10
AVR
Kino domowe – wprowadzenie
Kino domowe – wprowadzenie
Niniejszy rozdział zawiera informacje na temat kilku podstawowych koncepcji, które
dotyczą wyłącznie odbiorników przekazujących wielokanałowy dźwięk przestrzenny; po
zapoznaniu się z nimi użytkownik będzie mógł łatwiej skonfigurować i obsługiwać swój
odbiornik AVR.
Standardowy system kina domowego
W skład standardowego systemu kina domowego wchodzą: odbiornik audio/wideo, który
steruje systemem i wzmacnia dźwięk przekazywany przez głośniki; odtwarzacz płyt;
urządzenie źródłowe programów telewizyjnych (tuner kablowy, odbiornik satelitarny,
tuner HDTV (telewizji o wysokiej rozdzielczości) lub antena podłączona do telewizora);
telewizor lub inne urządzenie ekranowe oraz większa liczba głośników.
Dźwięk wielokanałowy
Główną zaletą systemu kina domowego jest jego zdolność do tworzenia „dźwięku
przestrzennego”. Dźwięk przestrzenny uzyskiwany jest za pomocą większej liczby
głośników podłączonych do kanałów wzmacniacza po to, by użytkownik całkowicie
zagłębił się w treść odbieranego programu audiowizualnego, który cechuje ogromny
realizm.
Do odbiornika AVR można podłączyć bezpośrednio do siedmiu głośników głównych
oraz głośnik niskotonowy (subwoofer). Każdy z głośników głównych jest obsługiwany
przez osobny kanał wzmacniacza wbudowanego w odbiornik AVR. System wyposażony
w większą liczbę głośników niż dwa zwany jest systemem wielokanałowym. Głośniki
główne systemu kina domowego obsługują następujące kanały:
Przedni lewy i prawy: Głośniki przednie lewy i prawy używane są w systemach
dwukanałowych. W wielu trybach dźwięku przestrzennego głośniki te odgrywają
drugorzędną rolę, podczas gdy główny nurt akcji, szczególnie dialogi, odtwarzany jest
przez głośnik centralny.
Środek: Podczas oglądania filmów i programów telewizyjnych przez głośnik centralny
przekazywany jest głównie dialog oraz pozostałe informacje ścieżki dźwiękowej
programu w ścisłym powiązaniu z obrazem. Podczas słuchania programów muzycznych
głośnik centralny przyczynia się do tworzenia ciągłej panoramy dźwięku z przodu, która
sprawia u odbiorcy wrażenie wirtualnego „przebywania w miejscu akcji”.
Lewy i prawy systemu dźwięku przestrzennego: Głośniki lewy i prawy wchodzące
w skład systemu dźwięku przestrzennego przyczyniają się do tworzenia realistycznej
i pełnej głębi panoramy dźwięku przestrzennego. Dzięki nim można również słyszeć
dźwięk przemieszczający się z miejsca na miejsce, np. odgłos przelatującego samolotu.
Wielu użytkowników chce, aby głośniki systemu dźwięku przestrzennego brzmiały tak
samo głośno jak głośniki przednie. Użytkownik może skalibrować wszystkie głośniki tak,
by brzmiały one jednakowo głośno względem miejsca, w którym znajduje się odbiorca;
większość twórców wykorzystuje głośniki systemu dźwięku przestrzennego wyłącznie
do odtwarzania odgłosów otoczenia i podczas realizacji swoich programów kierują do
tych głośników stosunkowo niewielką ilość dźwięku.
Subwoofer: Subwoofer przeznaczony jest wyłącznie do odtwarzania dźwięków
o najniższych częstotliwościach (głębokich basów). Uzupełnia on brzmienie mniejszych
głośników głównych o ograniczonym zakresie częstotliwości, które zwykle obsługują
pozostałe kanały. Wiele programów zapisanych w formatach cyfrowych, m.in. filmy
zarejestrowane w standardzie Dolby Digital, posiada kanał niskiej częstotliwości (LFE)
przypisany do subwoofera. W kanale LFE wyraźniejsze są takie efekty dźwiękowe, jak:
stukot kół pociągu na szynach, huk przelatującego samolotu bądź eksplozji, dzięki
czemu odbiór programu za pomocą systemu kina domowego jest bardziej realistyczny
i ekscytujący. Są osoby, które używają dwóch głośników niskotonowych do spotęgowania
efektów dźwiękowych oraz równomiernego rozłożenia dźwięku.
Tylne głośniki dźwięku przestrzennego (lewy/prawy) (tylko modele AVR 1710/AVR
171): głośniki tylnego kanału dźwięku przestrzennego są używane w takich trybach
dźwięku przestrzennego, jak Dolby Digital EX, Dolby Digital Plus, Dolby TrueHD, DTS-ES
®
(Discrete i Matrix), DTS-HD
™
High Resolution Audio, DTS-HD Master Audio
™
i tryby Logic
7
®
7.1 przeznaczone do systemów 7.1-kanałowych.
Przednie głośniki górne (lewy/prawy) (tylko modele AVR 1710/AVR 171): Odbiornik
AVR obsługuje dekodowanie Dolby Pro Logic IIz używające kanałów przypisanego
wzmacniacza odbiornika AVR jako przednich kanałów górnych. Dodanie przednich
kanałów górnych — dodatkowej pary głośników znajdujących się nad przednim lewym
i prawym głośnikiem — tworzy wrażenie dźwięku przestrzennego o dodatkowej głębi i
wymiarze, generując realistyczne dźwięki pochodzące z różnych wysokości.
UWAGA: System można skonfigurować do używanie tylnych głośników dźwięku
przestrzennego albo przednich głośników górnych — nie można użyć jednych i drugich
naraz.
Głośniki tylnego kanału dźwięku oraz przednie głośniki górne przestrzennego są
opcjonalne. Jeśli w systemie nie ma tylnych głośników dźwięku przestrzennego lub
przednich głośników górnych odbiornik AVR można skonfigurować dla 5.1-kanałowego
systemu dźwięku przestrzennego w głównym obszarze odsłuchu, a ponadto można
zmienić przypisanie wzmacniaczy tylnego kanału dźwięku przestrzennego na zasilanie
głośników znajdujących się w innym pokoju systemu wielostrefowego.
Tryby dźwięku przestrzennego
Istnieją różne teorie dotyczące najlepszego sposobu prezentacji dźwięku
przestrzennego oraz adresowania dźwięków przypisywanych każdemu kanałowi
systemu dźwięku przestrzennego do głośników wchodzących w skład tego systemu.
Opracowano bardzo wiele algorytmów mających na celu odtworzenie sposobu,
w który słyszymy dźwięki w rzeczywistym otoczeniu, dzięki czemu użytkownik
ma do wyboru wiele opcji. Kilka firm opracowało różniące się od siebie technologie
dźwięku przestrzennego, które zostały w doskonały sposób wykorzystane w niniejszym
odtwarzaczu AVR, mianowicie:
Dolby Laboratories:t Dolby TrueHD, Dolby Digital Plus, Dolby Digital, Dolby Digital
EX, Dolby Pro Logic
®
II, Dolby Pro Logic
®
IIx oraz IIz (tylko modele AVR 170/AVR
171).
DTS:t DTS-HD High Resolution Audio, DTS-HD Master Audio, DTS, DTS-ES (Discrete
i Matrix), DTS Neo:6
®
, DTS 96/24
™
.
HARMAN International:t HARMAN NSP, słuchawki HARMAN.
Tryby dźwięku stereofonicznego:t Tryby ogólne rozszerzające konwencjonalny,
dwukanałowy dźwięk stereofoniczny łącznie z 5-kanałowym i 7-kanałowym
dźwiękiem stereofonicznym (tylko modele AVR 1710/AVR 171).
W tabeli A10 Załącznika na stronie 41 podano szczegółowe objaśnienie różnych opcji
dźwięku przestrzennego dostępnych w niniejszym odbiorniku AVR. Niektóre tryby dźwięku
przestrzennego, m.in opracowane w firmach Dolby Digital i DTS, obsługują wyłącznie
specjalnie kodowane programy przeznaczone m.in. dla urządzeń odtwarzających
media HDTV, DVD i płyty Blu-ray oraz cyfrowej telewizji kablowej bądź satelitarnej.
W pozostałych systemach dźwięku przestrzennego sygnały cyfrowe bądź analogowe
wykorzystywane są do tworzenia innego rodzaju panoram dźwiękowych przy użyciu
innej liczby głośników. Wybór trybu dźwięku przestrzennego zależy od liczby głośników
wchodzących w skład danego systemu, sposobu kodowania programu oglądanego lub
słuchanego przez odbiorcę oraz jego gustu.
