerd. Kruisverwijzingen
worden aangeduid met het volgende symbool: .
720p: Een high-definition (HD) videoformaat met een resolutie van
1280x720 en progressieve (non-interlaced) frames.
108i: Een high-definition (HD) videoformaat met een resolutie van
1440x1080 en interlaced frames.
ActiveMovie: Software-interface van Microsoft voor het bedienen van
multimedia-apparatuur onder Windows. DirectShow, DirectMedia
ADPCM: Afkorting van Adaptive Delta Pulse Code Modulation. Dit is
een methode voor het opslaan van audio-informatie in een digitaal formaat
en is een coderings- en compressiemethode zoals deze wordt gebruikt bij
CD-I- en CD-ROM-producties.
Adres: Alle geheugenposities in de computer zijn genummerd
(geadresseerd.) Met behulp van deze adressen kan iedere geheugenplaats
worden aangesproken. Enkele adressen zijn gereserveerd voor bepaalde
hardwarecomponenten en mogen niet meer worden gebruikt. Wanneer twee
componenten hetzelfde adres gebruiken, dan is er sprake van een
adresconflict.
Afbeelding: Een beeld is een reproductie of een afbeelding van iets. Deze
term wordt vaak voor gedigitaliseerde afbeeldingen gebruikt die uit pixels
bestaan en op een computerscherm kunnen worden weergegeven en met
software kunnen worden bewerkt.
Afgesloten GOP: GOP
282 Pinnacle Studio 10 Plus
Afzonderlijk beeld: Een afzonderlijk beeld ( beeld) is onderdeel van
een serie of sequentie. Wanneer deze serie met voldoende snelheid wordt
bekeken, ontstaat een “bewegend beeld.
Aliasing: Onnauwkeurige weergave van een afbeelding door beperkingen
in de weergavesnelheid. Aliasing treedt op in de vorm van een trapeffect bij
rondingen en hoekige vormen.
Anti-aliasing: Een methode waarbij de hoekige randen van bitmap-
afbeeldingen worden bijgewerkt. Dit wordt meestal bereikt door het
bijwerken van de randen met pixels van dezelfde kleur tussen de rand en de
achtergrond, waardoor de overgang minder duidelijk is. Een andere
methode voor anti-aliasing houdt het gebruik van weergaveapparatuur met
een hogere resolutie in.
AVI: Afkorting van Audio Video Interleaved, een formaat voor digitale
video (en Video voor Windows).
Basiskleuren: De kleuren die de basis vormen van het RGB-kleurenmodel:
rood, groen en blauw. Het is mogelijk om de meeste andere kleuren met
behulp van deze basiskleuren op een computerscherm weer te geven.
Batchopname: Het gaat hierbij om een geautomatiseerd proces waarbij
voor lokalisering en heropname van bepaalde clips van een videoband een
montagelijst voor de bewerking ( Beslissingslijst bewerken) wordt
gemaakt en gebruikt. Doorgaans worden de betreffende clips daarbij met
een – in vergelijking tot de ontstaanssnelheid van de oorspronkelijke clip –
met een hogere gegevenssnelheid opgenomen..
Beeld: Een afzonderlijk beeld in een video- of animatiesequentie. Bij
gebruik van NTSC- of PAL-resolutie bestaat één beeld uit twee halve
beelden. NTSC, PAL, beeld, resolutie
Beeldcompressie: Methode voor de beperking van de hoeveelheid
gegevens die voor de opslag van een digitale afbeelding of video nodig zijn.
Beeldgrootte: De maximale grootte voor het weergeven van beelddata in
een video of een bewegende sequentie. Wanneer een voor de sequentie
bedoeld beeld de beeldgrootte overstijgt, moet het worden getrimd of
geschaald om het passend te maken.
Beeldsnelheid: De beeldsnelheid of herhalingsfrequentie definieert hoeveel
afzonderlijke beelden van een videosequentie er per seconde worden
afgespeeld. De herhalingsfrequentie voor een NTSC-video is 30
beelden per seconde. De herhalingsfrequentie voor een PAL-video is
25 beelden per seconde.
Bijlage E: Woordenlijst 283
Beginmarkering/Eindmarkering: Bij videobewerking verwijzen deze
markeringen naar de begin- en eindtijdcodes die het aantal clips aanduidt
dat in een project wordt opgenomen.
Bestandsformaat: De organisatie van informatie binnen een
computerbestand zoals van een beeldbewerkingsprogramma of een
tekstverwerker. Het formaat van een bestand wordt gewoonlijk aangeduid
door de “extensie” (zoals doc, avi of wmf).
Bijsnijden: Hierbij wordt bepaald welk deel van een afbeelding wordt
weergegeven.
BIOS: Basic Input Output System. Aantal basale in- en uitvoeropdrachten
die in een ROM, PROM of EPROM zijn opgeslagen. Essentiële taak
van de BIOS is het aansturen van de in- en uitvoer. Na de systeemstart
voert de ROM-BIOS enkele tests uit Installatie, Parallelle poort,
IRQ, I/O.
Bit: Binary Digit. Kleinste informatie-eenheid van een computer. Bits
worden o.a. gebruikt voor het opslaan van kleurwaarden en pixels in een
afbeelding. Hoe meer bits voor elke pixel worden gebruikt, hoe groter
het aantal beschikbare kleuren. Voorbeeld:
1-bit: elke pixel is of zwart of wit.
4-bit: 16 kleuren of grijstinten mogelijk.
8-bit: 256 kleuren of grijstinten mogelijk.
16-bit: 65.536 kleuren mogelijk.
24-bit: ongeveer 16,7 miljoen kleuren mogelijk.
Bitmap: Een beeld bestaat uit een verzameling beeldpunten of pixels die in
regels worden geordend. Pixel
Byte: Een byte is acht bit. Met een enkele byte kan precies een teken
(letter, cijfer, enzovoort) worden weergegeven (zoals een letter of getal).
CD-ROM: Massale opslag van digitale data, zoals digitale video. CD-
rom’s kunnen alleen worden gelezen: ROM is een afkorting voor Read-
Only Memory.
Clip: In Studio, elk willekeurige mediatype dat op een de venster Film
Storyboard of een tijdsspoor wordt geplaatst, waaronder videobeelden,
bewerkte videoscènes, audiobestanden en schijfmenu’s.
Codec: Samentrekking van de twee woorden compressor/decompressor –
een algortime dat beeldgegevens comprimeert (inpakt) en decomprimeert
(uitpakt). Codecs kunnen in elke willekeurige software of hardware worden
geïmplementeerd.
284 Pinnacle Studio 10 Plus
Complementaire kleuren: Complementaire kleuren zijn de tegenhanger
van basiskleuren. Complementaire kleuren vormen samen namelijk de
kleur wit. Voorbeeld: de complementaire kleuren van rood, groen en blauw
zijn cyaan, magenta en geel.
COM-poort: Een seriële poort aan de achterkant van de computer voor het
aansluiten van een modem, plotter, printer of een muis op het
computersysteem.
Composite: Composite of samengestelde videosignalen bevatten een
gescheiden luminantie- en chrominantiedeel; VHS en 8 mm zijn
videoformaten die in staat zijn samengestelde videosignalen op te nemen en
weer te geven.
Compressie: Methode voor het verkleinen van bestanden op een
gegevensdrager. Er zijn twee soorten compressie: de ene met en de andere
zonder verlies. Bestanden die met de methode zonder verlies worden
gecomprimeerd, kunnen zonder dat het origineel wordt veranderd, weer
worden hersteld. Bij de methode met verlies, worden tijdens de compressie
data afgewezen, waardoor het bestand, nadat het opnieuw is geopend, er
iets anders uitziet.
DCT: Afkorting van Diskrete Cosinus Transformation. Onderdeel van de
JPEG-beelddatacompressie: de informatie over helderheid en kleur
worden opgeslagen als frequentiecoëfficiënt.
Decibel (dB): Een meeteenheid voor geluidsvolume. Een stijging van 3 dB
verdubbelt het volume.
Digital8: Digitaal videobandformaat dat DV-gecodeeerde video- en
audiogegevens op Hi8-banden opneemt. Momenteel zijn alleen
Digital8-camcorders/ videorecorders van Sony in staat Hi8- en 8 mm-
cassettes af te spelen.
Digitale video: Bij een digitale video wordt de informatie – anders dan bij
analoge opslagmedia zoals een videorecorder – als bitsgewijs
geordende informatie in een bestand opgeslagen.
DirectMedia: Systeemuitbreiding van Microsoft voor
multimediatoepassingen onder Windows. ActiveMovie.
DirectShow: Systeemuitbreiding van Microsoft voor
multimediatoepassingen onder Windows. ActiveMovie.
DirectX: Een verzameling van diverse door Microsoft voor Windows 95
ontwikkelde systeemuitbreidingen om video- en gameversnelling mogelijk
te maken.
Bijlage E: Woordenlijst 285
Dithering: Door het gebruik van kleurpatronen wordt het aantal kleuren
voor het oog kunstmatig vergroot.
DMA: Afkorting voor Direct Memory Access.
DV: Digitaal videobandformaat voor het opnemen van digitaal audio- en
videomateriaal op met metaal opgedampte ¼-inch banden. Mini DV-
banden kunnen maximaal 60 minuten video, standaard DV-banden
maximaal 270 minuten video opnemen.
ECP: “Enhanced Compatible Port”. Afkorting van Enhanced Compatible
Port. Maakt een versnelde bi-directionele datantransfer mogelijk via de
parallelle interface; enige datacompressie is mogelijk. EPP
EPP: Afkorting van Enhanced Compatible Port. Maakt een versnelde bi-
directionele gegevensoverdracht via de parallelle interface mogelijk;
aanbevolen voor miroSTUDIO PM10. ECP
EPROM: Afkorting voor Erasable Progammable Read Only Memory.
Geheugenchip die na programmering de data zonder stroomvoorziening
vasthoudt. De geheugeninhoud kan met UV-licht worden gewist en
opnieuw geschreven.
Fade-effect vanuit/naar zwart: Digitaal fade-effect aan het begin van de
clip vanuit zwart en aan het eind van de clip naar zwart.
Filter: Algoritme, dat de pixelwaarden voor het maken van speciale
effecten bewerkt.
FireWire: Merkaanduiding van het seriële dataprotocol IEEE-1394
van Apple.
Frequentie: Aantal periodiek terugkerende slagen (b.v.
geluidschommelingen, beelden, wisselspanning) per tijdseenheid, meestal
per seconde (Hertz).
Gegevenssnelheid: Hoeveelheid gegevens per seconde. Bijvoorbeeld de
hoeveelheid gegevens die een massageheugen (harde schijf of CD-rom) per
seconde kan opslaan/weergeven of de hoeveelheid gegevens van een
digitale videosequentie per seconde.
GOP: Bij de MPEG-verwerking wordt de datastroom eerst in gebieden
van steeds meerdere afzonderlijke beelden ingedeeld, zogenaamde GOP’s
(Group of Pictures (= groepen beelden). In een GOP komen drie soorten
beelden (= frames) voor: I-frames, P-frames en B-frames.
286 Pinnacle Studio 10 Plus
GOP-lengte: De GOP-lengte geeft aan hoeveel I-, B- of P-frames (beelden)
er in een GOP aanwezig zijn. Gebruikelijke lengten zijn b.v. een GOP-
lengte van 9 of 12.
Half beeld: Een beeld van een videobeeld bestaat uit horizontale regels
en wordt in twee halve beelden verdeeld. De oneven regels in het beeld
vormen de halve beeld 1 en de even regels vormen de andere halve beeld 2.
Hardware-CODEC: Compressiemethode voor het maken van
gecomprimeerde digitale videofrequenties, die voor de opname/weergave
speciale extra hardware nodig hebben en daarmee een hogere
beeldkwaliteit dan software-CODEC’s mogelijk maken. Codec,
Software-CODEC
HD: High Definition video. De meeste HD-formaten hebben een resolutie
van ofwel 1920x1080 ofwel 1280x720. Er bestaat een substantieel verschil
tussen de 1080 en 720 standaarden het grotere type gebruikt 2,25 pixels
meer per frame. Dit verschil zorgt ervoor dat de systeemeisen voor het
verwerken van 1080 content voor wat betreft codeertijd, decodeersnelheid
en opslag aanzienlijk stijgen. De 720 formaten zijn allemaal progressief.
Het 1080 formaat is een combinatie van progressieve en interlaced
frametypen. Computers en monitoren zijn inherent progressief, terwijl
televisie-uitzendingen zijn gebaseerd op interlaced technieken en
standaarden. Bij HD terminologie wordt progressief aangeduid met de "p"
en interlaced met de letter "i".
HDV: Een formaat voor opname en weergave van high-definition video op
een DV-cassetteband. Vastgelegd als het "HDV" formaat. In plaats van de
"DV" codec maakt HDV gebruik van MPEG-2 . Er zijn twee varianten van
HDV: HDV1 en HDV2. HDV1 is 1280x720 resolutie met progressieve
frames (720p). HDe MPEG transportstream bedraagt 19,7 Mbps/s. HDV2
is 1440x1080 resolutie met interlaced frames (1080i). De MPEG
transportstream bedraagt 25 Mbps/s.
Helderheid: Ook wel aangeduid met luminantie. Geeft de helderheid van
een video aan.
Hi8: Verbeterde Video8-waarbij video’s in S-Video-formaat op
metaalbedampte banden met metalen deeltjes kunnen worden opgenomen.
Op basis van de grotere luminantieresolutie en bandbreedte hebben deze
opnamen in verhouding tot Video8 een grotere beeldscherpte.
HiColor: Bij beelden betekent dit meestal een 16-bits (5-6-5-)beeldtype dat
maximaal 65.536 kleuren kan bevatten. TGA-bestandsformaten
ondersteunen dit soort beelden. Bij andere bestandsformaten is vaak eerst
een conversie van het HiColor-beeld nodig naar een waar kleurenbeeld.
Bijlage E: Woordenlijst 287
Bij beeldschermen betekent HiColor meestal 15-bits-(5-5-5-)
beeldschermadapter, waarmee maximaal 32.768 kleuren kunnen worden
getoond. Bit
Hoogte-/breedteverhouding: De hoogte-/breedteverhouding is de breedte
en de hoogte in een afbeelding of grafiek. Wanneer de hoogte-
/breedteverhouding wordt gefixeerd, zal bij een wijziging van de ene
waarde ook automatisch de andere worden aangepast.
Huffman-codering: Onderdeel van de JPEG-beelddatacompressie.
Aan vaak optredende waarden wordt een korte, aan zelden optredende
waarden wordt een lange code toegewezen.
I/O: Afkorting van Input/Output (= ingang/uitgang)
IDE: Afkorting van Integrated Device Electronics, een interface voor harde
schijven die alle voor het station benodigde stuurelementen op het station
zelf ter beschikking stelt. Door deze technologie wordt de conventionele
adapter die het station met de uitbreidingsbus verbindt, overbodig.
IEEE-1394: Door Apple Computers ontwikkeld en onder de naam
FireWire op de markt gebracht serieel protocol voor dataoverdracht met een
gegevenssnelheid tot 400 Mbit per seconde. De firma Sony biedt een
gemakkelijk te modificeren versie aan voor de overdracht van DV-signalen,
die met i.LINK wordt aangeduid en overdrachtsnelheden tot 100 Mbit per
seconde mogelijk maakt.
Interface: Elektrisch overdrachtspunt voor het aanpassen van audio,-
video of besturingsgegevens tussen twee apparaten. seriële interface,
parallelle interface
Interlaced: De schermvernieuwingsmethode die door televisiesystemen
wordt gebruikt. Het PAL-systeem bestaat uit twee halve beelden
( frames) van ieder 312½ regels. Het NTSC-systeem bestaat uit twee
halve beelden van elk 242½ regels. De beelden worden alternerend
weergegeven om een samengevoegd beeld te kunnen weergeven.
Interleave: Een indeling van audio en video voor de verbetering van een
soepelere weergave en synchronisatie of comprimering. Het standaard
AVI-formaat houdt steeds dezelfde afstand bij audio en video.
IRQ: Interrupt Request. Onderbreking van een lopend proces van de
computer, zodat beheer- of achtergrondtaken kunnen worden uitgevoerd.
Interrupts kunnen zowel door de hardware (zoals toetsenbord en muis) als
door software worden opgevraagd.
288 Pinnacle Studio 10 Plus
JPEG: Afkorting van Joint Photographic Experts Group. Heeft betrekking
op een compressiemethode voor het comprimeren van digitale
videobeelden op basis van de discrete cosinus-transformatie DCT.
Kanaal: Classificatie van informatie in een bestand teneinde een bepaald
aspect uit een heel bestand af te zonderen. Zo gebruiken kleurenbeelden
bijvoorbeeld verschillende kanalen om de kleurcomponenten van het beeld
te classificeren. Stereo-audiobestanden gebruiken kanalen om de klank
voor de rechter en de linker luidsprekerbox te identificeren.
Videobestanden gebruiken een combinatie van de kanalen voor beeld- en
audiobestanden.
KByte (ook KB): Een KByte (kilobyte) komt overeen met 1024 byte.
“K” (Kilo) komt in principe overeen met het getal “1024” (2
10
), en niet
1000 zoals in het metrische systeem.
Key color: Een kleur die transparant wordt gemaakt waardoor er een
achtergrondbeeld doorheen kan schijnen. Het meest gebruikt voor een
overlay van een videosequentie met een andere; daardoor schijnt de er
onder liggende video op alle plaatsen er doorheen, waar de Key color
optreedt.
Key frames: Bij sommige compressiemethoden, zoals MPEG wordt de
videodata van bepaalde beelden – de key frames – volledig in het
gecomprimeerde bestand opgeslagen, terwijl alle tussenliggende beelden
alleen gedeeltelijk worden opgeslagen. In geval van een decomprimering
reconstrueren deze beelden zichzelf met behulp van gegevens uit de key
frames.
Klembord: Een tijdelijke geheugenfunctie waar alle Windows-
programma’s toegang toe hebben om data gedurende het knippen, kopiëren
en plakken vast te houden. Bij het opnemen van nieuwe data op het
klembord gaan de oude meteen verloren.
Kleurendiepte: Aantal bits die de kleurengegevens voor elke pixel leveren.
1- bit kleurdiepte staat voor 2
1
=2 kleuren (zwart en wit), 8-bit kleurdiepte
staat voor een kleurenpalet van 2
8
=256 kleuren. Bij 24-bit kleurdiepte
omvat het kleurenpalet 16.777.216 (=2
24
) kleuren.
Kleurmodel: Een model voor de mathematische beschrijving en definitie
van kleuren en hun onderlinge relatie. Ieder kleurmodel heeft een bepaald
doel. De twee meest gangbare modellen zijn RGB en YUV.
Kleurverzadiging: De intensiteit van een kleur.
Bijlage E: Woordenlijst 289
Kwantisering: Onderdeel van de JPEG-beelddatacompressie.
Essentiële beelddelen worden exact, maar voor het menselijke oog minder
wezenlijke informatie wordt minder exact weergegeven.
Laser disk: Een medium waarop analoge videobeelden worden opgeslagen.
Informatie op laser disks kan niet worden gewijzigd.
LPT: Parallelle interface
Luminantie: Helderheid
M1V: (extensie voor) een MPEG-bestand dat uitsluitend videodata bevat.
MPA, MPEG, MPG
MByte (ook MB): Eén MByte (Megabyte) is 1024 KByte of ook wel
1024 x 1024 Bytes.
MCI: Afkorting voor Media Control Interface. Een programma-interface
ontworpen door Microsoft waarmee audio- en videodata kan worden
opgenomen en afgespeeld. Deze interface wordt ook gebruikt om een
computer aan te sluiten op een externe videobron, zoals een videorecorder
of een laser disk.
Modulatie: Methode voor de overdracht van elektrische informatie.
Montagelijst: Een lijst met clips en effecten in een bepaalde volgorde, die
op de uitvoerband of het AVI-bestand wordt opgenomen. Studio maakt het
mogelijk een eigen montagelijst samen te stellen en te bewerken. Dit kan
door middel van toevoegen, wissen of opnieuw sorteren van clips en
effecten op het storyboard- of tijdlijnaanzicht van het filmvenster worden
bereikt.
Motion-JPEG (M-JPEG): Een Video for Windows-formaat van
Microsoft voor de codering van videosequenties. JPEG-compressie
wordt gebruikt om elk beeld afzonderlijk te comprimeren.
MPA: (extensie voor) een MPEG-bestand waarin uitsluitend audiodata zijn
opgeslagen. M1V, MPEG, MPG
MPEG: Afkorting van Motion Pictures Experts Group. Standaard voor
compressie van digitale bewegende beelden. In vergelijking met M-JPEG
biedt deze methode een datareductie van tussen de 75 en 80 % zonder dat er
sprake is van waarneembaar beeldverlies.
MPG: (extensie voor) een MPEG-bestand waarin zowel video- als
audiodata zijn opgeslagen. M1V, MPEG, MPA
MPV: (extensie voor) een MPEG-bestand dat uitsluitend videodata bevat.
MPA, MPEG, MPG
290 Pinnacle Studio 10 Plus
Non-interlaced: De methode van beeldopbouw: non-interlaced
(progressief) betekent de volledige beeldmethode waarbij een beeld
compleet, d.w.z. zonder regelsprongen wordt gemaakt. Bij de non-
interlaced methode (computermonitor) flikkert een beeld duidelijk minder
dan bij een interlaced opgebouwd beeld (televisie).
NTSC: Afkorting van National Television Standards Committee; eveneens
een tv-norm, die in 1953 door een commitee werd vastgelegd op 525 lijnen
en 60 halve beelden per seconde. De NTSC-norm wordt in Noord- en
Midden-Amerika, Japan en in enkele andere landen gebruikt. PAL,
SECAM
Oplossing: Een digitaal effect, waarbij langzaam van de ene
videosequentie naar de andere wordt overgegaan.
Overdrachtssnelheid: De meeteenheid voor de snelheid waarmee
gegevens tussen het opslagapparaat (zoals CD-ROM of harde schijf) en
het afspeelapparaat (zoals monitor of MCI-apparaat) worden
uitgewisseld. Afhankelijk van de gebruikte apparatuur bieden sommige
transfer rates een betere performance dan andere.
Overgang: Visuele koppeling tussen op elkaar volgende videoclips, van
een gewone “cut” tot een mooi geanimeerd effect. De normale overgangen
zoals cuts, fades, vloeiende overgangen, vegen en slides behoren tot de
visuele taal van film en video. Hiermee kan een sprong in de tijd worden
gemaakt of een ander standpunt worden weergegeven.
PAL: Afkorting van Phase Alternation Line. In Duitsland ontwikkelde
norm voor kleurentelevisie, die werkt met 625 lijnen en 50 halve beelden
per seconde. De belangrijkste tv-standaard in Europa. NTSC, SECAM
Parallelle interface: Via de parallelle interface worden data via een 8-bits
datakabel overgedragen. Dat betekent dat 8 bit (1 byte) tegelijkertijd
kunnen worden getransporteerd. Deze manier van overdracht is duidelijk
sneller dan via de seriële interface, maar deze manier van overdracht is wel
storinggevoelig over grote afstanden. Parallelle interfaces worden
aangeduid met LPT en een cijfer (b.v. LPT1). Seriële interface
Pixel: Pixels zijn de kleinste elementen, waaruit een beeld op de monitor
wordt opgebouwd. Afkorting van picture element (= beeldpunt).
QSIF: Afkorting van Quarter Standard Image Format. Een MPEG-1-
formaat met een resolutie van 176 x 144 onder PAL en 176 x 120 onder
NTSC. MPEG, SIF
Bijlage E: Woordenlijst 291
Raster: Het beeldschermgebied dat door een elektronenstraal in de vorm
van horizontale lijnen van linksboven naar rechtsonder wordt afgetast
(gezien vanuit de toeschouwer).
Redundantie: Dit beeldkenmerk wordt gebruikt door
compressiealgoritmen. Redundante (overbodige) informatie kan bij de
beelddatacompressie worden verwijderd en bij de decompressie zonder
weglatingen weer worden gereconstrueerd.
Resolutie: Het aantal beeldpunten dat horizontaal en verticaal op de
monitor kan worden weergegeven. Hoe hoger de resolutie, des te meer
details kunnen worden weergegeven. Pixel
RGB: Afkorting voor Rood, Groen, Blauw, de basiskleuren van de
additieve kleurmenging. Duidt op een o.a. in de computertechniek
gebruikte methode, beeldinformatie gescheiden naar de drie basiskleuren
over te dragen.
ROM: Afkorting van Read Only Memory. Geheugenchip die na eenmaal
geprogrammeerd te zijn, data behoudt zonder stroomvoorziening.
EPROM
Run Length Encoding (RLE): Een techniek die onderdeel is van een
groot aantal beeldcompressiemethoden, waaronder JPEG. Op elkaar
volgende nulwaarden w niet afzonderlijk maar met een teller opgeslagen,
die aangeeft hoe vaak er nulwaarden achter elkaar voorkomen– de lengte
van een “run”.
Schalen: Aanpassen aan de gewenste beeldgrootte.
SCSI: Afkorting van Small Computers System Interface. SCSI wordt
vanwege de daarmee gepaard gaande hoge gegevenssnelheid bij krachtige
pc’s als interface voor de harde schijf gebruikt. Er kunnen maximaal acht
SCSI-apparaten gelijktijdig op één computer worden aangesloten.
SECAM: Afkorting van Sequential Couleur à Mémoire. In Frankrijk en
Oost-Europa op basis van het PAL-systeem ontwikkelde norm voor
kleurentelevisie met 625 lijnen en 50 halve beelden per seconde. NTSC,
PAL
Seriële interface : Via de seriële interface worden data via een 1-bits
datakabel overgedragen. Daardoor is deze soort overdracht duidelijk
langzamer dan via de parallelle interface. Hierbij kunnen namelijk
meerdere bits tegelijkertijd worden getransporteerd. Seriële interfaces
worden aangeduid met “COMn”, waarbij n voor een getal staat
(bijvoorbeeld “COM2”). Parallelle interface
292 Pinnacle Studio 10 Plus
SIF: Standard Image Format. MPEG I-formaat dat de resolutie
beschrijft die onder PAL 352 x 288 bedraagt en onder NTSC 352 x 240.
MPEG, QSIF
Software-CODEC: Compressiemethode voor het
maken van gecomprimeerde digitale videosequenties die zonder extra
hardware door pc’s kunnen worden afgespeeld. De kwaliteit van deze
sequenties is sterk afhankelijk van de prestatie van het gehele systeem.
Codec, Hardware-CODEC
Still-video: Methode voor het maken van stilstaande beelden (resp.
“Bevroren beelden”) uit videoclips.
Stuurprogramma: Een bestand met informatie voor de besturing van
randapparatuur. Het stuurprogramma voor de video-opname bestuurt
bijvoorbeeld een video-opnamekaart.
S-VHS: Verbeterde VHS-versie op basis van de S-videonorm alsmede
banden met metalen deeltjes met een hogere luminantieresolutie en – in
verhouding tot VHS – een verbeterde beeldscherpte. VHS, S-Video
S-Video: Met S-video (Y/C)-signalen wordt de informatie over helderheid
(Luminantie of “Y”) en de kleur (Chrominantie of “C”) gescheiden via
meerdere kabels getransporteerd, waarmee een modulatie en demodulatie
van de betreffende video, alsmede een daaruit resulterende slechte
beeldkwaliteit kan worden voorkomen.
Tijdcode: De tijdcode identificeert de actuele positie van een beeld binnen
een videosequentie in relatie tot het startpunt – doorgaans het begin van een
clip, waarbij de tijdcode meestal in de vorm [uren: minuten: seconden:
beelden] wordt getoond (voorbeeld: 01:22:13:21). In tegenstelling tot een
klassieke bandteller, die naar nul of ieder ander punt van de band kan
worden teruggezet, gaat het bij de tijdcode om een elektronisch en
permanent signaal dat op de videoband wordt geschreven.
Twain-stuurprogramma: TWAIN definieert een gestandaardiseerde
software-interface voor communicatie tussen grafische resp.
opnameprogramma’s en apparaten die beeldinformatie beschikbaar stellen.
Wanneer het Twain-stuurprogramma is geïnstalleerd, kunnen via de
opnamefunctie van het betreffende programma beelden rechtstreeks vanaf
de videobron in het grafische programma worden opgenomen. Het Twain-
stuurprogramma ondersteunt alleen 32-bits programma’s en neemt beelden
in 24-bit modus op.
Bijlage E: Woordenlijst 293
VCR: Afkorting voor Videocassette Recorder.
VHS: Afkorting van Video Home System – populaire videostandaard voor
videorecorders voor thuisgebruik. Voor de opname en het afspelen wordt
gebruik gemaakt van 1/2" magneetband. Het gebruikte composite-signaal
brengt informatie over helderheid en kleur samen in één signaal.
Video8: Videosysteem dat 8 mm band gebruikt. Video 8 recorders
produceren een samengesteld signaal.
Video CD: CD-romstandaard met MPEG-gecomprimeerde video’s.
Video for Windows: Met Video for Windows, een systeemuitbreiding van
Microsoft Windows, is het mogelijk geworden digitale videosequenties op
te nemen, deze op te slaan en weer af te spelen.
Videoaftastsnelheid: Frequentie waarmee het videosignaal wordt afgetast
om de beeldpunten weer terug te krijgen. Een hogere videoaftastsnelheid
heeft een hogere beeldkwaliteit en een hogere mate aan
vervormingsvrijheid tot gevolg.
Video-Decoder: Zet digitale informatie om in analoge signalen.
Video-Encoder: Zet analoge signalen om in digitale informatie.
VISCA: Protocol dat voor bepaalde apparatuur wordt gebruikt om externe
videobronnen van computers te besturen.
Waar kleurenbeeld: De naam geeft aan dat het om een beeld gaat met
voldoende kleurenresolutie om het “levensecht” te laten lijken. In de
praktijk verwijst een waar kleurenbeeld naar een 24-bit RGB-kleur. Hierbij
zijn ongeveer 16,7 miljoen combinaties van de basiskleuren rood, groen en
blauw mogelijk. Bit, HiColor
WAV: (extensie voor) een populair opslagformaat door gedigitaliseerde
audiosignalen.
Witbalans: In een elektronische camera worden de versterkers van de
kleurkanalen rood, groen en blauw zodanig aan elkaar aangepast dat de
witte beeldgedeelten van een scène zonder kleurnuance worden
weergegeven.
Y/C: Aanduiding van een 2-componentensignaal: Y =
Helderheidsinformatie,
C = Kleureninformatie.
YUV: Kleurenmodel, waarin Y de helderheidsinformatie en U en V de
kleurinformatie leveren.
294 Pinnacle Studio 10 Plus
Zwarte band: Methode van bandvoorbereiding voor insertmontage,
waarbij op de hele videoband zwart wordt opgenomen en waarmee een
doorlopend stuurspoor wordt aangelegd. Wanneer het opnameapparaat de
tijdcode ondersteunt, wordt tegelijkertijd een doorlopende tijdcode
opgenomen (ook wel aangeduid als striping).
Bijlage F: Licentieovereenkomst 295
BIJLAGE F:
Licentieovereenkomst
Licentieovereenkomst tussen Pinnacle en de eindgebruiker
Deze Licentieovereenkomst voor de eindgebruiker (“Licentieovereenkomst”) is
een wettelijke overeenkomst tussen u en Pinnacle Systems (“Pinnacle”)
aangaande de software en het bijbehorende documentatiemateriaal van de
software van Pinnacle (gezamenlijk “Software” genoemd”). LEES DE
ONDERSTAANDE LICENTIEOVEREENKOMST AANDACHTIG DOOR.
DOOR DEZE SOFTWARE TE GEBRUIKEN, VERKLAART U ZICH
AKKOORD MET DEZE LICENTIEOVEREENKOMST. ALS U DEZE
LICENTIEOVEREENKOMST NIET AANVAARDT OF DE
VOORWAARDEN NIET BEGRIJPT, MAG U DE SOFTWARE NIET
INSTALLEREN EN MOET U DIT PRODUCT ZO SNEL MOGELIJK AAN
DE WEDERVERKOPER RETOURNEREN.
1. Licentieverlening. Onderhevig aan onderstaande beperkingen verleent deze
Licentieovereenkomst u een niet-exclusief, eeuwigdurend recht tot (a)
installeren van de Software op slechts één computer; (b) gebruiken of verlenen
van toestemming tot gebruiken van de Software op slechts één computer; (c)
maken van één kopie van de Software in machinaal leesbaar formaat,
uitsluitend voor back-updoeleinden en op voorwaarde dat alle vermeldingen
van copyright en andere vormen van eigendom op de kopie vermeld worden; (d)
overdragen van de Software en deze Licentie aan een derde partij op
voorwaarde dat deze partij zich akkoord verklaart met de voorwaarden van
deze Licentieovereenkomst. Als u de Software aan een partij overdraagt, moet
u op dat tijdstip tevens alle kopieën aan deze partij overhandigen en eventueel
niet-overgedragen kopieën vernietigen. Als u een kopie van de Software aan
een derde partij overdraagt, maakt dat uw Licentieovereenkomst automatisch
ongeldig.
2. Licentiebeperkingen. U bent niet gerechtigd tot, en mag derden geen
toestemming verlenen tot (a) verhuren, leasen, verkopen, uitlenen of op andere
wijze overdragen van de Software of uw rechten en plichten volgens deze
Licentieovereenkomst; (b) installeren van de Software op een netwerk voor
296 Pinnacle Studio 10 Plus
gebruik door meerdere personen, tenzij elke gebruiker een licentie heeft
aangeschaft; (c) uitvoeren van reverse engineering, decompilatie of demontage
van de Software of hardware, hetzij gedeeltelijk, hetzij in zijn geheel; (d)
verwijderen of vernietigen van vermeldingen aangaande copyright of andere
vormen van eigendom op de Software of software van derden; (e) modificeren
of aanpassen van de Software, inpassen van de Software in een ander
programma of creëren van van deze Software afgeleide producten; (f) maken
van kopieën van de Software of distribueren van de Software voor
winstoogmerken of anderszins, tenzij zoals uitdrukkelijk hierboven vermeld; (g)
aanbrengen van wijzigingen, modificaties, verbindingen, ontkoppelingen,
verbeteringen of aanpassingen in de Software of gebruiken van de Software op
andere wijze dan expliciet voorzien in de meegeleverde documentatie en in
deze Licentieovereenkomst; (h) verlenen van sublicentie of overdragen of
toewijzen van deze Licentie of de rechten en plichten volgens deze
Licentieovereenkomst op andere wijze dan expliciet voorzien in deze
Licentieovereenkomst. Alle voorgenomen vormen van overdracht of toewijzing
zijn ongeldig.
3. Exportbeperkingen. Het exporteren en herexporteren van de
softwareproducten van Pinnacle vallen onder de exportbeperkingen van de
Verenigde Staten; deze software mag niet geëxporteerd of verder geëxporteerd
worden naar landen waarvoor in de Verenigde Staten een handelsembargo geldt.
Tevens mag de software van Pinnacle niet overhandigd worden aan personen
op de Amerikaanse Table of Denial Orders, de Entity List of de List of
Specially Designated Nationals. Door softwareproducten van Pinnacle te
downloaden of te gebruiken verklaart u dat u geen inwoner bent van een land
waarvoor in de Verenigde Staten een handelsembargo geldt en dat u niet
vermeldt staat in de Amerikaanse Table of Denial Orders, de Entity List of de
List of Specially Designated Nationals.
4. Eigendom. De volgens deze overeenkomst verleende licentie vormt geen
overdracht of verkoop van eigendomsrechten op of voor de Software. Met
uitzondering van de hierboven vermelde licentierechten behoudt Pinnacle alle
juridische rechten en belangen in en voor de Software, inclusief alle vormen
van intellectuele eigendom die hiervoor gelden. De Software valt onder de van
toepassing zijnde wetgeving voor intellectuele eigendom, inclusief de
copyrightwetgeving van de Verenigde Staten en internationale overeenkomsten.
5. Eigendom van derden. Deze Software kan de eigendom van derden
bevatten, waarvoor aan Pinnacle een licentie is verleend; uw gebruik van de
Software geschiedt uitdrukkelijk op voorwaarde dat u geen vermeldingen
aangaande copyright of andere vormen van eigendom van de software van
derden verwijdert.
Bijlage F: Licentieovereenkomst 297
6. Beveiliging. U verklaart zich ermee akkoord dat Pinnacle en/of haar
licentieverleners voorzien in updates voor beveiliging van de Software die
automatisch naar uw computer gedownload en daarop geïnstalleerd worden.
Deze updates voor beveiliging kunnen de Software (en eventuele andere
software op uw computer die specifiek afhankelijk is van de Software)
beïnvloeden en onder andere de mogelijkheid tot het kopiëren en/of afspelen
van “veilige” content (m.a.w. content die onder beheer van digitale rechten valt)
ongedaan maken. In dat geval zullen Pinnacle en/of haar licentieverleners een
redelijke poging ondernemen om zo snel mogelijk aankondigingen te doen op
de website van Pinnacle over de beveiligingsupdate en instructies aan de
eindgebruiker verlenen voor het verkrijgen van nieuwe versies of verdere
updates van de Software, die de toegang tot veilige content en aanverwante
functies weer herstellen.
7. Updates. U bevestigt en verklaart ermee akkoord te gaan dat Pinnacle de
door u gebruikte versie van de software en/of haar componenten automatisch
kan controleren en software-updates of -correcties ter beschikking kan stellen,
die automatisch op uw computer kunnen worden gedownload. Updates die na
afloop van de aan het eind van hoofdstuk 9 opgenomen Beperkte garantie -
periode ter beschikking worden gesteld, vallen onder geen garantie, noch
uitdrukkelijk, noch stilzwijgend of wettelijk.
8. Geldigheidsduur en beëindiging van de overeenkomst. Deze
Licentieovereenkomst wordt van kracht op het tijdstip van installatie van de
Software en wordt beëindigd op het moment dat u (a) niet voldoet aan een
voorwaarde van deze Licentieovereenkomst; (b) alle kopieën van de Software
in uw bezit retourneert, vernietigt of verwijdert of (c) de Software en deze
Licentie overdraagt aan een derde partij volgens de voorwaarden in paragraaf
1(d). De rechten van Pinnacle en uw plichten blijven ook na beëindiging van
deze Licentieovereenkomst van kracht.
9. Beperkte garantie. Pinnacle garandeert aan de oorspronkelijke
licentiehouder dat de Software zoals geleverd gedurende een periode van dertig
dagen vanaf de oorspronkelijke aankoopdatum (“Beperkte garantie”)
functioneert volgens de meegeleverde documentatie. De aansprakelijkheid van
Pinnacle en uw exclusieve verhaal in geval van niet-voldoen aan de
bovenstaande Beperkte garantie omvat reparatie of vervanging, naar
goeddunken van Pinnacle, van de Software die niet aan de hier vermelde
garantie voldoet en aan Pinnacle geretourneerd wordt. Deze beperkte garantie
wordt ongeldig als het defect van de Software het resultaat is van ongelukken,
onjuist gebruik, misbruik of verkeerde toepassing door u. Voor ter vervanging
geleverde Software geldt een garantie voor de resterende periode van de
oorspronkelijke garantieperiode of dertig dagen (wat het langste is).
298 Pinnacle Studio 10 Plus
10. GEEN ANDERE GARANTIES. AFGEZIEN VAN HET
BOVENSTAANDE WORDT DEZE SOFTWARE “AS IS” GELEVERD. U
AANVAARDT ALLE AANSPRAKELIJKHEID VOOR DE KWALITEIT EN
PRESTATIES VAN DE SOFTWARE. PINNACLE WIJST IN DE
MAXIMALE MATE WAARIN DIT VOLGENS DE GELDENDE
WETGEVING IS TOEGESTAAN, ALLE GARANTIES AF, HETZIJ
UITDRUKKELIJK, HETZIJ IMPLICIET EN INCLUSIEF, MAAR NIET
BEPERKT TOT, IMPLICIETE GARANTIES VAN VERKOOPBAARHEID,
HET NIET MAKEN VAN INBREUK OP RECHTEN, EN GESCHIKTHEID
VOOR EEN BEPAALD DOEL. DE LICENTIEVERLENER GARANDEERT
NIET DAT DE FUNCTIES IN DE SOFTWARE VOLDOEN AAN UW
VEREISTEN, ONONDERBROKEN BESCHIKBAAR ZIJN OF VRIJ ZIJN
VAN FOUTEN.
11. AANSPRAKELIJKHEIDSBEPERKING. U VERKLAART ZICH
ERMEE AKKOORD DAT PINNACLE ONDER GEEN BEDING
AANSPRAKELIJK ZAL WORDEN GEHOUDEN VOOR BIJKOMENDE,
SPECIALE, INDIRECTE, INCIDENTELE OF STRAFRECHTELIJKE
SCHADE, ZELFS ALS PINNACLE IS GEWEZEN OP DE MOGELIJKHEID
VAN DIE SCHADE. DE AANSPRAKELIJKHEID VAN PINNACLE IS
ONDER GEEN ENKELE VOORWAARDE GROTER DAN HET TOTALE
BEDRAG DAT VOOR DE SOFTWARE BETAALD IS. In sommige
rechtsgebieden is beperking of exclusie van incidentele of bijkomende schade
onder bepaalde omstandigheden niet toegestaan, zodat de bovenstaande
beperkingen in sommige gevallen misschien niet voor u zullen gelden.
12. Algemeen. Deze Licentieovereenkomst valt onder de wetgeving van de
staat Californië en onder de federale wetgeving van de Verenigde Staten,
zonder rekening te houden met conflicten van juridische principes. De
gerechtshoven van staat en federatie in de County of Santa Clara, Californië
hebben exclusieve jurisdictie over arbitrage van geschillen die voortvloeien uit
deze Licentieovereenkomst en u verklaart zich bij deze akkoord met de
persoonlijke jurisdictie van de gerechtshoven van federatie en staat in de
County of Santa Clara, Californië. Deze Licentieovereenkomst vormt de gehele
overeenkomst tussen u en Pinnacle en heeft voorrang boven alle andere
uitspraken in verband met deze Software. Modificaties van of aanvullingen op
deze Licentieovereenkomst zijn alleen geldig in schriftelijke vorm en wanneer
ondertekend door beide partijen. Ook als een van de voorwaarden in deze
Licentieovereenkomst ongeldig of niet uitvoerbaar blijkt, blijft de rest van deze
Licentieovereenkomst geldig en van kracht.
Bijlage G: Sneltoetsen 299
BIJLAGE G:
Sneltoetsen
De termen Links, Rechts, Omhoog en Omlaag in deze tabel verwijzen naar
de pijltoetsen.
Belangrijkste interface van Studio
Spatiebalk Weergeven en stoppen
J Snel terug (meerdere keren indrukken
voor snellere weergave)
K Weergeven pauzeren
L Snel vooruit (meerdere keren
indrukken voor snellere weergave)
X of Ctrl+Omhoog 1 beeld naar voren
Y of Ctrl+Omlaag 1 beeld naar achteren
A of I Markeren in
S of O Markeren uit
Ctrl+Links Knippen in punt -1 beeld
Ctrl+Rechts Knippen in punt +1 beeld
Alt+Links Knippen uit punt -1 beeld
Alt+Rechts Knippen uit punt +1 beeld
Alt+Ctrl+Links Rollend knippen in punt -1 beeld (ook
knippen na clip)
Alt+Ctrl+Rechts Rollend knippen uit punt +1 beeld
G Markeer in en markeer uit wissen
D Ga naar markeer in (in knipfunctie)
F Ga naar markeer uit (in knipfunctie)
E of Home Ga naar begin
R of End Ga naar einde
Links Selecteer vorige clip
300 Pinnacle Studio 10 Plus
Rechts Selecteer volgende clip
Delete Wis geselecteerde clip(s)
Insert Splits clip bij positie schuifregelaar
Page up Ga naar volgende pagina in venster
Film
Page down Ga naar vorige pagina in venster Film
Numeriek toetsenbord + Inzoomen Tijdlijn
Numeriek toetsenbord - Uitzoomen Tijdlijn
C Menuhoofdstuk instellen
V Menuhoofdstuk wissen
M Terug naar menu
Ctrl+Page up Ga naar vorig menuhoofdstuk
Ctrl+Page down Ga naar volgend menuhoofdstuk
Titeleditor
Alt+Plus Op voorgrond
Alt+Minus Op achtergrond
Ctrl+Plus Een laag naar voren brengen
Ctrl+Minus Een laag naar achter brengen
Ctrl+0 Tekst uitvullen uit
Ctrl+1 Tekst uitvullen: linksonder
Ctrl+2 Tekst uitvullen: middenonder
Ctrl+3 Tekst uitvullen: rechtsonder
Ctrl+4 Tekst uitvullen: middenlinks
Ctrl+5 Tekst uitvullen: middenmidden
Ctrl+6 Tekst uitvullen: middenrechts
Ctrl+7 Tekst uitvullen: linksboven
Ctrl+8 Tekst uitvullen: middenboven
Ctrl+9 Tekst uitvullen: rechtsboven
Ctrl+K Letterspatiëring, interlinie en helling
Ctrl+M Verplaatsen, schalen en roteren
Shift+Links Tekenselectie links uitbreiden
Shift+Rechts Tekenselectie rechts uitbreiden
Ctrl+Links Horizontale schaal verkleinen, of
inkrimpen (letterspatiëring),
tekstselectie afhankelijk van actuele
bewerkingsmodus
Bijlage G: Sneltoetsen 301
(verplaatsen/schalen/roteren of
letterspatiëring/helling/interlinie)
Ctrl+Rechts Horizontale schaal vergroten, of
uitrekken (letterspatiëring),
tekstselectie
Ctrl+Omlaag Schaal of interlinie van tekstselectie
verkleinen afhankelijk van actuele
bewerkingsmodus
Ctrl+Omhoog Schaal of interlinie van tekstselectie
vergroten
Shift+Ctrl+Links Zelfde als Ctrl+Links
Shift+Ctrl+Rechts Zelfde als Ctrl+Rechts
Shift+Ctrl+Omlaag Zelfde als Ctrl+Omlaag
Shift+Ctrl+Omhoog Zelfde als Ctrl+Omhoog
Alt+Links
In tekstselectie: tekens naar links
verplaatsen. Geen selectie: alle
tekst van cursor tot einde van de
regel naar links verplaatsen.
Alt+Rechts
In tekstselectie: tekens naar rechts
verplaatsen. Geen selectie: alle
tekst van cursor tot einde van de
regel naar rechts verplaatsen.
Shift+Alt+Links Zelfde als Alt+Links
Shift+Alt+Rechts Zelfde als Alt+Rechts
Index 303
Index
A
A/B-bewerkingen 113
Aardbeving (video-effect) 103
Achtergrond
in Titeleditor 173
Achtergrondberekening
inschakelen en uitschakelen
131
van bewegende
menupictogrammen 157
van Hollywood FX 131
van video-effecten 95
Achtergrondmuziek 53, 55
CD 182
formaten 181
SmartSound 183
Activeren
Geluidseffecten 50
Hollywood FX 45
Schijfmenu’s 49
Toegelicht 12
Afbeeldingen |zie| Stilstaande
afbeeldingen
Bewerken 139
Afkortingen xiii
Afspeelknoppen 5
Afspelen/Pauze 8
DVD 6, 9, 149
Ga naar begin 8
Instelknoppen 8
Loop 8
Standaard 6, 8
Vooruitspoelen/terugspoelen
8
Afspeelsnelheid
Wijzigen 99
Album
bewerken via slepen en
neerzetten 64
Bronfolders 33
gedeelte Geluidseffecten 49
Gedeelte muziek 50
gedeelte Overgangen 44, 127
gedeelte Schijfmenu’s 48, 150
gedeelte Stilstaande beelden
47
gedeelte Titels 46
gedeelte Videoscènes 63
gedeelten Beelden 136
Gevuld tijdens opname 17
H-/B-verhouding 67
Interfacekenmerken 34
introductie 17
Klembord-bewerkingen 64
Menugebruik 34
Overzicht 31
Titeleditor |zie| Album
Titeleditor
Videoscènes 34
304 Pinnacle Studio 10 Plus
Videoscènes selecteren 39
voorbeeld bekijken 5
Voorbeeld bekijken 32
Album Titeleditor 171
gedeelte Achtergronden 173
gedeelte Afbeeldingen 175
Uiterlijk zoeken 171
Alpha Magic-overgangen 128
Analoog
Niveaus tijdens opnemen 27
Opnamekwaliteitsopties 27
Uitvoeren naar 216
Animatie 250
Apparaten
Opnemen 21, 220
Apparatuureisen xi
Aspect ratio’s (frameformaten)
Opnameoptie 221
Audio
Achtergrondmuziek 181
Dempen 57
Gebruik van 179
gebruiken in Studio 179
Geluidseffecten 181
Gesynchronizierd met video
78
Instellingen (voor
bestandsuitvoer) 238
Invoegbewerking 80
oorspronkelijke 181
Overgangen 131
Overlay 112
Overlay, origineel 181
Scrubbing 52
sporen op tijdlijn 181
Surround 193
synchrone 181
Synchroon 55, 131
voice-overs 181
Volume en mixen 189, 193
volume op tijdlijn aanpassen
191
Zonder video gebruiken 64
Audio effects
Ontgrendelen 87
Audio scrubbing 52
Audioclips 55
Interfacegegevens 189
trimmen 187
Audiocompressie 238
Audioeffecten
De-Esser 201
Audio-effecten 197
ChannelTool 200
Chorus 200
Echo (Reverb) 203
Equalizer 201
Gereedschap 197
Grungelizer 202
In Studio Plus 200
Leveller (Regelaar) 202
Pictogrammen 198
Ruisonderdrukking 199
Standaard vs. Plus 198
Stereo-echo 203
Stereospreiding 203
Audiogereedschapskist 61
Audioniveaus
in analoge opname 28
in DV-opname 26
Wijzigen tijdens opnemen 18
Audiospoor
Gekoppeld aan videospoor 79
Audiosporen 182
Audiosporen dempen 57
Automatische kleurcorrectie
(video-effect) 98
Automatische scèneherkenning
|zie| Scèneherkenning
AVI-bestanden 49
B
Balans
aanpassen op Tijdlijn 192
Balans en volume 62, 189
Index 305
Band
Film opslaan op 215
Bediening Titeleditor
Tekstopmaak 170
Beelden, venster Film
Storyboard 54
Tekst 54
Tijdlijn 54, 55
Beeldformaten |zie| Hoogte-
/breedteverhoudingen
Beeld-in-beeld
Gereedschap 114
Video-effect 117
Belichting 106
Bestand
Film opslaan in 210
Bestandsnaam
Project 51
Bestandstype
AVI 211
DivX 212
iPod-compatibel 212
MPEG 213
Real Media 214
Sony PSP-compatibel 214
Windows Media 215
Bestandstypen
AVI 49
Beeld 47
Geluid 49
MP3 49
Muziek 50
WAV 49
Bevlekt glas (video-effect) 102
Bewegingsvervaging (video-
effect) 104
Bewerken
A/B 113
Geavanceerd 56, 111
Invoegen 79
Schijfmenu’s 153
splitsen 81
Stilstaande beelden 138
Videoclips 63
Bewerken van meerdere sporen
111
Bewerkingslijn
Clips ingevoegd op 64
C
Camcorderbediening 17, 18, 19,
144
CD-audioclips
Eigenschappen van 188
ChannelTool (audio-effect) 200
Chorus (audio-effect) 200
Clipeigenschappen
Duur 138
Naam 138
Clips
Audio 55
combineren 77
Naam wijzigen 74
Splitsen 52, 76
trimmen op de tijdlijn 70
Trimtips 73
Verwijderen 53
Video 55
Clips splitsen 76
Herstellen van 77
Clips verwijderen 53
Close-ups 275
Compressie
Audio 238
Video 237
Configuratie |zie| Opties
Continuïteit (videografietip) 276
Conventies xiii
Cross-fade
In audio 131
D
De-Esser (audio-effect) 201
Dialoogvensters
306 Pinnacle Studio 10 Plus
Belangrijke opties 219
Opties 219
Opties Film maken 219
Diapresentatie 132, 137, 149
DirectX xi
Duw (overgang) 129
DV xiii
Gegevenssnelheid voor
opname 222
Opnemen 25, 26
Opslagberekening 25
Uitvoeren naar 215
DVD
Afspeelknoppen 6, 9, 149
Film uitvoeren naar 207
Image op harde schijf 208
Menu’s 48 |zie| Schijfmenu’s
MPEG coderen 25
Player-knoppen 152
Video importeren van 29
Voorbeeld bekijken 152
E
Echo (Reverb) (audio-effect)
203
Editor, menu- en titel- 161
Een opgenomen videobestand
openen
Map 35
Effecten
Audio |zie| Audio-effecten
Video |zie| Video-effecten
Eisen, apparatuur xi
Embosseleren (video-effect) 101
Equalizer (audio-effect) 201
F
Fade
balans aanpassen op Tijdlijn
192
Fade (overgang) 129
Fades
Standaardduur van 227
Film
voorbeeld bekijken 5
Films maken 205
Foto's
Pannen en zoomen 140
Rode-ogen correctie 140
Roteren 139
Foto's en andere beelden
bewerken 139
Frame grabber 144
Gereedschap 60, 136
Gereedschap, omschrijving
144
Met HDV 145
G
Geanimeerd pannen en zoomen
140
Gedeelte Achtergronden
van album van Titeleditor 173
Gedeelte Knoppen
Van Titeleditor-album 175
gedeelte Videoscènes
Weergaven 40
Gegevenssnelheid
Voor DV-opname 222
Geluidsbestanden 49
Geluidseffecten 55, 179
Activeren 50
eigenschappen 188
gedeelte (van album) 49
Gereedschap
CD-audio 62
SmartMovie 61
Voice-overs 62
Gereedschap CD-audio 62, 182
gereedschap Clipeigenschappen
Trimmen met 74
Gereedschap Clipeigenschappen
57, 60, 61
Index 307
Trimmen met 133
voor audioclips 187
Voor overgangen 133
voor schijfmenu’s 155
Voor stilstaande beelden 138
Voor videoclips 74
Gereedschap Frame grabber
Omschrijving 144
Gereedschap Schijfmenu 60,
159
Gereedschap Voice-over 184
Gereedschap Voice-overs 62
Gereedschap Volume en balans
189, 193
Gereedschappen
Audio-effecten 62, 197
Beeld-in-beeld 114
BIB en kleurwaarde-instelling
61
CD-audio 182
Clipeigenschappen 57, 60, 61,
155, 187
Frame grabber 60
Kleurwaarde-instelling 119
Pannen en zoomen 139
Schijfmenu 60, 159
SmartMovie 108
SmartSound 183
Titels 60
Video-effecten 61, 85
Voice-overs 184
Volume en balans 62, 189,
193
Gereedschapskist 51
Audio 61
Video 60
Gereedschapskisten 58
Glossary/woordenlijst 281
Groepen
tijdelijke, in Titeleditor 169
Grungelizer (audio-effect) 202
H
Harde schijf
Ruimte voor video-opname
25
Snelheid voor video-opname
25
Voorbereiden voor opname
248
Hardware
Opnemen 21
HD 286
HDV xiii, 286
Opnemen 26
Herhalingsfrequentie
Vergroten 249
Hollywood FX
Activeren 45
bewerken 134
Bewerken 130, 134
en achtergrondberekening 131
overgangen 128
Voorbeeld bekijken 131
Hollywood FX-overgangen 130
Hoofdstukken
op menuspoor 153
Hoofdstukkoppelingen |zie|
Koppelingen
Hoogte-/breedteverhoudingen
(beeldformaten) 21, 37
mengen 66
I
IEEE-1394 xiii
Kabel 215
Instelknoppen 8
Instelling voor effecten 89
Instellingen |zie| Opties
Inverteren 106
Invoegbewerking 79
A/B 113
Audio 80
308 Pinnacle Studio 10 Plus
introductie 79
iPod-compatibele bestanden 212
J
J- snede
A/B 113
J-snede
Definitie 81
Uitleg 83
K
Ken Burns 139
Keyframes gebruiken
(selectievakje) 92
Keyframing (van video-
effectparameters) 90, 92
Klembord
Met Album en venster Film
64
Kleurcorrectie (video-effect)
105
Kleureffecten
Witbalans 107
Kleuren
Selecteren 125
Kleurwaarde-instelling
Achtergronddoek voor 124
Gereedschap 119
Tips 123
Video-effect 122
Knippen
Met Ctrl-toets 72
Knop Audio scrubbing 52
Knop Clip verwijderen 53
Knop Clip/scène splitsen 52, 77
In invoegbewerking 79
Knop Help 3
Knop Menu bewerken 60
Knop Ondersteuning 3
Knop Ongedaan maken 3
Knop Opname starten/stoppen
19
Knop Opnieuw 3
Knop Premium 3
Knop Prullenbak 53
Knop Scheermes 52
Knoppen
Afspelen 8
Beeldselectie 51
Clip 51
Clip splitsen 51, 77, 79
Clip/scène splitsen 52
Clipverwijdering 53
DVD-schakelaar 6
Gereedschapskist 58
Gereedschapsselector 59
Hoofdstuk |zie| Schijfmenu’s
markering 177
Menu bewerken 60
Modus 2
Ongedaan maken, Opnieuw,
Help, Ondersteuning en
Activeren 3
Opname starten/stoppen 19
Opnieuw instellen (Pannen en
zoomen) 140
Scheermes 77
Spoorvergrendeling 78
Knoppen Titeleditor
Knoppen voor het Klembord
en verwijderen 169
Knoppen voor modusselectie
166
Lay-outknoppen voor objecten
168
Objectgereedschapskist 164
Selectiegereedschap 164
Titelachtige knoppen 163
Knopppen
Audio scrubbing 52
Koppeling Terug naar menu 154
Koppelingen
aanpassen 154
Index 309
Automatisch maken 151
Bewerken 155
elders plaatsen 154
in gereedschap Schijfmenu
158
Instellen met slepen-en-
neerzetten 158
maken 154
Nummers weergeven tijdens
bewerken 156
Op schijfmenu’s 147
Terug naar menu 154
verwijderen 155
L
L- snede
A/B 113
Lagen
in Titeleditor 164
Letterbox 67
Lettertypen 171
Leveller/Regelaar (audio-effect)
202
L-snede
Definitie 81
Uitleg 81
Luma Key (video-effect) 102
M
Mappen
Muziek 50
Stilstaande beelden 47
Titels 47
Markering
van menuknoppen 177
Media Player 215
Meerdere opnamebestanden
gebruiken 65
Meervoudige selectie
in Titeleditor 169
Menu Album
Commentaarweergave 40
Detailweergave 40
opdrachten Scèneherkenning
44
Pictogram instellen 37
Pictogramweergave 40
Scène in project zoeken 34,
68
Scènes combineren 42
Scènes onderverdelen 43
Scèneweergave 40
Selecteren op naam 41
Menu- en Titeleditor 161
Menu’s, schijf |zie|
Schijfmenu’s
Menu-editor |zie| Titeleditor
Menuknoppen
markering 177
Menukoppelingen |zie|
Koppelingen
Menuopdracht Clip splitsen 77
Menuopdracht Clips combineren
77
Menuopdracht Pictogram
instellen 37
Menuopdrachten xiv
Menuspoor 153
bewerken 154
tekens 153
Microfoon
aansluiten 186
Modi
Bewerken 4
Film maken 205
instellen 3
introductie 1
Opnemen 16
modus Bewerken
Interface 4
Modus Bewerken
introductie 1
Modus Film maken 205
introductie 1
310 Pinnacle Studio 10 Plus
modus Opnemen
Interface 16
Modus Opnemen
introductie 1
Monitoren
Twee 228
Montage 274
Associatieve 278
Causale 278
Contrast 278
Naar vorm 278
Parallelle 278
Ritme in (videografietip) 276
Vervangende 278
MP3-bestanden 49
MPEG
DV-opnamen coderen 25
Kwaliteitsopties 26
Opname opties 225
Opnemen van DV 26
Renderen voor uitvoer 207
voor DVD enzovoort 25
voor DVD enzovoort. 26
Muziek 179 |zie|
Achtergrondmuziek
Gedeelte (van Album) 50
kiezen (videografietip) 279
Mappen 50
Muziekvideo |zie| SmartMovie
N
Namen
In Tekst- en Storyboard-
weergave 74
van clips - wijzigen 74
Niveaus, audio en video
in analoge opname 27
Niveaus, audio- en video-
in DV-opname 26
NTSC 220
O
Objecten
in Titeleditor 164
Objecten opnieuw ordenen
in drie dimensies 164
Objecten Titeleditor 164
Lagen opnieuw ordenen 164
Tekst 165
Ontgrendelen
Geluidseffecten 50
Plug-in effecten 97
Plug-in effects 87
Ontgrendelen van
Premium-content 10
Oorspronkelijk geluid
Behouden (videografietip)
279
Oorspronkelijke audio
eigenschappen 188
Gesynchroniseerd met video
78
Opdracht Scène in album zoeken
34
Opdracht Scène in project
zoeken 34
Opdracht Schijfhoofdstuk 151
Opgenomen videobestand
Openen 35
Oplossing (overgang) 129
Opname
Harde schijf voorbereiden
248
MPEG opties 225
Typeopties 223
Van HDV 26
Opname-instellingen 18
Opnemen 15
Analoge kwaliteitsopties 27
Analoog versus digitaal 18
Apparaatselectie 21
Apparaten 220
Audio- en videoniveaus 27
Index 311
Bronnen 21
Bronopties 220
Directory 19
Directory wijzigen 19
en het Album 17
Hardware 21
naar meerdere bestanden 65
Scèneherkenning 24
Stap-voor-stap 22
Stationssnelheid 25
van analoge bronnen 27
van DV 25, 26
Van DVD 29
Opslaan in bestand 210
AVI 211
DixX 212
iPod-compatibel 212
MPEG 213
Real Media 214
Sony PSP-compatibel 214
Windows Media 215
Opslaan op band 215
Opslaan op schijf 207
Opties 219
Alle codecs tonen 237, 239
Aspect ratio voor analoge
opname 221
Audio voor bestandsuitvoer
238
AVI-bestand maken 236
Band maken 244
Film maken 219
Framerate 238
Gegevenssnelheid 222
Gegevenssnelheid en kwaliteit
238
Hoofddialoogvenster 219
Indeling van 219
Instelling 4
MPEG opname 225
MPEG-bestand maken 236
Opnameapparaten 220
Opnamebron 220
Opnametype 223
Overlay voor analoog
opnamevoorbeeld 221
Projectinstellingen 226
Real Media-bestand maken
240
Scèneherkenning 221
Schijf maken 232
Selectievakje Invoer
videorecorder 221
Tv-standaard 220
Uitvoeren naar VGA-monitor
246
Video- en audio-instellingen
228
Video invoegen 237
Video voor bestandsuitvoer
237
Videocompressie 237
Videovoorbeeld 228
Voorbeeld tijdens opname
221
Windows Media-bestand
maken 243
Options
Video invoegen 238
Optische schijf |zie| Schijf
Oude film (video-effect) 101
Overgangen
Aan film toevoegen 127
Alpha Magic 128
Criteria voor selectie 128
Driedimensionaal 130
Duur instellen van 133
Effect op clipduur 127
Fade 129
gedeelte (van album) 44
Groepen 45
Hollywood FX 128, 130
In audio 131
Lussen in voorbeeld 134
Naam geven 133
Omschrijving 127
312 Pinnacle Studio 10 Plus
Op Tijdlijn 127
op video- versus overlayspoor
127
Oplossing 129
Premium 45
Richting omkeren 133
Rimpelovergang 132, 137,
149
Snede 129
Standaard (2D) 128
Standaardduur van 227
Trimmen 133
Typen van 128
Veeg, schuif, duw 129
Voorbeeld bekijken 46, 134
Voorbeelden bekijken 130
Weergavetype 46
Overlaybeelden
Omschrijving 136
Transparantie regelen in 137
Overlay-effecten 111
Overlayspoor
en stilstaande beelden 135
Overlay-spoor 111
Audio 181
Audio, oorspronkelijk 112
Introductie 111
Openen 111
Optie Altijd weergeven 112
Weergeven, verbergen 112
Overzichtshots (videografietip)
275
P
PAL 220
Pan en scan 67
Pan en Zoom
Complexe animaties 141
Geanimeerd 140
Video-effect 143
Panne en zoomen
Gereedschap 139
Pannen en zoomen
Foto's 140
Parameters voor effecten
Herstellen 89
Parameters voor plugin-effecten
Instelling 89
Parameters voor video-effecten
bewerken 88
Passport (paspoort) 13
Perspectieven
Verschillende 274
Pictogrambeelden
in Album 37
In schijfmenu’s instellen 157
Met bewegende video, in
menu’s 157
Pictogrammen voor effecten
Audio 198
Video 69
Player 17
introductie 5
Schuifregelaar 8
tijdens trimmen op de tijdlijn
70
Voorbeeld bekijken van
overgangen 46
Voorbeelden bekijken van
overgangen 130
Player-knoppen
DVD 152
PlayStation Portable-compatibel
214
Plug-in effecten
Ontgrendelen 97
Plug-in effects
Ontgrendelen 87
Plus audio-effectpakket 200
Plus RTFX pakket met video-
effecten 100
Poster (video-effect) 106
Premium-content en functies 13
Problemen en oplossingen 251
Problemen oplossen 251
Index 313
Productnamen xiii
Progressieve codering
(geavanceerde
uitvoerinstelling) 233
Project |zie| Film
Projectformaat voor video 66
Projectinstellingen (optievenster)
226
R
Real Media
Bestanden 214
RealNetworks® RealPlayer®
214
RealNetworks® RealPlayer®
Bestanden bekijken met 210
Renderen 206
Renderen op de achtergrond 66
RGB-kleurbalans (video-effect)
107
Rimpelovergang 132, 137, 149
Rode-ogen correctie
Toelichting 140
Verwijderen 140
Ruimte op de harde schijf
voor DV-opname 25
Ruisonderdrukking (audio-effect)
199
Ruisonderdrukking (video-effect)
98
S
Samenvatting optische schijven
209
Scannen, progressief vs.
interlaced 233
Scèneherkenning 23, 24, 37
Menuopdrachten 44
Opties 221
Scènes |zie| Videoscènes
Scènes (videografietip) 277
Scènes verwijderen 53
Schermvullende beelden
Omschrijving 136
Schijf
Film opslaan op 207
MPEG coderen 25
Voorbeeld bekijken 152
Schijfmenu
Bewerken van hoofdstukken
158
Schijfmenu’s 147
Activeren 49
Beperkingen VCD, S-VCD
150
Bewegende achtergronden
174
bewerken 161
Bewerken op tijdlijn 153
gedeelte (van album) 48, 150
Knopinfo 150
Koppelingen bewerken 155
Koppelingsnummers tijdens
bewerken 156
Lus tijdens afspelen 147
maken 161
meegeleverde 150
Menu’s versus titels 150
Naam en duur 155
Omschrijving 147
op bewegende video 150
Openen in Titeleditor 155
Optie Pictogrammen
verplaatsen 157
Pictogram instellen 157
Plaatsen op tijdlijn 151
Voorbeeld filmlay-out 148
Schijfmenu's
Automatisch koppeling maken
151
Schijven
authoring 1, 32, 48, 135, 149,
175, 189
Schuif (overgang) 129
314 Pinnacle Studio 10 Plus
Schuifregelaar 8
SCSI xii
Sepia (video-effect) 107
Setup-menu 4
Setup-opties 219
Slepen-en-neerzetten
bewerken 64
Menukoppelingen instellen
158
Uit Album 127
van Album 64
SmartSound
Clipeigenschappen 188
duur van clips 187
gereedschap 183
Gereedschap 62
Snede (overgang) 129
Snelheid (video-effect) 99
Splitsbewerking
A/B 113
introductie 81
Spoorvergrendelingsknoppen 78
Sporen
Achtergrondmuziek 181
Audio 181, 182
Dempen en verbergen 57
Indicatie wanneer vergrendeld
78
Menu 153
oorspronkelijke audio 181
Overlay 111
Titel 78
vergrendelen 56
video 77
Video 56
Video gekoppeld aan audio
79
Sporen vergrendelen 56
Indicatie van 78
Stabiliseren (video-effect) 99
Stationsnelheid
Onvoldoende
gegevenssnelheid 222
Stationssnelheid
voor video-opname 25
Stereo
balans aanpassen op Tijdlijn
192
Stereo-echo (audio-effect) 203
Stereospreiding (audio-effect)
203
Stilstaande afbeeldingen
Overlay 136
Stilstaande beelden
maken 136
Map 47
Omschrijving 135
Roteren 139
Schermvullend 136
Schermvullend versus overlay
135
Standaardduur van 227
Transparantie in 137
Trimmen 138
Trimmen en bewerken 138
Typen 135
Stistaande beelden
gedeelte (van album) 47
Storyboard-weergave 54
Stralenkrans (video-effect) 103
Studio Plus 111
Audio-effecten 198, 200
Keyframing 90, 92
Video-effecten 100
Surround sound 193
S-VCD
Film uitvoeren naar 207
Menu’s 48 |zie| Schijfmenu’s
MPEG coderen 25
Synchronisatie (van video en
audio)
Vervangen 78
T
Tekens
Index 315
plaatsen op menuspoor 154
Tekst bewerken
geavanceerd 166
Tekstweergave 54, 58, 74
Teller 9
Tijdlijn
Audiosporen 181
Clips trimmen op 70
Overlay-video 111
Schijfmenu’s bewerken op
153
Schijfmenu’s plaatsen op 151
Sporen 55
Sporen vergrendelen 78
volume aanpassen op 191
Tijdlijnweergave 54, 55
Clips splitsen in 76
Geavanceerde bewerking in
77
Invoegbewerking 79
Tijdschaal 55
Tijdsduur (van overgangen etc.)
227
Titel
kiezen (videografietip) 280
Titel- en overlayspoor
en stilstaande beelden 135
Titeleditor 161
Geavanceerde tekstbewerking
166
introductie 59
Meervoudige selectie in 169
starten 162
Titeleditor-album
gedeelte Knoppen 175
Titels
Afrollende titels 163
bewerken 161
gedeelte (van album) 46
Kleuren (videografietip) 280
Kruipende titels 163
maken 161
Map 47
Titelspoor
Vergrendelen 78
Titlelgereedschap 60
Toetsenbordconventies xiv
Tools
Automatische
achtergrondmuziek 62
Clip properties 74
Tracks
Geluidseffect en voice-over
181
Transparantie
In overlaybeelden 137
Transportknoppen
op het scherm 18
Op het scherm 19
Trimmen
audioclips 187
introductie 63
Omschrijving 69
Ongedaan maken 76
op de tijdlijn 70
Overgangen 133
Stilstaande beelden 138
Tips 73
Videoclips 69
Trimschuifregelaar 57
Tussenmontages
Videografietip 275
Tv-toestel
Simultane uitvoer naar 216
U
UDMA xii
Uitvoer
Browser 205
Mediatype 206
Naar AVI-bestand 211
Naar band 215
Naar DivX-bestand 212
naar iPod-compatibel bestand
212
316 Pinnacle Studio 10 Plus
Naar MPEG-bestand 213
Naar optische schijf 207
Naar Real Media-bestand 214
naar Sony PSP-compatibel
bestand 214
Naar videoband 217
Naar Windows Media 215
Uitvoeren
Naar bestand 210
USB-videocamera
Opnemen van 27
V
VCD
Film uitvoeren naar 207
Menu’s 48 |zie| Schijfmenu’s
MPEG coderen 25
Veeg (overgang) 129
Venster Film 51
Beelden 54
bewerken via slepen en
neerzetten 64
Interfacekenmerken 68
Klembord-bewerkingen 64
Plaatsen 53
Scène in album zoeken 34, 68
Statusberichtvak 51
trimmen op de tijdlijn 70
Venster Voorbeeld 5, 6
Vergrendelde content
activeren 10
Vergroten (video-effect) 104
Vertragen 99
Vervagen (video-effect) 100
VGA
Film uitvoeren naar 246
Video
Beeldformaat |zie| Hoogte-/
breedteverhoudingen
Hoogte-/breedteverhoudingen
|zie| Hoogte-
/breedteverhoudingen
Instellingen (voor
Bestandsuitvoer) 237
Opname |zie| Opnemen
Opties 28
uitvoerhardware xii
Verbergen 57
Video effects
Ontgrendelen 87
Video- en audio-instellingen
(optievenster) 228
Video importeren van DVD 29
Videoband
Uitvoer naar 217
Videoclips 55
Afspeelsnelheid wijzigen 99
Albumscène zoeken 68
Alleen audiodeel gebruiken
64
bewerken 63
combineren 77
Effecten toepassen op 85
Gereedschap Eigenschappen
74
ingekort door overgang 127
Interfacekenmerken 68
Naam wijzigen 74
Splitsen 76
Synchronisatie met audio 78
Trim ongedaan maken 76
Trimmen 69
trimmen op de tijdlijn 70
Trimtips 73
Videocompressie 237
Video-effecten 85
2D Editor 103
Aardbeving 103
Automatische kleurcorrectie
98
Basis 96
Beeld-in-beeld 117
Belichting 106
Bevlekt glas 102
Bewegingsvervaging 104
Index 317
De effectenlijst 86
Embosseleren 101
gereedschap 85
Instelling 89
Inverteren 106
Keyframing 90, 92
Kleurcorrectie 105
Kleurwaarde-instelling 122
Luma Key 102
Oude film 101
Pan en Zoom 143
Parameters wijzigen 88
pictogrammen 69
Plus RTFX 100
Poster 106
Restauratie-effecten 97
RGB-kleurbalans 107
Sepia 107
Snelheid 99
Stabiliseren 99
Standaard 97
Stralenkrans 103
Toevoegen 96
Toevoegen en verwijderen 86
Vergroten 104
Vervagen 100
Verzachten 102
Voorbeeld bekijken en
berekenen 95
Waterdruppel 104
Watergolf 105
Zwart-wit 105
Video-effects
Ruisonderdrukking 98
Videoformaten 66
Videogereedschapskist 60
Videografie 273
Videomonitor
Simultane uitvoer naar 216
Videoniveaus
In analoge opname 28
in DV-opname 26
Wijzigen tijdens opnemen 18
Video-opname
Stap-voor-stap 22
Videoscènecatalogus 149
Videoscènes
aan film toevoegen 63
Aan film toevoegen 64
aangrenzende 69
Bekijken 38
combineren en onderverdelen
42
Commentaar 40
Gedeelte (van album) 34
in-gebruik indicator 34
In-gebruik indicator 68
Interfacekenmerken album 34
Lengte weergeven van 40
Map 35
opnieuw herkennen 44
Pictogrambeelden 37
Selecteren 39
Splitsen 52
vinden in album 34
volgorde van 34
Videospoor 56, 64, 77
en stilstaande beelden 135
Gekoppeld aan audiospoor 79
Videovoorbeeld
Extern 228
Opties 228
Volledig scherm 228
Voice-overs xii, 55
eigenschappen 188
Opnamekwaliteitsopties 186
opnemen 184
Volume 186
Voice-overs opnemen 184
kwaliteit 186
Volume
aanpassen op tijdlijn 191
Fades, Standaardduur van 227
mixen 193
mixing 189
Voice-overniveaus 186
318 Pinnacle Studio 10 Plus
Volume en balansgereedschap
62
Voorbeeld
Tijdens opname 221
Voorbeeld bekijken
Hollywood FX 131
Overgangen 46
Schijven 152
Video-effecten 95
Voorbeelden bekijken
Overgangen 130
Voorbeeldvenster 72
Voortgangsmeter 17, 18
Voorvertonen
Menu’s 6
W
Waterdruppel (video-effect) 104
Watergolf (video-effecten) 105
WAV-bestanden 49
Weergaven, Filmvenster
Storyboard 54
Weergaven, venster Film
Tekst 58
Windows Media
Bestanden 215
Player 215
Witbalans 107
Z
Zacht (video-effect) 102
Zwart en wit (video-effect) 105
… 302 …

Hulp nodig? Stel uw vraag in het forum

Spelregels

Misbruik melden

Gebruikershandleiding.com neemt misbruik van zijn services uitermate serieus. U kunt hieronder aangeven waarom deze vraag ongepast is. Wij controleren de vraag en zonodig wordt deze verwijderd.

Product:

Bijvoorbeeld antisemitische inhoud, racistische inhoud, of materiaal dat gewelddadige fysieke handelingen tot gevolg kan hebben.

Bijvoorbeeld een creditcardnummer, een persoonlijk identificatienummer, of een geheim adres. E-mailadressen en volledige namen worden niet als privégegevens beschouwd.

Spelregels forum

Om tot zinvolle vragen te komen hanteren wij de volgende spelregels:

Belangrijk! Als er een antwoord wordt gegeven op uw vraag, dan is het voor de gever van het antwoord nuttig om te weten als u er wel (of niet) mee geholpen bent! Wij vragen u dus ook te reageren op een antwoord.

Belangrijk! Antwoorden worden ook per e-mail naar abonnees gestuurd. Laat uw emailadres achter op deze site, zodat u op de hoogte blijft. U krijgt dan ook andere vragen en antwoorden te zien.

Abonneren

Abonneer u voor het ontvangen van emails voor uw Pinnacle studio plus 10 titanium edition f bij:


U ontvangt een email met instructies om u voor één of beide opties in te schrijven.


Ontvang uw handleiding per email

Vul uw emailadres in en ontvang de handleiding van Pinnacle studio plus 10 titanium edition f in de taal/talen: Nederlands als bijlage per email.

De handleiding is 19,23 mb groot.

 

U ontvangt de handleiding per email binnen enkele minuten. Als u geen email heeft ontvangen, dan heeft u waarschijnlijk een verkeerd emailadres ingevuld of is uw mailbox te vol. Daarnaast kan het zijn dat uw internetprovider een maximum heeft aan de grootte per email. Omdat hier een handleiding wordt meegestuurd, kan het voorkomen dat de email groter is dan toegestaan bij uw provider.

Stel vragen via chat aan uw handleiding

Stel uw vraag over deze PDF

Uw handleiding is per email verstuurd. Controleer uw email

Als u niet binnen een kwartier uw email met handleiding ontvangen heeft, kan het zijn dat u een verkeerd emailadres heeft ingevuld of dat uw emailprovider een maximum grootte per email heeft ingesteld die kleiner is dan de grootte van de handleiding.

Er is een email naar u verstuurd om uw inschrijving definitief te maken.

Controleer uw email en volg de aanwijzingen op om uw inschrijving definitief te maken

U heeft geen emailadres opgegeven

Als u de handleiding per email wilt ontvangen, vul dan een geldig emailadres in.

Uw vraag is op deze pagina toegevoegd

Wilt u een email ontvangen bij een antwoord en/of nieuwe vragen? Vul dan hier uw emailadres in.



Info